Rządowy projekt ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
Rządowy projekt ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 3244
- Data wpłynięcia: 2015-03-13
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: Ustawa o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym
- data uchwalenia: 2015-09-11
- adres publikacyjny: Dz.U. poz. 1688
3244-cz-1
wprowadzonego do obrotu na terytorium kraju, a w przypadku sprzętu z podgrupy nr 5.1 załącznika nr 1 – nie mniej
niż 50% średniorocznej masy sprzętu wprowadzonego do obrotu na terytorium kraju;
3) od dnia 1 stycznia 2021 r. – nie mniej niż 65% średniorocznej masy sprzętu wprowadzonego do obrotu na terytorium
kraju.
Ponadto osiąganie określonych poziomów odzysku oraz przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytego
sprzętu.
Obowiązek spełniania wymagań określonych dla zbierania zużytego sprzętu oraz procesów przetwarzania przez
podmioty prowadzące działalność gospodarczą w zakresie gospodarowania tymi odpadami.
Zwiększenie możliwości prawidłowego pozbycia się zużytego sprzętu przez użytkowników sprzętu elektrycznego
i elektronicznego. Osiągnięcie wymaganego minimalnego rocznego poziomu zbierania zużytego sprzętu.
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE?
W państwach członkowskich Unii Europejskiej podstawą systemu gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym
i elektronicznym jest dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego (WEEE). W każdym państwie członkowskim realizowana jest zasada
rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Systemy zbierania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego
zorganizowane są podobnie jak w Polsce w oparciu o lokalne punkty zbierania i punkty sprzedaży detalicznej, a także o
zbieranie odpadów od mieszkańców na życzenie (w szczególności dotyczy to sprzętu wielkogabarytowego). Cele w
zakresie zbierania i przetwarzania zużytego sprzętu są określone jednolicie dla wszystkich państw członkowskich.
Jednak, w związku z tym, iż w Polsce system gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym nie jest
dostatecznie zaawansowany nasz kraj oraz 9 innych państw członkowskich o podobnym stopniu rozwoju tego sektora
(Bułgaria, Republika Czeska, Łotwa, Litwa, Węgry, Malta, Rumunia, Słowenia i Słowacja) otrzymały tzw. derogację
w zakresie osiągnięcia określonego dyrektywą poziomu zbierania zużytego sprzętu. Pomimo podobnych systemów
pozyskiwania zużytego sprzętu z gospodarstw domowych w innych krajach poziom zbierania tych odpadów jest
osiągany, jednakże należy tu podkreślić fakt większej świadomości społeczeństwa o konieczności prawidłowego
zagospodarowania tych odpadów oraz mniejszej skali „szarej strefy”.
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
Wielkość
Źródło danych
Oddziaływanie
Obowiązek:
a) finansowania systemu
zbierania i przetwarzania
Raport o funkcjonowaniu
systemu gospodarki zużytym
zużytego sprzętu,
sprzętem elektrycznym
b) osiągania minimalnych
Wprowadzający sprzęt
rocznych poziomów
5160
i elektronicznym w 2012 r.
sporządzony przez Głównego
zbierania zużytego sprzętu,
poziomów odzysku oraz
Inspektora Ochrony
Środowiska
przygotowania do
ponownego użycia
i recyklingu zużytego
sprzętu.
22
Obowiązek przyjęcia zużytego
sprzętu, w tym nieodpłatnego
przyjęcia zużytego sprzętu
pochodzącego z gospodarstw
domowych. Przed
przekazaniem zużytego sprzętu
Zbierający zużyty sprzęt
prowadzącemu zakład
11 949
jw.
przetwarzania zapewnienie,
w miarę możliwości,
wyselekcjonowania w punkcie
zbierania zużytego sprzętu
przeznaczonego do
przygotowania go do
ponownego użycia.
Obowiązek nieodpłatnego
przyjęcia zużytego sprzętu
pochodzącego z gospodarstw
domowych od zbierającego
Prowadzący zakład
zużyty sprzęt, w przypadku
172
jw.
przetwarzania
zawarcia umowy, o której
mowa w art. 24 ust. 1 projektu
ustawy. Spełnianie wymogów
określonych dla zakładów
przetwarzania.
Obowiązek wydania
prowadzącemu zakład
przetwarzania, przekazującemu
Prowadzący działalność
odpady powstałe ze zużytego
110
jw.
sprzętu do recyklingu,
w zakresie recyklingu
zaświadczenia
potwierdzającego recykling za
poprzedni rok kalendarzowy.
