Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo lotnicze

11) uprawnienie do lotów gaśniczych lub agro, potwierdzone wpisem w osobistym dokumencie praktyki lotniczej
lub w inny wiarygodny sposób - odpowiednio na uprawnienie do lotów gaśniczych lub agro;
12) następujące uprawnienia kontrolera ruchu lotniczego:
a) do kontroli zbliżania - na uprawnienie do kontroli zbliżania radarowej,
b) do kontroli obszaru - na uprawnienie do kontroli obszaru proceduralnej,
c) inne uprawnienia, niż wymienione w lit. a i b - odpowiednio na uprawnienia:
– do kontroli lotniska instrumentalnego, do kontroli zbliżania radarowej lub do kontroli obszaru
proceduralnej - na podstawie posiadanego przez wnioskodawcę uprawnienia do kontroli radarowej,
innych wpisów w jego licencji i posiadanych przez niego dokumentów dotyczących praktyki lotniczej,
– instruktora szkolenia operacyjnego lub specjalne instruktora symulatorowego - na podstawie posiadanych
przez niego dokumentów dotyczących praktyki lotniczej i uprawnień instruktora wydanych przez
państwowy organ zarządzania ruchem lotniczym;
13) uprawnienia mechanika lotniczego obsługi, o których mowa w ust. 4.1.1.2.2, 4.1.1.2.3 i 4.1.1.2.4 załącznika do
rozporządzenia, o którym mowa w § 36 ust. 1 - odpowiednio na uprawnienia lotnicze:
a) określone w wymaganiach, o których mowa w ust. 5.2.2 załącznika nr 1 do rozporządzenia, wpisywane do
licencji mechanika poświadczenia obsługi statku powietrznego,
b) określone w ust. 5.2.3.6 załącznika nr 1 do rozporządzenia, wpisywane do licencji mechanika poświadczenia
obsługi statku powietrznego;
14) uprawnienia instruktora, jeżeli nie mają odpowiedników o tych samych nazwach określonych w niniejszym
rozporządzeniu - odpowiednio na uprawnienia:
a) instruktora samolotowego na klasę samolotów jednosilnikowych tłokowych lądowych albo wodnych albo
jednosilnikowych z napędem turbośmigłowym lub odrzutowym lądowych albo wodnych - jeżeli
wnioskodawca posiada uprawnienie instruktora samolotowego innego rodzaju i spełnia wymagania
określone w ust. 3.4.6.1.3 pkt 1 lit. a załącznika nr 1 do rozporządzenia,
b) instruktora samolotowego na klasę samolotów wielosilnikowych lądowych albo wodnych albo na typ
samolotu wielosilnikowego z załogą jednoosobową z napędem turbośmigłowym albo odrzutowym - jeżeli
wnioskodawca posiada uprawnienie instruktora samolotowego innego rodzaju i spełnia wymagania
określone w ust. 3.4.6.1.4 pkt 1 lit. a załącznika nr 1 do rozporządzenia,
