Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw

zmiana grupy wyrobów akcyzowych będzie skutkowała jedynie koniecznością zmiany
dotychczasowego zezwolenia, a nie obowiązkiem uzyskania nowego zezwolenia. W
związku z tym należy przewidzieć – tak samo jak w przypadku zezwolenia na
prowadzenie składu podatkowego – że w przypadku gdy zmiana zezwolenia dotyczy
zmiany grupy wyrobów akcyzowych wymienionej w art. 2 ust. 1 pkt 1, będących
przedmiotem dotychczasowej działalności, i powoduje, że po zmianie zezwolenia
zabezpieczenie akcyzowe złożone przez podmiot posiadający zezwolenie na wysyłanie
wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający nie zapewni pokrycia w należnej
wysokości kwoty zobowiązania podatkowego albo kwoty zobowiązania podatkowego i
opłaty paliwowej, warunkiem zmiany zezwolenia jest złożenie dodatkowego lub
nowego zabezpieczenia akcyzowego (patrz uzasadnienie do art. 48 ust. 7).
Art. 62a ust. 9 – mając na uwadze postulaty przedsiębiorców, uchyla się regulację
przewidującą obowiązek uzyskania nowego zezwolenia na wysyłanie wyrobów
akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający, w przypadku gdy podmiot ten,
posiadający zezwolenie, zamierza wysyłać z zastosowaniem procedury zawieszenia
poboru akcyzy wyroby akcyzowe należące do innej niż będąca przedmiotem
dotychczasowej działalności grupy wyrobów akcyzowych wymienionej w art. 2 ust. 1
pkt 1. Zmiana w powyższym zakresie umożliwi podmiotom prowadzącym działalność
na podstawie dotychczasowego zezwolenia na rozszerzenie działalności o nowe grupy
wyrobów akcyzowych bez konieczności uzyskiwania nowego zezwolenia. W takim
przypadku trzeba będzie jedynie dokonać zmiany dotychczasowego zezwolenia. Jest to
analogiczna zmiana jak w przypadku zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego
(patrz uzasadnienie do art. 49 ust. 7 i 8 oraz ust. 11) oraz pozostałych zezwoleń
akcyzowych.
Art. 62a ust. 10 – zmiana przedmiotowego przepisu, który w obecnym brzmieniu
przewiduje, że do odmowy wydania, cofnięcia lub wygaśnięcia zezwolenia na
wysyłanie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający stosuje się
odpowiednio art. 52, stanowi konsekwencję zmiany regulacji przewidzianej w art. 52
ust. 1 pkt 3 ustawy. Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 52 ust. 1 pkt 3 właściwy
naczelnik urzędu celnego odmawia wydania zezwolenia na prowadzenie składu
podatkowego, w przypadku gdy nie zostaną zatwierdzone akta weryfikacyjne w wyniku
urzędowego sprawdzenia, o którym mowa w art. 64 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o
Służbie Celnej. Ponieważ warunek zatwierdzenia akt weryfikacyjnych przed wydaniem
66
zezwolenia trzeba będzie spełnić tylko przed wydaniem dwóch zezwoleń akcyzowych,
tj. zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego oraz zezwolenia na nabywanie
wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca (z wyłączeniem zezwolenia na
jednorazowe nabycie wyrobów akcyzowych jako zarejestrowany odbiorca) – w
przypadku innych niż dwa ww. zezwolenia należy zmienić odesłanie do odpowiedniego
stosowania art. 52 w taki sposób, aby warunek określony w ust. 1 pkt 3 tego artykułu
nie miał zastosowania w przypadku tych innych zezwoleń akcyzowych.
W związku z powyższym określony w art. 62a ust. 10 przepis odsyłający został
zmieniony w ten sposób, że do odmowy wydania zezwolenia na wysyłanie wyrobów
akcyzowych jako zarejestrowany wysyłający stosuje się odpowiednio art. 52 ust. 1 pkt 1
i 2, a do cofnięcia lub wygaśnięcia tego zezwolenia stosuje się odpowiednio art. 52
ust. 2–5.
Art. 62c ust. 2 pkt 2 i ust. 3–6 – uchylenie przedmiotowych przepisów wynika z
dodania działu VIa „Ewidencje i inne dokumentacje” i określenia w tym dziale
kompleksowych regulacji dotyczących ewidencji i innych dokumentacji prowadzonych
na potrzeby podatku akcyzowego (vide uzasadnienie do działu VIa).
Art. 63 ust. 1 pkt 8 i 9 – uzupełniono katalog podmiotów obowiązanych do złożenia
zabezpieczenia akcyzowego w związku z objęciem tym obowiązkiem pośredniczącego
podmiotu tytoniowego oraz podmiotu reprezentującego przedsiębiorcę zagranicznego.
