Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw

– 5 –
Art. 25. 1. Cudzoziemiec, który składa wniosek o udzielenie ochrony
międzynarodowej, zwany dalej „wnioskodawcą”, może złożyć ten wniosek także w
imieniu następujących osób towarzyszących mu i zależnych od niego ze względów
ekonomicznych, zdrowotnych lub ze względu na wiek:
1)
osoby pozostającej z cudzoziemcem w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej
Polskiej związku małżeńskim, zwanej dalej „małżonkiem”;
2)
małoletniego dziecka wnioskodawcy i małżonka, w tym także dziecka
przysposobionego, niepozostającego w związku małżeńskim;
3)
małoletniego dziecka wnioskodawcy, w tym także dziecka przysposobionego,
niepozostającego w związku małżeńskim;
4)
małoletniego dziecka małżonka, w tym także dziecka przysposobionego,
niepozostającego w związku małżeńskim.
2. Przepisy dotyczące osoby, w imieniu której wnioskodawca występuje, stosuje
się także do dziecka wnioskodawcy urodzonego w trakcie trwania:
1)
postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej aż do jego
zakończenia decyzją ostateczną;
2)
ponownego postępowania w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej
prowadzonego przez organ pierwszej instancji po uchyleniu przez organ wyższego
stopnia decyzji w tej sprawie lub po stwierdzeniu jej nieważności.
Art. 26. 1. Wnioskodawca składa wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej
osobiście.
2. W imieniu małoletniego bez opieki wniosek o udzielenie ochrony
międzynarodowej składa kurator albo przedstawiciel organizacji międzynarodowej lub
pozarządowej zajmującej się udzielaniem pomocy cudzoziemcom, w tym pomocy
prawnej, jeżeli na podstawie indywidualnej oceny sytuacji małoletniego bez opieki
organizacja ta uzna, że może on potrzebować takiej ochrony.
3. Wnioskodawca składa wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej w
swoim imieniu i w imieniu osób, o których mowa w art. 25 ust. 1, na formularzu
zawierającym:
1)
dane wnioskodawcy, o których mowa w art. 8 pkt 1–9, 11, 12–14, 16, 19 i 20,
określenie imion i nazwiska w języku ojczystym, informacje o jego ostatnim
miejscu zamieszkania i miejscu pracy w kraju pochodzenia, o odbyciu służby
wojskowej w kraju pochodzenia oraz o znajomości języków;
– 6 –
2)
wskazanie języka, w którym wnioskodawca chciałby, aby było przeprowadzone
przesłuchanie w postępowaniu w sprawie udzielenia ochrony międzynarodowej;
3)
określenie osób, w imieniu których wnioskodawca występuje;
4)
dane małżonka wnioskodawcy, o których mowa w art. 8 pkt 1–3, 5–9, 11, 12–14
i 16, określenie imion i nazwiska w języku ojczystym, informację o posiadanych
przez małżonka wnioskodawcy dokumentach potwierdzających tożsamość oraz o
znajomości języków;
5)
następujące dane małoletnich dzieci, w imieniu których wnioskodawca występuje:
a)
imię (imiona) i nazwisko,
b)
data urodzenia,
c)
płeć,
d)
imiona rodziców;
6)
oświadczenie małżonka wnioskodawcy o wyrażeniu zgody na złożenie wniosku w
jego imieniu i jego małoletniego dziecka;
7)
informacje dotyczące wyjazdu z kraju pochodzenia, w tym informacje o
opuszczeniu kraju pochodzenia w okresie ostatnich 5 lat oraz o wizach lub
zezwoleniach na pobyt w innym państwie wydanych wnioskodawcy i osobie, w
imieniu której wnioskodawca występuje;
8)
informacje dotyczące wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w
tym informacje o miejscu zamieszkania i adresie do korespondencji na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej oraz o wydanych wobec wnioskodawcy decyzjach
zobowiązujących do powrotu do kraju pochodzenia z terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej lub innego państwa członkowskiego;
9)
informacje dotyczące stanu zdrowia wnioskodawcy i osoby, w imieniu której
wnioskodawca występuje, oraz doznanej przez nich przemocy;
10) określenie powodów ubiegania się o udzielenie ochrony międzynarodowej, w tym
informacje o zatrzymaniu, aresztowaniu, prowadzonych postępowaniach karnych
oraz wydanych orzeczeniach w postępowaniach sądowych w stosunku do
wnioskodawcy lub członka jego rodziny w innym państwie niż Rzeczpospolita
Polska;
11) informacje o wcześniejszym ubieganiu się przez wnioskodawcę lub członka jego
rodziny o udzielenie ochrony międzynarodowej w Rzeczypospolitej Polskiej lub
innym państwie;
– 7 –
12) informacje o prowadzonych wobec wnioskodawcy i osoby, w imieniu której
wnioskodawca występuje, postępowaniach karnych w Rzeczypospolitej Polskiej;
13) następujące dane członka rodziny wnioskodawcy, który przebywa na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej lub innego państwa członkowskiego:
a)
imię (imiona) i nazwisko,
b)
data i miejsce urodzenia,
c)
adres miejsca zamieszkania,
d)
stopień pokrewieństwa,
e)
status prawny;
14) wzór podpisu wnioskodawcy.
4. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, dołącza się aktualne fotografie
wnioskodawcy i osób, w imieniu których wnioskodawca występuje, oraz dokumenty
niezbędne do potwierdzenia danych zawartych we wniosku i okoliczności
uzasadniających ubieganie się o udzielenie ochrony międzynarodowej.
5. Za członków rodziny, o których mowa w ust. 3 pkt 11 i 13, uważa się osoby w
rozumieniu art. 2 lit. g rozporządzenia 604/2013.
