Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw

a w konsekwencji  rozwój  działalności  członków  grupy  poprzez  zwiększenie  ilości 
i poprawę jakości sprzedawanych produktów. 
Wobec  powyższego,  nawet  przy  osiąganiu  przez  grupy  producentów  rolnych  wyższych 
marż na sprzedaży produktów, przy zachowaniu warunków wynikających z art. 17 ust. 1 
pkt 49 u.p.d.o.p.,  grupy  te  będą  zwolnione  z  opodatkowania  podatkiem  dochodowym  od 
osób prawnych. 
Wyłączenie grup producentów rolnych i ich związków z możliwości oszacowania dochodu 
przez organy podatkowe lub organy kontroli skarbowej dotyczy odpłatnego zbycia na rzecz 
grupy producentów rolnych produktów lub grup produktów wyprodukowanych 
w gospodarstwach  członków  takiej  grupy.  W  tym  zakresie  projekt  zakłada  również 
zwolnienie z obowiązku sporządzania dokumentacji, o której mowa w art. 9a ust. 1 ustawy 
CIT (art. 25a ust. 1 ustawy  PIT).  W  pozostałym  zakresie,  tj.  w  odniesieniu  do  transakcji 
odpłatnego  zbycia  przez  grupę  producentów  rolnych  na  rzecz  jej  członków  towarów 
wykorzystywanych  przez  członka  do  produkcji  produktów  lub  grup  produktów  oraz 
świadczenia usług związanych z tą produkcją, projekt przewiduje zwolnienie z obowiązku 
sporządzania  dokumentacji,  o  której  mowa  w art. 9a ust. 1 ustawy  CIT (art. 25a ust. 1 
ustawy  PIT),  przy  jednoczesnym  pozostawieniu  możliwości  dokonania  szacowania  przez 
organy  podatkowe  lub  organy  kontroli  skarbowej  dochodów  osiąganych  z  tytułu 
odpłatnego zbycia przez grupę producentów rolnych na rzecz jej członków towarów i usług 
wykorzystywanych dla celów określonych w ustawie o grupach producentów rolnych. 
Zwolnienie  z  obowiązku  dokumentacyjnego  ma  na  celu  ograniczenie  obowiązków 
nałożonych  na  tych  podatników  w  obecnie  obowiązujących  przepisach. Znajduje to 
uzasadnienie  w  specyficznym  charakterze  działalności  tych  grup  oraz  ich  członków, 
w szczególności  pod  kątem  celów,  dla  których  są  tworzone  takie  grupy,  określonych 
w ustawie o grupach producentów rolnych.  
Analogiczne  rozwiązania  przewidziano  w  odniesieniu  do  transakcji  między  wstępnie 
uznaną  grupą  producentów  owoców  i  warzyw  lub  uznaną  organizacją  producentów 
owoców  i warzyw,  działających  na  podstawie  ustawy  z  dnia  19  grudnia  2003  r. 
o organizacji rynków owoców i  warzyw, rynku chmielu, rynku  suszu paszowego oraz 
 
28 
rynków lnu i konopi uprawianych na włókno (Dz. U. z 2011 r. Nr 145, poz. 868, z późn.  
zm.) a ich członkami. 
Ad.  9.  Od  dnia  1  stycznia  2011  r.  ustawy  CIT  i  PIT  zawierają  szczególne  regulacje 
odnoszące  się  do  dochodów  generowanych  przez  spółki  niebędące  osobami  prawnymi 
(art. 12  ust. 4 pkt 3a lit. b ustawy CIT,  art.  14  ust.  3  pkt  11  ustawy  PIT).  Ujęcie  w  treści 
wymienionych przepisów „wypłat  dokonanych  z  tytułu  udziału”  miało  na  celu  uniknięcie 
podwójnego opodatkowania zysków rozdystrybuowanych,  tj.  raz  memoriałowo  w  wyniku 
podatkowym, a drugi raz po ich wypłaceniu. Przepisy te wymagają jednakże uzupełnienia, 
gdyż  nie  uwzględniają  w  swej  treści  okoliczności,  iż  zysk  dzielony  między  wspólników 
ustalany jest w oparciu o przepisy rachunkowe, a nie podatkowe, a tym samym przy jego 
kalkulacji uwzględnia się wydatki niestanowiące kosztów podatkowych. Skutkuje to tym, 
iż  w  kwocie  środków  pieniężnych  uzyskanej  z  tytułu  wystąpienia  ze  spółki  niebędącej 
osobą  prawną,  niestanowiącej  przychodu  zgodnie  z  tymi  przepisami,  uwzględnia  się 
również wydatki, które zgodnie z ustawą nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu. 
Nieujęcie tego faktu wprowadza dla  wspólników spółek niebędących osobami prawnymi 
preferencyjny sposób opodatkowania dochodu.  
Uregulowania  wymaga  również  sytuacja,  w  której  wspólnik  występujący  ze  spółki 
niebędacej osobą prawną otrzymuje wierzytelności (analogicznie w przypadku likwidacji 
spółki).  Przepisy  regulują  zarówno  kwestię  wierzytelności  własnych  spółki,  jak 
i wierzytelności  nabytych  przez  spółkę.  Proponowane  przepisy  w  zależności  od  kategorii 
wierzytelności  zrównują  podatkowe  traktowanie  tych  zdarzeń  z  wypłatą  środków 
pieniężnych lub otrzymaniem przez wspólnika składnika majątkowego.  
Ad.  10.  Obecnie  obowiązujące  przepisy  ustawy CIT  mogą  budzić  wątpliwości  co  do 
bezpośredniego  powiązania  momentu  powstania  przychodu  z  tytułu  pochodnych 
instrumentów  finansowych  z  momentem  realizacji  praw  wynikających  z  tych 
instrumentów. Z uwagi na brak w ustawie CIT szczególnej normy regulującej  moment 
powstania  tego  rodzaju  przychodu,  powstają  wątpliwości  interpretacyjne  w  związku 
z rozbieżnościami z ustawą PIT, która takie regulacje posiada (w art. 17 ust. 1b). 
Dlatego,  ze  względu  na  specyfikę  zagadnienia  obrotu  pochodnymi  instrumentami 
finansowymi, zasadne jest wprowadzenie  korelacji  pomiędzy  momentem  powstania 
 
