Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw

ryzyku wystąpienia
zakłady stwarzające
Środowiska
wystąpienia poważnej awari
poważnej awarii
zagrożenie wystąpienia
przemysłowej:
przemysłowej
poważnej awarii,
– ZDR: konieczność
w tym:
przeprowadzenia procedury
– 180 zakładów o dużym
klasyfikacji zakładu,
ryzyku wystąpienia
aktualizacja zgłoszenia,
poważnej awarii
dostosowanie systemu
przemysłowej,
bezpieczeństwa do nowych
– 213 zakładów
wymogów, aktualizacja
o zwiększonym ryzyku
programu zapobiegania
wystąpienia poważnej
poważnym awariom oraz
awarii przemysłowej
raportu o bezpieczeństwie,
udostępnienie dodatkowych
informacji na stronie
internetowej zakładu
(w przypadku nowych
zakładów konieczność
spełnienia wszystkich
wymogów dla tego typu
zakładów: zgłoszenie, program
zapobiegania poważnym
awariom, system
bezpieczeństwa, raport o
bezpieczeństwie, wewnętrzny
plan operacyjno-ratowniczy,
przekazanie informacji do
opracowania zewnętrznego
planu operacyjno-
-ratowniczego, jeśli skutki
awarii mogą wystąpić poza
terenem zakładu, udostępnienie
informacji nt. poziomu
bezpieczeństwa na stronie
internetowej),
– ZZR: konieczność
przeprowadzenia procedury
klasyfikacji zakładu,
aktualizacja zgłoszenia,
wdrożenie systemu
bezpieczeństwa bądź jego
dostosowanie do nowych
wymogów, aktualizacja
programu zapobiegania
poważnym awariom,
udostępnienie informacji nt.
poziomu bezpieczeństwa na
stronie internetowej zakładu (w
przypadku nowych zakładów
konieczność spełnienia
wszystkich wymogów dla tego
typu zakładów: zgłoszenie,
program zapobiegania
poważnym awariom, system
bezpieczeństwa oraz
udostępnienie informacji nt.
poziomu bezpieczeństwa na
stronie internetowej zakładu)
Właściwe organy
Komenda Główna PSP,
Ustawa o Państwowej Straży
Bezpośrednie na organy PSP:
Państwowej Straży
16 Komend
Pożarnej
– analiza przekazywanych
24
Pożarnej
Wojewódzkich PSP,
przez prowadzących zakłady
335 Komend
dokumentacji, zatwierdzanie
Powiatowych/Miejskich
nowych bądź zaktualizowanych
PSP
raportów o bezpieczeństwie,
prowadzenie kontroli oraz
opracowanie lub zmiana
zewnętrznych planów
operacyjno-ratowniczych, a
także udostępnienie szerszego
zakresu informacji nt. poziomu
bezpieczeństwa w zakładach na
stronie internetowej
Organy Inspekcji Ochrony
Główny Inspektorat
Ustawa o Inspekcji Ochrony
Bezpośrednie na organy IOŚ:
Środowiska
Ochrony Środowiska
Środowiska
– analiza przekazywanych
16 Wojewódzkich
przez prowadzących zakłady
Inspektoratów Ochrony
dokumentacji, opiniowanie
Środowiska
nowych bądź zaktualizowanych
raportów o bezpieczeństwie,
prowadzenie kontroli.
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Projekt wstępnie skonsultowano z Komendą Główną Państwowej Straży Pożarnej. W czasie konsultacji KG PSP zgłosiła
uwagi, które zostały uwzględnione w projekcie.
Konsultacje wewnątrzresortowe – luty – kwiecień 2014 r.
W trakcie prac nad projektem dyrektywy w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami, utworzono międzyresortowy
roboczy zespół ds. dyrektywy Seveso III. W pracach zespołu uczestniczyli zarówno przedstawiciele organów administracji
(MSW, MG, MSW, MTiB, IOŚ, PSP), instytutów naukowych (CIOP, IChP), jak i przemysłu (PIPCh, POPiHN). Podczas
spotkań ww. zespołu roboczego szczegółowo omówione zostały proponowane zmiany przepisów dyrektywy, a wnioski i
ustalenia uwzględniane były przy opracowywaniu stanowiska rządu w ramach prowadzonych negocjacji nad projektem
ww. dyrektywy.
Zgodnie z § 36 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów, w
ramach konsultacji publicznych przekazano projekt do następujących podmiotów:
1) Centralny Instytut Ochrony Pracy,
2) Instytut Chemii Przemysłowej,
3) Instytut Ochrony Środowiska,
4) Polska Izba Przemysłu Chemicznego,
5) Instytut Przemysłu Organicznego,
6) Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego,
7) Stowarzyszenie Producentów Kosmetyków i Środków Czystości,
8) Polski Związek Przemysłu Kosmetycznego.
Skierowanie projektu do powyższych konsultacji – wrzesień 2014 r.
Zgodnie z art. 19 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych oraz art. 16 ustawy z dnia 23 maja 1991 r.
o organizacjach pracodawców projekt ustawy został skierowany do następujących podmiotów:
1. Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, ul. Wały Piastowskie 24, 80-855 Gdańsk,
2. OPZZ, ul. Kopernika 36/40, 00-924 Warszawa,
3. Forum Związków Zawodowych, Pl. Teatralny 4, 85-069 Bydgoszcz,
4. Związek Pracodawców Business Centre Club, Plac Żelaznej Bramy 10, 00-136 Warszawa,
5. Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych „LEWIATAN”, ul. Klonowa 6, 00-591 Warszawa,
6. Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej, ul. Brukselska 7, 03-973 Warszawa,
7. Związek Rzemiosła Polskiego, skr. Pocztowa 54, 00-952 Warszawa.
Skierowanie projektu do powyższych konsultacji – wrzesień 2014 r.
Uwagi do projektu w ramach powyższych konsultacji ustawy zgłosiły następujące podmioty:
1) Centralny Instytut Ochrony Pracy,
2) Instytut Chemii Przemysłowej,
3) Polska Izba Przemysłu Chemicznego,
4) Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego,
5) Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A.,
6) Pracodawcy Rzeczpospolitej Polskiej.

