Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

57
Proponuje się rezygnację z egzaminu w przypadku posiadania sześcioletniego
doświadczenia zawodowego w zakresie ubezpieczeń, odpowiedniego do zakresu
działalności. Ponadto, w przypadku konieczności złożenia egzaminu, przewiduje się
obowiązkowe zwolnienie z egzaminu na wniosek kandydata, który ukończył studia wyższe
uznane przez Komisję
Egzaminacyjną dla Brokerów Ubezpieczeniowych
i Reasekuracyjnych za równorzędne (obejmujące zakres tematów egzaminacyjnych dla
brokerów).
Agent ubezpieczeniowy
Czynności agencyjne mogą być wykonywane wyłącznie przez osobę fizyczną, która
spełnia następujące warunki:
1) ma pełną zdolność do czynności prawnych;
2) nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo:
a) przeciwko życiu i zdrowiu,
b) przeciwko wymiarowi sprawiedliwości,
c) przeciwko ochronie informacji,
d) przeciwko wiarygodności dokumentów,
e) przeciwko mieniu,
f) przeciwko obrotowi gospodarczemu,
g) przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi,
h) skarbowe;
3)
daje rękojmię należytego wykonywania czynności agencyjnych;
4)
posiada co najmniej średnie wykształcenie;
5)
odbyła szkolenie prowadzone przez zakład ubezpieczeń zakończone zdanym
egzaminem.
Proponuje się rezygnację z obligatoryjnego szkolenia dla kandydatów i pozostawienie
jedynie sprawdzianu wiedzy w formie egzaminu organizowanego przez zakład
ubezpieczeń. Szkolenia wstępne, które były kosztownym wymogiem dla zakładów
ubezpieczeń i nie znajdowały uzasadnienia w przypadku kandydatów posiadających
odpowiednią wiedzę, będą miały charakter dobrowolny.
Aktuariusz

58
Do rejestru aktuariuszy może być wpisana osoba fizyczna, spełniająca następujące
wymagania:
1) ukończyła studia wyższe;
2) przez okres co najmniej 2 lat wykonywała czynności z zakresu matematyki
ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, pod kierunkiem aktuariusza;
3) złożyła z pozytywnym wynikiem egzamin aktuarialny;
4) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
5) korzysta z pełni praw publicznych;
6) nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygodności
dokumentów, przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.
Jako alternatywę względem obowiązku złożenia z wynikiem pozytywnym egzaminu
aktuarialnego proponuje się możliwość uzyskania tytułu aktuariusza przez osoby, które
ukończyły studia wyższe uznane przez Komisję Egzaminacyjną dla Aktuariuszy za
równorzędne (obejmujące zakres egzaminu aktuarialnego) oraz posiadają pozytywną opinię
aktuariusza, pod którego kierunkiem wykonywały czynności z zakresu matematyki
ubezpieczeniowej, finansowej lub statystyki.
2.9. Ustawa z dnia 17 października 2003 r. o wykonywaniu prac podwodnych (Dz. U.
Nr 199, poz. 1936, z późn. zm.)

Zawody: nurek, kierownik prac podwodnych, operator systemów nurkowych
Deregulacja zawodów związanych z wykonywaniem prac podwodnych wiąże się
z wprowadzeniem zmian do art. 19–21 obecnie obowiązującej ustawy z dnia
17 października 2003 r. o wykonywaniu prac podwodnych.
W zakresie prac podwodnych proponuje się zmniejszenie liczby zawodów do trzech: nurka,
kierownika prac podwodnych oraz operatora systemów nurkowych. W dwóch pierwszych
zawodach wprowadza się dyplomy z odpowiednimi klasami różnicującymi uprawnienia do
wykonywania prac podwodnych. Związane jest to ze specyfiką pracy w środowisku
podwyższonego ciśnienia (głębokości wykonywania prac), które wymusza stosowanie
odpowiednio dostosowanego sprzętu, mieszanin oddechowych, a także rozwiązań
organizacyjno-technicznych, jakie musi zastosować kierownik prac podwodnych.

59
Dodatkowo rozwiązanie to pokazuje możliwą ścieżkę awansu zawodowego w ramach
danego zawodu.
W projektowanym art. 20 ustawy o wykonywaniu prac podwodnych określone zostały
wymagania, jakie musi spełnić osoba do uzyskania dyplomu w ramach poszczególnych
zawodów. W stosunku do obecnego stanu zrezygnowano z określania poziomu
wykształcenia dla zawodu nurka i operatora systemów nurkowych. W przypadku
kierownika prac podwodnych wykształcenie zostało obniżone z wykształcenia wyższego
do średniego, bez określania jego typu. Dodatkowym ułatwieniem i obniżeniem kosztów
dla osób podwyższających swoje kwalifikacje w ramach zawodu nurka i kierownika prac
podwodnych jest utrzymanie wymogu egzaminu praktycznego tylko dla dyplomu nurka
III klasy i dyplomu kierownika prac podwodnych III klasy. Są to dyplomy najniższe
w hierarchii poszczególnych zawodów. Przy ubieganiu się o dyplomy wyższych klas
będzie wymagany tylko egzamin teoretyczny oraz określona praktyka, której wymiar
roczny w przypadku nurka został zmniejszony z 250 godzin do 100 godzin (art. 21 ust. 2).
Okres rocznej praktyki dla kierowników prac podwodnych został określony na 150 godzin
kierowania pracami podwodnymi (art. 21 ust. 4).
Do systemu uprawnień do wykonywania prac podwodnych proponuje się wprowadzić
dyplom kierownika prac podwodnych III klasy. Wynika to zarówno z zapotrzebowania
środowiska zawodowego, jak i specyfiki polskiego rynku pracy związanego
z wykonywaniem prac podwodnych. Większość prac na terenie kraju wykonywana jest na
głębokościach nieprzekraczających 20 metrów, dlatego przewidziano możliwość ubiegania
się o powyższy dyplom przez osoby posiadające dyplom nurka III klasy oraz dwuletnią
praktykę zawodową. Obecnie do kierowania takimi pracami niezbędne są uprawnienia
kierownika prac podwodnych II klasy, do których uzyskania wymagane jest również
posiadanie dyplomu nurka II klasy z roczną praktyką zawodową.
Zmiany w załączniku do ustawy mają charakter porządkujący.




