Rządowy projekt ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020

jest Skarb Państwa,
wojewódzkie ośrodki
doradztwa rolniczego oraz
Centrum Doradztwa
Rolniczego w Brwinowie,
samorządy województw.
Osoby fizyczne, które w myśl
Projekt PROW 2014–2020.

rozdziału 7 projektowanej
ustawy będą mogły doradzać
podmiotom ubiegającym się
o przyznanie pomocy w
ramach działań, o których
mowa w art. 3 ust. 1 pkt 10
i 11, i beneficjentom tych
działań, w zakresie
określonym w art. 15 ust. 4
rozporządzenia nr 1305/2013.
Wnioskodawcy ubiegający się Szczegółowe informacje na Projekt PROW 2014–2020.
Umożliwienie realizacji przez
o przyznanie pomocy
temat kategorii interwencji,
beneficjentów projektów
i beneficjenci realizujący
obszarów wsparcia oraz
z udziałem środków publicznych.
operacje w ramach Programu
kategorii beneficjentów
(w tym m.in. rolnicy, MŚP,
uprawnionych do
JST).
ubiegania się o pomoc

finansową i jej otrzymania
zostaną doprecyzowane
w przepisach wydanych na
podstawie projektowanej
regulacji oraz Programie
Rozwoju Obszarów
Wiejskich 2014–2020.
5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultacji
Projektowane w ustawie regulacje ściśle wiążą się z rozwiązaniami przyjętymi w treści Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich
2014–2020, co do której szczegółowe wymagania zostały określone przepisami art. 8 rozporządzenia EFRROW.
Treść Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020, zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1305/2013 oraz rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu
Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiającym przepisy
ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności
i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 (Dz. Urz. UE L 347
z 20.12.2013, str. 320), podlegała szeroko zakrojonym konsultacjom, w ramach których uwzględniono następujących partnerów:
– organy lokalne, organy regionalne i inne władze publiczne,
– partnerzy gospodarczy i społeczni,
– podmioty reprezentujące społeczeństwo obywatelskie, w tym partnerzy działający na rzecz ochrony środowiska, organizacje
pozarządowe oraz podmioty odpowiedzialne za promowanie równości i niedyskryminacji.
Podstawowym narzędziem procesu konsultacji społecznych PROW 2014–2020 był utworzony przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
specjalny organ opiniodawczo-doradczy, tj. zespół wspierający prace nad przygotowaniem programu rozwoju obszarów wiejskich na
lata 2014–2020. Równolegle z pracami zespołu prowadzone były konsultacje on-line, a także prowadzono wiele spotkań i konferencji
prezentujących założenia nowego programu, podczas których interesariusze zgłaszali swoje postulaty i komentarze.
Projekt ustawy został przesłany do konsultacji publicznych, uzgodnień i opiniowania stosownie do postanowień uchwały nr 190
Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. z 2013 r. poz. 979). W szczególności, poza
członkami Rady Ministrów, Szefem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów oraz Prezesem Rządowego Centrum Legislacji, projekt
otrzymali: Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych, Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego, Krajowa Rada
Sądownictwa, Naczelny Sąd Administracyjny, Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych, Prezes Urzędu Zamówień Publicznych,
Pełnomocnik Rządu do spraw Zwalczania Nieprawidłowości Finansowych na Szkodę Rzeczypospolitej Polskiej lub Unii
Europejskiej, Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa. Ponadto projekt został przekazany również do Agencji Rynku Rolnego,
Agencji Nieruchomości Rolnych, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Rady Działalności Pożytku Publicznego oraz
Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, a także do marszałków, Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych,
Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych Rolników i Organizacji Rolniczych, Sekretariatu Rolnictwa Komisji Krajowej
NSZZ „Solidarność”, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Rolników Indywidualnych „Solidarność”, Związku
Zawodowego Rolnictwa „Samoobrona”, Krajowego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych, Federacji Związków
Pracodawców-Dzierżawców i Właścicieli Rolnych, Związku Zawodowego Centrum Narodowe Młodych Rolników, Federacji
Branżowych Związków Producentów Rolnych, Krajowej Rady Izb Rolniczych, Krajowej Izby Gospodarczej: Komitet Rolnictwa
i Obrotu Rolnego, Związku Zawodowego Rolników „Ojczyzna”, Forum Aktywizacji Obszarów Wiejskich, Krajowej Rady
Spółdzielczej, Związku Zawodowego Rolników Rzeczpospolitej „Solidarni”, Związku Zawodowego Pracowników Rolnictwa w RP,
Krajowego Związku Rewizyjnego Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych; Rady Gospodarki Żywnościowej, Konfederacji Lewiatan,
Związku Rzemiosła Polskiego, Business Centre Club, Forum Związków Zawodowych, Związku Zawodowego Rolnictwa i Obszarów
51

