Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Służbie Celnej, ustawy o urzędach i izbach skarbowych oraz niektórych innych ustaw

w sprawach o poszczególne przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe.
Rozporządzenie to, poprzez szczegółowe określenie zakresu spraw, które może
prowadzić wyznaczony urząd celny, przyczyni się do zwiększenia efektywności
ścigania sprawców w wyniku stosowania wyspecjalizowanych metod i technik
dochodzeniowo-śledczych dostosowanych do poszczególnych rodzajów przestępczości
(np. przestępczość internetowa).
Kolejne zmiany zaprojektowane w art. 1 pkt 4 projektu odnoszą się do art. 10 ustawy.
Zmiana zaproponowana w lit. a zmienia brzmienie art. 10 ust. 3 pkt 5 ustawy.
W związku z reformą Wspólnej Polityki Rolnej z dniem 31 grudnia 2013 r.
rozporządzenie Rady (WE) nr 485/2008 z dnia 26 maja 2008 r. w sprawie kontroli przez
państwa członkowskie transakcji stanowiących część systemu finansowania przez
Europejski Fundusz Rolniczy Gwarancji zostało uchylone.
Od dnia 1 stycznia 2014 r. zobowiązanie państw członkowskich Unii Europejskiej do
wyznaczenia specjalnych jednostek odpowiedzialnych za koordynację i ogólny nadzór
kontroli przeprowadzanych przez inne organy (dyrektorzy izb celnych, wojewódzcy
inspektorzy jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych) reguluje art. 85 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie
finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające
rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE)
nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 i (WE) nr 485/2008.
Kolejna zmiana również w art. 10 ustawy uchyla w ust. 3 pkt 6, co w konsekwencji
spowoduje rezygnację z wykonywania przez Szefa Służby Celnej zadań z zakresu
weryfikacji zezwoleń na przywóz drewna do Unii Europejskiej FLEGT. Przyjęte
rozwiązanie jest elementem decentralizacji niektórych zadań i umożliwi wykonywanie
tego działania przez dyrektora izby celnej – co stanowi element kompleksowego
działania dotyczącego zmiany art. 19 ustawy o Służbie Celnej.
Proponowana zmiana obejmuje także dodanie w art. 10 ustawy – ust. 3a, dającego
Szefowi Służby Celnej uprawnienie do wydawania zarządzeń. Podstawowym celem
wprowadzanego rozwiązania jest podniesienie sprawności i efektywności działania
Służby Celnej oraz ujednolicenie niektórych zasad i procedur obowiązujących
w Służbie Celnej. Co do zasady, zarządzenia Szefa Służby Celnej będą regulować
kwestie związane z kierowaniem Służbą Celną jako formacją. Ich przedmiotem będzie
określenie m.in. sposobu i trybu działania podległych jednostek w zakresie

7
sprawowanego przez Szefa Służby Celnej – nad dyrektorami izb celnych i naczelnikami
urzędów celnych – nadzoru. Przedmiotem regulacji wewnętrznych byłyby także
np. kwestie sposobu i trybu obiegu informacji meldunkowych z wykorzystaniem służb
dyżurnych, sposób i tryb pracy grup zadaniowych Służby Celnej, kwestie sposobu
pełnienia służby przez funkcjonariuszy celnych, norm środków technicznych
wykorzystywanych przy wykonywaniu określonych zadań oraz inne kwestie
wpływające na efektywność wykonywania zadań przez Służbę Celną.
Projektowane rozwiązanie zapewni sprawniejsze funkcjonowanie Służby Celnej oraz
poprawi efektywność służby, poprzez stworzenie możliwości szybszego reagowania na
zmiany, wpłynie na poprawę warunków i organizację działania podległych jednostek
organizacyjnych, co pozwoli Szefowi Służby Celnej na efektywniejsze zarządzanie
Służbą Celną. Z analogicznego rozwiązania w zakresie wydawania aktów
wewnętrznych korzystają Komendant Główny Policji, Komendant Główny Straży
Granicznej oraz w służbie cywilnej – dyrektor generalny urzędu.
Zaprojektowane zmiany dotyczące art. 17 ustawy (art. 1 pkt 5 projektu) są
konsekwencją zmiany art. 10 ust. 3 pkt 5. Przepisy regulujące tematykę kontroli
transakcji stanowiących część systemu finansowania przez Europejski Fundusz
Rolniczy Gwarancji, które zawarte były w uchylonym rozporządzeniu Rady (WE)
nr 485/2008 stanowią obecnie jedynie część (tytuł V, rozdział III) regulacji zawartych w
rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013.
Dlatego też należy wskazać w tym przepisie na regulacje rozporządzenia (UE)
nr 1306/2013, za których realizację odpowiada Szef Służby Celnej.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 określa terminy
przekazywania do Komisji Europejskiej projektów programów kontroli (art. 84) oraz
sprawozdania z ich realizacji (art. 86). Rozporządzenie nie określa natomiast terminu
przekazywania analizy ryzyka (propozycji zastosowania analizy ryzyka). Dlatego też
przepis art. 17 ust. 5 w projektowanym brzmieniu określa terminy przekazywania
ministrowi właściwemu do spraw finansów publicznych projektów programów kontroli
oraz sprawozdań z ich realizacji, natomiast nie wskazuje podstawy prawnej oraz nie
określa terminu na przekazywanie propozycji zastosowania analizy ryzyka. Kwestia
przekazywania przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi ww. propozycji jest
uregulowana w Porozumieniu z dnia 12 maja 2009 r. pomiędzy Ministrem Finansów
a Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie współpracy przy realizacji kontroli