25
Szereg zgłoszonych przez ww. jednostki propozycji zostało uwzględnionych, w tym m.in. doprecyzowania niektórych
pojęć (w tym np. efekt domino, zakładów, sytuacji bliskich awariom), zakresu stosowania przepisów, podziału kategorii
substancji niebezpiecznych decydujących o zaliczeniu zakładu jako zakładu o dużym lub zwiększonym ryzyku
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, zakresu przedkładanej właściwym organom dokumentacji, zakresu systemu
zarządzania bezpieczeństwem, czy propozycje redakcyjne zapewniające poprawę czytelności i spójności przepisów.
Dodatkowo uwzględniona została propozycja zmiany przepisów przejściowych w zakresie przedkładanej przez
prowadzących zakłady istniejące dokumentacji.
Ponadto w ramach omawianych konsultacji zaproponowano wprowadzenie w projekcie zmiany definicji poważnej
awarii, jednak po szczegółowej analizie przedstawionej propozycji, zmiana nie została uwzględniona ze względu na
możliwe trudności w interpretacji tego pojęcia. Propozycja bezwarunkowego wyłączenia ze stosowania przepisów (w
zakresie przeciwdziałania poważnej awarii przemysłowej) odpadów niebezpiecznych także nie znalazła uzasadnienia,
ponieważ jej ew. wprowadzenie doprowadziłoby do niezgodności z przepisami wdrażanej dyrektywy.
Zgodnie z § 52 ust. 1 uchwały nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin Pracy Ministrów, projekt
ustawy został udostępniony również w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rządowego Centrum
Legislacji, w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny.
6. Wpływ na sektor finansów publicznych
(ceny stałe z … r.)
Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł]
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Łącznie
(0–10)
Dochody ogółem
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
budżet państwa
0
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
- 1,254
JST












pozostałe jednostki (oddzielnie)
0
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
1,254
Fundusze wsparcia PSP
Wydatki ogółem
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
budżet państwa
0
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
-0,1254
- 1,254
JST
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
pozostałe jednostki (oddzielnie)
0
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
0,1254
1,254
Saldo ogółem
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
budżet państwa
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
JST












pozostałe jednostki (oddzielnie)
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
Przedmiotowa regulacja nie spowoduje zwiększenia wydatków jednostek sektora finansów
publicznych, w tym budżetu państwa i budżetów jednostek samorządu terytorialnego, w
stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów. Natomiast projektowane
przepisy spowodują przesuniecie dochodów w sektorze finansów publicznych poprzez
Źródła finansowania
zmniejszenie dochodów budżetu państwa z tytułu opłat za analizy prowadzone przez PSP i

