Rządowy projekt ustawy o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych

47
orzeka o przeznaczeniu majątku na określony cel społeczny. Propozycja zakłada, że koszty
likwidacji zostaną pokryte z majątku samorządu zawodowego.
W ustawie proponuje się, aby projekty planów zagospodarowania przestrzennego
województwa, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego
gminy, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowego planu
odbudowy sporządzały osoby, które spełniają jeden z warunków:
1) posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych w zakresie architektury, urbanistyki
lub gospodarki przestrzennej albo
2) posiadają dyplom ukończenia studiów wyższych w zakresie innym niż określone
w pkt 1 oraz ukończyły studia podyplomowe w zakresie planowania przestrzennego,
urbanistyki lub gospodarki przestrzennej.
Tym samym następuje scedowanie odpowiedzialności za określenie innych wymogów
(np. doświadczenia) wobec projektantów na zamawiającego (np. organy samorządu
gminy).
Dodatkowo przewiduje się, że w przypadku sporządzenia projektu decyzji o ustaleniu
lokalizacji inwestycji celu publicznego, zadanie to powierza się osobie, o której mowa
wyżej, albo osobie wpisanej na listę izby samorządu zawodowego architektów. Podobne
rozwiązanie przewidziano w przypadku projektu decyzji o ustaleniu warunków zabudowy.
Analogiczne rozwiązania zaproponowano w ustawie z dnia 24 kwietnia 2009 r.
o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego
w Świnoujściu (Dz. U. Nr 84, poz. 700, z późn. zm.) (w zakresie przygotowania projektu
decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji w zakresie terminalu) oraz w ustawie z dnia
7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (w zakresie
sporządzenia projektu decyzji o ustaleniu lokalizacji regionalnej sieci szerokopasmowej).
Proponowane przepisy przejściowe rozstrzygają również co do prowadzonych postępowań
dyscyplinarnych wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy
i stanowi, że ulegają one umorzeniu w dniu jej wejścia w życie. W tym momencie również
uprzednio orzeczone kary dyscyplinarne wobec członków samorządu ulegają zatarciu.
Takie rozstrzygnięcie spowoduje, że postępowania w sprawie odwołań od orzeczeń
Krajowego Sądu Dyscyplinarnego w sprawach odpowiedzialności dyscyplinarnej

48
urbanistów, które zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami art. 54 ust. 4 ustawy
o samorządach architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów były prowadzone
przez sądy apelacyjne – sądy pracy i ubezpieczeń społecznych, po wejściu w życie ustawy
deregulacyjnej zostaną umorzone przez ten sąd na podstawie art. 355 § 1 kpc
w zw. z art. 54 ust. 5 ustawy o samorządach architektów, inżynierów budownictwa oraz
urbanistów. Przestanie bowiem istnieć przedmiot zaskarżenia.
Natomiast postępowania dotyczące:
1)
wpisu na listę członków izby urbanistów,
2)
świadczenia usług transgranicznych,
3)
uznawania kwalifikacji zawodowych urbanisty
– wszczęte i niezakończone do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy umarza się.
2.6. Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze (Dz. U. z 2012 r. poz. 933, z późn. zm.)

Zawody: pilot, radiooperator pokładowy, technik-mechanik lotniczy i technik awionik
Załączony projekt zmiany ustawy – Prawo lotnicze obejmuje, zgodnie z dotychczasowymi
ustaleniami, rezygnację z wymogu wykształcenia jako jednego z warunków uzyskania
licencji lub świadectwa kwalifikacji. Dodatkowo do projektu została dołączona zmiana
polegająca na usunięciu licencji radiooperatora pokładowego – która jest de facto
uprawnieniem wpisywanym do poszczególnych licencji, a nie odrębną licencją – oraz
przepisy dotyczące uznawania świadectwa kwalifikacji skoczka spadochronowego (art. 95
ust. 4b) i rezygnacji z badań lotniczo-lekarskich.
W ramach art. 94 ust. 6 w pkt 1 ustawy – Prawo lotnicze uchyla się lit. s (radiooperator
pokładowy). Licencja radiooperatora pokładowego nie jest obecnie wydawana
w Rzeczypospolitej Polskiej, ponieważ zgodnie z brzmieniem przepisu 3.4 Załącznika 1
(Licencjonowanie Personelu) do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym,
sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r. (Dz. U. z 1959 r. Nr 35, poz. 212 i 214,
z późn. zm.), w wydawanych w Polsce licencjach lotniczych (oraz świadectwach
kwalifikacji) do licencji pilota na daną specjalność lotniczą dokonuje się wpisu
potwierdzającego spełnianie przez kandydata/pilota wymagań dotyczących umiejętności
i wiedzy w zakresie procedur radiotelefonii i frazeologii lotniczej.

