Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo geodezyjne i kartograficzne

Zmiana przepisów określających zasady wykonywania prac geodezyjnych
i kartograficznych
Zgodnie z proponowanym brzmieniem art. 11, wykonawcą prac geodezyjnych lub prac
kartograficznych może być przedsiębiorca, państwowa lub samorządowa jednostka
organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej oraz osoba fizyczna legitymująca się
odpowiednimi uprawnieniami zawodowymi w dziedzinie geodezji i kartografii.
W przypadku, gdy wykonawcą prac geodezyjnych lub prac kartograficznych
podlegających
obowiązkowi
zgłoszenia
organowi
Służby
Geodezyjnej
i Kartograficznej, jest przedsiębiorca lub jednostka organizacyjna, a poszczególne
czynności składające się na te prace nie będą realizowane samodzielnie przez osobę
legitymującą się odpowiednimi uprawnieniami zawodowymi, przedsiębiorca lub
kierownik jednostki organizacyjnej będzie obowiązany ustanowić kierownika prac
geodezyjnych lub kierownika prac kartograficznych, legitymującego się odpowiednimi
uprawnieniami zawodowymi, który będzie odpowiedzialny za należyte wykonanie
określonych prac geodezyjnych lub kartograficznych oraz ich końcowy rezultat.
Przyjęcie proponowanych rozwiązań uporządkuje między innymi relacje prawne
między osobami pełniącymi funkcje biegłych sądowych, mierniczych górniczych,
asystentów mierniczych górniczych, nieprowadzącymi działalności gospodarczej,
a organami Służby Geodezyjnej i Kartograficznej.
W art. 12 oraz w dodawanych art. 12a–12d określono zakres prac geodezyjnych lub
prac kartograficznych podlegających zgłoszeniu, zawartość takiego zgłoszenia oraz
zasady przyjmowania materiałów do państwowego zasobu geodezyjnego
i kartograficznego.
Zmiana przepisów dotyczących ewidencji gruntów i budynków
Ze względu na potrzebę doprecyzowania zakresu informacji gromadzonych w ewidencji
gruntów i budynków zmianie ulegają również przepisy określające zawartość ewidencji
gruntów i budynków (art. 20) przez znowelizowanie w ust. 1 pkt 1 dostosowującego
jego treść do treści ustawy oraz dodanie ust. 2 określającego, że w ewidencji gruntów
i budynków wykazuje się także:
1) właścicieli nieruchomości, a w przypadku:
5

a) nieruchomości Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego – oprócz
właścicieli inne osoby, państwowe lub samorządowe jednostki organizacyjne lub
organy administracji publicznej, w których władaniu lub gospodarowaniu,
w rozumieniu odrębnych przepisów, znajdują się te nieruchomości,
b) gruntów, dla których ze względu na brak księgi wieczystej, zbioru dokumentów
albo innych dokumentów nie można ustalić ich właścicieli – osoby lub jednostki
organizacyjne, które władają tymi gruntami na zasadach samoistnego posiadania,
2) miejsce pobytu stałego lub adres siedziby osób, jednostek organizacyjnych oraz
organów, o których mowa w pkt 1 w lit. a,
3) informację o wpisaniu do rejestru zabytków,
4) informację, czy wyróżniony w ewidencji gruntów i budynków obszar gruntu,
w całości lub w części, objęty jest formą ochrony przyrody wskazaną w art. 6 ust. 1
pkt 1–9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013
poz. 627),
5) wartość katastralną nieruchomości,
6) informacje dotyczące umów dzierżawy, jeżeli od wykazania takich informacji
w ewidencji gruntów i budynków uzależnione jest nabycie praw wynikających
z odrębnych przepisów.
Ponadto określono, że przepisy art. 20 ust. 2a nie naruszają przepisów ustawy z dnia
29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. Nr 28, poz. 169,
z późn. zm.), które to przepisy określają zakres informacji ujawnianych w ewidencji
gruntów i budynków w odniesieniu do wspólnot gruntowych. Konsekwencją przyjęcia
proponowanych zmian dotyczących art. 20 ust. 2a ustawy jest uchylenie jej art. 51.
Na podstawie art. 20 ust. 2b ustalanie osób lub jednostek organizacyjnych, które
władają na zasadach samoistnego posiadania gruntami, dla których ze względu na brak
księgi wieczystej, zbioru dokumentów albo innych dokumentów nie można ustalić ich
właścicieli, będzie mogło nastąpić w procesie modernizacji ewidencji gruntów lub
w ramach bieżącej jej aktualizacji w drodze decyzji administracyjnej starosty.
W art. 22 ust. 2 ustawy określono obowiązek zgłaszania zmian danych objętych
ewidencją gruntów i budynków został wyłączony nie tylko w odniesieniu do zmian
wynikających z ostatecznych decyzji administracyjnych, ale także z: aktów
normatywnych, prawomocnych orzeczeń sądowych, aktów notarialnych, materiałów
6

państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, wpisów w innych rejestrach
publicznych oraz dokumentacji architektoniczno-budowlanej przechowywanej przez
organy administracji architektoniczno-budowlanej.
W ust. 3 tego przepisu przyjęto rozwiązania prawne, na mocy których organ
prowadzący ewidencję gruntów i budynków ma prawo żądać w drodze decyzji od osób
i jednostek organizacyjnych, o których mowa w art. 20 ust. 2 ustawy:
1) spowodowania opracowania dokumentacji geodezyjnej niezbędnej do aktualizacji
bazy danych ewidencji gruntów i budynków w przypadku ustalenia, że stan
rzeczywisty nieruchomości jest inny niż ujawniony w tym operacie, a stwierdzona
niezgodność jest skutkiem robót budowlanych, o których mowa w art. 3 pkt 7 ustawy
z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, a jednocześnie taka dokumentacja nie była
dotychczas wykonana;
2) udostępniania dokumentacji budowy oraz dokumentacji powykonawczej, o których
mowa w art. 3 pkt 13 i 14 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane, jeżeli
jest to niezbędne dla ujawnienia w bazie danych ewidencji gruntów i budynków
danych dotyczących budynku lub działki;
3) udzielanie informacji o sposobie użytkowania budynków i samodzielnych lokali.
Nałożenie w drodze decyzji obowiązków, o których mowa w pkt 1–3 będzie
dopuszczalne tylko w tych przypadkach, gdy odpowiednie dokumenty i informacje nie
mogą być uzyskane przez organ w drodze innych działań wynikających z przepisów
prawa.
W rezultacie przyjęcia tego rozwiązania w art. 22 ust. 4 i 5 przyjęto rozwiązanie
zapobiegające możliwości uchylania się zobowiązanych od wykonania nałożonych na
nich obowiązków. W celu przymuszenia do wykonania obowiązków będzie możliwa
ich egzekucja w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu
egzekucyjnym w administracji, w tym w drodze wykonania zastępczego. Pozostawiono
jednakże możliwość ubiegania się przez ww. podmioty o umorzenie w całości lub
w części kosztów wykonania zastępczego lub też rozłożenie na raty tych kosztów.
Przesłanką do odstąpienia od egzekucji w całości lub w części ww. zobowiązań będzie
udokumentowany przez wnioskodawców fakt korzystania przez nich z jednego
z zasiłków, o których mowa w art. 37, art. 38, art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 12 marca
2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 i 509) lub w art. 5 ustawy z dnia
7