c) instruktora samolotowego na typ samolotu AN-2 - jeżeli wnioskodawca spełnia wymagania określone w ust.
3.4.6.1.6 pkt 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia,
d) instruktora samolotowego w lotach według wskazań przyrządów (IFR) - jeżeli wnioskodawca posiada
uprawnienie instruktora samolotowego innego rodzaju i spełnia wymagania określone w ust. 3.4.6.1.7 pkt 1
lit. a załącznika nr 1 do rozporządzenia,
e) instruktora śmigłowcowego na typ śmigłowca z załogą jednoosobową - jeżeli wnioskodawca posiada
uprawnienie instruktora śmigłowcowego oraz spełnia wymagania określone w ust. 3.4.6.2.3 pkt 1 załącznika
nr 1 do rozporządzenia,
f) instruktora śmigłowcowego na typ śmigłowca z załogą wieloosobową - jeżeli wnioskodawca posiada
uprawnienie instruktora śmigłowcowego oraz spełnia wymagania określone w ust. 3.4.6.2.4 pkt 1 załącznika
nr 1 do rozporządzenia,
g) instruktora śmigłowcowego w lotach według wskazań przyrządów (IFR) - jeżeli wnioskodawca posiada
uprawnienie instruktora śmigłowcowego innego rodzaju i spełnia wymagania określone w ust. 3.4.6.2.5 pkt
1 lit. a załącznika nr 1 do rozporządzenia
- stosownie do treści wniosku o ich wymianę i udokumentowanego spełnienia wymagań przez wnioskodawcę.
3. Przy wymianie licencji pilota samolotowego turystycznego albo pilota śmigłowcowego turystycznego, w
której nie było wpisane uprawnienie do lotów kontrolowanych VFR, wpisuje się ograniczenie do wykonywania
lotów wyłącznie w ruchu lotniczym niekontrolowanym, chyba że posiadacz tej licencji odbył szkolenie do licencji
pilota turystycznego według programu szkolenia samolotowego lub śmigłowcowego, obejmującego wszystkie
procedury wykonywania lotów VFR w ruchu lotniczym kontrolowanym.
4. Przy wymianie licencji kontrolera ruchu lotniczego, która nie uprawniała do posługiwania się językiem
angielskim w korespondencji radiotelefonicznej, do nowej licencji wpisuje się ograniczenie do prowadzenia
korespondencji radiotelefonicznej wyłącznie w języku polskim. Do licencji kontrolera ruchu lotniczego z takim
ograniczeniem nie może być wpisane uprawnienie lotnicze operacyjne, dotyczące obszaru kontrolowanego oraz
lotnisk wykorzystywanych do ruchu lotniczego międzynarodowego i przestrzeni powietrznych związanych z tymi
lotniskami, a także uprawnienie instruktora.
§ 39. 1. Osobie, która przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uzyskała kwalifikacje w zakresie
wiedzy, umiejętności i praktyki, a także uzyskała uprawnienia do wykonywania czynności lotniczych wydane przez

