Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa

określonych w Kodeksie pracy. Przepisy przejściowe
Proponuje się, aby z nowych rozwiązań prawnych wprowadzonych projektowaną
ustawą mogli korzystać także pracownicy, którzy w dniu wejścia w życie ustawy będą
przebywać na urlopie macierzyńskim (urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego),
a także na dodatkowym urlopie macierzyńskim (dodatkowym urlopie na
warunkach urlopu macierzyńskiego).

W tym celu proponuje się w przepisach przejściowych projektowanej ustawy
zamieszczenie norm, zgodnie z którymi:

1) Pracownicy korzystający w dniu wejścia w życie ustawy z urlopu macierzyńskiego
albo z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego byliby uprawnieni do korzystania z
dodatkowego urlopu macierzyńskiego albo z dodatkowego urlopu na warunkach
urlopu macierzyńskiego - zgodnie z nowymi regulacjami prawnymi w tym zakresie. art. 3
projektowanej ustawy);
2) Pracownicy korzystający w dniu wejścia w życie ustawy z dodatkowego urlopu
macierzyńskiego lub z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego -
mieliby prawo do wnioskowania o udzielenie części takiego urlopu w wymiarze
odpowiadającym różnicy między wymiarem urlopu wprowadzonym projektowaną
ustawą a wymiarem udzielonego urlopu. Do dnia wejścia w życie ustawy wymiar
dodatkowego urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu na warunkach urlopu
macierzyńskiego będzie bowiem niższy, niż wymiary takich urlopów od dnia wejścia w
życie projektowanej ustawy. Proponuje się, aby uprawnieni pracownicy mieli prawo wniosku
o udzielenie części urlopu w terminie nie krótszym niż 3 dni przed rozpoczęciem korzystania z
takiej części urlopu. (art. 4 ust. 1 i 2 i art. 5 ust. 1 i 2 projektowanej ustawy);
3) Pracownicy korzystający w dniu wejścia w życie ustawy z dodatkowego urlopu
macierzyńskiego i z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego
mogliby także, w krótszym terminie wnioskować o udzielenie im urlopu
rodzicielskiego. Proponuje się, aby był to termin nie krótszy niż 3 dni przed rozpoczęciem
korzystania z takiego urlopu. W praktyce bowiem będą mogły wystąpić przypadki, w
których zachowanie 14 dniowego wyprzedzenia przy wnioskowaniu o udzielenie urlopu
rodzicielskiego nie będzie możliwe. (art. 4 ust. 3 i art. 5 ust. 3 projektowanej ustawy)

Proponuje się, aby projektowana ustawa weszła w życie z dniem 10 czerwca 2013 r.
Przedmiot projektowanej regulacji nie podlega procedurze notyfikacji określonej w
przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu
funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz.
2039, z późn. zm.).
Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt ustawy zostanie
umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Projektowana ustawa zostanie udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego
Centrum Legislacji, zgodnie z treścią § lla ust. 1 uchwały nr 49 Rady Ministrów z dnia
19 marca 2002 r. - Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221, z późn. zm.).

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i
budżety jednostek samorządu terytorialnego

3.1 Skutki finansowe projektowanych zmian dla Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych.

Wprowadzenie zasady, że kobieta (rodzic) może otrzymać 100% podstawy
wymiaru zasiłku macierzyńskiego wypłacanego przez okres urlopu
macierzyńskiego w aktualnie obowiązującym wymiarze albo 80% podstawy
wymiaru zasiłku macierzyńskiego przez okres uwzględniający urlop rodzicielski
spowoduje wzrost wydatków na zasiłki macierzyńskie wypłacane z funduszu
chorobowego ZUS oraz na składki emerytalno- rentowe za okres urlopu
macierzyńskiego finansowane z budżetu państwa. Analogiczny skutek
finansowy wystąpi również w sytuacji, gdy po urlopie macierzyńskim w
obowiązującym obecnie wymiarze i w wysokości 100% podstawy wymiaru
zasiłku macierzyńskiego podjęta zostanie decyzja o skorzystaniu z urlopu
rodzicielskiego przez następne tygodnie do 26 tygodni łącznie (urlop ten może zostać
wykorzystany w 3 ratach, z tym, że rata nie może być krótsza od 8 tygodni) w
wysokości 60% podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego.
Wynikające z „Prognozy wpływów i wydatków Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych" wydatki na zasiłki macierzyńskie bez uwzględnienia
proponowanych zmian, w latach 2012 - 2018, zostały przedstawione w poniższej
tabeli.

