Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

– 30 –
Art. 14. 1. Do dnia 31 sierpnia 2015 r. dotacje dla niepublicznych przedszkoli
przysługują na każdego ucznia w wysokości nie niższej niż 75% ustalonych w budżecie danej
gminy wydatków bieżących ponoszonych w przedszkolach publicznych w przeliczeniu na
jednego ucznia pomniejszonych o opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz
za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, z tym że na ucznia niepełnosprawnego
w wysokości nie niższej niż kwota przewidziana na niepełnosprawnego ucznia przedszkola
w części oświatowej subwencji ogólnej otrzymywanej przez gminę – pod warunkiem że
osoba prowadząca niepubliczne przedszkole poda organowi właściwemu do udzielania
dotacji planowaną liczbę uczniów nie później niż do dnia 30 września roku poprzedzającego
rok udzielania dotacji. W przypadku braku na terenie gminy przedszkola publicznego,
podstawą do ustalenia wysokości dotacji są wydatki bieżące ponoszone przez najbliższą
gminę na prowadzenie przedszkola publicznego.
2. Jeżeli do przedszkola, o którym mowa w ust. 1, uczęszcza uczeń niebędący
mieszkańcem gminy dotującej to przedszkole, gmina, której mieszkańcem jest ten uczeń,
pokrywa koszty dotacji udzielonej zgodnie z ust. 1, do wysokości iloczynu kwoty wydatków
bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę ustalenia wysokości dotacji dla
przedszkoli niepublicznych w przeliczeniu na jednego ucznia pomniejszonych o opłaty za
korzystanie z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu
gminy, a także o kwotę dotacji, o której mowa w art. 14d ust. 1, otrzymywanej przez gminę,
i wskaźnika procentowego ustalonego na potrzeby dotowania niepublicznych przedszkoli
w gminie zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej dotacji. W przypadku braku
niepublicznego przedszkola na terenie gminy zobowiązanej do pokrycia kosztów udzielonej
dotacji, gmina ta pokrywa koszty udzielonej dotacji w wysokości równej 75% wydatków
bieżących stanowiących w gminie dotującej podstawę udzielenia dotacji dla przedszkoli
niepublicznych w przeliczeniu na jednego ucznia pomniejszonych o opłaty za korzystanie
z wychowania przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy,
a także o kwotę dotacji, o której mowa w art. 14d ust. 1, otrzymywanej przez gminę.
Art. 15. Do dnia 31 sierpnia 2015 r. na wniosek osoby prowadzącej odpowiednio
niepubliczne przedszkole, inną formę wychowania przedszkolnego, szkołę podstawową,
ośrodek lub niepubliczną poradnię psychologiczno-pedagogiczną, o których mowa w art. 90
ust. 2a, 2d, 3 i 3a ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
oraz w art. 14 organ wykonawczy jednostki samorządu terytorialnego właściwej do
udzielenia dotacji może wyrazić zgodę na odstąpienie od terminu, o którym mowa w art. 90
– 31 –
ust. 1a, 2a, 2d, 3 i 3a ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą
oraz art. 14, lub na udzielenie dotacji w terminie wcześniejszym niż od początku następnego
roku budżetowego.
Art. 16. 1. Ustala się następujący maksymalny limit wydatków z budżetu państwa
przeznaczonych na dotację celową na dofinansowanie zadań gmin w zakresie wychowania
przedszkolnego:
1)
w 2013 r. – 504 mln zł;
2)
w 2014 r. – 1 567 mln zł;
3)
w 2015 r. – 1 652 mln zł;
4)
w 2016 r. – 1 713 mln zł;
5)
w 2017 r. – 1 726 mln zł;
6)
w 2018 r. – 1 768 mln zł;
7)
w 2019 r. – 1 828 mln zł;
8)
w 2020 r. – 1 852 mln zł;
9)
w 2021 r. – 1 868 mln zł;
10) w 2022 r. – 1 879 mln zł.
