Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw

Zmiana art. 360 ustawy Poś (art. 1 pkt 30 projektu) ma na celu poprawienie spójności
przepisów.
Zmiana w art. 373 ustawy Poś (art. 1 pkt 31) ma na celu zapewnienie spójności z art. 19
dyrektywy Seveso III oraz doprecyzowanie, że odpowiedzialność administracyjna
dotyczy wszystkich obowiązków zawartych w tytule IV ustawy Poś, które leżą po
stronie prowadzących zakłady o dużym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej
awarii.
V. Zmiany w ustawie o Inspekcji Ochrony Środowiska (art. 2 projektu)
Zmiany w art. 5a ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska
stanowią głównie transpozycję art. 20 dyrektywy Seveso III. Wprowadzono także
przepis doprecyzowujący, że określony w ust. 4 tego artykułu okres pomiędzy
kontrolami dotyczy wyłącznie instalacji wymagających pozwolenia zintegrowanego.
Ponadto z zakresu zadań organów Inspekcji Ochrony Środowiska w zakresie
poważnych awarii usunięto prowadzenie szkoleń dla organów administracji oraz
podmiotów, których działalność może stanowić przyczynę powstania poważnej awarii.
Przepis ten miał na celu zapewnienie właściwego wdrożenia przepisów w zakresie
przeciwdziałania poważnym awariom, w szczególności w początkowym etapie ich
obowiązywania. Ze względu na to, że przepisy w omawianym zakresie funkcjonują już
od wielu lat, a dyrektywa Seveso III utrzymuje dotychczasowe podejście, tj. zgodne
z dyrektywą Seveso II, ustawowo nałożony na organy Inspekcji Ochrony Środowiska
obowiązek szkoleń nie jest konieczny. Należy podkreślić, że organy Inspekcji Ochrony
Środowiska przeprowadziły dotychczas wiele szkoleń z tej tematyki, w tym zarówno na
poziomie krajowym, jak i lokalnym. Ponadto należy zaznaczyć, że pragmatyka
działania organów Inspekcji Ochrony Środowiska przewiduje m.in. prowadzenie
kontroli instruktażowych, udział w seminariach, konferencjach naukowych, co daje
możliwość przekazywania istotnych informacji w zakresie przeciwdziałania poważnym
awariom i wpływa na właściwe wdrożenie tych przepisów. Pozostałe zmiany w tym
artykule mają na celu poprawienie czytelności przepisów.
Zmiana art. 31 ust. 1 wprowadza nową częstotliwość kontroli w zakładach
o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, zgodną z art. 20
dyrektywy Seveso III.

