Poselski projekt ustawy o Narodowym Programie Zatrudnienia

II.3. Regulacje z zakresu podatków
a)
dyrektywa 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r.
w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347
z 11.12.2006 r., s. 1, ze zm., dalej: dyrektywa VAT). Zasada wspólnego systemu
VAT polega na zastosowaniu do towarów i usług ogólnego podatku
konsumpcyjnego dokładnie proporcjonalnego do ceny towarów i usług,
niezależnie od liczby transakcji, które mają miejsce w procesie produkcji
i dystrybucji poprzedzającym etap obciążenia tym podatkiem. Podatek od
wartości dodanej, obliczony od ceny towaru lub usługi według stawki, która ma
zastosowanie do takiego towaru lub usługi, jest wymagalny od każdej transakcji,
po odjęciu kwoty podatku poniesionego bezpośrednio w różnych składnikach
kosztów. Wspólny system VAT stosuje się aż do etapu sprzedaży detalicznej
włącznie (art. 1).

b)
dyrektywa Rady 2008/118/WE z dnia 16 grudnia 2008 r.
w
sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego, uchylająca
dyrektywę 92/12/EWG (Dz. Urz. UE L 9 z 14.1.2009, str. 9, zwana też
dyrektywą horyzontalną). Dyrektywa ta ustanawia ogólne zasady dotyczące
podatku akcyzowego nakładanego bezpośrednio lub pośrednio na konsumpcję
wyrobów akcyzowych, do których zaliczają się produkty energetyczne i energia
elektryczna, alkohol i napoje alkoholowe oraz wyroby tytoniowe (art. 1 ust. 1).
Dla szczególnych celów państwa członkowskie mogą nakładać na wyroby
akcyzowe inne podatki pośrednie pod warunkiem, że podatki te są zgodne z
przepisami podatkowymi Unii Europejskiej dotyczącymi podatku akcyzowego
lub podatku od wartości dodanej w zakresie określenia podstawy
opodatkowania, obliczania podatku, wymagalności i monitorowania podatku,
z wyłączeniem przepisów dotyczących zwolnień (art. 1 ust. 2).

c)
dyrektywa Rady 2003/96/WE z dnia 27 października 2003 r.
w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących
opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej (Dz. Urz. UE L
283 z 31.10.2003, str. 51, Dz. Urz. UE polskie wydanie specjalne: rozdz. 9, t. 1,
str. 405, ze zm., zwana tez dyrektywą energetyczną). Dyrektywa energetyczna
wskazuje m.in. minimalne poziomy opodatkowania dla paliw silnikowych,
paliw do ogrzewania oraz energii elektrycznej (art. 7-10), przy czym przez
„poziom opodatkowania” rozumie się całkowitą kwotę opłat pobranych jako
podatki pośrednie (z wyłączeniem podatku od wartości dodanej) wyliczoną
bezpośrednio lub pośrednio na podstawie ilości produktów energetycznych
i energii elektrycznej w momencie przekazania do konsumpcji (art. 4 ust. 2).




