Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw

Wyniki w kwotach nominalnych 
Zwiększenie wpływów 
Zwiększenie wydatków na 
składkowych do ŻUS 
świadczenia z ŻUS  
Rok 
w porównaniu do obecnych 
w porównaniu do obecnych 
przepisów 
przepisów 
w mld zł 
2014 
0,35 
0,01 
2015 
0,39 
0,03 
2016 
0,42 
0,06 
2017 
0,44 
0,08 
2018 
0,47 
0,10 
2019 
0,49 
0,13 
2020 
0,52 
0,16 
2021 
0,55 
0,19 
2022 
0,58 
0,23 
2023 
0,62 
0,27 
2024 
0,65 
0,32 
2025 
0,69 
0,36 
2026 
0,73 
0,41 
2027 
0,77 
0,45 
2028 
0,81 
0,50 
2029 
0,86 
0,55 
2030 
0,91 
0,60 
2031 
0,97 
0,65 
2032 
1,03 
0,71 
2033 
1,10 
0,76 
2034 
1,17 
0,82 
2035 
1,24 
0,88 
2036 
1,32 
0,94 
2037 
1,40 
1,00 
2038 
1,48 
1,06 
2039 
1,57 
1,13 
2040 
1,65 
1,20 
 
W  przypadku  członków  rad  nadzorczych  proponowane  zmiany  polegają  na  objęciu 
obowiązkowymi  ubezpieczeniami  emerytalnym  i  rentowymi  członków  rad 
nadzorczych. Objęcie obowiązkiem ubezpieczeń z tytułu pełnienia funkcji członka rady 
nadzorczej  następować  miałoby  niezależnie  od  innych  tytułów  ubezpieczenia. 
Członkowie  rad  nadzorczych  nie  byliby  objęci  z  tego  tytułu  ubezpieczeniami 
19 
wypadkowym i chorobowym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne 
i rentowe członków rad nadzorczych stanowić miałaby kwota przychodu w rozumieniu 
przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za grudzień 2012 r. liczba osób 
objętych ubezpieczeniem zdrowotnym jedynie  z tytułu pełnienia funkcji członka rady 
nadzorczej  wyniosła  20,1  tys.  osób.  Dodatkową  grupę  osób  stanowią  członkowie  rad 
nadzorczych,  którzy  podlegając  ubezpieczeniu  zdrowotnemu  z  tego  tytułu,  podlegają 
temu ubezpieczeniu jednocześnie z innych tytułów. W grudniu 2012 r. takich osób było 
29,0 tys.  
Objęcie  członków  rad  nadzorczych  obowiązkowymi  ubezpieczeniami  emerytalnym 
i rentowymi  spowoduje,  zgodnie  z  szacunkami  ZUS,  zwiększenie  wpływów 
składkowych do ŻUS w porównaniu do obecnych przepisów w 2014 r. o ok. 300 mln zł. 
Przy obliczeniach szacunkowych skutków finansowych dla ŻUS, sporządzonych przez 
ZUS,  przyjęto  analogiczne  wska niki  makroekonomiczne  oraz  założenia  dotyczące 
średniorocznego  wska nika  cen  towarów  i  usług  konsumpcyjnych  ogółem,  modelu 
prognostycznego,  ściągalności  składek  na  ubezpieczenia  społeczne  jak  w  przypadku 
obliczeń  dotyczących  zmian  w  oskładkowaniu  umów  zlecenia.  W  szacunkach 
wykorzystano  dane  o  liczbie  osób  podlegających  ubezpieczeniu  zdrowotnemu 
wyłącznie  z  tytułu  pełnienia  funkcji  członka  rady  nadzorczej  oraz  dane  o  podstawie 
wymiaru  składek  na  ubezpieczenie  zdrowotne  tych  osób.  Wykorzystano  również 
analogiczne  dane  o  osobach,  które  podlegają  ubezpieczeniu  zdrowotnemu  z  tytułu 
pełnienia  funkcji  członka  rady  nadzorczej  i  jednocześnie  podlegają  ubezpieczeniom 
społecznym  z  innych  tytułów.  Dla  każdej  kohorty  wiekowo-płciowej  w  przyszłości 
przyjęto  stałą  proporcję  osób  pełniących  funkcje  członków  rad  nadzorczych  do 
populacji – proporcja na poziomie zaobserwowanym w 2012 r.  
Wyniki  obejmują  kwotę  wpływów  do  FUS  z  tytułu  odprowadzania  składek  na 
ubezpieczenia  emerytalne  i  rentowe  za  członków  rad  nadzorczych  (zwiększenie 
wpływów składkowych do ŻUS) oraz zwiększenie wydatków na świadczenia z FUS.  
 
 
20 
Wyniki w kwotach nominalnych 
Zwiększenie wpływów 
Zwiększenie wydatków na 
składkowych do ŻUS  
świadczenia z ŻUS  
Rok 
w porównaniu do obecnych 
w porównaniu do obecnych 
przepisów 
przepisów 
w mld zł 
2014 
0,30 
0,00 
2015 
0,34 
0,02 
2016 
0,36 
0,04 
2017 
0,38 
0,06 
2018 
0,40 
0,08 
2019 
0,42 
0,10 
2020 
0,45 
0,13 
2021 
0,47 
0,16 
2022 
0,50 
0,19 
2023 
0,53 
0,23 
2024 
0,55 
0,27 
2025 
0,58 
0,31 
2026 
0,62 
0,35 
2027 
0,65 
0,39 
2028 
0,68 
0,44 
2029 
0,72 
0,48 
2030 
0,76 
0,52 
2031 
0,80 
0,57 
2032 
0,84 
0,62 
2033 
0,88 
0,66 
2034 
0,93 
0,71 
2035 
0,98 
0,76 
2036 
1,03 
0,81 
2037 
1,08 
0,86 
2038 
1,14 
0,91 
2039 
1,19 
0,96 
2040 
1,25 
1,02 
 