Rok
Prognozowane wydatki na zasiłki
macierzyńskie z Funduszu
Ubezpieczeń
Społecznych - kwoty nominalne
(
l
ł)
2012
3 705
2013
3 831
2014
4 036
2015
4 255
2016
4 473
2017
4 690
2018
4 906

Gdyby wszyscy uprawnieni zdecydowali się na skorzystanie z przedłużonego okresu
pobierania zasiłku macierzyńskiego identyczne skutki finansowe wystąpią zarówno w
wariancie gdy wszyscy ubezpieczeni skorzystają z:
1) urlopu podstawowego w obecnym wymiarze (macierzyńskiego i dodatkowego) oraz
urlopu rodzicielskiego w wymiarze 26 tygodni i jednocześnie zasiłku macierzyńskiego w
wysokości 80% podstawy jego wymiaru, jak i
2) urlopu podstawowego w obecnym wymiarze (macierzyńskiego i dodatkowego)
oraz zasiłku macierzyńskiego w wysokości 100% podstawy jego wymiaru oraz
urlopu rodzicielskiego w wymiarze 26 tygodni oraz zasiłku macierzyńskiego w
wysokości 60% podstawy jego wymiaru.

Przy założeniu, że wszyscy ubezpieczeni skorzystaliby z uprawnienia, szacunkowy wzrost
wydatków z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przedstawia poniższa tabela.

Rok
Wzrost wydatków na zasiłki
w mln zł
2013
1600*
2014
2 744
2015
2 893
2016
3 042
2017
3 189
2018
3 336
zakładając wejście w życie przepisów od 1 czerwca 2013r.:
Wyniki zaprezentowane w powyższej tabeli należy traktować jako maksymalny
wzrost wydatków na zasiłki macierzyńskie.
Przyjęcie realistycznego założenia, że jedynie określony procent ubezpieczonych rodziców
zdecyduje się na skorzystanie z urlopu rodzicielskiego (z zasiłkiem macierzyńskim w
zmniejszonej wysokości) oznacza, że wzrost wydatków będzie jedynie określonym
procentem przedstawionych powyżej kwot maksymalnych. Ze względu na trudności w
określeniu grupy takich rodziców, a w konsekwencji relacji wysokości ich zasiłków
macierzyńskich -do przeciętnego zasiłku przy ilustracji zmiany wydatków FUS, proponuje się
przyjęcie zasady, że spadek liczby ubezpieczonych korzystających z urlopu rodzicielskiego
spowoduje wprost proporcjonalny spadek wydatków z FUS. Przy założeniu, że
określony odsetek ubezpieczonych skorzysta z urlopu macierzyńskiego szacunkowy
wzrost wydatków FUS ilustruje poniższa tabela.

Rok
50% korzystających
70% korzystających
90% korzystających

lVzrost wydatków na zasiłk i
(min zł)
2013
800*
1120*
1440*
2014
1372
1921
2470
2015
1447
2025
2604
2016
1521
2129
2737
2017
1595
2232
2870
2018
1668
2335
3002
zakładając wejście w życie przepisów od 10 czerwca 2013r.:
Przedstawione rozwiązanie przewiduje możliwość skorzystania z urlopu rodzicielskiego
w 3 ratach. Oznacza to, że część wydatków na zasiłki macierzyńskie z tytułu urlopu
rodzicielskiego może zostać przeniesiona na następny rok. Ponadto nie wszystkie uprawnione
osoby skorzystają z pełnego wymiaru urlopu rodzicielskiego, np. wykorzystując 1 lub 2 co