Rządowy projekt ustawy o organizacji rynku rybnego

Rozdział dziewiąty (Kary pieniężne) zawiera sankcje za naruszanie obowiązków
wynikających z niniejszej ustawy lub przepisów Unii Europejskiej. W szczegól-
ności, sankcjom będzie podlegać ten, kto:
− skupuje produkty rybne pochodzące z połowów morskich, nie będąc wpisa-
nym do rejestru skupujących,
− posługuje się zaświadczeniem o wpisie do rejestru skupujących zawierającym
dane niezgodne ze stanem faktycznym,
− będąc do tego zobowiązanym jako przedsiębiorca wpisany do rejestru skupu-
jących, nie dokonuje wymaganego zgłoszenia o zmianie danych, przekrocze-
niu określonego rocznego obrotu finansowego lub zaprzestaniu działalności,
− sprzedaje produkty rybne podmiotom niewpisanym do rejestru skupujących
w ilości przekraczającej dopuszczoną do sprzedaży bezpośredniej,
− wbrew obowiązkowi nie wystawia karty sprzedaży lub deklaracji przejęcia,
− wystawia kartę sprzedaży lub deklarację przejęcia z naruszeniem przepisów
dotyczących ich zakresu lub terminu ich przekazywania właściwym organom,
− dokonuje sprzedaży dorszy pochodzących z połowów w Morzu Bałtyckim
w sposób niezgodny z art. 23 projektowanej ustawy,
− podpisuje dokument wycofania, nie będąc osobą uprawnioną (jako członek
organizacji producentów, który dokonał połowu, lub osoba upoważniona do
reprezentowania organizacji producentów), lub podpisuje dokument zawiera-
jący dane niezgodne ze stanem faktycznym,
− wbrew zakazowi wprowadza do obrotu określone produkty rybne niezaopa-
trzone w dokument potwierdzający ich pochodzenie,
− będąc do tego obowiązanym, nie posiada dokumentacji połowów dla Disso-
stichus spp. lub nienależycie taką dokumentację wypełnia.
Powyższe działania lub zaniechania będą podlegać karze pieniężnej do wysoko-
ści nieprzekraczającej dwudziestokrotnego przeciętnego miesięcznego wynagro-
dzenia w gospodarce narodowej za rok poprzedzający, ogłaszanego przez Preze-
sa Głównego Urzędu Statystycznego.

25
Projekt ustawy przewiduje również upoważnienie ministra właściwego do spraw
rybołówstwa do wydania rozporządzenia określającego wysokość kar pienięż-
nych za powyższe naruszenia. Wysokość kar ma uwzględniać rodzaj naruszenia
i stopień tego naruszenia ze względu na prawidłowe funkcjonowanie rynku ryb-
nego oraz oddziaływanie na stan żywych zasobów wód oraz wysokość możliwej
do osiągnięcia korzyści finansowej wynikającej z naruszenia.
Analogicznie jak w obowiązującej obecnie ustawie, organem właściwym
do wymierzenia kary, w drodze decyzji, jest okręgowy inspektor rybołówstwa
morskiego. Od decyzji okręgowego inspektora rybołówstwa morskiego przysłu-
guje odwołanie do ministra właściwego do spraw rybołówstwa. Jedynie w przy-
padku karania podmiotów wpisanych do rejestru skupujących za niedokonanie
wymaganych zgłoszeń danych do tego rejestru, organem pierwszej instancji bę-
dzie minister właściwy do spraw rybołówstwa. Jest to uzasadnione faktem, iż
rejestr jest prowadzony przez ministra właściwego do spraw rybołówstwa i on
jest adresatem przekazywanych zgłoszeń. W takim przypadku ukaranemu będzie
służyło prawo do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy.
Ponadto kary pieniężnej nie nakłada się, jeżeli od dnia popełnienia czynu lub
zaniechania działania upłynęło 5 lat, a wymierzonej już kary pieniężnej nie po-
biera się, jeżeli od dnia, w którym decyzja o jej wymierzeniu stała się ostateczna,
upłynęło 5 lat. Od nieuiszczonych w terminie kar, wymierzanych na podstawie
ustawy, pobiera się odsetki za zwłokę w wysokości i na zasadach obowiązują-
cych dla zaległości podatkowych. Egzekucja wymierzonych kar wraz z odsetka-
mi za zwłokę następuje w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji. ciągnięte kwoty z tytułu kar pieniężnych stanowią dochód bu-
dżetu państwa.
Natomiast w przypadku wprowadzania do obrotu produktów rybnych lub prowa-
dzenia obrotu produktami rybnymi, które nie spełniają norm handlowych, okre-
ślonych w rozporządzeniu nr 2406/96, oraz które nie są oznakowane w sposób
wymagany dla tych produktów, o którym mowa w art. 4 ust. 1 rozporządzenia
nr 104/2000 oraz w rozporządzeniu nr 2065/2001, przewiduje się podejmowanie