przesunięcie ich do funduszy wojewódzkich będących częścią Funduszu Wsparcia Państwowej
Straży Pożarnej. W związku z powyższym kwoty z budżetu państwa przeznaczone na
finansowanie straży pożarnej zostaną pomniejszone o równowartość kwot, które wpłyną na
przychód funduszu wojewódzkiego będącego częścią Funduszu Wsparcia Państwowej Straży
Pożarnej z tytułu kosztów za opracowanie planu lub jego aktualizacji.
Dodatkowe informacje,
Dane przyjęte do obliczeń są następujące:
w tym wskazanie
Rocznie opracowuje się 3 zewnętrzne plany operacyjno-ratownicze, a 60 takich planów poddaje
źródeł danych i
się aktualizacji; biorąc pod uwagę, że koszt opracowania zewnętrznego planu operacyjno-
przyjętych do obliczeń -ratowniczego to 3800 zł, a koszt aktualizacji zewnętrznego planu operacyjno-ratowniczego to
założeń
1900 zł, to łączna kwota wyniesie 125,4 tys. zł rocznie.
Obecnie, co do zasady, wpływy środków finansowych za opracowanie zewnętrznych planów
operacyjno-ratowniczych organy PSP przekazują do budżetu państwa. Po wejściu w życie
projektowanych regulacji, środki te zasilą wojewódzkie fundusze wsparcia PSP.
Wymagane przepisami obciążenia administracyjne polegające na ocenie dokumentów
wykonywanych przez przedsiębiorców, takich jak zgłoszenia, programy zapobiegania
26
poważnym awariom, systemy, raporty oraz plany operacyjno-ratownicze oraz konieczność
dodatkowych kontroli czy opracowania zewnętrznych planów ratowniczych dla nowych
zakładów będą miały znaczący wpływ na początkowym etapie obowiązywania nowych
przepisów, ponieważ nastąpi okresowe spiętrzenie obowiązków administracyjnych. Dodatkowe
obciążenia będą związane z koniecznością udostępniania społeczeństwu szerszego zakresu
informacji nt. zakładów (obecnie obowiązek realizowany tylko w odniesieniu do zakładów o
dużym ryzyku). Ze względu na to, że udostępnianie społeczeństwu informacji nt. omawianych
zakładów nie stanowi nowego obowiązku lecz jest rozszerzeniem już obowiązujących to
przyjęto, że będzie on realizowany w ramach bieżących zadań.
7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na
rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
Czas w latach od wejścia w życie zmian
0
1
2
3
5
10
Łącznie (0–10)
W ujęciu
duże przedsiębiorstwa