Obowiązek wydania
prowadzącemu zakład
przetwarzania, przekazującemu
Prowadzący działalność
odpady powstałe ze zużytego
w zakresie innych niż
sprzętu do innych niż recykling
13
jw.
procesów odzysku,
recykling procesów
zaświadczenia
odzysku
potwierdzającego inne niż
recykling procesy odzysku za
poprzedni rok kalendarzowy.
Organizowanie, zarządzanie
lub prowadzenie przedsięwzięć
związanych ze zbieraniem
i przetwarzaniem zużytego
Organizacja odzysku
sprzętu.
sprzętu elektrycznego
9
jw.
Obowiązek przekazywania
i elektronicznego
dochodów uzyskanych
w ramach wykonywanej
działalności gospodarczej
wyłącznie na cele statutowe.
23
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Przeprowadzono konsultacje publiczne projektu założeń projektu ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym
i elektronicznym.
W dniach 23 maja – 15 czerwca 2014 r. projekt ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym był
przedmiotem konsultacji publicznych i opiniowania. Projekt zamieszczony był w Biuletynie Informacji Publicznej
Ministerstwa Środowiska oraz Rządowego Centrum Legislacji, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 2005 r.
o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.). Ponadto w dniu
1 lipca 2014 r. w Ministerstwie Środowiska odbyło się wysłuchanie publiczne w sprawie projektu ustawy.
Podmioty, którym przesłany został projekt ustawy w ramach konsultacji publicznych i opiniowania:
1) Business Centre Club;
2) Forum Związków Zawodowych;
3) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych;
4) Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami;
5) Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan;
6) Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej;
7) Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”;
8) Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” – 80;
9) Wojewodowie;
10) Marszałkowie Województw;
11) Polska Izba Gospodarki Odpadami;
12) Krajowa Izba Gospodarki Odpadami;
13) Izba Gospodarcza Metali Nieżelaznych i Recyklingu;
14) Izba Przemysłowo-Handlowa Gospodarki Złomem;
15) Ogólnopolska Izba Gospodarcza Recyklingu;
16) Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji;
17) Krajowa Izba Gospodarcza Elektroniki i Telekomunikacji;
18) Związek Importerów i Producentów Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego Branży RTV i IT;
19) CECED Polska;
20) ZPSO „Pol-lighting”;
21) Stowarzyszenie GPP Ekologia;
22) REMONDIS Electrorecycling Sp. z o.o.;
23) Biosystem Elektrorecykling Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.;
24) AURAEKO Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.;
25) CCR RELECTRA Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.;
26) ElektroEko Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.;
27) TOM Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.;
28) Europejska Platforma Recyklingu Polska Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.;
29) Electro-System Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.;
30) DROP Organizacja Odzysku Sprzętu Elektrycznego i Elektronicznego S.A.
W ramach konsultacji publicznych i opiniowania zgłoszona została bardzo duża liczba uwag, dlatego też zdecydowano
o zorganizowaniu wysłuchania publicznego. Na spotkaniu omówione zostały uwagi podmiotów, które wzięły udział
w konsultacjach, oraz stanowisko Ministra Środowiska odnoszące się do poszczególnych opinii.
Większość podmiotów wnioskowała o wcześniejsze wprowadzenie podziału sprzętu na 6 grup. Jednakże dyrektywa
2012/19/UE wyraźnie określa, że nowy podział wchodzi w życie w połowie 2018 r. Ponadto Komisja Europejska
potwierdziła konieczność zachowania okresu przejściowego w swojej odpowiedzi na zapytanie Ministra Środowiska w
tym zakresie. Większa część strony społecznej poparła kompromisowe rozwiązanie wprowadzenia podgrup sprzętu
wyodrębnionych ze względu na proces przetwarzania danego rodzaju zużytego sprzętu. Z negatywnym odbiorem
większości organizacji odzysku spotkała się propozycja zmiany formy ich działalności na not for profit. Podmioty
te stwierdziły, że działanie to nie ograniczy szarej strefy na rynku gospodarowania zużytym sprzętem, a ogranicza
swobodę działalności gospodarczej. Poparcie dla proponowanego rozwiązania wskazały natomiast podmioty
reprezentujące wprowadzających sprzęt. Natomiast z punktu widzenia przedstawicieli zakładów przetwarzania nieistotna
jest forma działania organizacji odzysku, a większe dofinansowanie przetwarzania zużytego sprzętu. Branża zgodziła się
co do konieczności rozwiązania problemu przekazywania zdemontowanego nielegalnie zużytego sprzętu do punktów
skupu złomu, jednakże część podmiotów nie wyraziła poparcia dla propozycji przepisów zakazujących przyjmowania
przez wszystkich zbierających zużyty sprzęt niekompletnego zużytego sprzętu. Przyjęte rozwiązanie wynika z braku
możliwości nałożenia zakazu wydawania zezwolenia na zbieranie odpadów tylko jednemu podmiotowi, w tym
24
przypadku punktom skupu złomu, o co wnioskowała większość przedstawicieli branży. Dyskusję wśród przedstawicieli
wprowadzających sprzęt i POHiD wywołała propozycja odbioru przez dystrybutorów (sklepy) zużytego sprzętu
z miejsca dostawy nowo zakupionego sprzętu. Oponenci takiej konstrukcji przepisu wskazywali na problem logistyczny,
jaki może wystąpić w przypadku sprzedaży internetowej. Jednak przepis ten wynika z art. 5 ust. 2 lit. b dyrektywy
2012/19/UE. Strona społeczna wnioskowała również o wprowadzenie minimalnych standardów dla przetwarzania
zużytego sprzętu, wobec czego Minister Środowiska wyjaśnił, że w art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2014 r.