49
W kwestii ogólnej (kompleksowej) deregulacji należy stwierdzić, iż obecnie, zgodnie
z brzmieniem art. 96 ust. 2 ustawy – Prawo lotnicze, wymóg wykształcenia jest jednym
z wymogów podstawowych, obligatoryjnych do wydania licencji lotniczej. Ze względu na
fakt, iż w dniu 25 listopada 2011 r. Komisja Europejska opublikowała rozporządzenie
WE nr 1178/2011 z dnia 3 listopada 2011 r. ustanawiające wymagania techniczne
i procedury administracyjne odnoszące się do załóg w lotnictwie cywilnym zgodnie
z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 (Dz. Urz. UE L
311 z 25.11.2011, str. 1), sytuacja w tym zakresie ulegnie zasadniczej zmianie od dnia
8 kwietnia 2013 r. (data rozpoczęcia obowiązywania rozporządzenia WE nr 1178/2011
w Polsce – po zgłoszeniu przez RP stosownej notyfikacji do KE oraz Europejskiej Agencji
Bezpieczeństwa Lotniczego (EASA)). Wspomniane rozporządzenie zawiera bowiem nowe,
wspólne dla wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej wymagania z zakresu
szkolenia, licencjonowania i badań lotniczo-lekarskich pilotów w lotnictwie cywilnym
w ramach licencji wskazanych w art. 94 ust. 6 pkt 1 lit. a–g, j–p ustawy – Prawo lotnicze,
które to regulacje nie zawierają w swoich wymaganiach warunku posiadania
sprecyzowanego poziomu wykształcenia. Mając to na uwadze, postanowiono zrezygnować
z warunkowania wydawania licencji lotniczych (oraz świadectw kwalifikacji) wymogiem
wykształcenia kandydata, w celu dostosowania przepisów krajowych (ustawy – Prawo
lotnicze) do hierarchicznie wyższych przepisów rozporządzenia unijnego. Jednocześnie
postanowiono zastosować tzw. deregulację systemową w zakresie wykształcenia, w myśl
zasady: argumentum a maiori ad minus. W innym przypadku częściowa deregulacja
wykształcenia, wobec specjalności „wyższych rangą”, tj. dotyczących licencji, m.in.
zawodowych, przy pozostawieniu warunku wykształcenia do wydania np. świadectw
kwalifikacji skoczkom spadochronowym (które regulowane są jedynie przepisami
krajowymi) prowadziłaby do niezrozumiałej sytuacji, w której dla specjalności „niższej
rangi” stawiane są bardziej rygorystyczne wymagania.
Zniesienie wymogu wykształcenia do wydawania licencji zostało zaproponowane
w pełnym zakresie, z wyjątkiem specjalności praktykant-kontroler oraz kontroler ruchu
lotniczego, gdzie wymóg taki określony jest bezpośrednio w art. 8 ust. 2 lit. b
rozporządzenia Komisji (UE) nr 805/2011 z dnia 10 sierpnia 2011 r. ustanawiającego
szczegółowe zasady licencjonowania kontrolerów ruchu lotniczego oraz wydawania