9
III. Analiza przepisów projektu pod kątem ustalonego stanu prawa
Unii Europejskiej
III.1. Analiza zgodności przepisów projektu z postanowieniami prawa UE
z zakresu pomocy publicznej
a)
Zgodnie z art. 9 projektu pomoc, o której mowa w art. 13, art. 14,
art. 17, art. 21, art. 43 ust. 2, art. 54, art. 64, art. 80 ust. 1 pkt. 1-3, art. 116, art.
117, art. 119, art. 129, art. 130, art. 132, art. 133, art. 134, art. 139 pkt 4 projektu
stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w
bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego.
Zgodnie z art. 150 projektu ustawa ma wejść w życie 14 dni od dnia
ogłoszenia z mocą od 1 stycznia 2014 r. Jak już wskazano w punkcie II.1.
niniejszej opinii udzielanie pomocy na zasadach de minimis regulowane jest
czterema aktami prawa Unii Europejskiej. Trzy z nich: rozporządzenia nr
1998/2006, 875/2007 oraz 1535/2007 tracą moc z końcem 2013 r. Nie będą
miały zatem zastosowania do pomocy udzielanej na podstawie projektowanej
ustawy. W chwili obecnej nie wiadomo, czy Komisja zdecyduje się na wydanie
kolejnych rozporządzeń dotyczących pomocy de minimis. Jedynie
rozporządzenie Komisji nr 360/2012 dotyczące pomocy de minimis
przyznawanej przedsiębiorstwom wykonującym usługi świadczone w ogólnym
interesie gospodarczym obowiązuje do dnia 31 grudnia 2018 r. Będzie zatem
miało zastosowanie do udzielania pomocy, o której stanowi art. 9 projektu.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 rozporządzenia 360/2012 pomoc spełniająca
warunki przewidziane w rozporządzeniu jest zwolniona z wymogu zgłoszenia
Komisji przewidzianego w art. 108 ust. 3 Traktatu. Projekt ustawy – w zakresie
przewidzianej w nim pomocy de minimis – należy uznać za program pomocowy
w rozumieniu art. 2 pkt 7 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w
sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404, ze
zm.) w związku z art. 1 lit. d rozporządzenia Rady (WE) Nr 659/1999. Zgodnie
z art. 7 ust. 3 ustawy o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy
publicznej projekt podlega zgłoszeniu Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i
Konsumentów, który w terminie 14 dni może przedstawić zastrzeżenia
dotyczące przejrzystości zasad udzielania pomocy.
Wobec powyższego należy stwierdzić, że – uwzględniając obecny stan
prawa Unii Europejskiej – przewidziana w art. 13, art. 14, art. 17, art. 21, art. 43
ust. 2, art. 54, art. 64, art. 80 ust. 1 pkt. 1-3, art. 116, art. 117, art. 119, art. 129,
art. 130, art. 132, art. 133, art. 134, art. 139 pkt 4 w związku z art. 9 projektu
pomoc będzie mogła być udzielana wyłącznie w trybie rozporządzenia Komisji
(UE) nr 360/2012 w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o
funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis przyznawanej
przedsiębiorstwom wykonującym usługi świadczone w ogólnym interesie
gospodarczym. Przy czym pomoc taka będzie mogła być udzielana tylko do
końca 2018 r. W tym zakresie projekt wymaga zgłoszenia Prezesowi UOKiK.