o odpadach znajduje się upoważnienie umożliwiające Ministrowi Środowiska wydanie rozporządzenia określającego
wymagania dla konkretnych procesów przetwarzania. Przedstawiciele branży zgodzili się z koniecznością ograniczenia
„szarej strefy” na rynku zagospodarowania zużytego sprzętu, jednak nie było możliwe wypracowanie wspólnego
stanowiska w sprawie utworzenia systemu monitoringu przepływu zużytego sprzętu, z którego w trakcie prac nad
projektem ustawy zrezygnowano. Uczestnicy spotkania wyrazili zainteresowanie propozycją Towarowej Giełdy Energii
S.A. stworzenia systemu obrotu dokumentami potwierdzającymi przetworzenie zużytego sprzętu, która stanowi
propozycję kompromisową w stosunku do utworzenia systemu monitoringu przemieszczania zużytego sprzętu. Prace nad
proponowanym rozwiązaniem będą mogły rozpocząć się po wejściu w życie projektowanej ustawy.
6. Wpływ na sektor finansów publicznych
(ceny stałe z 2013 r.)
Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł]
Łącznie
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
(0–10)
Dochody ogółem
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
budżet państwa
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+2,47
JST
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
NFOŚiGW
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-2,47
Wydatki ogółem
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
budżet państwa
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
JST
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
pozostałe jednostki
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
(oddzielnie)
Saldo ogółem
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
budżet państwa
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+0,247
+2,47
JST
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
—
NFOŚiGW
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-0,247
-2,47
Źródła finansowania
Dodatkowe informacje,
247 706 zł – wpływy z kar pieniężnych w 2013 r., które będą wpływały do budżetu państwa, a nie
w tym wskazanie źródeł do NFOŚiGW – dane pochodzą ze Zbiorczej informacji Zarządu Narodowego Funduszu Ochrony
danych i przyjętych do
Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) o zgromadzonych wpływach z tytułu opłat,
obliczeń założeń
o których mowa w art. 64 ust. 2 i 3 oraz art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym
sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, oraz kar pieniężnych, o których mowa w art. 80 ust. 1–9 tej
ustawy za 2013 rok.
W związku z tym, iż nie jest możliwe oszacowanie liczby oraz wysokości kar, które zostaną
ewentualnie wymierzone na przedsiębiorców w kolejnych latach, do obliczeń w kolumnie budżet
państwa wykorzystano kwotę na poziomie z 2013 r.
Poniżej wskazano informacje dotyczące wpływów z kar pieniężnych w poprzednich latach:
2012 r. – 0,404 mln zł
2011 r. – 0,312 mln zł
Odnosząc się do kwestii obowiązków marszałków województw w zakresie rozliczania wnoszonych
przez wprowadzających sprzęt zabezpieczeń finansowych, stwierdzić należy, że obciążenie sektora
finansów publicznych będzie w tym zakresie niewielkie, ponieważ przewiduje się, że ewentualne
wydawanie decyzji przez marszałków województw związane z zabezpieczeniem finansowym
i opłatami produktowymi dotyczyć będzie niewielkiej grupy przedsiębiorców. W obecnym stanie
prawnym, który również przewiduje zabezpieczenie finansowe, przeważająca cześć
25
przedsiębiorców realizuje swoje obowiązki przez organizacje odzysku sprzętu elektrycznego
i elektronicznego, a więc nie jest zobowiązana do wnoszenia zabezpieczeń finansowych. Ponadto
zaznaczyć należy, że projekt ustawy przewiduje również, że 10% wpływów z tytułu opłaty
produktowej oraz dodatkowej opłaty produktowej stanowić będzie dochód budżetu samorządu
województwa z przeznaczeniem na koszty egzekucji należności z tytułu opłaty produktowej
oraz dodatkowej opłaty produktowej i obsługę administracyjną systemu tych opłat.