8
wydatków finansowanych z Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji oraz Sekcji
Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej.
Zaprojektowana zmiana brzmienia art. 19 ust. 1 ustawy (art. 1 pkt 6 projektu) jest
związana z planowanym wyznaczeniem dyrektora tylko jednej izby celnej do
rozliczania należności celnych, podatkowych i innych należności, których pobór należy
do właściwości organów Służby Celnej (centralizacja zadań). Obecnie zadania te
realizują dyrektorzy każdej z 16 izb celnych. Celem tego rozwiązania jest uproszczenie
oraz zwiększenie efektywności działań po stronie przedsiębiorców i podatników oraz
podniesienie jakości wykonywanych zadań przez Służbę Celną poprzez ujednolicenie
i standaryzację procesów obsługowych podmiotów prowadzących działalność
gospodarczą podlegającą kontroli Służby Celnej.
Po jego wdrożeniu nastąpi likwidacja rachunków bankowych dla dochodów organu
podatkowego w poszczególnych izbach celnych, z wyjątkiem wyznaczonej izby celnej.
Po wdrożeniu centralizacji podmiot będzie dokonywał wpłat należności, których pobór
należy do organów Służby Celnej, na rachunek bankowy jednej izby celnej. Zgodnie
z obowiązującymi
przepisami prowadzenie działalności gospodarczej przez
przedsiębiorcę może wiązać się z koniecznością wpłaty należności na kilka rachunków
bankowych.
Dyrektor tylko jednej, wyznaczonej izby celnej, będzie rozliczał należności celne,
podatkowe i inne należności, których pobór należy do właściwości organów Służby
Celnej. Wypłata kwot z tytułu zwrotu należności wynikających z ustawy o podatku
akcyzowym będzie również realizowana przez dyrektora jednej, wskazanej izby celnej.
Tym samym przedsiębiorca i podatnik, w sytuacji zaistnienia potrzeby złożenia
wyjaśnień czy dokumentów, będzie kontaktował się tylko z jednym organem.
Umożliwi to skrócenie czasu obsługi przedsiębiorców i podatników poprzez eliminację
powtarzających się czynności i dokonywanie wszelkich wpłat na konto jednej izby
celnej, a także wpłynie na redukcję kosztów operacji finansowych związanych
z prowadzeniem działalności. Rozwiązanie to wpłynie również na ograniczenie
możliwości powstawania nieprawidłowości w zakresie obsługi podmiotu z uwagi na
jednolitość procedur w obszarze objętym rozliczaniem.
Zaproponowane rozwiązania umożliwią szybsze rozliczanie przedsiębiorców
i podatników oraz kompleksową obsługę w zakresie centralizowanych zadań.
Projektowane regulacje spowodują zmniejszenie obciążeń administracyjnych poprzez