Podwyższenie  podstawy  wymiaru  do  minimalnego  wynagrodzenia  w  przypadku 
zleceniobiorców  oraz  objęcie  członków  rad  nadzorczych  obowiązkowymi 
ubezpieczeniami  emerytalnym  i  rentowymi  spowoduje  obok  zwiększenia  wpływów 
składek do  ŻUS szacowanego w 2014 r. na kwotę 650 mln zł i  wynikającego z tego 
tytułu  wzrostu  wydatków  na  świadczenia  ok.  10  mln  zł  równieżŚ  zmniejszenie 
21 
wpływów  składkowych  na  ubezpieczenie  zdrowotne  oraz  zmniejszenie  wpływów 
z podatku  dochodowego  od  osób  fizycznych  a  także  w  obecnym  stanie  prawnym 
zwiększenie refundacji z budżetu państwa z tytułu przekazywania składek do otwartych 
funduszy emerytalnych.  
Należy jednak zwrócić uwagę, że możemy mieć do czynienia z różnymi zachowaniami 
pracodawców/zleceniodawców.  Istnieje  duże  prawdopodobieństwo,  że  w  przypadku 
członków rad nadzorczych ich uposażenie zostanie „ubruttowione” o wysokość składki 
należnej  od  ubezpieczonego,  co  w  konsekwencji  oznacza,  że  wprowadzenie 
proponowanej  zmiany  nie  wpłynie  na  wysokość  kwot  odprowadzanych  podatków 
dochodowych od osób fizycznych, jak i wysokość wpływów składki na ubezpieczenie 
zdrowotne.  Dodatkowo  część  osób  pełniących  funkcję  członka  rady  nadzorczej, 
najprawdopodobniej  szybciej  osiągnie  maksymalny  limit  składki  na  poziomie 
30-krotności prognozowanego wynagrodzenia, co wpłynie na niewielki wzrost zarówno 
wpływów PIT, jak i składki na ubezpieczenie zdrowotne. 
W  przypadku  zleceniobiorców  można  założyć,  że  otrzymywane,  po  wprowadzeniu 
proponowanych  zmian,  wynagrodzenie  z  tytułu  umowy  zlecenia  będzie  niższe 
o wysokość opłacanej przez zleceniobiorcę składki na ubezpieczenia społeczne. Z tego 
też  tytułu  wpływy  podatku  dochodowego  od  osób  fizycznych  mogą  być  niższe,  gdyż 
obniżona zostanie podstawa wymiaru opodatkowania o wysokość odprowadzanej przez 
zleceniobiorcę lub osobę prowadzącą pozarolniczą działalność składki na ubezpieczenia 
społeczne.  W  sumie  podstawa  wymiaru  opodatkowania  zostanie  obniżona  o  kwotę 
odprowadzanych  składek,  a  więc  o  wzrost  wpływów  ŻUS  ze  składek,  po  stronie 
zleceniobiorcy.  W  warunkach  2014  r.  oznaczałoby  to  niższe  wpływy  z podatku  PIT 
o ok. 30 mln zł. 
Planowane w projekcie ustawy budżetowej dochody z podatku dochodowego od osób 
fizycznych  wynoszą  43.700.000  tys.  zł,  co  oznacza,  że  ewentualne  zmniejszenie 
przychodów  z  tego  podatku  ze  względu  na  wprowadzenie  proponowanej  zmiany 
stanowi 0,07% planowanych dochodów z PIT na 2014 r. Tak więc obniżenie wpływów 
z  podatku  dochodowego  od  osób  fizycznych  nie  wpłynie  zauważalnie  na 
funkcjonowanie  jednostek  samorządu  terytorialnego.  Zgodnie  z  art.  3  ustawy  z  dnia 
13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. 
Nr 80,  poz.  526,  z  pó n.  zm.)  dochodami  jednostek  samorządu  terytorialnego  są 
dochody własne (m.in. wpływy z podatków i opłat), subwencja ogólna i dotacje celowe 
22 
z  budżetu  państwa.  Dla  porównania,  planowana  w  projekcie  ustawy  budżetowej  na 
2014  r.  subwencja  ogólna  dla  jednostek  samorządu  terytorialnego  wynosi 
51.206.360 tys. zł.  
Należy  przede  wszystkim  podkreślić,  że  w  wyniku  wprowadzonych  zmian  wzrosną 
wpływy składkowe do ŻUS (w 2014 r. o ok. 650 mln zł), co oznacza, że o ten wzrost 
zostanie zmniejszona dotacja z budżetu państwa, konieczna do zapewnienia terminowej 
wypłaty  świadczeń.  W  wyniku  proponowanych  zmian  osiągnięty  zostanie  więc 
pozytywny  efekt,  gdyż  oprócz  podatku  dochodowego  do  osób  fizycznych  będzie 
pobierana składka na ubezpieczenia społeczne,  zmniejszając w ten sposób, konieczną 
do  sfinansowania  świadczeń,  dotację  z  budżetu  państwa,  która  również  w  pewien 
sposób  pochodzi  z  wpływów  z  podatków,  w  tym  z  podatku  dochodowego  od  osób 
fizycznych. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
23