26
odpowiednich środków przez Inspekcję Jakości Handlowej Artykułów Rolno-
-Spożywczych, określonych w ustawie z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości han-
dlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577,
z późn. zm.). Zgodnie bowiem z przepisami wspólnotowymi produkty rybne,
które nie spełniają ustanowionych dla nich norm handlowych, nie powinny być
wprowadzane do obrotu, zaś kompetencje okręgowego inspektora rybołówstwa
morskiego w zakresie kontroli nie mogą obejmować jakości handlowej.
Rozdział dziesiąty (Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe
i końcowe) zawiera niezbędne zmiany w ustawie z dnia 19 lutego 2004 r.
o rybołówstwie (Dz. U. Nr 62, poz. 574, z późn. zm.) oraz w ustawie z dnia
9 maja 2008 r. o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U.
Nr 98, poz. 634).
Wprowadzono przepis, zgodnie z którym rejestry przedsiębiorców skupujących
produkty rybne, organizacji producentów, związków organizacji producentów
oraz organizacji międzybranżowych, prowadzone na podstawie przepisów do-
tychczasowych, staną się odpowiednio rejestrami, o których mowa w projekcie
ustawy.
Dodatkowo wprowadzono przepisy niezbędne do uzupełnienia rejestru skupują-
cych. Przedsiębiorcy wpisani do rejestru przedsiębiorców skupujących produkty
rybołówstwa w dniu wejścia w życie projektowanej ustawy będą zobowiązani,
w terminie 6 miesięcy od dnia jej wejścia w życie, dostarczyć decyzję powiato-
wego lekarza weterynarii o stwierdzeniu spełniania wymagań weterynaryjnych
i nadaniu weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego. W przypadku niezreali-
zowania tego obowiązku, minister właściwy do spraw rybołówstwa wyda z urzę-
du decyzję administracyjną o wykreśleniu z rejestru skupujących.
Ponadto przedsiębiorcy wpisani do rejestru skupujących w dniu wejścia w życie
projektowanej ustawy, w terminie miesiąca od dnia jej wejścia w życie, będą
obowiązani poinformować, w formie pisemnej, ministra właściwego do spraw
rybołówstwa, czy przekroczyli roczny obrót finansowy, o którym mowa w art. 2
ust. 1 rozporządzenia nr 1566/2007. W przypadku nieprzekazania tej informacji

