Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw

wyrażenia
„z
wyjątkiem
kwot Zwrot „inwalidztwem lub chorobą” został zastąpiony wyrażeniem
wypłaconych wyłącznie w związku ze „niepełnosprawnością lub chorobą”, które występuje na gruncie przepisów
śmiercią, niepełnosprawnością lub regulujących działalność ubezpieczeniową.
chorobą”. W opinii UKNŻ te W pozostałym zakresie uwaga nie zasługuje na uwzględnienie. Wdrażane
zdarzenia losowe należałoby również projektem przepisy dyrektywy nie przewidują wyłączenia dla świadczeń
uzupełnić o sytuację dożycia do związanych z dożyciem określonego wieku. Ponadto należy zauważyć, iż
określonego wieku, bowiem projekt projektowane przepisy regulują jedynie kwestię pozyskiwania i wymiany
może doprowadzić do opodatkowania informacji dotyczących określonych kategorii przychodów (dochodów) i nie
świadczeń o charakterze rentowym, nakładają żadnych obowiązków podatkowych.
wypłacanych z uwagi na trwanie życia
ubezpieczonego, niezależnie od stanu
jego zdrowia.
Odnośnie wyrażenia „inwalidztwem
lub chorobą” zwrócono uwagę, iż
skutkiem
zdarzenia
losowego
w
ubezpieczeniach
osobowych
towarzyszących ubezpieczeniom na
życie może być uszkodzenie ciała
niekoniecznie stanowiące chorobę i
prowadzące do inwalidztwa.



 uwaga dot. pojęcia „ubezpieczyciel Uwaga zasługuje na uwzględnienie.
na życie”, które nie występuje w Pojęcie „ubezpieczyciel na życie” zostało zastąpione wyrażeniem
obowiązujących przepisach.
„ubezpieczyciel lub zakład ubezpieczeń”, które funkcjonuje na gruncie
przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej i kodeksu cywilnego.



 nie jest jasnym, co Projektodawca Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
rozumie pod pojęciem „wypłaty przed
datą wymagalności wypłaty z umowy Uwaga jest niejasna. Przepis definiuje pojęcie zysku z umowy ubezpieczenia
na życie poprzez wskazanie, że jest nim m.in. nadwyżka każdej wypłaty lub
ubezpieczenia na życie”. Z zasady części wypłaty dokonanej przez ubezpieczyciela lub zakład ubezpieczeń przed
bowiem zakłady ubezpieczeń nie datą wymagalności wypłaty z umowy ubezpieczenia na życie ponad sumę
spełniają świadczeń niewymagalnych, wszystkich płatności dokonanych na rzecz ubezpieczyciela lub zakładu
natomiast
zależnie
od
danej ubezpieczeń na mocy tej samej umowy ubezpieczenia na życie. Data
konstrukcji
umownej
osobie wymagalności odnosi się do konkretnego świadczenia określonego w umowie
uposażonej mogą być należne różne ubezpieczenia na życie. Wszelkie płatności, które mogą być wypłacane w
29

świadczenia o różnej naturze, mające związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy ubezpieczenia należy
w
konsekwencji
różne
daty uznać za „wypłaty przed datą wymagalności wypłaty z umowy ubezpieczenia
wymagalności.
na życie”



 przepis kwalifikujący jako zysk Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
nadwyżkę każdej wypłaconej przez
ubezpieczyciela na życie ponad sumę Jak wcześniej wyjaśniono wdrażane projektem przepisy dyrektywy nie
przewidują wyłączenia dla świadczeń związanych z dożyciem określonego
wszystkich płatności dokonanych na wieku. Ponadto należy zauważyć, iż projektowane przepisy regulują jedynie
rzecz ubezpieczyciela lub zakładu kwestię pozyskiwania i wymiany informacji dotyczących określonych
ubezpieczeń na mocy tej samej umowy kategorii przychodów (dochodów) i nie nakładają żadnych obowiązków
ubezpieczenia na życie prowadzić
będzie do opodatkowania świadczeń podatkowych.
rentowych z tytułu długości trwania Ubezpieczenia posagowe objęte są zakresem pojęcia ubezpieczenia na życie
życia ubezpieczonego, jak tez wypłat z określonym w dziale I załącznika o działalności ubezpieczeniowej i w
ubezpieczeń posagowych.
przedmiotowym projekcie.