9
stworzenie korzystniejszych warunków dla przedsiębiorców i podatników wynikających
ze wskazania rachunku bankowego jednej izby celnej, na który będą dokonywane przez
nich wpłaty.
Planowane jest też wyznaczenie dyrektora tylko jednej izby celnej do realizacji zadań
z zakresu uprawnień wierzyciela. Obecnie dyrektorzy każdej z 16 izb celnych wykonują
zadania wierzyciela. Proponowane zmiany przyspieszą proces załatwiania spraw
i usprawnią komunikację pomiędzy dłużnikiem a wierzycielem.
Pełna znajomość sytuacji finansowej dłużnika wyeliminuje obowiązek wielokrotnego
dostarczania przez dłużników dokumentów, zaświadczeń i innych dowodów
w postępowaniach prowadzonych obecnie przed wieloma organami wierzycielskimi.
Proponowane rozwiązanie sprawi, że postępowania wierzycielskie, przy całej
dolegliwości postępowania egzekucyjnego, będą mniej uciążliwe i zbiurokratyzowane
dla zobowiązanego.
Przyjęcie projektowanych rozwiązań ograniczy ponadto liczbę jednostek
sporządzających sprawozdania i analizy z zakresu zadań izb celnych, co umożliwi
skrócenie czasu na gromadzenie, analizę i przygotowanie zagregowanych danych, a tym
samym przyczyni się do szybkości załatwiania spraw.
Zrealizowanie
wszystkich proponowanych
rozwiązań spowoduje szybsze
i kompleksowe rozliczanie oraz przekazywanie pobranych dochodów do budżetu
państwa, tym samym wpłynie pozytywnie na sektor finansów publicznych, w tym na
budżet państwa.
Propozycja zawarta w art. 1 pkt 6 projektu dotyczy zmiany brzmienia art. 19 ust. 1
ustawy i przewiduje dodanie punktów 12–17 doprecyzowujących kompetencje
dyrektorów izb celnych.
Powyższa zmiana realizuje potrzebę precyzyjnego określenia zadań realizowanych
przez dyrektora izby celnej. Obecnie dyrektor izby celnej wykonuje zadanie, o którym
mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej, w części
dotyczącej poboru należności celnych, podatkowych i innych należności, których pobór
należy do właściwości organów Służby Celnej, zaś projektowany przepis pkt 12
doprecyzowuje zadania dyrektora izby celnej o przedmiotowe zadanie.
Dodanie pkt 13 w art. 19 w ust. 1 ustawy wynika z rezygnacji z wykonywania przez
Szefa Służby Celnej zadań z zakresu weryfikacji zezwoleń na przywóz drewna do Unii
Europejskiej FLEGT (określonych w art. 2 pkt 8 rozporządzenia Rady (WE)

10
nr 2173/2005 z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie ustanowienia systemu zezwoleń na
przywóz drewna do Wspólnoty Europejskiej FLEGT (Dz. Urz. UE L 347 z 30.12.2005)
oraz zadań z zakresu sprawozdawczości (określonych w art. 8 ww. rozporządzenia
Rady (WE) nr 2173/2005) i przekazania kompetencji w tym zakresie dyrektorom izb
celnych. Zaproponowane rozwiązanie jest elementem decentralizacji niektórych zadań
i przyczyni się do bardziej racjonalnego wykorzystania zasobów ludzkich w Służbie
Celnej.
Dodanie w art. 19 w ust. 1 pkt 14 stanowi wykonanie art. 9 ust. 1 lit. a rozporządzenia
Komisji (UE) nr 737/2010 z dnia 10 sierpnia 2010 r. ustanawiającego szczegółowe
zasady wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE)
nr 1007/2009 w sprawie handlu produktami z fok (Dz. Urz. UE L 216 z 17.08.2010,
str. 1). Rozporządzenie to wprowadza zharmonizowane zasady obrotu produktami
z fok, nakładając na państwa członkowskie obowiązek wyznaczenia właściwych
organów do prowadzenia spraw z zakresu tego działania. Zgodnie z projektem zmiany
tego przepisu zadanie to przekazano do realizacji dyrektorom izb celnych.
Kolejna zmiana w art. 19 w ust. 1, poprzez dodanie pkt 15, doprecyzowuje zakres zadań
realizowanych przez dyrektora izby celnej, który jest uprawnionym do żądania
wykonania w drodze egzekucji administracyjnej obowiązków lub ich zabezpieczenia
wynikających z wydanych przez naczelnika urzędu celnego decyzji, postanowień lub
mandatów karnych oraz z przyjętych przez naczelnika urzędu celnego zgłoszeń celnych,
deklaracji albo informacji o opłacie paliwowej, tym samym jest on uprawniony do
wykonywania zadań wierzyciela określonych w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r.
o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012 r. poz. 1015,
z późn. zm.).
Dodanie pkt 16 w art. 19 w ust. 1 ustawy wynika z potrzeby wskazania, że dyrektor
izby celnej jest uprawniony do prowadzenia postępowań egzekucyjnych należności
pieniężnych określonych w ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Dodanie w art. 19 w ust. 1 pkt 17 wynika z postanowień ustawy z dnia 11 października
2013 r. o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych
należności pieniężnych (Dz. U. poz. 1289).
Z uwagi na centralizację zadań z zakresu poboru należności celnych i innych opłat
związanych z przywozem i wywozem towarów, podatku akcyzowego, opłaty
paliwowej, podatku od gier oraz dopłat, podatku od wydobycia niektórych kopalin oraz

11