6. Jeżeli wnioskodawcą jest małoletni bez opieki w formularzu wniosku zawiera
się dane, o których mowa w ust. 3 pkt 13, dotyczące jego krewnych w rozumieniu art. 2
lit. h rozporządzenia 604/2013, którzy przebywają na terytorium innego państwa
członkowskiego.
7. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
wzór formularza wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej, kierując się zakresem
informacji określonym w ust. 3 i art. 8 oraz koniecznością ujednolicenia formy
przekazywanych danych,
a
także zapewnienia zupełności i przejrzystości
przedstawianych informacji.
Art. 27. 1. Złożenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej w imieniu
małżonka wnioskodawcy i jego małoletniego dziecka wymaga pisemnej zgody tego
małżonka.
2. Wyrażenie zgody, o której mowa w ust. 1, jest równoznaczne z udzieleniem
wnioskodawcy pełnomocnictwa do działania w imieniu jego małżonka i dzieci tego
małżonka.
3. Organ Straży Granicznej przed przyjęciem wniosku o udzielenie ochrony
międzynarodowej informuje na osobności małżonka, w imieniu którego wnioskodawca
– 8 –
zamierza złożyć wniosek, o konsekwencjach proceduralnych złożenia takiego wniosku,
w tym o prawie stawienia się na przesłuchanie wnioskodawcy oraz o prawie do
wystąpienia z odrębnym wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej.
Art. 28. 1. W przypadku gdy z przyczyn leżących po stronie organu Straży
Granicznej nie jest możliwe przyjęcie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej
na formularzu w dniu, w którym cudzoziemiec stawił się osobiście w siedzibie tego
organu i zadeklarował zamiar złożenia takiego wniosku, organ Straży Granicznej
informuje cudzoziemca w języku dla niego zrozumiałym o terminie i miejscu przyjęcia
wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej oraz sporządza protokół z tej
czynności.
2. W przypadku gdy cudzoziemiec będący osobą niepełnosprawną, w podeszłym
wieku, kobietą ciężarną, osobą samotnie wychowującą dziecko lub przebywającą w
pieczy zastępczej, szpitalu, areszcie śledczym lub zakładzie karnym, nie może stawić się
osobiście w siedzibie organu Straży Granicznej, pisemna deklaracja zamiaru złożenia
wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej może być złożona za pośrednictwem
operatora pocztowego w rozumieniu art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. –
Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012 r. poz. 1529) lub za pomocą środków komunikacji
elektronicznej w rozumieniu art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 18 lipca 2002 r. o świadczeniu
usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2013 r. poz. 1422).
3. Wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej złożony przez cudzoziemca,
o którym mowa ust. 2, przyjmuje i rejestruje organ Straży Granicznej właściwy ze
względu na miejsce pobytu cudzoziemca.
4. Deklaracja zamiaru złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej
może dotyczyć także osób, o których mowa w art. 25 ust. 1.
5. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 lub 2, przyjęcie wniosku o udzielenie
ochrony międzynarodowej i jego rejestracja następuje niezwłocznie, nie później jednak
niż w terminie 3 dni roboczych od dnia jego złożenia, a w razie masowego napływu
cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu poszukiwania ochrony
międzynarodowej – w terminie 10 dni roboczych.
6. Organ Straży Granicznej rejestruje deklarację zamiaru złożenia wniosku o
udzielenie ochrony międzynarodowej w rejestrze, o którym mowa w art. 119 ust. 1
pkt 1.
– 9 –
Art. 29. 1. W przejściach granicznych, strzeżonych ośrodkach i aresztach dla
cudzoziemców zapewnia się cudzoziemcowi w języku dla niego zrozumiałym dostęp do
informacji o możliwości złożenia wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej i
skorzystania w tym celu z pomocy tłumacza.
2.
Organ Straży Granicznej, na wniosek wnioskodawcy, zapewnia
przedstawicielom organizacji międzynarodowych lub pozarządowych, zajmujących się
udzielaniem pomocy cudzoziemcom, w tym pomocy prawnej, dostęp do wnioskodawcy,
który złożył wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej w przejściu granicznym.
Art. 30. 1. Organ Straży Granicznej właściwy do przyjęcia wniosku o udzielenie
ochrony międzynarodowej:
1)
ustala tożsamość osoby, której dotyczy wniosek;
2)
uzyskuje dane i informacje w zakresie niezbędnym do wypełnienia formularza
wniosku;
3)
fotografuje osobę, której dotyczy wniosek, i pobiera od niej odciski linii
papilarnych za pomocą kart daktyloskopijnych lub urządzenia do elektronicznego
pobierania odcisków;
4)
ustala, czy osoba, której dotyczy wniosek, posiada dokumenty uprawniające do
przekroczenia granicy lub czy przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
legalnie;
5)
przekazuje wnioskodawcy na piśmie w języku dla niego zrozumiałym informacje
o:
a)
zasadach i
trybie postępowania w sprawie udzielenia ochrony
międzynarodowej,
b)
przysługujących mu prawach, ciążących na nim obowiązkach i skutkach ich
niewykonania oraz o konsekwencjach wyraźnego i dorozumianego cofnięcia
wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej,
c)
których mowa w art. 4 ust. 1 rozporządzenia 604/2013,
d)
których mowa w art. 29 ust. 1 rozporządzenia 603/2013,
e)
możliwości wyrażenia zgody na udzielanie przedstawicielowi Urzędu
Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do Spraw Uchodźców
informacji o przebiegu postępowania w sprawie udzielenia ochrony
międzynarodowej oraz na przeglądanie akt sprawy i sporządzanie z nich
notatek i odpisów,