Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Kodeks karny wykonawczy, ustawy - Kodeks karny skarbowy oraz niektórych innych ustaw

62
jednostkami organizacyjnymi lub przedsiębiorcami, np. przez gospodarstwo
pomocnicze przy zakładzie karnym lub jednostkę wojskową. W sytuacji, gdy
właściciel takiego urządzenia wodnego zaopatruje nie tylko własne obiekty, ale
sprzedaje hurtowo wodę gminie w celu zaopatrzenia okolicznych wsi (czasami kilka
tysięcy osób), trudno nie mówić o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę. Obecna
konstrukcja przepisów ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym
odprowadzaniu ścieków uniemożliwia prowadzenie nadzoru nad takimi podmiotami
oraz jakością dostarczanej przez nie wody, jak również pozbawia możliwości
penalizacji tego typu praktyki, gdyż nie zawiera stosownych przepisów karnych.
Projekt przewiduje ponadto, dokonując rozdzielenia okoliczności objętych
hipotezą art. 109 § 1 k.w. w obecnym brzmieniu, zróżnicowanie zagrożenia
ustawowego za czyn polegający na zanieczyszczeniu wody służącej do spożycia przez
ludzi oraz czyn polegający na zanieczyszczeniu wody służącej do pojenia zwierząt,
znajdującej się poza urządzeniami przeznaczonymi do zaopatrywania ludności
w wodę, prowadzące do usunięcia górnego limitu grzywny możliwej do wymierzenia
za pierwszy z wymienionych czynów. Dokonanie takiej zmiany uzasadnione jest
istotną różnicą przedmiotu ochrony oraz jego wagi w obu wypadkach, co powinno
znajdować odzwierciedlenie w zróżnicowanej wysokości zagrożenia ustawowego
przewidzianego za czyny w dobra te godzące.

Zmiana art. 117 Kodeksu wykroczeń związana jest z brakiem regulacji
prawnych dotyczących wymagań higienicznych, jakim powinny odpowiadać środki
transportu przeznaczone do przewozu ludzi. W chwili obecnej, przy tak ogólnym
zapisie, jakim jest art. 14 ust 1. ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe
(Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601, ze zm.), trudno jest wyegzekwować od właścicieli
środków transportu odpowiedni stan porządkowy w autobusach (busach), czy
wagonach kolejowych. Wprowadzenie tego przepisu pozwoli sprawniej egzekwować
czystość w środkach komunikacji, co jest szczególnie istotne w kontekście
zbliżających się mistrzostw Euro 2012 oraz zwiększonej liczby osób odwiedzających
Polskę.

63
Wprowadzenie projektowanych rozwiązań umożliwi organom Państwowej
Inspekcji Sanitarnej egzekwowanie przestrzegania przepisów, które w chwili obecnej
pozostają lex imperfecta ze względu na brak sankcji karnych.

W zakresie ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Przepisy wprowadzające Kodeks
karny
Projekt przewiduje dodanie do art. 11 ustawy dwóch nowych przepisów,
umiejscowionych w § 3 i 4, określających sposób określania wysokości grzywny
kwotowej, orzekanej na podstawie przepisów ustaw szczególnych (§
3) oraz

rozstrzygających o dolnej granicy przewidzianej przepisami takich ustaw grzywny
kwotowej (§ 4).

W zakresie Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia
W art. 90 § 3 k.p.s.w. powrócono do brzmienia tego przepisu sprzed zmiany
dokonanej ustawą z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz
niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r. Nr 226, poz. 1648). Nie ma bowiem
powodu, aby tryb przyspieszony, określony w przepisach tego Kodeksu, stosować
w przypadku ujawnienia wszystkich wykroczeń o charakterze chuligańskim.

W zakresie ustawy o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny
zabronione pod groźbą kary
Projekt przewiduje uzupełnienie katalogu czynów zawartego w art. 16 ustawy
o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary, za
które podmiot zbiorowy podlega odpowiedzialności na podstawie tej ustawy
w wypadku popełnienia przestępstwa przez osobę, o której mowa w art. 3. Zmiana ma
charakter dostosowawczy i stanowi następstwo wprowadzenia do Kodeksu karnego
nowego typu przestępstwa, określonego w projektowanym art. 165a k.k,
kryminalizującego m.in. gromadzenie środków płatniczych i innych wartości w celu
finansowania przestępstwa o charakterze terrorystycznym.


64
W zakresie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie
Uchylenie art. 14 w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie jest
następstwem inkorporowania instytucji tzw. dozoru warunkowego do art. 275 k.p.k.
(projektowany § 3).

