Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej

UZASADNIENIE 
Rządowy  projekt  ustawy  o  zmianie  niektórych  ustaw  w  związku  z  realizacją  ustawy 
budżetowej  jest  ściśle  związany  z  rządowym  projektem  ustawy  budżetowej  na  rok 
2014. 
Regulacje  przedmiotowego  projektu  ustawy,  które  w  skrócie  można  określić  mianem 
„ustawy  okołobudżetowej”,  mają  charakter  komplementarny  i  dopełniający  do 
przyjętego  przez  Radę  Ministrów  w  dniu  27  września  2013  r. projektu ustawy 
budżetowej na rok 2014. 
Przedłożone  propozycje  zmian  niektórych  ustaw  znajdują  swoje odzwierciedlenie 
i wymierną korelację w kwotach ujętych w projekcie budżetu państwa na przyszły rok 
lub wiążą się z prawidłową realizacją ustawy budżetowej na rok 2014. 
I.  Zmiany  związane  ze  świadczeniami  oraz wynagrodzeniami  w sektorze finansów 
publicznych (art. 1, art. 4, art. 5, art. 12–18, art. 24–25) 
W projekcie ustawy proponuje się: 
1)  „zamrożenie” maksymalnych wynagrodzeń osób wymienionych w art. 2 ustawy 
z dnia 3  marca 2000 r. o wynagradzaniu  osób  kierujących  niektórymi 
podmiotami prawnymi (Dz.  U. z 2013 r. poz. 254),  tj.  do ustalania 
maksymalnych wysokości wynagrodzenia miesięcznego dla osób wymienionych 
w ww.  art.  2  przyjmować  przeciętne  miesięczne  wynagrodzenie  w  sektorze 
przedsiębiorstw  bez  wypłat  nagród  z  zysku  w  czwartym  kwartale  2009  r., 
z wyjątkiem członków organów nadzorczych (w szczególności rad nadzorczych 
i  komisji  rewizyjnych)  w  agencjach  państwowych,  w  tym  w agencjach 
wykonawczych. Z uwagi na to, że do końca 2012 r. w stosunku do tych osób nie 
miał zastosowania przedmiotowy przepis, w celu zachowania również w 2014 r. 
tym osobom wynagrodzeń na poziomie roku 2012 proponuje się zastosowanie 
relacjonowania  maksymalnej  wysokości  wynagrodzenia  miesięcznego  do 
przeciętnego  miesięcznego  wynagrodzenia  w  sektorze  przedsiębiorstw,  bez 
wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, tj. z 2011 r. – 
art. 5 projektu ustawy, 
2)  „zamrożenie” na poziomie roku 2013 wynagrodzeń w jednostkach i podmiotach 
prawnych sektora finansów publicznych – art. 4, art. 12, art. 13 projektu ustawy,  
3)  „zamrożenie”  na  poziomie  roku  2013  wynagrodzeń  bezosobowych 
w jednostkach  i podmiotach prawnych sektora finansów publicznych –  art. 14 
i art. 15 projektu ustawy, oraz 
4)  „zamrożenie”  na  poziomie  obowiązującym  w  roku  2013  funduszu  świadczeń 
socjalnych – art. 1, art. 24 i art. 25 projektu ustawy. W przypadku zakładowego 
funduszu  świadczeń  socjalnych  podstawą  będzie  kwota  w  wysokości 
2.917,14 zł. 
Proponowane w art. 12 ust. 1 pkt 1 lit. a–d oraz w pkt 3 i 7 projektu ustawy przepisy 
dotyczące  ustalania  wielkości  wynagrodzeń  osobowych  w  warunkach 
porównywalnych z roku 2013 w częściach budżetowych: 
08 – Rzecznik Praw Obywatelskich, 
09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, 
11 – Krajowe Biuro Wyborcze, 
14 – Rzecznik Praw Dziecka 
–  są  konsekwencją  (skutkami  przechodzącymi)  postanowień  art.  16  ust.  3  pkt  1  
lit. a–d oraz pkt  3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw 
w związku  z  realizacją  ustawy  budżetowej  (Dz. U. z 2012 r. poz. 1456), które 
upoważniały do zwiększenia funduszu wynagrodzeń w tych instytucjach z uwagi na 
powierzenie im w roku 2013 do realizacji nowych zadań. 