29 
przychodów i kosztów z tego  tytułu,  poprzez  wskazanie,  że  przychód  z  realizacji  praw 
wynikających  z  pochodnych  instrumentów  finansowych  powstaje  w  momencie  realizacji 
tych praw.  
Ad.  11.  Mając  na  uwadze  uproszczenie  oraz  ujednolicenie  w  ramach  podatków 
dochodowych  procedury  poboru  podatku  u  źródła  od  dywidend  i  niektórych  innych 
przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, proponuje się uzupełnienie ustawy 
CIT o zapis upoważniający podmioty prowadzące rachunki papierów wartościowych oraz 
rachunki zbiorcze do poboru podatku od wymienionych przychodów. Analogiczny zapis 
funkcjonujący  w  ustawie  PIT  został  wprowadzony  ustawą  o  zmianie  ustawy  o  obrocie 
instrumentami finansowymi oraz  niektórych innych ustaw z  dnia  16  września  2011  r. 
(Dz. U z 2010 r. Nr 211, poz. 1384, z późn. zm.). 
W  świetle  obecnych  uregulowań  ustawy  PIT  oraz  CIT  brak  jest  przepisów  określających 
ważność certyfikatu rezydencji w sytuacjach, w których zastosowanie przez płatnika stawki 
podatku  wynikającej  z  właściwej  umowy  o  unikaniu  podwójnego  opodatkowania  lub 
niepobieranie  podatku  zgodnie  z  taką  umową  jest uwarunkowane udokumentowaniem 
przez podatnika miejsca zamieszkania lub siedziby dla celów podatkowych certyfikatem 
rezydencji.  
W  sytuacji,  w  której  certyfikat  rezydencji  wydany  przez  właściwy  organ  administracji 
podatkowej  państwa  miejsca  zamieszkania  lub  siedziby  podatnika  zawiera  okres  jego 
ważności,  płatnik  przy  poborze  podatku  jest  obowiązany  zastosować  stawkę  podatku 
wynikającą z właściwej  umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub nie pobierać 
podatku  zgodnie  z  taką  umową,  w  okresie  wynikającym  z  tego  certyfikatu.  Wątpliwości 
interpretacyjne budzi natomiast sytuacja, w której przedłożony przez podatnika certyfikat 
rezydencji  nie  zawiera  okresu  jego  ważności  (zawiera  jedynie  datę  jego  wydania). 
Głównym  założeniem  proponowanych  zmian  jest  uregulowanie  tej  właśnie  sytuacji 
poprzez wprowadzenie 12-miesięcznego  okresu  ważności  certyfikatu  rezydencji. 
Przyznanie płatnikowi prawa do korzystania z takiego certyfikatu przez wskazany okres nie 
zwalnia podatnika z obowiązku jego aktualizacji w sytuacji zmiany miejsca siedziby lub 
zamieszkania  podatnika.  Wobec  tego,  doregulowania  wymaga  również  kwestia  podziału 
odpowiedzialności  płatnika i podatnika, w przypadku  gdy aktualizacja taka nie zostanie 
 