13
upoważnione organizacje lotnicze lub władzę lotniczą, Prezes Urzędu, bez egzaminu państwowego, wydaje
odpowiednio do potwierdzonego zakresu kwalifikacji, wraz z właściwymi uprawnieniami lotniczymi:
1) licencje lotniczą, o której mowa w:
a) art. 94 ust. 6 pkt 1 lit. g-j lub w pkt 6 ustawy,
b) § 4 ust. 1 rozporządzenia;
2) świadectwo kwalifikacji, o którym mowa w:
a) art. 95 ust. 2 ustawy,
b) § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia;
3) uprawninie pilota doświadczalnego, o którym mowa w załączniku nr 1 ust. 3.5.1.1. pkt 3 lit. a i b.
2. Licencję i uprawnienia lotnicze, o których mowa w ust. 1, wydaje się na podstawie przedstawionych przez
wnioskodawcę:
1) wpisów w licencji lotniczej albo w innych dokumentach równoważnych;
2) wpisów w dokumentach praktyki lotniczej lub przebiegu szkolenia lotniczego;
3) innych wiarygodnych dokumentów, dotyczących ukończonego przez niego szkolenia lotniczego lub praktyki
lotniczej.

§ 40. Osoby podejmujące po dniu 1 maja 2005 r. wykonywanie zadań określonych dla operatora tankowania
statków powietrznych mogą je wykonywać po:
1) przeszkoleniu przez pracodawcę lub
2) sprawdzeniu przez pracodawcę posiadania przez te osoby odpowiednich kwalifikacji - zgodnie z wytycznymi
Prezesa Urzędu ogłoszonymi w Dzienniku Urzędowym Urzędu Lotnictwa Cywilnego, jednak nie dłużej niż do
dnia 1 maja 2007 r.