27
minister właściwy do spraw rybołówstwa wezwie, w formie pisemnej, do prze-
kazania informacji w terminie 14 dni od dnia otrzymania wezwania, a jeżeli we-
zwanie to nie odniesie skutku, przedsiębiorca będzie podlegał karze pieniężnej
w wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej za rok po-
przedzający, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego
w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. Wpro-
wadzenie tej sankcji jest uzasadnione, gdyż analogicznej karze podlegają pod-
mioty, które nie będą przekazywać corocznie takiej informacji.
Przewidziano również, że w terminie miesiąca od dnia wejścia w życie projek-
towanej ustawy minister właściwy do spraw rybołówstwa udostępni na stronie
internetowej urzędu go obsługującego wykaz oznaczeń handlowych przyjętych
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o którym mowa w art. 4 ust. 2 rozpo-
rządzenia nr 104/2000.
Przepisy wykonawcze wydane na podstawie przepisów ustawy z dnia 22 stycznia
2004 r. o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej,
w myśl projektowanej ustawy, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepi-
sów wykonawczych wydanych na podstawie przepisów niniejszej ustawy, jednak
nie dłużej niż przez okres dwóch lat od dnia jej wejścia w życie.
Projektowana ustawa będzie miała zastosowanie również do spraw wszczętych
na podstawie dotychczasowych przepisów i niezakończonych do dnia jej wejścia
w życie.
Ustawa wejdzie w życie w terminie 30 dni od dnia jej ogłoszenia, co mimo ob-
szerności regulacji, jest wystarczającym vacatio legis z uwagi na to, iż ustawa ta
jest aktem co do zasady uzupełniającym obowiązujące wprost przepisy Unii Eu-
ropejskiej, jak również kontynuacją zasadniczych rozwiązań obowiązującej
obecnie ustawy.
Reasumując, najbardziej istotne kwestie, jakie odróżniają niniejszy projekt usta-
wy od obowiązującej ustawy z dnia 22 stycznia 2004 r. o organizacji rynku ryb-
nego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej, to:

28
– sprecyzowanie organów właściwych do kontroli standardów rynkowych
ustalonych w przepisach Unii Europejskiej – obecnie obowiązująca ustawa
zawiera tylko ogólny przepis o kontroli przez okręgowych inspektorów rybo-
łówstwa morskiego wprowadzania do obrotu produktów rybołówstwa, jed-
nak nie precyzuje, jaki organ kontroluje jakość i kategorie wielkości produk-
tów, czyli sklasyfikowania produktów przed ich zaoferowaniem do
sprzedaży,
– doprecyzowanie organów uprawnionych do kontroli sposobu oznakowania
produktów rybnych, gdyż stale rozszerzający się ich asortyment powoduje
konieczność zapewnienia konsumentom minimalnej ilości informacji o ich
głównych cechach; należy zaznaczyć, że przepisy niniejszej ustawy nie od-
noszą się do kwestii zawartości etykiet, gdyż sprawę tę regulują odrębne
przepisy Unii Europejskiej lub przepisy krajowe; projektowana ustawa wska-
zuje jedynie minimalny zakres informacji dla konsumenta wymaganych
przepisami wspólnotowymi, ale także stanowiących element w systemie
ochrony żywych zasobów morza,
– ze względu na podnoszenie konkurencyjności produktów rybnych, a także
ujednolicenie standardów produkcji i jakości tych produktów, wprowadzono
możliwość stworzenia wykazu tworzonych dobrowolnie przez zainteresowa-
ne podmioty kodeksów dobrej praktyki rybackiej. Może to mieć dodatkowe
znaczenie w przypadku wprowadzenia wspólnotowego systemu ekoznako-
wania produktów rybnych,
– doprecyzowanie przepisów dotyczących wystawiania i przekazywania kart
sprzedaży przez odniesienie do przepisów Unii Europejskiej dotyczących
terminu przekazywania tych dokumentów właściwemu okręgowemu inspek-
torowi rybołówstwa morskiego oraz wymierzaniu kary pieniężnej przez
okręgowych inspektorów rybołówstwa morskiego za naruszenie tego termi-
nu; analogiczna regulacja dotyczy deklaracji przejęcia,
– doprecyzowanie regulacji dotyczących rejestru przedsiębiorców uprawnio-
nych do skupu produktów rybnych: włączenie obowiązku przedstawienia de-

29