60
2.10. Ustawa z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (Dz. U. Nr 68, poz. 622, z późn. zm.)

Zawód: agent celny
Zaproponowane brzmienie przepisu art. 80 ustawy – Prawo celne przewiduje rezygnację
z konieczności zdawania przez kandydatów na agentów celnych egzaminów przed komisją
powołaną przez Ministra Finansów na rzecz wymogu posiadania kwalifikacji lub
doświadczenia w zakresie obsługi celnej podmiotów gospodarczych. Rezygnacja z tej,
zasadniczej z punktu widzenia obowiązujących kryteriów, przesłanki ubiegania się
o możliwość wykonywania zawodu agenta celnego powoduje zasadniczą zmianę
w stawianych kandydatom wymogach. Stanowi to istotny element procesu liberalizacji
dostępu do zawodu agenta celnego i zaproponowanej deregulacji tego zawodu.
W przypadku osób bez doświadczenia w zawodzie agenta celnego wymóg posiadania
minimalnych wymaganych kwalifikacji jest niezbędny. Studia na kierunkach w dziedzinie
nauk ekonomicznych, prawnych lub technicznych, w których toku studenci mają
możliwość zapoznania się ze szczegółowymi zagadnieniami z zakresu prawa
administracyjnego i finansowego, w szczególności prawa celnego, dają kandydatowi do
zawodu pogłębioną znajomość tych zagadnień, związaną z ukończonym kierunkiem
studiów.
Z uwagi na to, iż absolwenci innych kierunków studiów niż wskazane w ust. 2 pkt 1 nie
spełniają kryteriów wpisu na listę agentów celnych, mimo ukończenia co najmniej studiów
pierwszego stopnia, w katalogu przewidziano możliwość ubiegania się o wpis na listę
agentów celnych przez absolwentów studiów podyplomowych wskazanych kierunków.
Jako alternatywę w zakresie poziomu wymaganego wykształcenia proponuje się
wprowadzenie możliwości wpisu na listę agentów celnych osób posiadających
doświadczenie w sprawach celnych. Określenie wymaganego minimalnego doświadczenia
dla takich osób na poziomie 3 lat wynika z projektowanych przepisów wykonawczych do
Unijnego Kodeksu Celnego, które będą obowiązywać bezpośrednio.
W systemie edukacyjnym w Polsce funkcjonują szkoły policealne służące zdobywaniu lub
zmianie kwalifikacji zawodowych i specjalistycznych. Absolwenci szkół policealnych
przygotowujących kadry w zawodzie „agent celny” posiadają już pewną wiedzę z zakresu

61
obsługi celnej. Dlatego proponuje się umożliwienie zaliczenia do stażu zawodowego
okresu specjalistycznego kształcenia zawodowego w szkołach policealnych (a więc nadal
na poziomie szkolnictwa średniego).
Zachowanie warunku braku skazania prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko
wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi
i papierami wartościowymi lub za przestępstwo skarbowe związane jest z koniecznością
zapewnienia bezpieczeństwa obrotu towarowego z zagranicą i wiarygodnością agentów
celnych. Wykonywanie zawodu agenta celnego polega bowiem na reprezentowaniu
klientów przed organami celnymi i podatkowymi w zakresie rozliczeń z budżetem państwa
(w zakresie wyliczania należności celnych oraz podatkowych).
W przypadku gdy organ celny poweźmie informację o toczącym się postępowaniu
przeciwko agentowi celnemu w sprawach dotyczących przestępstw przeciwko
wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi
i papierami wartościowymi lub przestępstw skarbowych, może zawiesić jego działalność na
czas toczącego się postępowania. Jest to przepis funkcjonujący także w obecnym brzmieniu
art. 80 ustawy – Prawo celne (art. 80 ust. 3).
W projektowanym przepisie art. 80 ust. 5 proponuje się wprowadzenie obowiązku
zawiadomienia organu prowadzącego listę agentów celnych o wszelkich zmianach danych
dotyczących posiadania zdolności do czynności prawnych oraz ewentualnego skazania
agenta celnego prawomocnym wyrokiem za przestępstwo przeciwko wiarygodności
dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami
wartościowymi lub przestępstwo skarbowe.
W przypadku naruszenia jednego z tych warunków, organ celny prowadzący listę agentów
celnych będzie zobowiązany wszcząć postępowanie dotyczące skreślenia osoby z listy
agentów celnych. Skreślenie z listy agentów celnych nastąpi również w przypadku śmierci
agenta celnego. W porównaniu z przepisami obecnie obowiązującymi proponuje się
ograniczenie możliwości skreślenia z listy agentów celnych jedynie we wskazanych dwóch
przypadkach. Osoba wpisana na listę agentów celnych uzyska praktycznie bezterminową
gwarancję zachowania uprawnień do wykonywania tego zawodu.