§ 41. Osoby ubiegające się o licencję pilota pionowzlotu mogą do 10 marca 2011 r. wykonywać czynności
pilota pionowzlotu po uzyskaniu wpisu do licencji pilota samolotu lub śmigłowca uprawnienia na typ pionowzlotu
dokonanego po odbyciu zatwierdzonego szkolenia z uwzględnieniem dotychczasowego doświadczenia kandydata na
samolocie lub śmigłowcu.

§ 42. Traci moc rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 września 2003 r. w sprawie licencjonowania
personelu lotniczego (Dz. U. Nr 165, poz. 1603 oraz z 2005 r. Nr 70, poz. 632 i Nr 210, poz. 1867 oraz z 2006 r. Nr
164, poz. 1160.

§ 43. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia.




14
Załączniki do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia
………. 2008 r. (Dz. U. …., poz. …)



Załącznik Nr 1

SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DLA POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW LICENCJI. RODZAJE
UPRAWNIE LOTNICZYCH WPISYWANYCH DO LICENCJI ORAZ WYMAGANIA DOTYCZĄCE
ICH WYDAWANIA, PRZEDŁU ANIA I WZNAWIANIA WA NO CI UPRAWNIE LOTNICZYCH
Rozdział 1
Określenia i przepisy wspólne
1.1. Określenia i skróty
W niniejszym załączniku mają zastosowanie następujące określenia i skróty zamieszczone w porządku
alfabetycznym wraz z definicją albo opisem znaczenia:
- Akrobacja normalna. Akrobacja, w której nie występują figury z przeciążeniem ujemnym.
- Akrobacja odwrócona. Akrobacja obejmująca figury z obciążeniem i przeciążeniem ujemnym.
- Aneks. Załącznik do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym.
- Balon wolny. Statek powietrzny utrzymujący się w powietrzu na skutek wyporu aerostatycznego, który w
czasie lotu nie jest połączony mechanicznie z ziemią.
- Balon wolny z napędem - sterowiec turystyczny. Balon wolny z zabudowanym zespołem napędowym,
umożliwiającym mu lot poziomy wznoszący lub zniżanie w masie powietrza, z ilością miejsc dla pilota i
pasażerów nie większą niż 5.
- Certyfikowana organizacja szkolenia lotniczego. Organizacja określona w § 9 ust. 5 rozporządzenia,
posiadająca ważny certyfikat na prowadzenie szkolenia w oznaczonym zakresie.
- Czas lotu balonu wolnego. Całkowity czas od momentu, gdy kosz balonu, który uzyskał zdolność do lotu,
straci całkowicie kontakt z podłożem i zostanie uwolniony od lin cumowniczych do momentu, w którym
kosz balonu zatrzyma się po ostatnim w danym locie zetknięciu z podłożem.
- Czas lotu motoszybowca turystycznego albo samolotu, albo sterowca. Całkowity czas od momentu,
kiedy ten statek powietrzny rozpocznie poruszanie się za pomocą własnego napędu w celu wykonania startu
do lotu, do momentu zatrzymania się na miejscu postoju po zakończonym locie.
- Czas lotu szybowca. Całkowity czas od momentu, kiedy szybowiec rozpocznie poruszanie się za pomocą
własnego lub zewnętrznego napędu w celu wykonania startu do lotu, do momentu zatrzymania się po
lądowaniu.
- Czas lotu śmigłowca. Całkowity czas od momentu uruchomienia wirnika śmigłowca w celu wykonania
startu do lotu, do momentu zatrzymania się wirnika śmigłowca po zakończonym locie.
- Czas lotu wiatrakowca. Całkowity czas od momentu, kiedy wiatrakowiec rozpocznie poruszanie się za
pomocą własnego napędu w celu wykonania startu do lotu albo od momentu uruchomienia się jego wirnika,
w zależności od tego, co na danym typie następuje wcześniej, do momentu zatrzymania się na miejscu
postoju po zakończonym locie albo do momentu zatrzymania się wirnika wiatrakowca po zakończonym
locie, w zależności od tego, co na danym typie następuje później.
- Czas lotu z widocznością. Czas lotu, w którym co najmniej pilotowanie statku powietrznego odbywa się
wg zewnętrznych punktów odniesienia.
- Czas lotu według wskazań przyrządów. Czas lotu, w którym pilotowanie albo pilotowanie i nawigowanie
statku powietrznego w powietrzu odbywa się wyłącznie wg wskazań przyrządów, bez wykorzystania
zewnętrznych punktów odniesienia.
- Czas lotu IFR. Czas, w którym lot wykonywany jest zgodnie z przepisami dla lotów według wskazań
przyrządów.
- Dowódca (pierwszy pilot). Pilot wyznaczony do pełnienia czynności dowódcy statku powietrznego.
- Drugi pilot. Pilot wchodzący w skład załogi wieloosobowej statku powietrznego, niebędący jego dowódcą.
- ECEAC. Europejska Konferencja Lotnictwa Cywilnego - European Civil Aviation Conference.
- Egzamin praktyczny. Sprawdzenie umiejętności praktycznych, wymaganych na wydanie albo ponowne
wydanie licencj, albo wydanie uprawnienia lotniczego, połączone ze sprawdzeniem wiadomości,
wymaganych na to uprawnienie, w zakresie, jaki egzaminator uzna za niezbędny, kierując się wymaganiami
przepisów i programów szkolenia.