50
określonych certyfikatów na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady
(WE) nr 216/2008 (Dz. Urz. UE L 206 z 11.08.2011, str. 21).
Wraz z nowelizacją przepisów regulujących dostęp do zawodów lotniczych uwzględniono
postulat środowiska lotniczego dotyczący wyłączenia skoczków spadochronowych spod
obowiązku badań lotniczo-lekarskich. Podobne stanowisko przyjęto w odniesieniu do
innych specjalności lotniczych, dla których ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. – Prawo lotnicze
ustanowiła wymóg posiadania świadectwa kwalifikacji, a co za tym idzie obowiązek
poddawania się badaniom lotniczo-lekarskim. Dotyczy to również np. mechaników
poświadczenia obsługi technicznej statków powietrznych.
W większości krajów skoczkom spadochronowym nie jest stawiany wymóg poddawania
się badaniom lotniczo-lekarskim. Obecnie szkolenia spadochronowe oraz skoki
spadochronowe wykonuje się na spadochronach szybujących. Dlatego też, prowadząc prace
nad projektem rozporządzenia Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej
w sprawie wymagań w zakresie sprawności psychicznej i fizycznej osób ubiegających się
o świadectwo kwalifikacji członka personelu lotniczego lub posiadających świadectwo
kwalifikacji członka personelu lotniczego, zaproponowano maksymalnie łagodne
wymagania zdrowotne dla skoczków spadochronowych. Zlikwidowano m.in. wymóg
badania odcinka lędźwiowo-krzyżowego, który faktycznie miał rację bytu wówczas, gdy
skoki wykonywano na spadochronach klasycznych, a obecnie stałby się wymogiem
nieprzystającym do rzeczywistości. Jednakże w świetle obowiązujących przepisów ustawy
– Prawo lotnicze, która w sposób jednoznaczny na mocy art. 95 ust. 6 i art. 96 ust. 1 pkt 5
w zw. z art. 94 ust. 3 in fine i art. 105 ust. 1 przesądza o obowiązku weryfikacji sprawności
psychicznej i fizycznej skoczków spadochronowych na podstawie badań lotniczo-
-lekarskich, nie jest możliwe przyjęcie jakiegokolwiek rozwiązania, które pozwoliłoby
zwolnić skoczków spadochronowych z obowiązku badań.
Jedynym wyjściem z istniejącej sytuacji jest nowelizacja art. 105 ustawy i poszerzenie
katalogu specjalności wskazanych w art. 105 ust. 1a na członków personelu lotniczego
następujących specjalności: pilot motolotni, mechanik poświadczenia obsługi statków
powietrznych i mechanik lotniczy obsługi technicznej oraz skoczek spadochronowy.
W kwestii uzasadnienia dla wyłączenia spod obowiązku badań lotniczo-lekarskich pilotów

51
motolotni oraz mechaników poświadczenia obsługi statków powietrznych i mechaników
lotniczych obsługi technicznej należy mieć na uwadze, że specjalności te regulowane są
przepisami prawa krajowego. Wymóg posiadania badań lotniczo-lekarskich w tych
przypadkach nie znajduje oparcia w żadnych regulacjach międzynarodowych. Nie znajduje
się żadnego uzasadnienia, dla którego – przy wyłączeniu spod obowiązku badań lotniczo-
-lekarskich pilotów lotni, paralotni oraz skoczków spadochronowych – tym badaniom mieli
podlegać np. piloci motolotni. Dodatkowo w odniesieniu do personelu technicznego należy
wskazać również, że przepisy europejskie odnoszące się do wspólnotowej licencji
mechaników wydawanej zgodnie z załącznikiem III (część 66) do rozporządzenia Komisji
(WE) 2042/2003 z dnia 20 listopada 2003 r. w sprawie nieprzerwanej zdatności do lotu
statków powietrznych oraz wyrobów lotniczych, części i wyposażenia, a także w sprawie
zezwoleń udzielanych instytucjom i personelowi zaangażowanemu w takie zadania
(Dz. Urz. UE L 315 z 28.11.2003, str. 1, z późn. zm.), nie wymagają od nich badań
lotniczo-lekarskich. Tym bardziej więc nie ma podstaw, aby dla mechanika poświadczania
obsługi technicznej statków powietrznych posiadającego świadectwo kwalifikacji czy też
mechanika lotniczego obsługi technicznej wykonującego czynności lotnicze na podstawie
licencji krajowej (art. 94 ust. 6 pkt 3 ustawy – Prawo lotnicze) stawiany był wymóg badań
lotniczo-lekarskich. Prowadzi to bowiem do niezrozumiałej sytuacji, w której bardziej
rygorystyczne wymagania stawiane są dla specjalności „rangi niższej” niż mechanik
obsługi technicznej statku powietrznego posiadający licencję Part 66.
Dla pozostałych, niewymienionych tutaj specjalności lotniczych zachowany zostaje wymóg
badań lotniczo-lekarskich. Powyższe nie zmienia także dotychczasowych rozwiązań
przyjętych dla informatorów służby informacji powietrznej oraz informatorów lotniskowej
służby informacji powietrznej, dla których zachowany powinien być wymóg przechodzenia
badań lotniczo-lekarskich.
Dodatkowo należy mieć na uwadze, że wyłączenie obowiązku badań lotniczo-lekarskich
powinno być nadal ograniczone dyspozycją art. 105 ust. 1b. Dlatego wskazano na
konieczność zastosowania w tym zakresie regulacji analogicznej do tej, która obecnie
obowiązuje w stosunku do pilotów lotni i paralotni. Wymóg badań lotniczo-lekarskich dla
skoczków spadochronowych powinien być pozostawiony w przypadku prowadzenia
działalności gospodarczej z wykorzystaniem uprawnień skoczka spadochronowego lub też