Wiejskich „REGIONY”, Związku Polskich Plantatorów Chmielu, Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej, Związku Zawodowego Wsi
i Rolnictwa „Solidarność Wiejska”, Krajowego Związku Grup Producentów Rolnych. W ramach konsultacji publicznych swoje
stanowisko przedstawiły następujące podmioty: Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencja Rynku Rolnego,
marszałkowie, Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie, a także Krajowa Rada Izb Rolniczych.
6. Wpływ na sektor finansów publicznych
(ceny stałe z … r.)
Skutki w okresie 10 lat od wejścia w życie zmian [mln zł]
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Łącznie
(0–10)
Dochody ogółem
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
budżet środków europejskich
357
2 724
3 308
4 295
4 276
3 372
2 928
2 599
2 538
463
1 213
28 073
budżet państwa
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
JST
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
pozostałe jednostki
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(oddzielnie)
Wydatki ogółem
693
3 239 4 934 7 018 6 679 6 157 4 227 4 128 3 989 2 903 0
43 967
budżet środków europejskich
441
2 087 3 315 4 465 4 249 3 816 2 662 2 599 2 538 1 830 0
28 002
budżet państwa
252
1 152 1 571 2 367 2 206 2 116 1 301 1 271 1 241 929
0
14 406
JST
0
0
48
186
224
225
264
258
210
144
0
1 559
pozostałe jednostki
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(oddzielnie)
Saldo ogółem (dochody –
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
wydatki)
budżet środków europejskich
-84
637
-7
-170
27
-444
266
0
0
-1 367
1 213 71
budżet państwa
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
JST
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
pozostałe jednostki
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
(oddzielnie)

Źródła finansowania
Budżet państwa, budżet środków europejskich, budżety JST.

Dodatkowe informacje,
Wydatki w 2014 r. przyjęto w wysokości wynikającej z prognozy wydatków na listopad i grudzień
w tym wskazanie źródeł 2014 r. sporządzonej przez ARiMR. Wydatki oraz dochody w latach 2015–2018 przyjęto
danych i przyjętych do
w wysokościach zgłoszonych do projektu ustawy budżetowej na 2015 r. Należy przy tym zaznaczyć, że
obliczeń założeń
przedstawione w tabeli kwoty w poszczególnych latach budżetowych stanowią jedynie prognozę,
natomiast kwoty na realizację Programu (urealnione w poszczególnych latach) ustalane będą corocznie
podczas prac nad projektami ustaw budżetowych na kolejne lata.
Dane odnośnie do kursu EUR/PLN zastosowanego do przeliczeń alokacji PROW 2014–2020 z euro na
złotówki oraz odnośnie do wskaźnika inflacji w latach 2014–2023 zastosowanego do obliczeń NPV
przyjęto z wytycznych Ministra Finansów dotyczących stosowania jednolitych wskaźników
makroekonomicznych będących podstawą oszacowania skutków finansowych projektowanych ustaw.