Przepisy przejściowe i końcowe

Przepisy art. 10 – 13 zawierają niezbędne normy przejściowe.

Przepis art. 14 określa sześciomiesięczny termin wejścia w życie ustawy,
biegnący od dnia jej ogłoszenia.



65
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które będzie oddziaływała ustawa

Projekt ustawy oddziałuje na nieoznaczony krąg podmiotów. Rozwiązania
przewidziane w projekcie będą wywierać wpływ na wszystkich uczestników
postępowania karnego oraz postępowania w sprawach o wykroczenia. Projekt będzie
miał przede wszystkim znaczenie dla funkcjonowania sądów, prokuratury oraz Policji.
Ustawa będzie oddziaływała na sędziów, prokuratorów, funkcjonariuszy Policji
i organów uprawnionych do prowadzenia postępowania przygotowawczego oraz
wnoszenia i popierania oskarżenia przed sądem pierwszej instancji, a także kuratorów
sądowych, którzy będą stosowali znowelizowane przepisy Kodeksu karnego
i pozostałych objętych nowelizacją ustaw.

2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji społecznych
Projekt skonsultowano z Sądem Najwyższym oraz Krajową Radą Sądownictwa.
Projekt ustawy został skierowany do konsultacji społecznych, z udziałem
Krajowej Izby Radców Prawnych, Naczelnej Rady Adwokackiej, a także prokuratur
oraz sądów apelacyjnych i okręgowych.
W ramach konsultacji projekt ustawy został także przesłany do zaopiniowania
Stowarzyszeniu Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej, Stowarzyszeniu Sędziów
Polskich „Iustitia”, Krajowemu Stowarzyszeniu Zawodowych Kuratorów Sądowych,
Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Polskiemu Towarzystwu Psychiatrycznemu.
Projekt przedstawiono również Komitetowi Ochrony Praw Dziecka oraz
Stowarzyszeniu „Razem przeciwko przemocy”.

Sąd Najwyższy, w opinii przygotowanej przez Biuro Studiów i Analiz,
w sposób pozytywny odniósł się do celów projektowanej nowelizacji.


66
W zakresie szczegółowych rozwiązań w opinii zgłoszono m.in. następujące
uwagi:
– w odniesieniu do projektowanego art. 10 § 3 k.k. zasygnalizowano, że
projektowana zmiana brzmienia tego przepisu, prowadząc do możliwości wymierzenia
nieletniemu kary 25 lat pozbawienia wolności, nie jest zasadna z uwagi na zasadę
winy, może być natomiast odczytywana jako próba uzasadnienia istnienia w Kodeksie
karnym kar niemal bezwzględnie oznaczonych (art. 148 § 2 k.k.);
– w odniesieniu do przewidzianego przez projekt podwyższenia górnej
granicy liczby stawek dziennych grzywny podniesiono pogląd, że rozwiązanie takie
nie doprowadzi do zwiększenia atrakcyjności tej kary, natomiast „w sposób nie
odwołujący się do danych empirycznych z zakresu obecnego zagrożenia
przestępczością doprowadza do wzrostu represyjności prawa karnego”;
– w odniesieniu do rozwiązania przewidującego rezygnację z minimalnego
okresu odbytej kary pozbawienia wolności jako przesłanki ubiegania się przez
skazanego o warunkowe zwolnienie wskazano, że „paradoksalnie propozycja ta może
doprowadzić do wzrostu wymierzania kar dłuższych”, z uwagi na dostrzegalną
w badaniach empirycznych skłonność sędziów do antycypacji rozmiaru kary, którą
skazany rzeczywiście będzie musiał odbyć, i możliwości zaistnienia u sędziów
skłonności, wobec uchylenia okresu minimalnego, do podwyższania wysokości
orzeczonej kary;
– w odniesieniu do nowych typów przestępstw (proj. art. 202a k.k. i art. 202b
k.k.) podniesiono wątpliwości co do znamion użytych w ich opisie, m.in.
jednoznaczności znamienia „naga osoba”, jak również celowości posłużenia się
w opisie czynu penalizującego utrwalanie treści z udziałem osoby, która na takie
utrwalanie nie wyraziła zgody, pojęciem „treści pornograficznych”, zamiast
„obcowania płciowego lub innych czynności seksualnych”;
– negatywnie oceniono pozostawienie w Kodeksie postępowania karnego
unormowań dotyczących trybu przyspieszonego.
W aktualnej wersji projektu zostały uwzględnione zgłoszone przez Sąd