 uwaga dotyczy zwrotu „w przypadku Uwaga zasługuje na uwzględnienie.
cesji, w całości lub w części,
ubezpieczenia na życie na rzecz osoby Nadano nowe brzmienie art. 44c ust. 1 pkt 5 lit c updof:
„
trzeciej” – przedmiotem cesji mogą
c) w przypadku cesji, w całości lub w części, praw do świadczeń z tytułu
być prawa (roszczenia a nie cały umowy ubezpieczenia na życie na rzecz osoby trzeciej – nadwyżkę wartości
tych praw ponad sumę wszystkich płatności dokonanych na rzecz
stosunek
prawny
ubezpieczenia.
Niejasny jest również zwrot „wartość ubezpieczyciela lub zakładu ubezpieczeń”.
umowy” gdyż sama umowa jako
stosunek prawny nie ma żadnej
wartości.



 w zakresie przepisu stanowiącego, iż Uwaga zasługuje na częściowe uwzględnienie.
„w przypadku umowy ubezpieczenia na
życie, która przewiduje wyłącznie Nadano nowe brzmienie art. 44c ust. 1 pkt 5 lit d updof:
wypłatę przez okres co najmniej 5 lat „d) w przypadku umowy ubezpieczenia na życie, która przewiduje wyłącznie
emerytury lub stałych
wypłatę przez okres co najmniej 5 lat emerytury lub stałych okresowych
rocznych
świadczeń –
świadczeń –
spłatę lub cesję na rzecz
spłatę lub cesję na rzecz osoby trzeciej, które nastąpiły przed
końcem okresu 5 lat”
strony trzeciej, które nastąpiły przed

końcem okresu 5 lat” niejasne jest od Jednocześnie w uzasadnieniu doprecyzowano, iż „w przypadku umowy
kiedy liczy się okres 5 lat, co oznacza ubezpieczenia na życie, która przewiduje wyłącznie wypłatę przez okres co
zwrot „emerytura”, „stałe roczne najmniej 5 lat emerytury lub stałych okresowych świadczeń, za zysk uznaje się
30

świadczenia” oraz „strona trzecia”
spłatę na rzecz wypłacającego lub cesję na rzecz osoby trzeciej, które nastąpiły
przed końcem okresu 5 lat – do takiej sytuacji odnosi się lit. d). Stałe okresowe
świadczenia obejmują świadczenia w ustalonej umownie wysokości, płatne
periodycznie tj. np. rocznie, półrocznie, kwartalnie lub miesięcznie.”
Odnośnie do zwrotu „emerytura” należy zauważyć, iż funkcjonuje on już na
gruncie obowiązujących przepisów np. w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o
organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2013 r., poz.
989).



 niejasne jest pojęcie „spłaty” – o Uwaga zasługuje na uwzględnienie.
czyim świadczeniu i na rzecz kogo jest W uzasadnieniu doprecyzowano, iż „za zysk uznaje się spłatę na rzecz
mowa.
beneficjenta umowy”.



 zastrzeżenia natury logicznej budzi Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
konstrukcja przewidująca, iż zyskiem z Art. 44c ust. 1 pkt 5) lit c updof nie utożsamia zysku z cesją tylko określa co
umowy ubezpieczenia na życie jest stanowi zysk (dochód) w przypadku dokonania cesji:
„

cesja na rzecz strony trzeciej” gdyż „c) w przypadku cesji, w całości lub w części, praw do świadczeń z tytułu
instytucja
cesji
jest
zjawiskiem
prawnym i nie można jej utożsamiać z umowy ubezpieczenia na życie na rzecz osoby trzeciej – nadwyżkę wartości
wartością
ekonomiczną
mogąca tych praw ponad sumę wszystkich płatności dokonanych na rzecz
stanowić zysk.
ubezpieczyciela lub zakładu ubezpieczeń”.