10
b)
Niezależnie od przewidzianej w projekcie pomocy de minimis
projekt przewiduje również udzielanie innej pomocy. Pomoc ta jest
przewidziana w szczególności w:
 art. 18 projektu – zmniejszenie podatku dochodowego dla osób
zatrudniających absolwentów szkół,
 art. 19 projektu – zwrot zapłaconego podatku dla przedsiębiorców
zatrudniających absolwentów,
 art. 43 ust. 1 w zw. z art. 80 ust. 2 projektu – dotacje z Funduszu
Wspomagania Zatrudnienia udzielane przedsiębiorcom w celu stworzenia
nowych miejsc pracy w gminach zdegradowanych ekonomicznie,
 art. 75 ust. 1 projektu – zwolnienie podmiotów zatrudniających ludzi
młodych w pełnym wymiarze czasu pracy z obowiązku zapłaty składek na
rzecz Funduszu Wspomagania Zatrudnienia oraz Funduszu Wspierania
Przedsiębiorczości Ludzi Młodych,
 art. 77 projektu – zwolnienie osób rozpoczynających prowadzenie
działalności gospodarczej w niektórych formach od obowiązku opłacania
składek na rzecz Funduszu Wspierania Przedsiębiorczości Ludzi
Młodych,
 art. 79 ust. 5 w zw. z art. 77 projektu – zwolnienie osób rozpoczynających
prowadzenie działalności gospodarczej w niektórych formach z opłaty na
rzecz gmin zdegradowanych ekonomicznie,
 art. 139 pkt 7 projektu – zwolnienie pracodawców i innych jednostek
organizacyjnych z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy za
osoby, które nie ukończyły 35 roku życia i przed zatrudnieniem
pozostawały w ewidencji bezrobotnych,
 art. 140 projektu – zwolnienie niektórych pracodawców z obowiązku
opłacania składek na Fundusz Gwarantowanych wiadczeń
Pracowniczych (w punkcie III.2 lit. b niniejszej opinii przepis ten jest
również oceniany pod kątem zgodności z dyrektywą 2008/94/WE).
W obecnym stanie prawnym pomoc ta mogłaby być oceniana pod kątem
zgodności np. z określonymi w rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 800/2008
zasadami dopuszczalności pomocy na zatrudnienie dla małych i średnich
przedsiębiorstw lub pomocy dla pracowników znajdujących się w szczególnie
niekorzystnej sytuacji. Jak już jednak wskazano, rozporządzenie przestanie
obowiązywać 31 grudnia 2013 r., a ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2014 r.
W tej sytuacji przewidzianą w projekcie pomoc można oceniać pod kątem
zgodności z przepisami Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Przepis
art. 107 ust. 3 lit. a dopuszcza uznanie za zgodą ze rynkiem wewnętrznym
pomocy przyznawanej na sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w
których poziom życia jest nienormalnie niski lub regionów, w których istnieje
poważny stan niedostatecznego zatrudnienia. Decyzja o uznaniu pomocy za

11
zgodną z rynkiem wewnętrznym należy jednak do Komisji Europejskiej, której
należy notyfikować projektowane przepisy (art. 108 ust. 3 TfUE).
Uruchomienie postępowania notyfikacyjnego następuje na podstawie
prawa krajowego, a w szczególności na podstawie art. 16a ustawy o
postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr
59, poz. 404, ze zm.). Zgodnie z przywołanym przepisem ustawy, w przypadku
projektu ustawy będącej programem pomocowym opracowanym przez podmiot
niebędący organem administracji publicznej (np. Sejm), o opinię (m.in. w
sprawie zgodności projektowanej pomocy ze wspólnym rynkiem i w sprawie
obowiązku notyfikacji projektu) i przekazanie do Komisji projektu w celu
dokonania jego notyfikacji występuje organ właściwy na podstawie regulaminu
Sejmu. Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 2 regulaminu Sejmu organem tym jest
Marszałek Sejmu. Wniosek jest kierowany do Prezesa Urzędu Ochrony
Konkurencji i Konsumentów.

III.2. Analiza zgodności przepisów projektu z postanowieniami prawa UE
z zakresu prawa pracy
a)
Projekt ustawy w art. 63 ust. 1 wprowadza pojęcie minipracy.
Będzie nią wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę, zawartej na czas
nie krótszy niż dwa lata i nie dłuższy niż pięć lat, w niepełnym wymiarze czasu
pracy przez pracownika będącego w momencie zawarcia umowy absolwentem
lub osobą pobierającą naukę, zawierającym również umowę o dofinansowanie
tego zatrudnienia. Zgodnie z art. 68 projektu pracownik, niezależnie od ilości
zawartych umów, minipracę może świadczyć przez okres nie dłuższy niż pięć
lat.
Oceniając projektowane przepisy należy przywołać również art. 251 § 1
Kodeksu pracy. Przywołany przepis Kodeksu pracy stanowi, że zawarcie
kolejnej umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne w skutkach
prawnych z zawarciem umowy o pracę na czas nieokreślony, jeżeli poprzednio
strony dwukrotnie zawarły umowę o pracę na czas określony na następujące po
sobie okresy, o ile przerwa między rozwiązaniem poprzedniej a nawiązaniem
kolejnej umowy o pracę nie przekroczyła 1 miesiąca. Przepis art. 251 Kodeksu
pracy, z uwzględnieniem art. 34 i art. 35 ustawy z dnia 1 lipca 2009 r. o
łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i
przedsiębiorców (Dz. U. Nr 125, poz. 1035, ze zm.) stanowi implementację do
prawa polskiego dyrektywy 99/70/WE.
Przepisy art. 63 i art. 68 projektu należy uznać za przepisy szczególne
wobec art. 251 Kodeksu pracy. Oznaczałoby to, że ogólny przepis z Kodeksu
pracy nie miałby zastosowania w okresie zatrudnienia pracownika w ramach
minipracy. Mogłoby to powodować znaczne wydłużenie czasowego charakteru
zatrudnienia, zwłaszcza osób rozpoczynających dopiero karierę zawodową.
Formalnie regulacja składająca się z art. 63 i 67 projektu ustawy wraz z
art. 251 Kodeksu pracy jest zgodna z klauzulą 5 załącznika do dyrektywy