30 
dokonana.  
Ad.  12.  Konieczność  aktualizacji  listy  podmiotów  wymienionych  w  załączniku  nr  4  lp. 5 
ustawy CIT ma związek z przyjęciem przez Radę w dniu 30 listopada 2011 r. zmienionej 
wersji dyrektywy w sprawie wspólnego systemu opodatkowania  mającego  zastosowanie 
w przypadku  spółek  dominujących  i  spółek  zależnych  różnych  państw  członkowskich 
(dyrektywa  Rady  2011/96/UE).  Przekształcenie  treści  dyrektywy  miało  na  celu 
ujednolicenie dotychczasowego tekstu dyrektywy 90/435/EWG oraz dostosowanie go do 
nowych wymogów proceduralnych wprowadzonych do Traktatów z dniem wejścia w życie 
Traktatu  Lizbońskiego.  Ponadto  dwa  państwa  (Włochy  i  Szwecja)  zaproponowały 
uaktualnienie  listy  podmiotów  i  ustaw  podatkowych,  do  których  znajdują  zastosowanie 
przepisy ww. dyrektywy. W związku z tym zmiana załącznika nr 4 ustawy CIT sprowadza 
się do dodania do jego wykazu spółki prawa szwedzkiego. 
Zgodnie  z  wymaganiami  Komisji  Europejskiej  związanymi  z  wypełnieniem  obowiązku 
implementacyjnego dyrektywy, informacja o  wdrożeniu  przekształconej  dyrektywy 
znajdzie się także w przypisie do ustawy, umieszczanej w związku z publikacją zmienianej 
ustawy.  
Ad. 13. Dyrektywa Rady 2003/48/WE z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie opodatkowania 
dochodów  z  oszczędności  w  formie  wypłacanych  odsetek  (dyrektywa  EUSD)  została 
implementowana  do  polskiego  porządku  prawnego  poprzez wprowadzenie zmian 
w ustawie o  podatku dochodowym od osób fizycznych,  ustawie  –  Ordynacja podatkowa, 
ustawie  o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i  płatników  oraz  w  ustawie  
–  Kodeks  karny  skarbowy,  a  także  przyjęcie  dwóch  aktów  wykonawczych  w  postaci 
rozporządzeń Ministra Finansów. 
Istotą dyrektywy EUSD jest ustanowienie mechanizmu automatycznej wymiany informacji 
o  dochodach  z  oszczędności  zdefiniowanych  w  dyrektywie,  osiąganych  przez osoby 
fizyczne w innym państwie członkowskim. W stosunku do trzech krajów – Belgii, Austrii 
oraz Luksemburga –  dyrektywa  przewiduje  możliwość  stosowania  przez  nie  w  okresie 
przejściowym poboru podatku u źródła zamiast wymiany informacji. 
 
31 
Na mocy umów zawartych przez UE oraz przez państwa członkowskie, środki równoważne 
do  środków  określonych  dyrektywą  EUSD  stosowane  są  także  w  relacjach  z  pięcioma 
krajami  europejskimi  (Szwajcarią,  Liechtensteinem,  Andorą,  San  Marino  oraz  Monako), 
a także terytoriami zależnymi i stowarzyszonymi Wielkiej Brytanii i Holandii.  
Obecnie, ze względu na fakt, iż Belgia skorzystała z przysługującego jej uprawnienia do 
odstąpienia  od  pobierania  podatku  u  źródła  i  przystąpiła  z  dniem  1  stycznia  2010  r.  do 
systemu automatycznej wymiany informacji (dekret królewski z dnia 27.09.2009 r. 
opublikowany w belgijskim dzienniku urzędowym  z  1.10.2009  r.),  zaistniała  konieczność 
dokonania zmiany przepisów ustawowych – poprzez usunięcie Belgii z grupy podmiotów 
stosujących pobór podatku u źródła.  
Ponadto  analiza  stanu  implementacji  dyrektywy  wskazuje  na  potrzebę  doprecyzowania 
niektórych przepisów  oraz ujednolicenia  używanej  terminologii  (pojęcie  pośredniego 
odbiorcy  również  w  kontekście  przedsiębiorstw  zbiorowego  inwestowania UCITS, 
definicja przychodów (dochodów) z odsetek). 
Wymieniona  zmiana  uregulowana w przepisach ustawy  PIT  znajduje  analogicznie 
odzwierciedlenie w Ordynacji podatkowej.  
Ad.  14.  Ustawy  CIT  i  PIT  nie  zawierają  regulacji  wprost  odnoszących  się  do  kosztów 
uzyskania przychodu z tytułu umorzenia udziałów, akcji otrzymanych w drodze wymiany. 
Wprowadzenie przepisów wskazujących, co stanowi koszt uzyskania przychodu w takim 
przypadku, pozwoli uniknąć wątpliwości interpretacyjnych.  
Ad. 15. Zmiana dotycząca sposobu ustalenia przychodów z odpłatnego zbycia składników 
majątku  wykorzystywanych  w  działalności  gospodarczej  ma  charakter  doprecyzowujący. 
Jej  celem  jest  wyraźne  wskazanie,  że  zbycie  składnika  majątku  wykorzystywanego 
w działalności  gospodarczej  stanowi  przychód  z  tej  działalności.  Dotyczy  to  składników, 
które z uwagi na przewidywany okres ich używania krótszy niż rok nie zostały zaliczone do 
środków trwałych, jak również składników, których podatnik – pomimo takiego obowiązku 
– nie ujął w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. 
Ad. 16.  Zwolnienie określone w art. 21 ust. 1 pkt 47c ustawy o podatku dochodowym od 
osób  fizycznych  stanowiące,  iż  wolne  od  podatku  są  kwoty otrzymane od agencji 
 
32