2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania monitoruje wykorzystanie limitów
wydatków na zadania, o których mowa w ust. 1, oraz, w razie potrzeby, wdraża mechanizmy
korygujące.
3. W przypadku gdy łączne wydatki budżetu państwa planowane na dotację, o której
mowa w ust. 1, wyliczone zgodnie z kwotą roczną określoną odpowiednio w art. 11 albo
w art. 14d ust. 4 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą,
powodowałyby zagrożenie przekroczenia w danym roku budżetowym limitu określonego
w ust. 1, do wyliczenia dotacji na ten rok ustala się skorygowaną kwotę roczną, równą
zaokrąglonemu w dół do najbliższego jednego grosza, ilorazowi limitu na dany rok
budżetowy określonemu w ust. 1 oraz liczby dzieci przyjętej do obliczenia wysokości dotacji.
Art. 17. Programy rządowe przyjęte przez Radę Ministrów na podstawie art. 90u ust. 1
pkt 6 i ust. 4 pkt 6 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem
wejścia w życie niniejszej ustawy, są realizowane na podstawie dotychczasowych przepisów.
Art. 18. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 września 2013 r., z wyjątkiem przepisów:
– 32 –
1)
art. 1 pkt 4 lit. f w zakresie art. 14 ust. 4c ustawy, o której mowa w ust. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, pkt 17 lit. c i d, pkt 20 lit. e i g oraz art. 2 – które wchodzą
w życie z dniem 1 stycznia 2014 r.;
2)
art. 1 pkt 2 w zakresie art. 5c pkt 1 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, pkt 4 lit. a, pkt 14, 16 i art. 5 – które wchodzą w życie
z dniem 1 września 2014 r.;
3)
art. 1 pkt 4 lit. f w zakresie art. 14 ust. 4b ustawy, o której mowa w ust. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, art. 10 i art. 13 – które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia
2015 r.;
4)
art. 1 pkt 2 w zakresie art. 5c pkt 2 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu
nadanym niniejszą ustawą, pkt 4 lit. h w zakresie art. 14 ust. 5g–5i ustawy, o której
mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz lit. j w zakresie art. 14
ust. 9 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, pkt 7
w zakresie art. 14d ust. 6 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą, pkt 20 lit. b, lit. c w zakresie art. 90 ust. 2b i 2c ustawy, o której mowa
w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz lit. d – które wchodzą w życie
z dniem 1 września 2015 r.;
5)
art. 1 pkt 3 lit. b, pkt 4 lit. c oraz i, pkt 5 lit. a w zakresie art. 14a ust. 1, 1a i 4 ustawy,
o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, pkt 6, pkt 8, pkt 15 lit. b
i art. 3 – które wchodzą w życie z dniem 1 września 2016 r.;
6)
art. 1 pkt 4 lit. d, e i lit. f w zakresie art. 14 ust. 4a ustawy, o której mowa w ust. 1,
w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, pkt 5 lit. a w zakresie art. 14a ust. 2 i 3 ustawy,
o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, pkt 7 w zakresie
art. 14d ust. 8 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą
– które wchodzą w życie z dniem 1 września 2017 r.







36a/04/EP
UZASADNIENIE


Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw
stanowi realizację Programu Prac Legislacyjnych Rady Ministrów w 2012 r.
Jest również konsekwencją zapowiedzi rządu o konieczności wsparcia finansowego
jednostek samorządu terytorialnego w realizacji zadań z zakresu wychowania
przedszkolnego, poprzez dotowanie z budżetu państwa.
Celem zmian w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U.
z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o systemie oświaty”,
jest systematyczne zwiększanie dostępności wychowania przedszkolnego zakończone
1 września 2017 r. zapewnieniem wszystkim dzieciom w wieku od 3 do 5 lat miejsca
realizacji wychowania przedszkolnego w przedszkolach i innych formach wychowania
przedszkolnego, w których ustawowo zostanie ograniczona wysokość opłat pobieranych
od rodziców za korzystanie przez ich dzieci z wychowania przedszkolnego.