2014
2015
2016
2017
2018
2019
2020
2021
2022
2023
2024
Kurs
4,15
3,98
3,76
3,56
3,54
3,52
3,52
3,52
3,52
3,52
3,52
EUR/PLN
CPI
–
100,1
101,2
102,3
102,1
102,5
102,4
102,4
102,4
102,4
102,3
102,3
dynamika
średnioroczna
Szacowaną dynamikę płatności w poszczególnych latach wdrażania programu określono na podstawie
doświadczeń z wdrażania PROW 2007–2013.
W przypadku dochodów budżetu środków europejskich uwzględniono zarówno zaliczkę programową
przekazywaną przez KE w wysokości 1% alokacji programu w trzech pierwszych latach realizacji
programu (począwszy od 2014 r.), przewidywane bieżące refundacje wydatków z KE oraz płatność 5%
salda końcowego w 2024 r.
Brak danych odnośnie do dochodów budżetu państwa i JST z tytułu realizacji PROW 2014–2020.
Należy przy tym podkreślić, że w ramach PROW 2014–2020 zastosowanie będzie miał analogiczny
instrument do tego, jaki miał zastosowanie w PROW 2007–2013, polegający na wyprzedzającym
finansowaniu wydatków kwalifikowalnych ze środków publicznych. W związku z tym w projektowanej
ustawie o finansowaniu wspólnej polityki rolnej zostaną wprowadzone odpowiednie przepisy w tym
zakresie.
52

Jednocześnie ze środków budżetu pomocy technicznej PROW 2014–2020 będą mogły być realizowane
zadania delegowane zarówno przez agencję płatniczą, jak i przez instytucję zarządzającą.
W związku z projektowaną w art. 62 zmianą ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, polegającą na
rozszerzeniu zakresu stosowania art. 165 ust. 4 tej ustawy przez wskazanie w zakresie podmiotowym
tego przepisu kolejnej instytucji – agencji płatniczej PROW, która będzie mogła kierować do Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych wnioski o obligatoryjne kontrole doraźne może okazać się konieczne
uwzględnienie kosztów związanych z ewentualną potrzebą zwiększenia o jeden etat kontrolerski
zasobów kadrowych Urzędu Zamówień Publicznych. Instytucje zajmujące się wdrażaniem PROW
2007–2013 kierują najwięcej wniosków o kontrole do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych,
np. w 2013 r. ok. 75% wniosków pochodzących od wszystkich instytucji zaangażowanych we wdrażanie
wszystkich programów operacyjnych w Polsce. Jednocześnie Urząd Zamówień Publicznych dysponuje
jedynie 1,5 etatu kontrolerskiego do spraw z zakresu PROW. Dotychczas wnioski takie mogła kierować
wyłącznie instytucja zarządzająca PROW. Przewidywana zmiana ustawy Pzp polegająca na zwiększeniu
– o agencję płatniczą w ramach PROW 2014–2020 – liczby instytucji, które mogą kierować wnioski
o kontrole doraźne, może spowodować zwiększenie liczby samych wniosków, a w konsekwencji
– zwiększyć obciążenie pracą Urząd Zamówień Publicznych. W sytuacji faktycznego zwiększenia liczby
wniosków dotyczących kontroli doraźnych zamówień w ramach PROW 2014–2020 w stosunku do
PROW 2007–2013, zwiększenie zatrudnienia o jeden etat wyeliminuje ryzyko wydłużenia czasu
rozpatrywania ww. wniosków przez Prezesa Urzędu i powstawania zaległości. W efekcie zmniejszy się
także ryzyko opóźniania oceny projektów prowadzonych przez beneficjentów i podejmowania decyzji
o należnym lub nienależnym dofinansowaniu. Należy jednak podkreślić, że zmiany w odniesieniu do
liczby etatów i wynagrodzeń w UZP, wynikające z wejścia w życie art. 62 opiniowanej ustawy, mogą
mieć zastosowanie najwcześniej w odniesieniu do budżetu na 2016 rok, pod warunkiem odpowiedniego
uzasadnienia przez MRiRW oraz ARiMR bezwzględnej potrzeby ich wprowadzenia.
7. Wpływ na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorców, oraz na rodzinę,
obywateli i gospodarstwa domowe
Skutki
Czas w latach od wejścia w życie zmian
0
1
2
3
5
10
Łącznie (0–10)
W ujęciu
duże przedsiębiorstwa -
-
-
-
-
-
-
pieniężnym
sektor mikro-, małych