16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków
powodzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1385, z 2012 poz. 908 oraz z 2013 r. poz. 1291). Możliwe
będzie również ubieganie się o umorzenie w całości lub w części kosztów wykonania
zastępczego w przypadku, gdy z ww. zasiłków wnioskodawca korzystał w okresie 2 lat,
w przypadku zasiłków okresowych, lub 3 lat, w przypadku zasiłków jednorazowych.
Wprowadzenie powyższych terminów, w ocenie projektodawcy, pozwala na
przywrócenie stabilności finansowej zobowiązanych do poniesienia kosztów wykonania
zastępczego.
Zmiana redakcji art. 23 ustawy ma na celu określenie, w postaci list wyliczeniowych,
tematycznych rodzajów decyzji administracyjnych, orzeczeń sądowych, aktów
notarialnych oraz innych dokumentów urzędowych, których odpisy powinny być
przekazywane staroście jako organowi właściwemu w sprawach ewidencji gruntów
i budynków. Nowelizacja treści art. 23 ustawy stworzy lepsze warunki prawne do
dostępu dokumentów zawierających informacje niezbędne do aktualizacji ewidencji
gruntów i budynków, a tym samym przyczyni się do poprawy jakości danych tego
rejestru. Nowa treść art. 23 ust. 5 ustawy uwzględnia również skrócenie do 14 dni
terminu na przekazanie dokumentów. W tym miejscu należy dodać, że równolegle toczą
się prace legislacyjne nad projektem ustawy o zmianie ustawy o gospodarce
nieruchomościami oraz zmianie ustawy – Prawo geodezyjne i kartograficzne (projekt
Nr ZD55), którego przedmiotem jest między innymi zmiana art. 23 ustawy – Prawo
geodezyjne i kartograficzne. Mając na uwadze konieczność skoordynowania prac nad
obu projektami proponuje się przyjąć rozwiązania zaproponowane w niniejszej ustawie
jako dalej idące oraz korzystniejsze dla obywateli, czyli przyjąć brzmienie art. 23
niniejszego projektu ustawy.
W art. 24 dodano ust. 2a, który określa zasady aktualizacji operatu ewidencyjnego.
Określono w nim, że starosta jest zobowiązany do aktualizacji operatu ewidencyjnego:
1) z urzędu, jeżeli zmiany danych ewidencyjnych wynikają z dyspozycji aktów
normatywnych, dokumentów, o których mowa w art. 23 ustawy – Prawo geodezyjne
i kartograficzne, dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej przyjętej do
państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, a także na skutek wykrycia
danych błędnych lub wpisów dokonanych bez podstawy prawnej;
8

2) na wniosek podmiotów, które dysponują prawami do nieruchomości lub władają
gruntami na zasadach samoistnego posiadania.
W art. 24 ust. 2b określono przypadki, w jakich aktualizacja operatu ewidencyjnego
odbywać się będzie w trybie czynności materialno-technicznych, a w jakich w drodze
postępowania administracyjnego zakończonego decyzją administracyjną.
Nadano nowe brzmienie art. 24a ust. 7 i 8 ustawy w celu ustalenia terminu, w jakim
podlegać będą rozpatrzeniu uwagi do danych zawartych w wyłożonym do wglądu
operacie opisowo-kartograficznym. W świetle nowych rozwiązań dane zawarte
w operacie opisowo kartograficznym staną się danymi operatu ewidencyjnego po
upływie terminu określanego przez ustawę na rozpatrzenie zgłoszonych uwag.
W przypadku, gdy organ nie rozpatrzy uwag w okresie wyłożenia projektu operatu
opisowo kartograficznego w terminie określonym ustawą, uwagi te podlegać będą
rozpatrzeniu na zasadach określonych w art. 24a ust. 10 ustawy. Nowelizacja art. 24a
ustawy przyczyni się do usprawnienia procesu modernizacji gruntów i budynków oraz
wyeliminuje istotne wady obecnych rozwiązań prawnych.
Znowelizowano treść art. 24b ust. 1 ustawy poprzez uzupełnienie katalogu podmiotów
współtworzących i wspólnie utrzymujących zintegrowany system informacji
o nieruchomościach o ministra właściwego do spraw wewnętrznych odpowiedzialnego
za prowadzenie zbioru PESEL, a wykreślenie z tego katalogu ministra właściwego do
spraw administracji publicznej, który nie prowadzi żadnego z rejestrów publicznych
wymienionych w tym przepisie. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu podmioty wyżej
wymienione zobowiązane zostały do współdziałania z Głównym Geodetą Kraju
w tworzeniu i do utrzymywania mechanizmów interfejsowych, zapewniających
realizację funkcjonalności systemu oraz do jego zasilania i udostępniania danych, nie
zaś do finansowego udziału w utrzymaniu centralnej części tego systemu.
Zmiana przepisów dotyczących geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu
Zmiana przepisów zawartych w art. 27 i 28 dotyczących zasad koordynacji usytuowania
projektowanych sieci uzbrojenia terenu oraz inwentaryzacji i ewidencjonowania tych
sieci ma związek ze stanowiskiem Komitetu Rady Ministrów do Spraw Informatyzacji
i Łączności wyrażonym w dokumencie pt.: ,,Stanowisko Komitetu Rady Ministrów do
9