7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców oraz na
rodzinę, obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
Czas w latach od wejścia w życie zmian
0
1
2
3
5
10
Łącznie (0–10)
W ujęciu
duże przedsiębiorstwa
pieniężnym
sektor mikro-, małych
0
11
11
11
11
65
120
(w mln zł,
i średnich
ceny stałe z
przedsiębiorstw
2012 r.)
rodzina, obywatele oraz
—
—
—
—
—
—
—
gospodarstwa domowe
W ujęciu
duże przedsiębiorstwa
Rynek zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego nadal pozostaje w fazie
niepieniężnym
rozwoju i wczesnego wzrostu, jednakże oczekuje się, iż będzie się w dalszym
ciągu rozwijał, w szczególności ze względu na konieczność spełnienia
wymogów zbierania tego rodzaju odpadów.
sektor mikro-, małych
Konieczność zwiększania poziomu zbierania zużytego sprzętu na przestrzeni
i średnich
kolejnych lat powinna skutkować rozwojem sektora małych i średnich
przedsiębiorstw
przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie zbierania tego rodzaju
odpadów. Konieczność przyjmowania przez sklepy o powierzchni handlowej
poświęconej sprzedaży sprzętu wynoszącej co najmniej 400 m2 zużytego sprzętu,
którego żaden z zewnętrznych wymiarów nie przekracza 25 cm, bez
konieczności zakupienia nowego sprzętu nie powinna obarczyć tych podmiotów
dodatkowymi kosztami, gdyż są one zobowiązane do posiadania podpisanej
umowy ze zbierającym zużyty sprzęt dotyczącej co najmniej nieodpłatnego
przyjmowania tych odpadów przez zbierającego.
rodzina, obywatele oraz
Użytkownik sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych jest
gospodarstwa domowe
obowiązany do selektywnego zbierania zużytego sprzętu elektrycznego
i elektronicznego oraz przekazania go zbierającemu zużyty sprzęt. Ponadto
użytkownicy sprzętu są uprawnieni do pozostawienia nieodpłatnie
w jednostkach handlu detalicznego i hurtowego zużytego sprzętu w liczbie nie
większej niż nabywany nowy sprzęt, jeżeli zużyty sprzęt jest tego samego
rodzaju co nabywany sprzęt. Będą uprawnieni również do oddania do sklepu
o powierzchni handlowej poświęconej sprzedaży sprzętu wynoszącej
co najmniej 400 m2 zużytego sprzętu, którego żaden z zewnętrznych wymiarów
nie przekracza 25 cm, bez konieczności zakupienia nowego sprzętu.
Dodatkowe informacje,
Do obliczenia koszów ponoszonych przez przedsiębiorców wprowadzających sprzęt do obrotu
w tym wskazanie
przyjęto następujące dane:
źródeł danych i
a) 76 mln zł – środki przeznaczone w 2012 r. przez wprowadzających sprzęt na sfinansowanie
przyjętych do obliczeń
zbierania i przetwarzania zużytego sprzętu przy koniecznym do osiągnięcia poziomie zbierania
założeń
w wysokości 35% wprowadzonego do obrotu sprzętu w poprzednim roku kalendarzowym
(źródło: PricewaterhouseCoopers – prezentacja podczas IX Konferencji „Recykling zużytego
sprzętu elektrycznego i elektronicznego” w dniu 02.04.2014 r.),
b) cele dyrektywy 2012/19/UE będą realizowane – poziom zbierania 35% do 2016 r., 40%
od 2016 r. i 65% w 2021 r.,
c) jednostkowe koszty gospodarowania zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym
pozostają na poziome z 2012 r.
76 mln zł – środki rocznie przeznaczane do 2016 r. przez wprowadzających sprzęt na sfinansowanie
zbierania i przetwarzania zużytego sprzętu przy koniecznym do osiągnięcia poziomie zbierania
w wysokości 35% wprowadzonego do obrotu sprzętu w poprzednim roku kalendarzowym.
26
Dokumenty związane z tym projektem:
-
3244-cz-2
› Pobierz plik
-
3244-cz-1
› Pobierz plik