(w mln zł,
i średnich
ceny stałe z … r.) przedsiębiorstw
rodzina, obywatele







oraz gospodarstwa
domowe
(dodaj/usuń)







W ujęciu
duże przedsiębiorstwa -
niepieniężnym
sektor mikro-, małych
Skala odziaływania PROW 2014–2020 na konkurencyjność MŚP jest silnie związana
i średnich
z wartością wsparcia przeznaczonego na realizację instrumentów wsparcia bezpośrednio
przedsiębiorstw
wpływających na ich konkurencyjność, do których należy zaliczyć: „Przetwórstwo
i marketing produktów rolnych”, „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”,
„Rozwój przedsiębiorczości poprzez rozwój usług rolniczych”. Przewiduje się
przeznaczenie na realizację powyższych działań ok. 9% budżetu Programu.
Wskaźniki monitorowania zostały określone w projekcie Programu.
rodzina, obywatele
Kontynuowana będzie realizacja płatności na zobowiązania zaciągnięte w ramach
oraz gospodarstwa
działania „Renty strukturalne” w poprzednich okresach programowania, co wpłynie na
domowe
poziom dochodów rodzin. Ponadto płatności dla obszarów o niekorzystnych warunkach
gospodarowania kompensować będą gospodarstwom dodatkowe koszty i utracone
korzyści związane z faktem gospodarowania w gorszych warunkach naturalnych. Na
realizację ww. instrumentów przewiduje się przeznaczenie ok. 20% budżetu Programu.
Ponadto realizacja całego Programu przyczyni się pośrednio do wzrostu PKB na
mieszkańca.
rolnicy
Skala oddziaływania PROW 2014–2020 na konkurencyjność sektora rolnego jest silnie
związana z wartością wsparcia przeznaczonego na realizację instrumentów wsparcia
bezpośrednio wpływających na konkurencyjność, do których należy zaliczyć:
„Modernizacja gospodarstw rolnych”, „Premie dla młodych rolników”, „Restrukturyzacja
małych gospodarstw”, „Tworzenie grup producentów”, „Transfer wiedzy i innowacji”
oraz „Doradztwo”. Przewiduje się przeznaczenie na realizację powyższych działań
ok. 33% budżetu Programu. Wskaźniki monitorowania zostaną określone w projekcie
Programu. Program przyczyni się m.in. do zwiększenia liczby konkurencyjnych
gospodarstw rolnych, wzmocnienia pozycji rolników w łańcuchu żywnościowym.
Niemierzalne
(dodaj/usuń)

(dodaj/usuń)

53

Dodatkowe informacje,
w tym wskazanie źródeł
danych i przyjętych do

obliczeń założeń
8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych) wynikających z projektu
X nie dotyczy
Wprowadzane są obciążenia poza bezwzględnie wymaganymi
tak
przez UE (szczegóły w odwróconej tabeli zgodności).
nie
nie dotyczy
zmniejszenie liczby dokumentów
zwiększenie liczby dokumentów
zmniejszenie liczby procedur
zwiększenie liczby procedur
skrócenie czasu na załatwienie sprawy
wydłużenie czasu na załatwienie sprawy
inne:
inne:

Wprowadzane obciążenia są przystosowane do ich
tak
elektronizacji.
nie
nie dotyczy

Komentarz:
9. Wpływ na rynek pracy
Wejście w życie projektowanej ustawy poprzez stworzenie podstaw wdrażania Programu będzie miało pozytywny wpływ na rynek
pracy, przez m.in. tworzenie możliwości zatrudnienia poza rolnictwem mieszkańców obszarów wiejskich, w szczególności rolnikom,
oraz aktywizację mieszkańców obszarów wiejskich w ramach realizacji lokalnych strategii rozwoju. Realizacja Programu przyczyni się
również pośrednio do zwiększenia liczby miejsc pracy, spadku poziomu bezrobocia i wzrostu wydajności pracy w gospodarce.
10. Wpływ na pozostałe obszary