Art. 63 ust. 1a – w dodanym przepisie zawarto regulację, zgodnie z którą obowiązek
złożenia zabezpieczenia akcyzowego w kwocie pokrywającej mogące powstać
zobowiązanie podatkowe albo mogące powstać zobowiązanie podatkowe i opłatę
paliwową, której obowiązek zapłaty może powstać, nie będzie dotyczył wyrobów
akcyzowych określonych w załączniku nr 2 do ustawy opodatkowanych zerową stawką
akcyzy ze względu na przeznaczenie. Skutkiem dodania tego przepisu kwota mogących
powstać zobowiązań podatkowych oraz opłat paliwowych, których obowiązek zapłaty
może powstać w stosunku do tych wyrobów, nie będzie wliczana do ustalanej
wysokości składanego zabezpieczenia akcyzowego oraz nie będzie obciążała złożonego
zabezpieczenia w trakcie jego stosowania. Wyłączenie z obowiązku objęcia tych
wyrobów zabezpieczeniem akcyzowym oraz z obciążania złożonego zabezpieczenia
akcyzowego kwotami zobowiązań podatkowych i opłat paliwowych od tych wyrobów
dotyczyć będzie wyłącznie sytuacji, gdy te wyroby będą opodatkowane zerową stawką
67
akcyzy ze względu na przeznaczenie, czyli w sytuacji mogących powstać
hipotetycznych zobowiązań podatkowych. W sytuacji gdy wobec tych wyrobów
powstanie konieczność zapłaty zobowiązania podatkowego, np. z powodu zmiany ich
przeznaczenia w sposób powodujący konieczność zastosowania stawki akcyzy innej niż
zerowa (wyroby nie będą już opodatkowane zerową stawką akcyzy), kwota tego
zobowiązania podatkowego albo zobowiązania podatkowego i opłaty paliwowej
obciąży złożone zabezpieczenie akcyzowe i w przypadku zabezpieczenia generalnego
będzie w sposób właściwy odnotowana, a kwota tego obciążenia powinna zostać
doliczona do wysokości zabezpieczenia akcyzowego podczas jej ponownego ustalenia
(czyli powstanie konieczność zwiększenia zabezpieczenia akcyzowego). Szczegółowy
sposób ustalenia wysokości zabezpieczenia akcyzowego w powyższej sytuacji określi
minister właściwy do spraw finansów publicznych w drodze rozporządzenia.
Art. 63 ust. 4 – rozszerzono możliwość objęcia zobowiązania podatkowego albo
zobowiązania podatkowego i opłaty paliwowej podmiotu wysyłającego wyroby
akcyzowe zabezpieczeniem akcyzowym podmiotu odbierającego na wniosek podmiotu
wysyłającego i za zgodą podmiotu odbierającego (z której obecnie mogą korzystać
tylko podmioty prowadzące skład podatkowy przemieszczające wyroby akcyzowe z
zastosowaniem procedury zawieszenia poboru akcyzy) również na dostarczanie
wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na ich przeznaczenie ze
składu podatkowego do podmiotu pośredniczącego. Wprowadzenie powyższej
możliwości spowoduje m.in., że podmiot prowadzący skład podatkowy zwolniony z
obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego będzie mógł dokonywać
przemieszczenia wyrobów akcyzowych zwolnionych od akcyzy ze względu na ich
przeznaczenie bez konieczności złożenia własnego zabezpieczenia akcyzowego.
Zgodnie z przepisami ustawy podmiot pośredniczący jest zawsze obowiązany do
złożenia zabezpieczenia akcyzowego. Ponadto, w przypadku dostarczenia wyrobów ze
składu podatkowego do podmiotu pośredniczącego, wyroby te, po ich odbiorze, i tak
ostatecznie zostałyby objęte zabezpieczeniem akcyzowym tego podmiotu. Powyższa
regulacja stwarza zatem możliwość objęcia zabezpieczeniem akcyzowym złożonym
przez podmiot pośredniczący wyrobów akcyzowych dostarczanych do niego ze składu
podatkowego z wyprzedzeniem, tzn. jeszcze przed ich odbiorem. Należy dodać, że
zgodnie z art. 63 ust. 5 ustawy podmiot pośredniczący będzie odpowiadał całym swoim
majątkiem za zobowiązanie podatkowe podmiotu prowadzącego skład podatkowy
68
wysyłającego wyroby akcyzowe wraz z odsetkami za zwłokę, solidarnie z tym
podmiotem.