19
VI. Zmiany w ustawie o Państwowej Straży Pożarnej (art. 3 projektu)
Zmiana art. 23 ust. 2 pkt 2 oraz ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r.
o Państwowej Straży Pożarnej ma na celu dostosowanie przepisu do nowego brzmienia
przepisów tytułu IV ustawy Poś, które regulują zasady i tryb przeprowadzenia kontroli
zakładów objętych przepisami w zakresie poważnych awarii przemysłowych
wykonywanych przez właściwe organy PSP.
Zmiana art. 23 ust. 6 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej
przewiduje możliwość nakładania przez upoważnionych strażaków grzywny w drodze
mandatu karnego za nieprzestrzeganie przez prowadzących zakłady przepisów
w zakresie przeciwdziałania poważnym awariom. Biorąc pod uwagę fakt, że organy
PSP są właściwe w zakresie opiniowania lub zatwierdzania większości dokumentów
wymaganych przepisami tytułu IV ustawy Poś, niezbędne jest umożliwienie tym
organom egzekwowania obowiązków przez nakładanie grzywny w drodze mandatu
karnego.
Zmiana art. 23 ust. 7 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej
wprowadza możliwość przeprowadzenia czynności kontrolno-rozpoznawczych bez
wcześniejszego dostarczenia kontrolowanemu upoważnienia do kontroli w przypadku
powzięcia informacji o możliwości występowania w miejscu ich przeprowadzania
poważnej awarii przemysłowej oraz w przypadku zbierania informacji niezbędnych do
wykonania analizy poważnej awarii przemysłowej i formułowania zaleceń dla
prowadzącego zakład, w przypadku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej.
Powyższe umożliwia organom PSP realizowanie przepisów określonych w nowym
brzmieniu art. 269 ustawy Poś.
VII. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (art. 4 projektu)
Zmiana art. 53 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu
przestrzennym wprowadza konieczność uzgadniania decyzji lokalizacji inwestycji celu
publicznego oraz decyzji o warunkach zabudowy z organami Inspekcji Ochrony
Środowiska oraz organami PSP. Wprowadzenie tej zmiany zapewni pełniejsze
wdrożenie art. 12 dyrektywy Seveso III, który określa zasady związane z planowaniem
i zagospodarowaniem przestrzennym w sąsiedztwie zakładów stwarzających zagrożenie
poważną awarią. Dotychczasowa praktyka wykazała, że obowiązek uzgadniania
z wojewódzkimi inspektorami ochrony środowiska i organami PSP projektów studium
20
oraz opiniowanie przez te organy projektów planów zagospodarowania przestrzennego
nie jest wystarczające. Wynika to z faktu występowania na terenie kraju wielu
obszarów, dla których takie plany nie zostały przyjęte. Dzięki wprowadzeniu tej zmiany
kwestie związane z zagrożeniami poważnymi awariami będą właściwie uwzględnione
w planowaniu przestrzennym, co przyczyni się do zapewnienia odpowiedniej ochrony
życia i zdrowia ludzi oraz środowiska.
VIII. Zmiany w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie,
udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na
środowisko (art. 5 projektu)
Zmiany art. 21 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko wynikają z konieczności zapewnienia
odpowiedniego dostępu społeczeństwa do informacji na temat realizowanych
w zakresie spraw poważnych awarii obowiązków zarówno przez prowadzących zakłady
o dużym lub zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii przemysłowej, jak
i organy właściwe.
Dodanie nowego art. 86a wprowadza obowiązek bezpośredniego przekazywania
organom wydającym pozwolenia emisyjne ostatecznych decyzji o środowiskowych
uwarunkowaniach przez organy je wydające. Przepis ten zastąpi uchylany niniejszą
ustawą art. 184 ust. 4 pkt 4 ustawy Poś, który nakazywał dołączanie ww. decyzji
przedsiębiorcom wnioskującym o wydanie pozwoleń emisyjnych.
IX. Przepisy dostosowujące (art. 6 projektu)
Art. 6 projektu ustawy zawiera przepisy dostosowujące i dotyczy zakładów, które
w dniu 31 maja 2015 r. należą do grupy zakładów o dużym lub zwiększonym ryzyku
wystąpienia poważnej awarii przemysłowej. Zawarte w przedmiotowym artykule
przepisy stanowią wdrożenie art. 3 pkt 6 (definicja zakładu istniejącego), art. 8 ust. 2
(program zapobiegania poważnym awariom), art. 10 ust. 4 (raport o bezpieczeństwie)
oraz art. 12 ust. 2 (plany operacyjno-ratownicze) dyrektywy Seveso III. Omawiane
przepisy mają na celu zapewnienie prowadzącym zakłady odpowiedniego okresu czasu
na dostosowanie się do wprowadzanych zmian.

21
X. Przepisy przejściowe
Ze względu na zmiany treści przepisów upoważniających, z dniem wejścia w życie
ustawy akty wykonawcze utracą swoją moc. W związku z tym, w celu zapewnienia
ciągłości obowiązywania przepisów niezbędne jest zachowanie czasowo w mocy
określonych przepisów wykonawczych (art. 7 projektu ustawy).
Z uwagi na zmiany niektórych podstaw prawnych dla postępowań administracyjnych,
które mogą zostać wszczęte przed wejściem w życie zmian, w art. 8 projektu
wprowadzono stosowne przepisy mające na celu zapewnienie ciągłości tych
postępowań.
XI. Wejście w życie
Ze względu na istotę i zasadność wprowadzanych regulacji oraz ich bezpośredni
związek z zapewnieniem bezpieczeństwa ludzi i ochrony środowiska nie zastosowano
przepisów uchwały nr 20 Rady Ministrów z dnia 18 lutego 2014 r. w sprawie zaleceń
ujednolicenia terminu wejścia w życie niektórych aktów normatywnych (M.P.
poz. 205). Pilna potrzeba przyjęcia proponowanych przepisów wynika także z terminu
transpozycji dyrektywy Seveso III, który został określony na 31 maja 2015 r.
XII. Informacje końcowe
Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej oraz nie zawiera norm ani
przepisów technicznych, podlegających procedurze notyfikacji wymaganej zgodnie
z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239,
poz. 2039, z późn. zm.).
Projekt ustawy został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa
Środowiska.
Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt ustawy
został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum
Legislacji. Wpłynęły dwa zgłoszenia zainteresowania pracami nad przedmiotową
ustawą podmiotów wykonujących działalność lobbingową: Polska Organizacja
Przemysłu i Handlu Naftowego oraz Polski Koncern Naftowy ORLEN S.A.
22
Data sporządzenia
Nazwa projektu
22.01.2014 r.
Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz (zaktualizowany dnia 12.05.2015 r.)
niektórych innych ustaw

Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące
Źródło:
Ministerstwo Środowiska (wiodące),
Prawo UE – dyrektywa 2012/18/UE
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, Ministerstwo Gospodarki
(SEVESO III)


Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu
Nr w wykazie prac: UC116
lub Podsekretarza Stanu
Janusz Ostapiuk, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska

Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu
Paweł Dadasiewicz, Departament Inspekcji i Orzecznictwa, Główny
Inspektorat Ochrony Środowiska,
tel. 22 57 92 720, e-ma="mailto:p.dadasiewicz@gios.gov.pl"
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Jaki problem jest rozwiązywany?
Projektowane przepisy mają na celu zapewnienie wysokiego poziomu ochrony ludzi i środowiska przez wdrożenie
odpowiednich systemów i procedur służących zarządzaniu i kontroli zagrożeń związanych z substancjami
niebezpiecznymi. Na poziomie UE omawiana tematyka została uregulowana w przepisach dyrektywy Parlamentu
Europejskiego i Rady 2012/18/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie kontroli zagrożeń poważnymi awariami związanymi
z substancjami niebezpiecznymi, zmieniającej, a następnie uchylającej dyrektywę Rady 96/82/WE.
Proponowane zmiany spowodują zmianę takich kwestii, jak m.in. wykaz substancji, których składowanie na terenie
zakładów stwarza zagrożenie wystąpienia poważnej awarii (w wyniku dostosowania do nowego systemu klasyfikacji
substancji i mieszanin), a także uszczegółowią przepisy dotyczące dostępu społeczeństwa do informacji o poziomie
bezpieczeństwa w zakładach oraz wzmocnią wymogi dotyczące kontroli zakładów objętych omawianymi przepisami.
Ponadto wprowadzony zostanie obowiązek wdrożenia przez wszystkie zakłady podlegające pod omawiane regulacje
systemu zarządzania bezpieczeństwem gwarantującego ochronę ludzi i środowiska.
Przyjęcie proponowanych zmian wpłynie na redukcję liczby awarii w zakładach stwarzających zagrożenie wystąpienia
poważnej awarii (tj. w zakładach o dużym oraz o zwiększonym ryzyku wystąpienia poważnej awarii).
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
Wejście w życie ustawy zapewni zgodność przepisów krajowych z prawem UE – dyrektywą 2012/18/UE.
Polska jest zobowiązana do transpozycji dyrektywy do prawa krajowego do dnia 31 maja 2015 r.
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE?
Proponowane zmiany wynikają z konieczności transpozycji dyrektywy 2012/18/UE do przepisów prawa krajowego,
podobnie jak w innych krajach UE. Podobne uregulowania prawne zostały przyjęte przez kraje spoza UE, jak np. Norwegia,
Islandia czy Szwajcaria. Zarządzanie bezpieczeństwem leży po stronie prowadzących zakłady, natomiast prowadzenie
kontroli leży w gestii państw członkowskich. Częstotliwość wykonywania kontroli zakładów o dużym lub zwiększonym
ryzyku wystąpienia poważnej awarii zależy od podejścia w poszczególnych państwach członkowskich –
w części krajów jest ona z góry ustalona (np. Francja, Polska), a w niektórych oparta jest na ocenie ryzyka (Niemcy, Wielka
Brytania). Wybór sposobu ustalenia częstotliwości kontroli w zakładach a priori wynika z konieczności zapewnienia
właściwego nadzoru nad zakładami stwarzającymi zagrożenie poważną awarią (łatwiejsze zarządzanie kontrolami; pewność
objęcia kontrolami wszystkich zakładów; jednolite podejście organów właściwych – PSP i IOŚ; uniknięcie subiektywności
podczas oceny opartej na analizie ryzyka czy niewłaściwej oceny, co ma szczególne znaczenie w przypadku dokonywania
takiej oceny przez osoby z małym doświadczeniem; okresowa sprawozdawczość do KE, która po analizie przekazanych
przez państwa członkowskie informacji dot. kontroli zwróciła uwagę na potrzebę wzmocnienia nadzoru nad zakładami w
niektórych krajach).
W przypadku wystąpienia poważnej awarii działania mające na celu ograniczenie jej skutków podejmowane są zarówno
przez prowadzących zakłady, jak i organy właściwe. Obowiązki związane z informowaniem społeczeństwa nt. środków
bezpieczeństwa zależą od podejścia w danym państwie członkowskim – w niektórych krajach obowiązek realizowany tylko
przez prowadzących zakłady (14 państw UE), w innych tylko przez organy właściwe (10 państw UE),
a w części krajów obowiązek ten spoczywa zarówno na prowadzących zakłady, jak i organach właściwych (2 kraje).
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
Wielkość
Źródło danych
Oddziaływanie
Prowadzący zakłady o
Krajowy rejestr
Rejestr prowadzony przez
Bezpośrednie na prowadzących
dużym i o zwiększonym
obejmuje łącznie 393
Inspekcję Ochrony
zakłady stwarzające zagrożenie
23