Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo atomowe oraz niektórych innych ustaw

i wypalonego paliwa jądrowego w celu składowania, jest Prezes Agencji jako
organ, który na taki wywóz będzie wydawać zezwolenie.
Zgodnie z art. 2 ust. 3 lit. b dyrektywy, powyższych zasad nie stosuje się do
przemieszczania wypalonego paliwa jądrowego pochodzącego z reaktora
badawczego, co stanowi również proponowany ust. 1b.
27. Art. 1 pkt 19 lit. a i b projektu
Uchylenie w art. 64 ustawy ust. 1 pkt 2 oraz ust. 2 jest uzasadnione likwidacją
jednego z organów dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem jego uprawnień przez
Prezesa Agencji. Ustawą z dnia 13 maja 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo
atomowe oraz niektórych innych ustaw, zakres działania Prezesa Agencji został
zawężony wyłącznie do zadań dozoru jądrowego, co powoduje potrzebę
racjonalizacji kształtu systemu organów dozoru jądrowego w Polsce. Obecnie
ustawa przewiduje jako organy dozoru jądrowego: Prezesa Agencji jako naczelny
organ dozoru jądrowego, GIDJ jako organ wyższego stopnia w stosunku do
inspektorów dozoru jądrowego oraz inspektorów dozoru jądrowego. Wobec
wyłączenia z zakresu działalności Prezesa zadań niedozorowych zbędne pozostaje
otrzymywanie wydzielonego organu GIDJ, wspomagającego Prezesa Agencji
w zakresie zadań dozorowych. Tym bardziej że w istniejącym stanie prawnym
część zadań GIDJ dubluje zadania Prezesa Agencji. W związku z powyższym
projekt ustawy zakłada przejęcie przez Prezesa Agencji uprawnień i obowiązków
GIDJ i wprowadzenie dwustopniowego systemu organów dozoru jądrowego
składającego się z inspektorów dozoru jądrowego oraz Prezesa Agencji, zamiast
dotychczasowego trójstopniowego systemu składającego się z inspektorów dozoru
jądrowego, GIDJ i Prezesa Agencji. Jak wskazano we wstępie do uzasadnienia,
proponowana zmiana uczyni system organów dozoru jądrowego bardziej
przejrzystym i uporządkowanym.
28. Art. 1 pkt 19 lit. c i d projektu
Zmiana w art. 64 w ust. 3 ustawy, polegająca na odebraniu GIDJ uprawnień
związanych z wnioskowaniem o powołanie inspektorów dozoru jądrowego oraz
dodanie do wskazanego przepisu ust. 7 jest uzasadnione likwidacją jednego
z organów dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem jego uprawnień przez Prezesa
Agencji.

