Poselski projekt ustawy o Narodowym Programie Zatrudnienia

podmioty, które świadczą przedmiotową pomoc. Ma to na celu zachowanie przejrzystości w
procesie dysponowania środkami pomocowymi.

Art. 10: przepis zawiera definicje ustawowe najważniejszych pojęć ustawy oraz określa
ustawy, do których odnoszą się poszczególne przepisy zawarte w projekcie ustawy.
Wprowadzenie definicji służy zachowaniu spójnego charakteru ustawy. Zaproponowano
odpowiednio definicję dotyczącą w kolejności: aktów prawnych, podmiotów, przedmiotu
projektowanej ustawy oraz pozostałe pojęcia niezbędne do prawidłowego zredagowania pod
względem materialnoprawnym i formalnym projektowanej ustawy. Definicje zostały
posegregowane wedle przynależności grupowej.
Ustawowy słowniczek zawiera pojęcia, które funkcjonują już w systemie prawnym, ujmuje
on jednak nowe definicje stworzone na potrzeby stosowania ustawy. W kręgu nowych
ustawowych definicji znalazło się niewystępujące w systemie prawnym pojęcie „młodego
pracownika”. W myśl ustawy „młody pracownik” oznacza osobę do 35 roku życia
zatrudnioną na terytorium kraju na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru,
mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę lub poszukujących tego rodzaju zatrudnienia.
Należy zwrócić uwagę, iż pojęcie to ujmuję osobę w określonym wieku (do 35 lat) oraz
wskazuję formę zatrudnienia. Istotnym jest, że w przedmiotowej definicji wyłączono
zatrudnienie na podstawie tzw. umów śmieciowych, a pojęcie młodego pracownika oznacza
również osobę, która nie tylko jest zatrudniona, ale również poszukuje zatrudnienia.
Z pojęciem młodego pracownika wiąże się również używane w ustawie określenie „ludzi
młodych”, które w myśl ustawowego słownika oznacza osoby do 35 roku życia. Górna
granica wieku została ustalona w ten sposób ze względu, że przepisy ustawy mają dotyczyć
przede wszystkim tej grupy wiekowej ludzi.
W ustawie zdefiniowano także „absolwentów szkół wyższych” oraz „absolwentów szkół
zawodowych”. Definicje te nie odbiegają od swojego literalnego znaczenia, a ich celem jest
rozróżnienie osób, które ukończyły szkołę wyższą, bądź szkołę zawodową. Warto podkreślić,
że zarówno w przypadku absolwentów szkół wyższych jak i absolwentów szkół zawodowych
status absolwenta utrzymuję się w okresie 3 lat od momentu ukończenia danej szkoły.
Ustawowy słownik zawiera także pojęcie „osoby pobierającej naukę” określonej jako osobę
pomiędzy 16 a 28 rokiem życia, która uczy się w szkole m.in.: wyższej, szkole dla
niepracujących, średniej szkole zawodowej, w tym studium policealnym, liceum
zawodowym, zasadniczej szkole zawodowej i przysposabiającej do zawodu. Warto

105
podkreślić, że omawiane pojęcie ustawowe dotyczy również osoby, która została zatrudniona
w celu nauki zawodu.
Niniejsza ustawa wprowadza również pojęcie „wzrostu netto ilości zatrudnionych
pracowników”. Definicja ta oznacza różnicę miedzy średnią liczbą zatrudnionych
pracowników przez danego przedsiębiorcę w roku, w którym utworzył on miejsca pracy, a
średnią liczbą zatrudnionych w roku poprzednim; liczbę zatrudnionych oblicza się jako
statystyczną ilość osób zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy. Należy zwrócić
uwagę, że przytoczona definicja odwołuje się do zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu
pracy zatem pracownicy podejmujący zatrudnienie w innym wymiarze godzinowym są
odpowiednio przeliczani na pełen wymiar godzin. Celem tej definicji jest ukazanie
rzeczywistego wzrostu zatrudnienia u danego pracodawcy.
Należy także zwrócić uwagę na pojęcie „zatrudnienia”, które na potrzeby ustawy zostało
określone jako wykonywanie pracy na podstawie stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy
nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy. W myśl niniejszej ustawy jako zatrudnienie
nie traktuje się zatem stosunku pracy, którego podstawą są tzw. umowy śmieciowe. Definicja
podkreśla, że zatrudnienie na podstawie ustawy ma mieć charakter stosunku pracy
uwzględniającym wszystkie prawa i obowiązki pracownika.
Ustawa w słowniku definiuje także pojęcie „małego miasta”, które określono jako jednostkę
osadniczą, posiadającą prawa miejskie, która ma nie więcej niż 50 000 mieszkańców. Pojęcie
to zostało stworzone na potrzeby stosowania szczególnych uprawnień wynikających z
przepisów niniejszej ustawy w odniesieniu do „małych miast”.