Art. 1 pkt 8 UKNF
 projekt nie przewiduje zwolnienia z Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
projektu
obowiązku zachowania tajemnicy Obowiązek sporządzania imiennych informacji o przychodach (dochodach) z
zawodowej, o której mowa w art. 147 i
(dot.
oszczędności funkcjonuje już na gruncie updof i nie zaobserwowano
n. ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o
dodawanego
problemów w kontekście tajemnicy zawodowej. Należy podkreślić, iż dane
obrocie instrumentami finansowymi
art. 44d ust.
(Dz. U. z 2014 r., poz. 94 z późn. zm.). zawarte w przekazywanych informacjach objęte są tajemnicą skarbową,
1 pkt 2)
Oznacza to, iż może dojść do kolizji zgodnie z przepisami ustawy – Ordynacja podatkowa.
równorzędnych
przepisów W przypadku ewentualnego zaistnienia sygnalizowanej kolizji należy przyjąć,
iż ustawa podatkowa zwalnia z tajemnicy zawodowej zgodnie z zasadą lex
ustawowych, gdzie przepisy projektu
nakazywać
będą
przekazanie posterior derogat legi priori.
informacji stanowiących tajemnicę
zawodową.


Art. 1 pkt 8 ZBP,
Przepisy nie precyzują, czy i w jaki Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
31

projektu
Pracodawcy
sposób bank powinien wystawić Jeżeli osoba fizyczna działająca w imieniu faktycznego odbiorcy (art. 44c ust.
(dot.
RP
informację, w sytuacji, gdy podmiot 1 pkt 2 lit. d updof, ujawni podmiotowi wypłacającemu tożsamość tego
dodawanego
pośredniczący ujawni faktycznych faktycznego odbiorcy, wówczas podmiot ten wystawia wskazanemu
art. 44d ust.
odbiorców odsetek. W szczególności faktycznemu odbiorcy (oraz urzędowi skarbowemu) imienną informację na
2 w zw. z art.
w związku z art. 44d ust. 2 pojawia się podst. art. 44d ust. 1 updof. Zgodnie z art. 44d ust. 2 updof w przypadku gdy
44c ust. 1 pkt
pytanie,
czy
należy
każdemu podmiot wypłacający nie posiada informacji dotyczących poszczególnych
2)
wskazanemu faktycznemu odbiorcy kwot przychodu (dochodu), odsetek lub zysku w zakresie poszczególnych
wystawić informację, w której zostanie kategorii wypłat odsetek – wówczas za wypłatę odsetek uznaje się całość
zaprezentowana
cała
wypłacana wypłaconej lub uzyskanej kwoty lub cały przychód.
kwota.
Jeżeli osoba fizyczna działająca w imieniu pośredniego odbiorcy (art. 44c ust.

1 pkt 2 lit. a-c updof) ujawni podmiotowi gospodarczemu dokonującemu
Analogiczna uwaga została zgłoszona wypłaty lub zabezpieczenia odsetek tożsamość tego pośredniego odbiorcy,
przez Pracodawców RP.
imienną informację należy wystawić, zgodnie z art. 44d ust. 3 updof,
pośredniemu odbiorcy (oraz urzędowi skarbowemu) we wskazanym w tym
przepisie zakresie. Art. 44d ust. 2 updof nie znajdzie zastosowania.

Art. 1 pkt 8 Pracodawcy
Wprowadzone do art. 44d ust. 5 Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
projektu
RP
odwołanie do art. 44c ust. 3 pkt 3 nie
pozwala jednoznacznie i niewątpliwie Jak trafnie zauważono, przepisy krajowe nie mogą nakładać obowiązków na
(dot.
określić zakresu obowiązków, jakie podmioty spoza Polski, a zatem wskazany w art. 44d ust. 5 updof obowiązek w
dodawanego
nakłada
powołana
regulacja. zakresie przekazywania imiennych informacji przez pośredniego odbiorcę w
art. 44d ust.
sytuacji, o której mowa w art. 44c ust. 3 pkt 3 updof dotyczy tylko pośrednich
Projektowany przepis nie precyzuje
5 w zw. z art.
odbiorców mających miejsce faktycznego zarządu na terytorium RP.
tego, czy obowiązek informacyjny dot.
44c ust.3)
wyłącznie
pośredniego
odbiorcy
mającego miejsce zamieszkania na W przypadku dokonania wypłaty odsetek na rzecz pośredniego odbiorcy
terytorium RP, czy też innych mającego miejsce faktycznego zarządu w innym niż Rzeczpospolita Polska
pośrednich
odbiorców.
Przepisy państwie członkowskim Unii źuropejskiej lub w państwie lub na terytorium
krajowe
nie
mogą
nakładać zależnym lub terytorium stowarzyszonym Zjednoczonego Królestwa Wielkiej
obowiązków na podmioty spoza Brytanii i Irlandii Północnej oraz Królestwa Niderlandów, z którym
Polski. Nie jest więc jasne to, czy w Rzeczpospolita Polska jest związana umową w sprawie środków
związku z definicją faktycznego równoważnych do środków zawartych w rozdziale 7a – zastosowanie znajdzie
odbiorcy zawartą w art. 44c ust. 3, w art. 44d ust. 3 updof ( a nie art. 44d ust. 1 updof).
przypadku dokonania wypłaty odsetek
na rzecz pośredniego odbiorcy, pojawi
się obowiązek wystawienia informacji
32

