Rodzaje umów pracy i współpracy

Przeczytaj także: Praca tymczasowa kontra umowy śmieciowe

Pracownicy z którymi zawarto kontrakt menedżerski podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom rentowym i emerytalnym na zasadach takich samych, jak w przypadku pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Ubezpieczenia chorobowe są w ich przypadku dobrowolne, jednakże obowiązek ubezpieczenia wypadkowego ciąży na zleceniodawcy (odpowiedzialność z tego tytułu jest ograniczona tylko do wykonywania pracy w miejscu prowadzenia działalności firmy). Co więcej osoby podlegające tego typu umowie obowiązkowo podlegają ubezpieczeniom zdrowotnym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne menedżerów stanowią ich przychody w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli w umowie o świadczeniu usług określono odpłatność za kierowanie firmą kwotowo. W przeciwnym razie podstawę wymiaru składek stanowi zadeklarowana kwota, ale nie niższa od kwoty najniższego wynagrodzenia.

Umowa agencyjna

Inna formą zatrudnienia jest umowa agencyjna (Kodeks Cywilny). W ramach umowy agencyjnej przyjmujący zlecenie (agent) zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, do stałego pośredniczenia, za wynagrodzeniem, przy zawieraniu z klientami umów na rzecz dającego zlecenie przedsiębiorcy albo do zawierania ich w jego imieniu. Do zawierania umów w imieniu dającego zlecenie oraz do odbierania dla niego oświadczeń agent jest uprawniony tylko wtedy, gdy ma do tego umocowanie (art. 758 § 1 k.c.). Zleceniodawca zobowiązuje się z kolei do zapłaty umówionego wynagrodzenia (prowizji). Agent może żądać prowizji od umów zawartych w czasie trwania umowy agencyjnej, jeżeli do ich zawarcia doszło w wyniku jego działalności lub jeżeli zostały one zawarte z klientami pozyskanymi przez agenta poprzednio dla umów tego samego rodzaju. Zarówno agent, jak i zleceniodawca są przedsiębiorcami, a agent zobowiązany jest ponadto działać w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa.

Umowa agencyjna może być zawarta na czas określony lub nieokreślony. Umowa agencyjna, chociażby była zawarta na czas oznaczony, może być wypowiedziana bez zachowania terminów wypowiedzenia z powodu niewykonania obowiązków przez jedną ze stron w całości lub znacznej części, a także w przypadku zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności. Jeżeli wypowiedzenia dokonano na skutek okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność druga strona, jest ona zobowiązana do naprawienia szkody poniesionej przez wypowiadającego w następstwie rozwiązania umowy.

Chałupnictwo

Kolejnym rodzajem zatrudnienia jest umowa o pracę nakładczą (chałupnictwo). Tego typu umowa jest czymś pomiędzy umową o pracę a umową o dzieło. Pracownik wykonujący pracę nakładczą sam sobie organizuje warsztat pracy oraz rozplanowuje swój czas na wykonanie danej pracy. W umowie konieczne jest określone gratyfikacji, nie niższej niż kwota najniższego wynagrodzenia. Umowa może być rozwiązana za porozumieniem stron. Umowa zawarta na czas określony może być rozwiązana za jednomiesięcznym wypowiedzeniem. Konieczne jest odprowadzenie składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.

Powszechne stają się też formy świadczenia pracy, jak np.:
Telepraca, biuro w domu, forma organizacji pracy polegająca na świadczeniu pracy poza siedzibą firmy, zakładu pracy. Łączność w kontakcie z pracodawcą i współpracownikami odbywa się poprzez urządzenia telekomunikacyjne (telefon, komputer, fax). Dzięki dostępności Internetu w telepracy zastosowanie znalazła poczta elektroniczna (e-mail). Możliwa stała się praca grupowa wirtualna dzięki zdalnemu dostępowi do sieci komputerowej przedsiębiorstwa. O wyborze odpowiedniej techniki decyduje specyfika wykonywanej pracy.

Założeniem tego typu pracy jest poprawa produktywności i redukcja kosztów (dojazdy, powierzchnia biurowa). Uważa się, że telepraca ułatwia pracownikom pogodzenie obowiązków służbowych ze sprawami osobistymi. Jest to zaletą w szczególności dla kobiet. Poza tym telepracownicy są mniej podatni na stres. Telepraca to jednocześnie perspektywa zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Przykłady telepracowników: administratorzy sieci, graficy, tłumacze, księgowi, dziennikarze