Plan  finansowy  instytucji  gospodarki  budżetowej  Centralny  Ośrodek  Informatyki, 
dalej COI,  mógł  być  zwiększony  w  2013  r.  o  14.000  tys.  zł  w  związku 
z koniecznością  utworzenia  w  tej  jednostce  nowych  etatów  związanych  z  realizacją 
nowych zadań przez COI. W tej sytuacji wielkość wynagrodzeń COI w 2014 r. musi 
uwzględniać skutki przechodzące zwiększenia wydatków na wynagrodzenia, ponad 
wielkość  przewidzianą  w  planie finansowym tej jednostki na 2013 r., dokonanego 
w trakcie 2013 r.  „Zamrożenie”  wynagrodzeń  w  COI  w  2014  r.  na  poziomie  planu 
finansowego  tej  jednostki  na  2013  r.  mogłoby  w  efekcie  spowodować  brak 
możliwości  zaplanowania  na  2014  r.  środków  finansowych  na  wydatki  na 
wynagrodzenia dla pracowników zatrudnionych w 2013 r.  (art. 12  ust. 1 pkt 3 
projektu ustawy). 
2 
 
Wielkość  wynagrodzeń  osobowych  w  planie  finansowym  Centrum  Zakupów  dla 
Sądownictwa  Instytucja  Gospodarki  Budżetowej  na  2014  r.  określona  zostanie  na 
poziomie 2012 r. Zgodnie z przyjętym, w momencie tworzenia instytucji w 2012 r., 
założeniem  w zakresie zatrudnienia, instytucja powinna  dysponować  funduszem 
wynagrodzeń  osobowych  w  wysokości  2.080.000  zł  oraz  zatrudniać  35  osób. 
W związku z niepełnym wykonaniem planu w zakresie zatrudnienia (zatrudnieniem 
26 osób), fundusz wynagrodzeń osobowych instytucji został w 2012 r. zmniejszony 
o kwotę  1.000.000  zł.  W  2013  r.  wysokość  środków  przeznaczonych  na 
wynagrodzenia osobowe w instytucji utrzymano na zredukowanym poziomie 
tj. 1.080.000  zł.  Z  uwagi  na  obserwowany  od  drugiej  połowy  2012  r.  dynamiczny 
rozwój instytucji w związku z kompleksową realizacją zleceń w zakresie zamówień 
publicznych  niezbędne  jest  zwiększenie  funduszu  wynagrodzeń  osobowych 
instytucji  do poziomu roku 2012, tj. o  1.000.000  zł  (art. 12  ust. 1 pkt 3 projektu 
ustawy). 
Wyłączenie  instytutów  naukowych  Polskiej  Akademii  Nauk  z  katalogu  jednostek 
sektora finansów publicznych objętych propozycją ograniczenia w 2014 r. wysokości 
wynagrodzeń  do  poziomu  roku  poprzedniego  związane  jest  ze  specyfiką 
finansowania jednostek naukowych. Instytuty naukowe Polskiej Akademii Nauk, 
oprócz dotacji na finansowanie działalności statutowej, której wysokość uzależniona 
jest  od  kategorii  przyznanej  danej  jednostce,  otrzymują  uzyskane  w  trybie 
konkursowym  granty  na  realizację  projektów  badawczych.  Wielkość  środków 
finansowych  przyznawanych  poszczególnym  jednostkom  zależna  jest  zatem  od 
aktywności  naukowej.  W  tej  sytuacji  „zamrożenie”  wysokości  wynagrodzeń 
w instytutach naukowych Polskiej Akademii Nauk mogłoby w efekcie spowodować, 
iż jednostki te nie byłyby zainteresowane rozwijaniem działalności naukowej przez 
realizację projektów badawczych (art. 12 ust. 1 pkt 6 projektu ustawy).  