Art. 64 ust. 5a – wprowadzono możliwość stosowania zwolnienia z obowiązku
złożenia zabezpieczenia akcyzowego po upływie terminu określonego w tym
zwolnieniu, w przypadku gdy prawidłowo i terminowo złożony wniosek o przedłużenie
terminu ważności zwolnienia nie zostanie przez organ podatkowy rozstrzygnięty przed
upływem terminu określonego w zwolnieniu. Dodano przepis, zgodnie z którym
zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego można będzie stosować
po upływie terminu do czasu doręczenia podmiotowi decyzji w sprawie jego
przedłużenia lub odmowy jego przedłużenia, jednak nie dłużej niż 90 dni po upływie
tego terminu, jeżeli wniosek, który spełnia wymogi formalne, zostanie złożony nie
później niż 3 miesiące przed tym terminem. Zgodnie z ustawą o podatku akcyzowym
zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego jest udzielane na czas
oznaczony, nie dłuższy niż 2 lata, i na pisemny wniosek zwolnionego podmiotu może
być przedłużone, w drodze decyzji, na kolejne okresy nie dłuższe niż 2 lata. W
przypadku gdy wniosek w sprawie przedłużenia zwolnienia nie zostanie rozstrzygnięty
przed upływem terminu, na jaki zwolnienie zostało udzielone, również z przyczyn
niezależnych od podmiotu, podmiot jest obowiązany do złożenia zabezpieczenia
akcyzowego do czasu rozstrzygnięcia wniosku. Może to narazić go na nieuzasadnione
trudności proceduralne i koszty, w sytuacji gdy rozstrzygnięcie w sprawie przedłużenia
zwolnienia z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego będzie pozytywne.
Termin trzymiesięczny powinien zapewnić naczelnikowi urzędu celnego, przy
prawidłowym prowadzeniu postępowania, niezbędny czas na dokonanie wszystkich
czynności administracyjnych koniecznych do wydania decyzji w tej sprawie, m.in.
oceny warunków koniecznych do przedłużenia zwolnienia.
Art. 65 ust. 1 pkt 6 i 7 – uzupełniono katalog podmiotów obowiązanych do złożenia
zabezpieczenia generalnego w związku z objęciem pośredniczącego podmiotu
tytoniowego
oraz podmiotu reprezentującego przedsiębiorcę zagranicznego
obowiązkiem złożenia zabezpieczenia generalnego. Ponieważ działalność
pośredniczącego podmiotu tytoniowego, w tym przedsiębiorcy zagranicznego, polega
na obrocie suszem tytoniowym, czyli dokonywaniu powtarzających się czynności
gospodarczych mogących spowodować wielokrotne powstanie zobowiązań
podatkowych podlegających zabezpieczeniu akcyzowemu, konieczne jest stosowanie
69
zabezpieczenia generalnego, które z definicji służy do zabezpieczenia wielu zobowiązań
podatkowych.
Art. 65 ust. 2 – w ogólnym przepisie regulującym wysokość zabezpieczenia
generalnego ustalanego przez właściwego naczelnika urzędu celnego, w zastrzeżeniu
wskazującym na konieczność uwzględnienia przepisów szczególnych określających
poziom zabezpieczenia akcyzowego składanego przez podmiot pośredniczący, dodano
odwołanie do projektowanego ust. 3b, który również w sposób szczególny określa
poziom zabezpieczenia składanego przez pośredniczący podmiot tytoniowy.
Art. 65 ust. 3b, 9a i 9b – określono wysokość zabezpieczenia akcyzowego składanego
przez pośredniczący podmiot tytoniowy oraz podmiot reprezentujący przedsiębiorcę
zagranicznego. Wysokość zabezpieczenia generalnego ustala się, podobnie jak to ma
miejsce w przypadku podmiotu pośredniczącego, w kwocie równej wysokości
maksymalnej kwoty miesięcznego zobowiązania podatkowego mogącego powstać w
przypadku sprzedaży suszu tytoniowego na terytorium kraju innemu podmiotowi niż
podmiot prowadzący skład podatkowy lub pośredniczący podmiot tytoniowy lub
zużycia suszu tytoniowego na terytorium kraju przez pośredniczący podmiot tytoniowy,
w tym przez przedsiębiorcę zagranicznego. W odróżnieniu jednak od zabezpieczenia
akcyzowego składanego przez podmiot pośredniczący, dla zabezpieczenia generalnego
składanego przez pośredniczący podmiot tytoniowy oraz podmiot reprezentujący
przedsiębiorcę zagranicznego będzie określona minimalna jego wysokość na poziomie
2 mln zł. W ust. 9 ustalono, że w przypadku uzyskania zgody na złożenie
zabezpieczenia ryczałtowego, zabezpieczenie to stanowić będzie 30% zabezpieczenia
generalnego, do którego złożenia jest zobowiązany ten podmiot. Oznacza to, że
wysokość zabezpieczenia ryczałtowego nie będzie niższa niż 600 tys. zł. Jednocześnie
w ust. 9a została określona maksymalna wysokość zabezpieczenia ryczałtowego w
wysokości 30 mln zł. Takie rozwiązanie zapobiegnie z jednej strony uzyskaniu
uprawnienia do dokonywania skupu suszu tytoniowego przez niewielkie niewiarygodne
podmioty, w przypadku których istnieje największe ryzyko nadużyć i powstania
zaległości podatkowych, a z drugiej strony – nadmiernemu obciążeniu kosztami
zabezpieczenia akcyzowego dużych wiarygodnych podmiotów, które spełniają warunki
uprawniające do złożenia zabezpieczenia ryczałtowego. W przypadku dużych
pośredniczących podmiotów tytoniowych ewentualne zabezpieczenie generalne
mogłoby wynieść nawet kilkaset milionów zł. Ponadto z analizy zgłoszonych uwag i
70