Rodzaje umów pracy i współpracy

Przeczytaj także: Praca tymczasowa kontra umowy śmieciowe

Umowa o zastępstwo

Umowa o pracę w zastępstwie to rodzaj umowy na czas określony. Pracodawcy mogą zawierać tego typu umowy w celu zapewnienia zastępstwa pracownika nieobecnego z przyczyn usprawiedliwionych, np. z powodu choroby, urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego itp. Zastępcę można wcześniej sprawdzić, zatrudniając takiego pracownika na maksymalnie trzymiesięczny okres próbny. Przedsiębiorcy nie muszą się też obawiać angażowania kobiet w zastępstwie, bo jeśli w momencie wypowiedzenia lub rozwiązania umowy będą one w ciąży- ich zatrudnienie nie ulega przedłużenia do dnia porodu. Pracodawca nie stanie zatem przed koniecznością utrzymywania na etacie dwóch pracowników: zastępowanego (powracającego np. ze zwolnienia lekarskiego czy urlopu macierzyńskiego) i zastępcy.

Umowa w zastępstwie rozwiązuje się – jak każda umowa na czas określony – z upływem terminu, do którego ją zawarto, czyli z chwilą powrotu zastępowanego do pracy bądź w razie przekształcenia jego usprawiedliwionej nieobecności w nieusprawiedliwioną, np. gdy kobieta nie zjawiła się w pracy po urlopie wychowawczym lub chorobowym. Gdy pracodawca i pracownik zastępca nie przypadną sobie do gustu, umowa może być rozwiązana za porozumieniem stron.

Rozwiązania tego typu umowy następuje za trzymiesięcznym wypowiedzeniem. W takiej sytuacji stosuje się zasadę wypowiedzenia umów na czas określony. Strony mogą zatem zaznaczyć w umowie minimum dwutygodniowe wypowiedzenie tylko takiej umowy w zastępstwie, które zawarto na okres dłuższy od 6 miesięcy. Gdy tego nie zrobią lub umowa zawarta jest na okres krótszy wypowiedzenie nie jest możliwe. Trzeba czekać na powrót zastępowanego, przekształcenie jego nieobecności w nieusprawiedliwioną , lub dojść z zastępcą do porozumienia. Inaczej pracodawca nie będzie mógł zwolnić niesolidnego zastępcy, a i ten będzie mógł odejść bez zgody chlebodawcy, nawet gdy dostanie lepszą propozycję. Można zatem sądzić, że w praktyce przedsiębiorcy rzadko będą sięgać po umowę w zastępstwie, która ma trwać krócej niż 6 miesięcy.

Umowa na czas nieokreślony

Jest to typ umowy dający pracownikowi największą spośród wszystkich umów pewność zatrudnienia. Nie zawiera w swej treści daty ani terminu rozwiązania umowy, dopóki nie nastąpi wypowiedzenie albo wygaśnięcie z innych przyczyn.Długość okresu wypowiedzenia określa Kodeks pracy, uzależniając go od stażu pracy u danego pracodawcy. W oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy. W wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być również zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

Umowa o pracę zawarta na czas nieokreślony może być rozwiązana w terminie uwzględnionym przez strony lub po upływie okresu wypowiedzenia które wynosi:

• 2 tygodnie jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy,
• 1 miesiąc jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy ale krócej niż 3 lata,
• 3 miesiące jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy co najmniej 3 lata.

Umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności:

• rodzaj pracy,
• miejsce wykonywania pracy,
• wynagrodzenie za pracę odpowiadające rodzajowi pracy, ze wskazaniem składników wynagrodzenia,
• wymiar czasu pracy (cały etat, pół etatu)
• termin rozpoczęcia pracy.

Jeżeli umowa o pracę nie została zawarta z zachowaniem formy pisemnej, pracodawca powinien, najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy przez pracownika, potwierdzić pracownikowi na piśmie ustalenia co do stron umowy, rodzaju umowy oraz jej warunków. Integralną część tej umowy może stanowić np. umowa o sposobie korzystania z samochodu służbowego, o odpowiedzialności materialnej, o zakazie podejmowania działalności konkurencyjnej.