15
- Europejska Organizacja do Spraw Bezpieczeństwa eglugi Powietrznej (EUROCONTROL). Organ
Unii Europejskiej powołany do zapewnienia bezpieczeństwa żeglugi powietrznej - European Organisation
For The Safety Of Air Navigation.
- EMPL-ATC. Europejski Podręcznik Licencjonowania Personelu - Kontrolerzy Ruchu Lotniczego, wydany
przez EUROCONTROL - European Personnel Licensing - Air Traffic Controllers -
HUM.ET1.ST08.10000-STD-01.
- ESARR. Wymagania EUROCONTROL w Zakresie Przepisów Bezpieczeństwa - EUROCONTROL Safety
Regulatory Requirement.
- ESARR-5. Wymagania ESARR - Personel Służb Zarządzania Ruchem Lotniczym - Air Traffic Services
Personnel.
- ICAO. Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego - International Civil Aviation Organisation.
- IFR. Przepisy dla lotów według wskazań przyrządów - Instrument Flight Rules.
- IMC. Warunki meteorologiczne dla lotów według wskazań przyrządów - Instrument Meteorological
Conditions.
- Instruktor szkolenia praktycznego. Członek personelu lotniczego posiadający wpisane do licencji ważne
uprawnienie instruktora, mechanik poświadczenia obsługi upoważniony do prowadzenia szkolenia
kandydatów na mechaników poświadczenia obsługi i mechaników poświadczenia obsługi.
- Instruktor szkolenia teoretycznego. Osoba upoważniona do prowadzenia szkolenia teoretycznego w
ośrodku szkolenia lotniczego albo w certyfikowanej organizacji szkolenia lotniczego.
- Instruktor balonowy. Pilot balonu wolnego, który posiada w swej licencji wpisane ważne uprawnienie
instruktora.
- Instruktor-kontroler ruchu lotniczego. Kontroler ruchu lotniczego, który posiada w swej licencji wpisane
ważne uprawnienie instruktora.
- Instruktor pilot. Pilot, który posiada w swej licencji wpisane ważne uprawnienie instruktora.
- Instruktor praktykant. Pilot posiadający ważne upoważnienie wydane przez Prezesa Urzędu do
odbywania praktyki instruktorskiej pod nadzorem uprawnionego instruktora.
- Instruktor samolotowy. Pilot samolotowy, który posiada w swej licencji wpisane ważne uprawnienie
instruktora.
- Instruktor spadochronowy. Skoczek spadochronowy zawodowy, który posiada w swej licencji wpisane
ważne uprawnienie instruktora.
- Instruktor sterowcowy. Pilot sterowcowy, który posiada w swej licencji wpisane ważne uprawnienie
instruktora.
- Instruktor symulatorowy. Osoba, która posiada ważne uprawnienie instruktora symulatorowego, wpisane
do licencji, uprawniające do prowadzenia szkolenia na określonym urządzeniu treningowym i w
oznaczonym zakresie. Może to być uprawnienie instruktora symulatorowego samolotowego,
śmigłowcowego, instruktora symulatorowego nawigatora, mechanika pokładowego albo instruktora
symulatorowego-kontrolera ruchu lotniczego.
- Instruktor typu-mechanik pokładowy. Mechanik pokładowy, który posiada w swej licencji wpisane
ważne uprawnienie instruktora szkolenia na typ statku powietrznego.
- Instruktor typu-nawigator. Nawigator, który posiada w swej licencji wpisane ważne uprawnienie
instruktora szkolenia na typ statku powietrznego.
- Instruktor szybowcowy. Pilot szybowcowy, który posiada w swej licencji wpisane ważne uprawnienie
instruktora.
- Instruktor śmigłowcowy. Pilot śmigłowcowy, który posiada w swej licencji wpisane ważne uprawnienie
instruktora.
- Instruktor wiatrakowcowy. Pilot wiatrakowcowy, który posiada w swej licencji wpisane ważne
uprawnienie instruktora.
- JAA. Zrzeszenie Władz Lotniczych - Joint Aviation Authorities.
- JAR. Wspólne Wymagania Lotnicze - Joint Aviation Requirements.
- JAR-FCL-1. Wspólne Wymagania Lotnicze - Licencjonowanie załogi lotniczej - Samoloty - Flight Crew
Licensing (Aeroplanes).
- JAR-FCL-2. Wspólne Wymagania Lotnicze - Licencjonowanie załogi lotniczej - migłowce - Flight Crew
Licensing (Helicopters).
- JAR-FCL-3. Wspólne Wymagania Lotnicze - Licencjonowanie załogi lotniczej - Medycyna - Flight Crew
Licensing (Medical).