Proponowane wyłączenie z „zamrożenia” wynagrodzeń: 
1) w  państwowej  instytucji  kultury  Muzeum  Auschwitz-Birkenau  w  Oświęcimiu 
w części  finansowanej  z  dochodów  uzyskanych  z  inwestowania  Kapitału 
Wieczystego Fundacji Auschwitz-Birkenau  oraz  z przychodów z prowadzonej 
działalności z wyłączeniem dotacji z budżetu państwa, w wysokości 3.650 tys. zł, 
związane  jest  z  rosnącym  zainteresowaniem  działalnością  muzeum oraz 
z podwojeniem  frekwencji  odwiedzających.  W  celu  prawidłowej  realizacji 
3 
 
statutowych  zadań  bieżących  oraz  wdrażanych  projektów  niezbędne  jest 
zwiększenie  funduszu  wynagrodzeń  w  roku  2014,  przy  wykorzystaniu  środków 
z innych  źródeł  niż  dotacje  z  budżetu  państwa,  tj.  z  dochodów  uzyskanych 
z inwestowania  Kapitału  Wieczystego  Fundacji  Auschwitz-Birkenau  oraz 
z przychodów z prowadzonej działalności (art. 12 ust. 3 pkt 1 projektu ustawy), 
2) w Agencji Oceny Technologii Medycznych  związane  jest  z  planowanym 
zwiększeniem  zatrudnienia  o  10  etatów  w  związku  z  realizacją  zadań 
wynikających  z  procedur  przygotowania  analizy  weryfikacyjnej,  o  której  mowa 
w art.  35  ustawy  z  dnia  12  maja  2011  r.  o  refundacji  leków,  środków 
spożywczych  specjalnego  przeznaczenia  żywieniowego  oraz  wyrobów 
medycznych (Dz.  U.  Nr 122, poz. 696, z późn.  zm.).  Ponadto  związane  jest 
z koniecznością  wypłaty  w  roku  2014  odpraw  emerytalnych,  rentowych  oraz 
nagród  jubileuszowych.  W  dotychczasowej  działalności  Agencji  przedmiotowe 
odprawy  nie  były  wypłacane,  natomiast  zapotrzebowanie  na  wypłatę  nagród 
jubileuszowych wzrośnie  o  30  tys.  zł  w stosunku do roku 2013.  Przepis ten 
umożliwi zwiększanie limitu wysokości wynagrodzeń osobowych w trakcie roku 
budżetowego,  zgodnie  z  zaistniałymi  potrzebami  (art. 12 ust. 3 pkt 2 projektu 
ustawy), 
3) w Polskiej  Akademii  Nauk  wynika  z  zakończenia  w  2014  r.  4-letniej kadencji 
władz Akademii. Zgodnie z ustawą z dnia 31 lipca 1981 r. o wynagrodzeniu osób 
zajmujących  kierownicze  stanowiska  państwowe    (Dz. U. z 2011 r. Nr 79, 
poz. 430 i 654) Prezes i wiceprezes Akademii, którzy zaprzestali wykonywania 
swoich  funkcji,  zachowują  prawo  do  dotychczasowego  wynagrodzenia  przez 
okres  trzech  miesięcy,  jeżeli  funkcję  tę  pełnili  ponad  12  miesięcy.  Z  uwagi na 
cykliczność  tych  wypłat  uzasadnione  jest,  aby  ww.  wynagrodzenia  nie  były 
wliczane do wielkości wynagrodzeń mrożonych na poziomie roku 2013 (art. 12 
ust. 3 pkt 3 projektu ustawy). 