DZIAŁ II. PREFERENCJE DLA PRACODAWCÓW ZATRUDNIAJ CYCH LUDZI
MŁODYCH

Rozdział 1. Odliczenie od podstawy opodatkowania kwoty stanowiącej równowartość
jednego miejsca pracy

W rozdziale tym przedstawione zostały preferencje podatkowe, jakie stwarza się dla
pracodawców, którzy zatrudnią młodych ludzi na terenach objętych największym
bezrobociem – małe miasta, wieś. Pierwsza z zaproponowanych preferencji pozwala
podatnikowi na odliczenie od podstawy opodatkowania w podatku dochodowym kwoty
stanowiącej zryczałtowaną wartość kosztu utworzenia nowoutworzonego miejsca pracy.
Kolejna przewidziana preferencja pozwala na odroczenie terminu płatności podatku

106
dochodowego zarówno przez podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych jak też
podatku dochodowego od osób prawnych.
Wprowadzenie powyższych preferencji ma ułatwić, a także zachęcić pracodawców do
tworzenia nowych miejsc pracy dla ludzi młodych.

Art. 11: w przepisie tym zamieszczono definicje podatnika podatku dochodowego, który jest
przedsiębiorcą, który posiada przedsiębiorstwo lub zakład na terenie małego miasta lub wsi.
Podatnik ten, stwarzając co najmniej 2 nowe miejsca pracy oraz zatrudniając dwóch młodych
pracowników, może odliczyć od podstawy opodatkowania w podatku dochodowym kwotę
stanowiącą zryczałtowaną wartość kosztu utworzenia tych miejsc pracy.
Celem tych regulacji jest stworzenie nowych miejsc pracy przez przedsiębiorców na terenach,
które objęte są największym bezrobociem, tj. małe miasta bądź na terenach obszarów
wiejskich. Wprowadzenie tych preferencji ma na celu aktywizację zarówno tych terenów jak
i młodych pracowników. Wprowadzenie tych regulacji będzie ograniczać elementarne
motywy emigracji młodych ludzi.
Aby uniknąć nadużyć ze strony przedsiębiorców, został wprowadzony wymóg minimalnego
okresu zatrudnienia (2 lat). Przedsiębiorca chcąc skorzystać z tych preferencji musi zachować
przedmiotowy wymóg.
W projektowanym artykule zostały określone warunki, które należy kumulatywnie spełnić,
aby skorzystać z tego upoważnienia tj. tylko w przypadku gdy:
1) nastąpi wzrost netto ilości zatrudnionych pracowników w stosunku do ubiegłego roku
podatkowego;
2) nie występuje u podatnika zaległość podatkowa wyższa niż 3% w okresie, w którym
utworzył nowe miejsce pracy oraz w ciągu następnych dwóch lat;
3) zatrudnienie młodych pracowników, o którym mowa ust. 1, nie może trwać krócej niż
24 miesiące;
4) podatnik prowadzi działalność gospodarczą od co najmniej roku;
5) miejscem faktycznego wykonywania pracy młodego pracownika jest małe miasto lub
wieś.

Art. 12: zryczałtowaną wartością kosztu utworzenia jednego miejsca pracy, o której mowa w
art. 11 ust. 1 projektu ustawy jest dwukrotność minimalnego wynagrodzenia za pracę w roku
poprzednim.

107
Zaproponowana kwota jest zasadna ponieważ zarówno w małych jak i w średnich
przedsiębiorstwach są stosunkowo płytkie rezerwy wzrostu zatrudnienia, które można
uzupełnić dofinansowaniem publicznym, w relatywnie małej kwocie na terenach wiejskich i
małych miast.

Art. 13: przepis ten wprowadza prawo podatnika podatku dochodowego do odliczenia od
podstawy opodatkowania wartości utworzenia jednego miejsca pracy, w zeznaniu rocznym
za rok, w którym zatrudnił pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy.
Celem niniejszego artykułu jest związanie zastosowania tego instrumentu z cyklem zeznań
rocznych w podatkach dochodowych.