Osiągnięcie tego celu spowoduje, że wskaźnik upowszechnienia wychowania
przedszkolnego dzieci w wieku 3–5 lat w niedalekiej przyszłości będzie porównywalny
ze wskaźnikami w innych krajach UE.Projektowane zmiany mogą mieć także pozytywny wpływ na zwiększenie udziału
kobiet w rynku pracy, a w dalszej perspektywie mogą korzystnie wpłynąć na poprawę
wskaźników demograficznych.
Cel ten będzie osiągnięty dzięki:
1) wprowadzeniu dotacji celowej dla gmin na zwiększenie liczby miejsc i poprawę
warunków wychowania przedszkolnego, przy jednoczesnym zapewnieniu dostępu
do bezpłatnego wychowania przedszkolnego w takim samym wymiarze (nie
krótszym niż 5 godzin dziennie) w publicznych przedszkolach i publicznych innych
formach wychowania przedszkolnego znajdujących się na terenie danej gminy, bez
względu na prowadzący je organ;
2) ustawowemu
ograniczeniu wysokości opłat pobieranych od rodziców
za świadczenia udzielane przez publiczne przedszkole oraz publiczną inną formę

1 Oczekiwana w 2020 roku wartość wskaźnika upowszechnienia wychowania przedszkolnego dzieci
w wieku 3–5 lat, określona w dokumencie „Perspektywa uczenia się przez całe życie”, powinna
wynosić co najmniej 90%.
wychowania przedszkolnego w czasie przekraczającym ustalony przez radę gminy
czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki;
3) zapewnieniu możliwości korzystania z przedszkoli niepublicznych, w których
opłaty i czas świadczonego bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki będą takie
same jak ustalone przez radę gminy dla przedszkoli publicznych (lub
korzystniejsze), poprzez umożliwienie otrzymania przez przedszkole niepubliczne
dotacji na każde dziecko w wysokości równej wydatkom bieżącym przewidzianym
na jednego wychowanka w przedszkolach publicznych prowadzonych przez gminę,
pomniejszonym o opłaty wnoszone przez rodziców za korzystanie z wychowania
przedszkolnego oraz za wyżywienie, stanowiące dochody budżetu gminy, zwanych
dalej „niepublicznymi przedszkolami, o których mowa w art. 90 ust. 1b ustawy
o systemie oświaty”;
4) wprowadzeniu zasady, że wszystkie zajęcia odbywające się w czasie
przekraczającym czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki w publicznych
przedszkolach, publicznych innych formach wychowania przedszkolnego oraz
niepublicznych przedszkolach, o których mowa w art. 90 ust. 1b projektowanej
ustawy o systemie oświaty, będą prowadzone w ramach opłat ustalonych przez radę
gminy.
Równocześnie:
1) nałożony zostanie na gminy obowiązek zapewnienia od dnia 1 września 2015 r.
każdemu dziecku czteroletniemu, a od dnia 1 września 2017 r. także każdemu
dziecku trzyletniemu, miejsca realizacji wychowania przedszkolnego;
2) wprowadzony będzie mechanizm zobowiązujący gminę, której mieszkańcem jest
dziecko korzystające z wychowania przedszkolnego w innej gminie,
w prowadzonym przez nią publicznym przedszkolu, publicznej innej formie
wychowania przedszkolnego lub w przedszkolu niepublicznym, o którym mowa
w art. 90 ust. 1b projektowanej ustawy o systemie oświaty, do zwrotu wydatków
związanych z korzystaniem przez to dziecko z wychowania przedszkolnego.
Dodatkowo zwiększeniu dostępności wychowania przedszkolnego sprzyjać będzie:
1) umożliwienie gminom zapewniania miejsca wychowania przedszkolnego
w przedszkolu publicznym, publicznej innej formie wychowania przedszkolnego,
prowadzonych przez inne organy niż gmina lub niepublicznym przedszkolu,
o którym mowa w art. 90 ust. 1b ustawy o systemie oświaty pobierającym od
2