 środowisko naturalne
demografia
informatyzacja
 sytuacja i rozwój regionalny
mienie państwowe
zdrowie
inne:
Realizacja w ramach Programu działania LEADER przyczyni się do rozwoju regionalnego zgodnie z jego
specyfiką, ponieważ w ramach tego działania realizowane są lokalne strategie rozwoju przygotowywane
przez społeczności lokalne i zawierające analizę obszaru, jego słabych i mocnych stron oraz propozycje
działań mających na celu jego rozwój. Dodatkowo działanie LEADER przyczyni się do aktywizacji
mieszkańców poprzez ich aktywny udział w projektowaniu rozwoju i realizowaniu projektów.
Omówienie wpływu
Realizacja Programu przyczyni się do odtwarzania i zachowania różnorodności biologicznej, w tym na
obszarach NATURA 2000 i obszarach o utrudnieniach naturalnych, promowania zrównoważonych metod
gospodarowania: Zachowanie zasobów genetycznych roślin uprawnych oraz zwierząt gospodarskich.
Zgodnie z przepisami ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2008 r.
Nr 199, poz. 1227, z późn. zm.) dokonana zostanie strategiczna ocena oddziaływania projektu Programu na
środowisko.
11. Planowane wykonanie przepisów aktu prawnego


12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów projektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane?
Wejście w życie projektowanej ustawy stworzy podstawy prawne wdrożenia Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2014–2020,
przyczyniając się tym samym do realizacji przyjętych w PROW 2014–2020 założeń. Ewaluację Programu organizuje się na bazie
wieloletniej i obejmuje ona okres 2014–2023. Ewaluacja prowadzona będzie zgodnie ze wspólnym systemem monitorowania i oceny
opracowywanym wspólnie przez Komisję i państwa członkowskie i przyjętym przez KE w drodze aktu wykonawczego. Wykonana
zostanie ocena ex ante oraz ocena ex post Programu. Ponadto realizowane będą ewaluacje zgodnie z zawartym w Programie Planem
Ewaluacji.
Zgodnie z art. 72 rozporządzenia nr 1305/2013, instytucja zarządzająca oraz komitet monitorujący monitorują jakość realizacji programu
poprzez wskaźniki finansowe oraz wskaźniki produktów i celów.
Wskaźniki monitorowania zostaną zdefiniowane dla PROW w systemie monitorowania i ewaluacji określonym na poziomie unijnym,
przy uwzględnieniu specyfiki poszczególnych działań realizowanych w ramach Programu.

54

Zgodnie z art. 69 rozporządzenia nr 1305/2013 wskaźniki monitorowania powiązane są ze strukturą i celami ram polityki rozwoju
obszarów wiejskich oraz umożliwiają ocenę postępów, skuteczność i efektywność w zakresie realizacji polityki w stosunku do celów na
poziomie unijnym oraz krajowym. Dane dla celów monitorowania będą gromadzone na poziomie operacji, działań i celów
szczegółowych.
13. Załączniki (istotne dokumenty źródłowe, badania, analizy itp.)
Projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020.
https://www.minrol.gov.pl/content/download/50665/278866/version/1/file/PROW2014-2020_wersja_pelna.pdf
Ocena średniookresowa Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013.
http://www.minrol.gov.pl/content/download/28629/159324/version/1/file/raport_koncowy.pdf
http://www.minrol.gov.pl/pol/content/download/29697/165096/file/132_syst_jakosci_zmiany.pdf
Ocena wpływu realizacji PROW 2007–2013 na gospodarkę Polski – badanie zrealizowane przez Instytut Badań Strukturalnych na
zlecenie MRiRW.
http://www.minrol.gov.pl/content/download/33559/188011/version/2/file/IBS_raport_19122011.pdf


55