12
99/70/WE (maksymalna łączna długość kolejnych umów o pracę lub stosunków
pracy na czas określony oraz liczba odnowień takich umów lub stosunków –
zob. pkt II.2.a niniejszej opinii). Należy jednak zwrócić uwagę również na cel
dyrektywy. Zgodnie z klauzulą 1 lit. b załącznika, celem Porozumienia,
stanowiącego załącznik do dyrektywy, jest ustanowienie ram dla zapobiegania
nadużyciom wynikającym z wykorzystywania kolejnych umów lub stosunków
pracy zawieranych na czas określony. Znacznie wydłużona możliwość
zatrudnienia u danego pracodawcy pracownika na podstawie umów na czas
określony (gdyż za taką należy uznać umowę dotyczącą minipracy) może
prowadzić do zaspokajania stałych i długotrwałych potrzeb pracodawcy, co jest
sprzeczne z celem dyrektywy, jakim jest zapobieganie nadużyciom związanym z
zawieraniem umów na czas określony1.
Podsumowując należy stwierdzić, że projektowane przepisy budzą
poważne zastrzeżenia co do zgodności z klauzulą 5 załącznika do dyrektywy
99/70/WE.

b) Projekt ustawy w art. 140 przewiduje zmiany w ustawie o ochronie
roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy. Zmiany
polegają na zwolnieniu pracodawców z obowiązku opłacania składek za
pracowników na Fundusz Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych przez
okres 12 miesięcy począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o
pracę z osobą, która nie ukończyła 35 roku życia i w okresie 30 dni przed
zatrudnieniem pozostawała w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu
pracy.
Należy uznać, że przewidziane w projekcie wyłączenie określonej w nim
kategorii pracodawców od udziału w finansowaniu systemu gwarancji
wynagrodzeń pracowniczych na wypadek niewypłacalności pracodawcy,
zwalnia ich jedynie czasowo z obowiązku opłacania składek na FG P.
Postanowienie takie nie jest sprzeczne z art. 5 lit. b dyrektywy 2008/94/WE,
który przewiduje – co do zasady – udział pracodawców w finansowaniu systemu
gwarancyjnego. Po upływie przewidzianego w projekcie okresu dwunastu
miesięcy pracodawcy ci będą bowiem zobowiązani do opłacania składek na
zasadach ogólnych, będą zatem współuczestniczyć w finansowaniu systemu
gwarancyjnego.

III.3. Analiza zgodności przepisów projektu z postanowieniami prawa UE
z zakresu podatków
a) Projekt (art. 138 pkt 6), w zakresie tzw. ulgi na złe długi, powtarza
rozwiązanie istniejące w obowiązującej ustawie VAT, iż warunkiem
zmniejszenia podatku należnego przez podatnika (wierzyciela) jest, aby dostawa

1 Zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 23 kwietnia 2009 r. w połączonych sprawach
C-378/07 do C-380/07 Kiriaki Angelidaki i inni przeciwko Organismos Nomarkhiaki
Aftodilikisi Rethimnis).

13