pieniężnym
sektor mikro-, małych i







(w mln zł,
średnich
ceny stałe
przedsiębiorstw

z … r.)
rodzina, obywatele oraz







gospodarstwa domowe
W ujęciu
duże przedsiębiorstwa
Biorąc pod uwagę fakt, że przepisy w zakresie przeciwdziałania poważnym
niepieniężnym
awariom zostały wdrożone do prawa krajowego poprzez transpozycję
poprzedniej dyrektywy (96/82/WE), należy stwierdzić, że skutki finansowe
będą mniejsze dla przedsiębiorców objętych obecnie tymi przepisami.
Wynika to z faktu, że zakłady te opracowały odpowiednie dokumenty i
wdrożyły stosowne procedury, realizując dotychczasowe wymogi prawa.
Nowe przepisy spowodują konieczność dokonania aktualizacji dokumentacji
czy procedur w celu spełnienia nowych wymogów.
Wejście w życie nowych przepisów spowoduje zmianę liczby zakładów
objętych przepisami (zgodnie z oceną wpływu opracowaną przez KE
przewiduje się zmniejszenie liczby tych zakładów o ok. 4% – wartość netto
na terenie całej UE). Oszacowanie dokładnej liczby zakładów, które po
wejściu w życie nowych przepisów staną się zakładami o dużym bądź
zwiększonym ryzku, nie było możliwe ze względu na brak wystarczających
danych (obecne zakłady są zakwalifikowane w oparciu o stary system
klasyfikacji substancji i mieszanin, funkcjonujący na podstawie dyrektywy
67/548EWG i dyrektywy 1999/45/WE, a także stosownego rozporządzenia
Ministra Zdrowia; ponadto brak jest wystarczających informacji nt. nowych
substancji, których znajdowanie się na terenie zakładu będzie decydowało o
jego zaliczeniu jako stwarzającego zagrożenie wystąpienia poważną awarią
oraz nt. substancji, które nie będą dalej musiały być uwzględnianie przy
kwalifikacji zakładu; ponadto niektóre substancje dotychczas uwzględnione
przy klasyfikacji zakładu będzie miało zmienione wartości progowe).
W krajowym rejestrze znajduje się łącznie 380 zakładów podlegających pod
przepisy w zakresie przeciwdziałania poważnym awariom (182 zakłady o
dużym ryzyku wystąpienia poważnej awarii oraz 198 zakładów o
zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii). Jednak należy zwrócić
uwagę na to, że poza pojawieniem się nowych zakładów, przewiduje się
również, że część zakładów obecnie objętych zakresem przedmiotowych
przepisów, nie będzie pod nie dalej podlegało. Spełnienie wymagań przez
nowe zakłady będzie wiązało się z poniesieniem określonych nakładów
finansowych. Koszty te są zależne od stopnia złożoności zakładów i
stosowanych w nich procesów czy występujących substancji, a szacowane
mogą być od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy złotych na zakład.
W odniesieniu do zakładów już objętych przepisami dyrektywy dodatkowe
obciążenia będą związane z koniecznością ponownej analizy składowanych
substancji niebezpiecznych pod kątem nowych kryteriów kwalifikacyjnych,
aktualizacją dokumentacji, obowiązek stałej (raz na 5 lat) aktualizacji
programu zapobiegania poważnym awariom, dostosowania systemów
27
bezpieczeństwa do nowych wymogów (obecnie obowiązek realizowany
przez zakłady o dużym ryzyku), udostępnianie szerszego zakresu informacji
społeczeństwu (obecnie obowiązek realizowany przez zakłady o dużym
ryzku).
W odniesieniu do wymogów dotyczących systemów bezpieczeństwa należy
zaznaczyć, że wszystkie zakłady o dużym ryzyku posiadają wdrożone takie
systemy, a większość zakładów o zwiększonym ryzyku posiada wdrożone
niektóre elementy takich systemów (instrukcje bhp, pożarowe, wdrożone
normy międzynarodowe).
Adaptacja do polskiego systemu prawnego rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (WE) nr 1272/2008 z dnia 16 grudnia 2008 r.
w sprawie klasyfikacji, oznakowania i pakowania substancji i mieszanin
wiąże się z koniecznością ponoszenia istotnych kosztów przez
przedsiębiorców (ze względu na m.in. zmiany oznakowania opakowań
chemikaliów czy aktualizacji kart charakterystyk posiadanych substancji).
Konieczność podjęcia tych działań jest niezależna od przepisów krajowych,
ponieważ rozporządzenie CLP ma charakter wiążący w całej UE.
Planowane zmniejszenie częstotliwości kontroli zakładów o zwiększonym
ryzyku wystąpienia poważnej awarii, lepsza koordynacja kontroli zakładów
o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii spowodują,
w dłuższej perspektywie, zmniejszenie obciążeń przemysłu.
Stosowanie przez przedsiębiorców jednolitego systemu klasyfikacji
chemikaliów także będzie miało pozytywny wpływ na ten sektor, ponieważ
może spowodować pewne oszczędności finansowe w ujęciu długofalowym.
W ramach zorganizowanego przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska
w 2012 r. cyklu szkoleń dla przedstawicieli zakładów o dużym i
zwiększonym ryzyku, omówione zostały nowe obowiązki wynikające z
dyrektywy 2012/18/UE, co umożliwia prowadzącym zakłady wcześniejsze
rozpoczęcie prac nad przystosowaniem do nowych obowiązków.
sektor mikro-, małych i
Analogicznie jak wyżej.
średnich
Wśród zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii
przedsiębiorstw
przemysłowej ok. 40–50% należy do sektora mikro, małych i średnich
przedsiębiorstw.
rodzina, obywatele oraz
Wprowadzenie nowych przepisów spowoduje dalszą poprawę poziomu
gospodarstwa domowe
bezpieczeństwa w zakładach podlegających przepisom o przeciwdziałaniu
poważnym awariom przemysłowym oraz bezpieczeństwa ludzi i środowiska
w otoczeniu tych zakładów.
Należy zaznaczyć, że konieczność stałej aktualizacji programu zapobiegania
awariom, zmienione wymogi dotyczące systemów bezpieczeństwa
w zakładach wpłyną na skuteczniejsze zapobieganie ryzyku wystąpienia
poważnej awarii.
Ponadto zwiększenie zakresu przekazywanych społeczeństwu informacji na
temat zagrożeń poważnymi awariami, a także lepszy dostęp do tych
informacji spowoduje podniesienie poziomu świadomości ludzi
zamieszkałych w pobliżu zakładów mogących być źródłem poważnej awarii,
a w konsekwencji przyczyni się do podniesienia poziomu bezpieczeństwa.
Dodatkowe informacje,
Wskazanie źródeł danych i przyjętych do obliczeń założeń:
w tym wskazanie
źródeł danych i

przyjętych do obliczeń
1. Opracowana przez KE „Ocena wpływu dyrektywy w sprawie kontroli zagrożeń
założeń
poważnymi awariami” – dokument COM(2010) 781.

2. Dane Ministerstwa Gospodarki pozyskane w tracie ankietyzacji prowadzących zakłady o
dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
28