Nietrafione prezenty? Zobacz, co zrobić

Przeczytaj także: Zakupy i podróże świąteczne. Poznaj prawa konsumenta

Najnowsza edycja badania Deloitte „Zakupy świąteczne 2016” dowiodła, że tegoroczne Boże Narodzenie będzie kosztować polską rodzinę 1 212 zł. Aż 44 proc. tego budżetu pochłoną prezenty świąteczne. Ich wybór bywa nie lada wyzwaniem. Zrealizowany przez IBRiS „Giftbook Survey” pokazuje, że ponad połowa Polaków została przynajmniej raz obdarowana podarkiem, który nie trafił w ich gusta. Do tego aż 56% z nas zdaje sobie sprawę, że własnoręcznie zakupiła nietrafione prezenty dla bliskich. Co począć, jeśli i w tym roku Mikołaj nie sprosta naszym oczekiwaniom?

Nietrafione prezenty z sieci mniejszym problemem

Połowa Polaków zakupów świątecznych dokona online. I to właśnie oni będą mieli najmniejszy problem, jeśli okaże się, że zakupili zupełnie nietrafione prezenty. Zwrot produktów do e-sklepu przysługuje w każdej sytuacji i nie wymaga żadnego uzasadnienia. Obowiązujące przepisy dają e-konsumentowi możliwość odstąpienia od umowy w terminie 14 dni od otrzymania przesyłki. Aby zwrócić towar wystarczy więc dochować ustawowo określonego terminu, złożyć sprzedawcy oświadczenie o odstąpieniu od umowy i odesłać niechciany towar.

– Obowiązkiem sprzedawcy jest zwrot pieniędzy (wartość towaru i wysyłki) w terminie 14 dni od dnia odstąpienia od umowy. Koszty odesłania towaru pokrywa przeważnie klient, dlatego też należy się liczyć, że w przypadku dużych gabarytów paczki mogą ona okazać się całkiem wysokie - przypomina Tomasz Jaroszek, ekspert platformy edukacyjnej Kapitalni.org.

Zwroty w sklepach stacjonarnych

Inaczej sprawa wygląda w sklepach stacjonarnych. Jak wynika z badania Deloitte, taką formę zakupu prezentów wybierze większość, bo aż 66 proc. Polaków. Warto jednak mieć na uwadze, że nabyte produkty możemy zwrócić jedynie za zgodą sprzedawcy.

– Musimy pamiętać, że sprzedawca nie ma obowiązku przyjąć oddawanego towaru. Dlatego warto upewnić się przed dokonaniem zakupu, czy i w jakim terminie będzie możliwy jego zwrot lub, jeśli nie jesteśmy do niego przekonani, zawczasu z niego zrezygnować – mówi Tomasz Jaroszek.

Zdarza się, że sprzedawcy przyznają konsumentom prawo do zwrotu towaru w określonym terminie i na określonych warunkach. Jest to dobra praktyka, która dość często stosowana jest np. w sklepach sieciowych. Informacje o zwrotach, jeżeli są, możemy znaleźć zazwyczaj na tabliczce znajdującej się przy kasie. Warto pamiętać, że zwracany towar nie może nosić śladów użytkowania ani być uszkodzony.

Jeżeli zakupiony produkt okazał się wadliwy, czas na zgłoszenie sprzedawcy jego reklamacji, według Kodeksu cywilnego, wynosi 2 lata od momentu zakupu. W przypadku gwarancji, okres ten określa gwarant – czyli sprzedawca i może wynosić np. 1 rok, 5 lat, czy też być udzielony dożywotnio. Jeżeli jednak nie został wskazany, będzie wynosił 2 lata, ponieważ w tym przypadku zastosowanie będą miały przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące gwarancji.

Zachowaj dowód zakupu

Aby dokonać zwrotu towaru w sklepach stacjonarnych i internetowych, musimy dysponować dowodem zakupu. Jest nim paragon lub faktura, ale nie tylko.

– Za taki dowód może też służyć potwierdzenie płatności kartą, wyciąg z bankowego konta lub świadek naoczny. Dlatego, jeśli mamy wątpliwości, czy nasz prezent przypadnie do gustu osobie obdarowywanej, warto dołączyć adnotację, gdzie zakupiliśmy produkt i w jaki sposób można go zwrócić – mówi Tomasz Jaroszek.

Ponieważ do podarunku rzadko dorzucamy paragon, jego zwrot przez obdarowanego może być niemożliwy. Wygodniejszą i łatwiejszą w realizacji formą pozbycia się nietrafionego prezentu byłaby natomiast jego wymiana. Niestety, nie ma żadnych przepisów regulujących tę kwestię. To, czy możemy wymienić dany produkt czy nie, zależy jedynie od dobrej woli sprzedawcy.

„Prezent od siebie dla siebie” – zakup na raty

Przedświąteczny czas skłania nas często do zakupu prezentu również dla naszego gospodarstwa domowego. Zakup drogiego sprzętu na raty w sklepie stacjonarnym – np. telewizora, nowego ekspresu do kawy czy zestawu muzycznego – powinniśmy dobrze przemyśleć. Także w tym przypadku możliwość zwrotu jest uzależniona wyłącznie od decyzji sprzedawcy.

W przypadku umów zawieranych na odległość zwrot jest możliwy w ciągu 14 dni bez podawania przyczyny. To czy skorzystaliśmy z rat czy płaciliśmy od razu nie ma żadnego znaczenia. Jeżeli odstąpimy od umowy, pieniądze z kredytu, które otrzymał sklep jako płatność za zakupy w naszym imieniu, zostaną zwrócone do banku, a zaciągnięty kredyt – anulowany.

Jaki prezent chcielibyśmy zobaczyć pod choinką?

Pod polską choinką w tym roku znajdą się przede wszystkim kosmetyki i perfumy, które tym razem wybierzemy częściej niż preferowane w ubiegłym roku książki – wynika z badania Deloitte. Dorośli zostaną obdarowani słodyczami, odzieżą sportową i pieniędzmi. Rzadziej grami komputerowymi i biżuterią. Dzieciom do lat 12 Mikołaj przyniesie przede wszystkim zabawki konstrukcyjne, np. klocki i gry planszowe.

Czy takie prezenty okażą się trafnym wyborem? Jak pokazało badanie, wśród najmłodszych w tym roku najmniej popularne będą płyty CD oraz zabawki techniczne (kolejki, tory wyścigowe). Użytkownicy internetowych forów z własnego doświadczenia radzą natomiast, by dorosłym nie kupować bielizny, kremów na zmarszczki, porcelanowych figurek i gotowych zestawów prezentowych.