Art. 14: przepis ten przewiduje odroczenie terminu płatności podatku dochodowego zarówno
przez rozpoczynającego działalność gospodarczą podatnika podatku dochodowego od osób
fizycznych jak też podatku dochodowego od osób prawnych. Okres ten nie może być dłuższy
niż 36 miesięcy. Podatnik musi spełnić warunki określone enumeratywnie w tym artykule.
Celem tej regulacji jest wprowadzenie pomocy dla przedsiębiorcy, który rozpoczyna
prowadzenie działalności gospodarczej na terenie małego miasta lub wsi poprzez odroczenie
terminu płatności podatku w określonej kwocie, co w znaczny sposób ułatwi przedsiębiorcom
rozpoczęcie nowej działalności gospodarczej.
Przedmiotowe odroczenie będzie przysługiwało podatnikowi tylko wówczas, gdy:
1) nie występują u podatnika zaległości podatkowe wyższe niż 3% rocznego
zobowiązania w danym podatku oraz z tytułu składek na ubezpieczenia
społeczne i zdrowotne,
2) zatrudnienie młodego pracownika, o którym mowa ust. 1, nie może trwać
krócej niż 24 miesiące z zastrzeżeniem ust. 3;
3) miejscem faktycznego wykonywania pracy młodego pracownika jest małe
miasto lub wieś.

Art. 15: przepis ten reguluje skutki prawne sytuacji, w której dojdzie do likwidacji miejsca
pracy młodego pracownika, w określonym czasie, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 2,
wówczas podatnik podatku dochodowego obowiązany jest do odpowiedniego zwiększenia
podstawy opodatkowania oraz złożenia korekty zeznania podatkowego wraz z odsetkami
liczonymi od dnia następującego po dniu, w którym podatek dochodowy powinien być
zapłacony bez pomniejszenia o odroczoną kwotę.

108
Celem tej regulacji jest określenie konkretnej sankcji dla przedsiębiorcy, który zlikwiduje
miejsce pracy młodego pracownika w określonym terminie, mimo skorzystania z instrumentu
przewidzianych w ustawie. Sankcja ta ma na celu wyeliminowanie nadużyć, do których może
dojść ze strony przedsiębiorców.

Art. 16: przepis ten określa uprawnienia, jakie przysługują podatnikowi podatku
dochodowego, jeżeli po upływie okresu zatrudnienia młodego pracownika podatnik przedłuży
zatrudnienie tego pracownika w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej
następnych 12 miesięcy. Wówczas podatnik może wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego
z wnioskiem o umorzenie zaległości podatkowej w kwocie, o której mowa w tym przepisie.
Celem niniejszego przepisu jest wprowadzenie preferencji dla pracodawcy, który przedłuży
umowę z młodym pracownikiem, z których będzie mógł skorzystać po przedłużeniu
przedmiotowej umowy. Przepis ten ma zachęcić pracodawcę do wydłużenia okresu
zatrudnienia z młodym pracownikiem, z którym zawarł wcześniej umowę, co przyczyni się
do wydłużenia okresu zatrudnienia młodego pracownika.

Art. 17: przepis ten określa regulację, która dotyczy umorzeń zaległości podatkowej, o
których mowa a art. 16, z jakich może skorzystać podatnik, jeżeli złożony wniosek przez
podatnika będzie uzasadniony ważnym interesem podatnika oraz interesem publicznym, a w
szczególności realną perspektywą utrzymania istotnego wzrostu zatrudnienia u
wnioskodawcy, po zakończeniu realizacji Programu.

Rozdział 2. Preferencje podatkowe dla osób zatrudniających absolwentów szkół
Rozdział ten tworzy preferencje podatkową dla pracodawców zatrudniających ludzi młodych.
Pierwsza z proponowanych preferencji pozwala zmniejszyć podstawę opodatkowania w
podatku dochodowym od osób fizycznych lub podatku dochodowym od osób prawnych.
Druga pozwala na odroczenie terminu płatności podatku dochodowego od osób fizycznych
lub podatku dochodowego od osób prawnych.
Podatki stanowią jeden z najistotniejszych ekonomicznych kosztów prowadzenia działalności
gospodarczej. Każde zmniejszenie takiego obciążenia jest więc dla przedsiębiorców bardzo
atrakcyjną propozycję. Aby więc zwiększyć zatrudnienie wśród ludzi młodych należy
zaproponować więc zaproponować preferencje w tym względzie.


109