16
- JAR-FCL-4. Wspólne Wymagania Lotnicze - Licencjonowanie załogi lotniczej - Mechanicy pokładowi -
Flight Crew Licensing (Flight Engineers).
- JAR-OPS-1. Wspólne Wymagania Lotnicze - Zarobkowy przewóz lotniczy - Samoloty - Commercial Air
Transportation (Aeroplanes).
- JAR-STD 1A. Wspólne Wymagania Lotnicze - Samolotowe symulatory lotu - Aeroplane Flight Simulators.
- JAR-STD 2A. Wspólne Wymagania Lotnicze - Samolotowe urządzenia do szkolenia lotniczego -
Aeroplane Flight Training Devices.
- JAR-STD 3A. Wspólne Wymagania Lotnicze - Urządzenia do szkolenia procedur lotu i nawigacyjnych
(samoloty) - Flight & Navigation Procedures Trainers.
- JAR-STD 4A - Urządzenia do podstawowego szkolenia w lotach według wskazań przyrządów - Basic
Instrument Training Devices.
- JAR-STD 1H - migłowcowe symulatory lotu - Helicopter Flight Simulators.
- JAR-STD 3H - Urządzenia do szkolenia procedur lotu i nawigacyjnych (śmigłowce) - Helicopter Flight &
Navigation Procedures Trainers.
- JAR-23. Wspólne Wymagania Lotnicze - Samoloty kategorii normalnej, użytkowej, akrobacyjnej i małego
transportu (commuter) - Normal, Utility, Aerobatics and Commuter Category Aeroplanes.
- JAR-25. Wspólne Wymagania Lotnicze - Samoloty duże - Large Aeroplanes.
- JAR-27. Wspólne Wymagania Lotnicze - Wiropłaty małe - Small Rotorcraft.
- JAR-29. Wspólne Wymagania Lotnicze - Wiropłaty duże - Large Rotorcraft.
- JAR-66. Wspólne Wymagania Lotnicze - Personel poświadczający obsługę techniczną statków
powietrznych - Certifying Staff Maintenance.
- JAR-145. Wspólne Wymagania Lotnicze - Zatwierdzone organizacje obsługi technicznej statków
powietrznych - Approved Maintenance Organisations.
- JAR-147. Wspólne Wymagania Lotnicze - Zatwierdzone organizacje szkolenia i egzaminowania personelu
poświadczenia obsługi technicznej statków powietrznych - Approved Maintenance Training/Examinations.
- Kategoria statku powietrznego. Rodzaj statków powietrznych o wspólnych cechach podstawowych,
istotnie odróżniających go od innych rodzajów statków powietrznych. Na potrzeby licencjonowania
wyróżnia się następujące kategorie statków powietrznych: samoloty, motoszybowce turystyczne,
śmigłowce, wiatrakowce, sterowce, balony wolne, szybowce, motoszybowce i spadochrony.
- Kategoria samolotu albo śmigłowca. Oznaczenie przeznaczenia użytkowego samolotu albo śmigłowca,
określone w certyfikacie typu i świadectwie zdatności do lotu, np. kategoria samolotów transportowych.
- Licencja klasy wyższej. Licencja członka personelu lotniczego danej specjalności, dla otrzymania której
wymagania są wyższe niż dla innej licencji danej specjalności, np. licencja pilota liniowego jest licencją
klasy wyższej niż licencja pilota zawodowego albo turystycznego.
- Lot AGRO. Lot VFR wykonywany na wysokości mniejszej niż określona przez przepisy dla lotów VFR,
podczas którego ze statku powietrznego rozprzestrzeniane są substancje działające chemicznie lub
biologicznie na biosferę ziemi lub wody. Do lotu AGRO zalicza się również dolot z miejsca załadowania
statku powietrznego do miejsca operacji, niezbędne manewry wyprowadzania statku powietrznego na
kierunki nalotów, podczas których jest rozprzestrzeniana substancja, i dolot do miejsca powtórnego
załadunku lub postoju statku powietrznego.
- Lot IFR. Lot wykonywany zgodnie z przepisami dla lotów według wskazań przyrządów.
- Lot przeciwpożarowy gaśniczy. Lot, w którym ze statku powietrznego są rozprzestrzeniane substancje
gaśnicze.
- Lot doskonalący. Lot szkoleniowy, którego celem jest doskonalenie, utrwalenie lub utrzymanie
umiejętności nabytych w wyniku wcześniej zaliczonego szkolenia.
- Lot egzaminacyjny. Lot szkoleniowy, którego celem jest sprawdzenie i ocena opanowania wymaganych
umiejętności umożliwiające podjęcie decyzji w sprawie zaliczenie etapu lub całego szkolenia.
- Lot próbny doświadczalny. Lot uznany za lot wykonywany w takim charakterze przez odrębne przepisy
wydane na podstawie art. 53 ust. 3 ustawy.
- Lot próbny kontrolny. Lot uznany za lot wykonywany w takim charakterze przez odrębne przepisy
wydane na podstawie art. 53 ust. 3 ustawy.
- Lot szkoleniowy. Wspólne określenie, obejmujące loty związane ze szkoleniem (lot szkolny, doskonalący i
egzaminacyjny).
- Lot szkolny. Lot szkoleniowy, którego celem jest nauczanie umiejętności lotniczych.
- Lot VFR. Lot wykonywany według przepisów dla lotów z widzialnością.

17