odpowiednio faktycznemu odbiorcy na
podst. art. 44d ust. 1.

Art. 1 pkt 8 ZBP,
Projektodawca nie określił trybu Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
projektu
Pracodawcy
postępowania w sytuacji, gdy klient Zgodnie z art. 3 ust. 4 wdrażanej dyrektywy 2014/48/Uź Komisja źuropejska,
nie
przedstawi
wymaganych
(dot.
RP
na podstawie informacji przekazanych przez państwa członkowskie, opublikuje
przepisami
danych.
Przykładowo
dodawanego
klient może nie dostarczyć dokumentu w Dzienniku Urzędowym Unii źuropejskiej wykaz numerów identyfikacji
art. 44e ust.
potwierdzającego dane obligatoryjne, podatkowej lub ich odpowiedników oraz urzędowych dokumentów
1)
zawierających informacje dotyczące przyznanych numerów identyfikacyjnych.
np. NIP (co do zasady nie ma go w
dowodach osobistych i dokumentach Ponadto, zgodnie z art. 44e ust. 2 updof, w odniesieniu do wypłat odsetek
im równoważnych).
dokonanych lub zabezpieczonych na podstawie umów zawartych przed dniem
1 stycznia 2004 r., podmiot wypłacający może ustalić, na podstawie

Analogiczna uwaga została zgłoszona posiadanych informacji, tożsamość faktycznego odbiorcy tylko w zakresie
przez Pracodawców RP.
imienia, nazwiska oraz adresu zamieszkania.

Art. 1 pkt 8 ZBP,
Należy zwrócić uwagę na niespójność Uwaga nie zasługuje na uwzględnienie.
projektu
Pracodawcy
przepisów
z
art.
41
updof,
określającym
okres
ważności Dyrektywa 2014/48/UE zawiera szczególne uregulowania w zakresie
(dot.
RP
poszczególnych typów certyfikatów wystawiania i ważności zaświadczeń o miejscu zamieszkania dla celów
dodawanego
rezydencji, które są uwzględniane przy podatkowych. Podobne regulacje na potrzeby przepisów rozdziału 7a updof
art. 44e ust. 1
musiały zostać wprowadzone również w prawie krajowym. W przeciwnym
poborze podatku.
pkt 2 i nast.)
razie możliwy byłby zarzut nieprawidłowej implementacji.

Analogiczna uwaga została zgłoszona
przez Pracodawców RP.

Art. 2 pkt 3 Lewiatan
1. Proponowany art. 22c nie zawiera w Ad. pkt 1. Uwaga zasługuje na uwzględnienie.
projektu (dot. (pkt 1),
swojej treści użytego w dyrektywie Nadano nowe brzmienie art. 22c ust. 2:
dodawanego
SCCT (pkt
zwrotu „ w zakresie”, który – zgodnie „2. Dla celów ust. 1 uznaje się, iż umowa lub inna czynność prawna nie ma
art.
22c 1),
z uzasadnieniem do projektu ustawy – rzeczywistego charakteru w zakresie, w jakim nie jest dokonywana z
updop)
ma
służyć
zoptymalizowaniu
POHiD (pkt
stosowania klauzuli i jednocześnie uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. W szczególności dotyczy to sytuacji,
2),
gwarantować jej proporcjonalność.
gdy w drodze czynności, o których mowa w ust. 1, przenoszona jest własność
Pracodawcy
udziałów (akcji) spółki wypłacającej dywidendę lub spółka osiąga przychód

RP (pkt 3),

(dochód), wypłacany następnie w formie dywidendy lub innego przychodu z
BCC (pkt 4)
tytułu udziału w zyskach osób prawnych.”




33