31

29. Art. 1 pkt 20 projektu
Zmiany w art. 65 ustawy polegające na przejęciu przez Prezesa Agencji uprawnień
związanych z kierowaniem na praktyki inspektorów dozoru jądrowego oraz
zwalnianiem z obowiązku odbycia tej praktyki uzasadnione są likwidacją jednego
z organów dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem jego uprawnień przez Prezesa
Agencji.
30. Art. 1 pkt 21 projektu
Zmiany w art. 65a ustawy polegające na odebraniu GIDJ uprawnień związanych
z zatwierdzaniem planu kontroli okresowych oraz z wydawaniem upoważnienia do
przeprowadzenia kontroli uzasadnione są likwidacją jednego z organów dozoru
jądrowego – GIDJ i przejęciem jego uprawnień przez Prezesa Agencji.
31. Art. 1 pkt 22 projektu
Zmiany w art. 67b ustawy polegające na przejęciu przez Prezesa Agencji
uprawnień związanych z przyjmowaniem zażaleń na postanowienia
o nieujawnianiu tożsamości pracownika kontrolowanej jednostki organizacyjnej,
o których mowa w art. 67b ust. 1, są uzasadnione likwidacją jednego z organów
dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem jego uprawnień przez Prezesa Agencji.
32. Art. 1 pkt 23 projektu
Zmiany w art. 68 ustawy polegające na przejęciu przez Prezesa Agencji uprawnień
związanych z wydawaniem nakazów lub zakazów zapewniających usunięcie
bezpośredniego zagrożenia bezpieczeństwa jądrowego lub ochrony radiologicznej,
o których mowa w art. 68 ust. 1, są uzasadnione likwidacją jednego z organów
dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem jego uprawnień przez Prezesa Agencji.
33. Art. 1 pkt 24 projektu
Zmiany w art. 68b ustawy polegające na przejęciu przez Prezesa Agencji
uprawnień związanych z wydawaniem decyzji nakazujących usunięcie
nieprawidłowości, o których mowa w art. 68b ust. 1, oraz z przyjmowaniem
zawiadomienia, o którym mowa w art. 68b ust. 2, są uzasadnione likwidacją
jednego z organów dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem jego uprawnień przez
Prezesa Agencji.
34. Art. 1 pkt 25 projektu
Zmiany w art. 69 ustawy polegające na odebraniu GIDJ uprawnień związanych
z kierowaniem wystąpienia pokontrolnego, o których mowa w art. 69 ust. 1, oraz
32

przyjmowania informacji, o których mowa w art. 69 ust. 2, są uzasadnione
likwidacją jednego z organów dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem jego
uprawnień przez Prezesa Agencji.
35. Art. 1 pkt 26 projektu
Proponuje się zmienić termin przedstawiania Prezesowi Rady Ministrów przez
ministra właściwego do spraw gospodarki corocznej oceny działalności ZUOP,
gdyż obecny termin (do 30 marca roku następnego) jest zbyt krótki i niczym
nieuzasadniony. Powoduje natomiast zbędny pośpiech oraz nadmierne obciążenie
pracą ZUOP, gdyż jednostka ta musi obecnie do końca lutego przygotować
sprawozdanie finansowe, sprawozdanie z działalności oraz roczny raport
z wykorzystania dotacji podmiotowej i celowej, które są podstawą do dokonania
wskazanej oceny. Rozwiązanie takie jest również niezgodne z przepisami ustawy
z dnia 24 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 i 613), które
stanowią, że na złożenie sprawozdania finansowego przedsiębiorstwo ma czas do
końca marca następnego roku.
36. Art. 1 pkt 27 projektu
Zmiana w art. 124 ustawy polegająca na przejęciu przez Prezesa Agencji uprawnień
związanych z nakładaniem kar pieniężnych, o których mowa w art. 123 ustawy, jest
uzasadniona likwidacją jednego z organów dozoru jądrowego – GIDJ i przejęciem
jego uprawnień przez Prezesa Agencji.
37. Art. 2 projektu
Zmiany w ustawie z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji
o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz
o ocenach oddziaływania na środowisko wynikają z konieczności zapewnienia
spójności między przepisami tej ustawy i proponowanymi, nowymi przepisami
ustawy, dotyczącymi obowiązków informacyjnych Prezesa Agencji, wynikających
z projektowanego art. 55c.
38. Art. 3 pkt 1 projektu
W art. 13 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze
proponuje się dodać ust. 5, stanowiący, że umowę o ustanowienie użytkowania
górniczego w odniesieniu do ustanowienia użytkowania górniczego dla
podziemnego składowania odpadów promieniotwórczych zawiera się na czas
nieokreślony, co wynika z charakteru przedmiotowej działalności.
33