Wynikający  z  ustawy  budżetowej  na  rok  2014  limit  wydatków  na  wynagrodzenia 
i wynagrodzenia  bezosobowe  finansowane  z  udziałem  środków  pochodzących 
z budżetu  Unii  Europejskiej  oraz  ze  źródeł  zagranicznych  może  zostać  zwiększony 
w toku wykonywania budżetu oraz realizacji planów finansowych na 2014 r. o środki 
w  całości  finansowane  lub  refundowane  z  ww.  źródeł,  a  w  przypadku 
współfinansowania  jedynie  wówczas,  gdy  te  zwiększane  wynagrodzenia  są  co 
4 
 
najmniej  w  70%  finansowane  lub  refundowane  ze  środków  Unii  Europejskiej  lub 
zagranicznych.  W  przypadku  innej  struktury  współfinansowania  krajowego  takie 
przekroczenie będzie możliwe w drodze rozporządzenia Ministra Finansów (art. 13 
i art. 15 projektu ustawy). 
W  odniesieniu  do  propozycji  zawartej  w  art.  14  ust.  4  projektu  ustawy  należy 
zauważyć,  że  przepis  ten  konstrukcją  odpowiada  art.  26  ust.  3  ustawy  z  dnia 
22 grudnia 2011 r. o zmianie niektórych ustaw związanych  z  realizacją  ustawy 
budżetowej (Dz. U. Nr 291, poz. 1707). Zaproponowana obecnie treść tego przepisu 
ogranicza  się  w  stosunku  do  pierwowzoru  jedynie  do  wskazania  przez  ministra 
właściwego do spraw finansów publicznych wielkości wynagrodzeń bezosobowych 
zwiększonych w trakcie prac nad projektem ustawy budżetowej na rok 2014, które 
pierwotnie ujęte były w rezerwach celowych w ustawie budżetowej na rok 2013. 
Zmniejszenie  wynagrodzeń  bezosobowych  w  części  17  –  Administracja publiczna 
o 495  tys.  zł  związane  jest  z  wejściem  w  życie  ustawy  z  dnia  13  czerwca  2013  r. 
o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów (Dz. U. z 2013 r. 
poz. 829), która wprowadziła zmiany m.in. w art. 41 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – 
Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287, z późn. zm.). 
Zgodnie  z  przedmiotowymi  przepisami  koszty  przeprowadzania  postępowania 
kwalifikacyjnego  dla  osób  ubiegających  się  o  nadanie  uprawnień  zawodowych 
w dziedzinie geodezji i kartografii, w tym wynagrodzenia  członków  komisji 
kwalifikacyjnej  do  spraw  uprawnień  zawodowych  w  dziedzinie  geodezji 
i kartografii,  finansowane  są  ze  środków  Funduszu  Gospodarki  Zasobem 
Geodezyjnym i Kartograficznym.  W  ujętym  w  ustawie  budżetowej  na  rok  2014 
planie finansowym Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym 
wydatki  na  wynagrodzenia  osobowe  zostały  określone  w  wysokości  495  tys.  zł 
(art. 14 ust. 5 projektu ustawy). 
W  odniesieniu  do  Narodowego  Centrum  Badań  i  Rozwoju  oraz  Narodowego 
Centrum  Nauki  proponuje  się  wprowadzenie  ograniczenia  możliwości  wzrostu 
środków  na  wynagrodzenia  do  poziomu  ustalonego  w  planach  finansowych 
ww. agencji  wykonawczych,  stanowiących  załącznik  do  ustawy  budżetowej  na 
rok 2014.  Wysokość  wynagrodzeń  w  tych  agencjach  przewyższa  poziom  z  roku 
poprzedniego, co wynika z dostosowania wielkości wydatków na wynagrodzenia do 
zakresu zadań wykonywanych przez ww. centra (art. 16 i art. 17 projektu ustawy). 
5