39. Art. 3 pkt 2 projektu
Proponuje się zawężenie zakresu art. 23 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 9 czerwca
2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze przez usunięcie słów: „a także podziemne
składowanie odpadów promieniotwórczych”, gdyż zakres ten będzie regulował
projektowany przepis art. 27 ust. 2a tej ustawy.
40. Art. 3 pkt 3 lit. a projektu
Proponowane uzupełnienie art. 27 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r.
– Prawo geologiczne i górnicze czyni zawartą w nim regulację zgodną z przepisami
ustawy, co korzystnie wpływa na spójność systemu prawnego.
41. Art. 3 pkt 3 lit. b projektu
Dodanie w art. 27 ust. 2a do ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne
i górnicze zapewnia dołączenie do wniosku o wydanie koncesji na podziemne
składowanie odpadów promieniotwórczych wszystkich dokumentów niezbędnych
do podjęcia przez organ decyzji. Ponadto regulacja ta łączy się i uzupełnia zawarte
w ustawie regulacje dotyczące procedury lokalizacji składowiska odpadów
promieniotwórczych, co czyni je bardziej kompleksowymi.
42. Art. 3 pkt 4 projektu
Wprowadzane w art. 125 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne
i górnicze zmiany mają na celu dopuszczenie możliwości budowy podziemnych
składowisk odpadów promieniotwórczych.
43. Art. 3 pkt 5 projektu
Projektowana zmiana wynika z rozszerzenia katalogu podziemnych składowisk
odpadów, co stwarza konieczność adekwatnego uregulowania kwestii opłat za
prowadzenie tego rodzaju działalności.
44. Art. 4–7 projektu
Projektowane przepisy o charakterze intertemporalnym są konieczne do
zapewnienia pewności i ciągłości prawa.
45. Art. 8 projektu
Projektowany przepis stanowi realizację zawartego w implementowanej dyrektywie
obowiązku pierwszego powiadomienia Komisji Europejskiej o krajowym planie
postępowania z odpadami.


34

46. Art. 9 projektu
Projektowany przepisy ma charakter intertemporalny i jest konieczny do
zapewnienia pewności i ciągłości prawa. Określa on bowiem, w jakim zakresie
zostaną zachowane w mocy przepisy wykonawcze wydane na podstawie
uchylanych art. 51 oraz art. 55 ustawy. W zakresie przedmiotowym
projektowanego przepisu mieszczą się następujące przepisy rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 3 grudnia 2002 r. w sprawie odpadów promieniotwórczych
i wypalonego paliwa jądrowego:
1)
sposób kwalifikowania odpadów promieniotwórczych do kategorii
i podkategorii – § 3–9, załącznik nr 1;
2)
wzór karty ewidencyjnej oraz sposób jej wypełniania – § 10 ust. 2, § 11 ust. 3
i 4, załącznik nr 2;
3)
okresy przechowywania kart ewidencyjnych, ich kopii oraz kopii wspólnej
ewidencji – § 11 ust. 2, 5 i 6, § 12 ust. 4;
4)
sposób prowadzenia kontroli odpadów promieniotwórczych – § 13–16;
5)
warunki przechowywania odpadów promieniotwórczych lub wypalonego
paliwa jądrowego i wymogi, jakim muszą odpowiadać obiekty,
pomieszczenia i opakowania przeznaczone do przechowywania
poszczególnych kategorii odpadów promieniotwórczych – § 18 ust. 1, 2, 4–6,
§ 19-21, § 23-29, § 31, załączniki nr 3 i 4;
6)
kontroli przechowalników wypalonego paliwa jądrowego – § 32;
7)
szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać poszczególne rodzaje
składowisk, dotyczące eksploatacji i budowy – § 42, § 44–46, § 48, § 49,
§ 60, załącznik nr 5;
8)
szczegółowe
wymagania
w
zakresie
przygotowania
odpadów
promieniotwórczych do składowania – § 55–59.
Należy podkreślić, że zachowanie w mocy dotychczasowych przepisów
wykonawczych w powyższym zakresie nastąpi na okres nie dłuższy niż 18
miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy i jest niezbędne do
zapewnienia bezpiecznego gospodarowania odpadami promieniotwórczymi
i wypalonym paliwem jądrowym, a w konsekwencji również bezpieczeństwa
ludności i środowiska.
35