Poselski projekt ustawy - Prawo spółdzielcze

§ 2. Były członek uczestniczy w pokrywaniu strat spółdzielni tak, jakby nadal był jej
członkiem, jeżeli spółdzielnia przeszła w stan likwidacji w ciągu sześciu miesięcy lub
wszczęto postępowanie naprawcze albo upadłościowe w ciągu roku od dnia, w którym
członek przestał należeć do spółdzielni.
Art. 12. § 1. Statut może stanowić, że udziały są zbywalne między członkami lub między
członkiem a osobą przystępującą do spółdzielni oraz określać zasady zbywania udziałów.
§ 2. Zbycie udziału wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności oraz
zawiadomienia spółdzielni na piśmie.
§ 3. Zbycie udziału obowiązkowego jest równoznaczne z wystąpieniem ze spółdzielni;
przepis art. 20 § 1 stosuje się odpowiednio.
Art. 13. Członek może w deklaracji o przystąpieniu do spółdzielni lub w późniejszym
oświadczeniu złożonym spółdzielni wskazać osobę, której po jego śmierci przypadną udziały
podlegające zwrotowi. Roszczenie takie nie wchodzi w skład spadku. Statut spółdzielni może
stanowić, że osobie, która po śmierci członka nabyła udziały, będzie przysługiwać roszczenie
o przyjęcie do spółdzielni, jeżeli odpowiada ona wymaganiom określonym w statucie.
Art. 14 § 1. Udziały, do objęcia których członek nie jest obowiązany według statutu, są
zwracane po ich wypowiedzeniu dokonanym w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
§ 2. Udziały obowiązkowe ulegają zwrotowi po ustaniu członkostwa.
§ 3. Członek może żądać zwrotu udziałów, o których mowa w § 1, na podstawie
zatwierdzonego sprawozdania finansowego za rok, w którym dokonał ich wypowiedzenia, a
udziałów, o których mowa w § 2, na podstawie zatwierdzonego sprawozdania finansowego za
rok, w którym ustało członkostwo, chyba że udziały zostały przeznaczone na pokrycie strat
spółdzielni.
Art. 15. Statut może przewidywać oprocentowanie udziałów. W takim wypadku statut
określa zasady ustalania wysokości oprocentowania. Oprocentowanie udziałów jest
dokonywane z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) spółdzielni.
Art. 16 § 1. Prawa i obowiązki wynikające ze stosunku członkostwa w spółdzielni są dla
wszystkich członków równe, z zastrzeżeniem art. 108 § 1. W wypadku, gdy statut spółdzielni
dopuszcza członkostwo osób prawnych, prawa i obowiązki poszczególnych rodzajów takich
osób mogą być zróżnicowane w sposób określony w statucie.
§ 2. Członek ma prawo:
1) uczestniczyć w walnym zgromadzeniu, a jeżeli jest ono zastąpione przez zebranie
przedstawicieli – w zebraniu grupy członkowskiej;
2) wybierać organy spółdzielni i być do nich wybierany;
3) otrzymywać odpisy statutu spółdzielni i wydawanych na jego podstawie regulaminów;
4) przeglądać uchwały organów spółdzielni, z wyjątkiem uchwał dotyczących spraw
między spółdzielnią a innym jej członkiem lub inną osobą korzystającą ze świadczeń
spółdzielni albo zatrudnioną w spółdzielni;
5

5) przeglądać sprawozdania z działalności spółdzielni i inne dokumenty podlegające
zatwierdzeniu przez organy, o których mowa w pkt 1;
6) przeglądać umowy zawierane przez spółdzielnię z innymi osobami niż te, o których
mowa w pkt 4, z wyjątkiem postanowień umów, których ujawnienie mogłoby
naruszać chronioną prawem tajemnicę spółdzielni albo jej kontrahenta;
7) zgłaszać wnioski dotyczące organizacji i działalności spółdzielni oraz regulaminów
wydawanych na podstawie statutu;
8) korzystać ze świadczeń spółdzielni i uczestniczyć w jej działalności społecznej;
9) uczestniczyć w podziale nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) spółdzielni, jeżeli
prowadzi ona działalność zarobkową.
§ 3. Członek spółdzielni niemający pełnej zdolności do czynności prawnych wykonuje
uprawnienia, o których mowa w § 2 pkt 1 – 7, przez swojego przedstawiciela ustawowego.
Jednakże członek taki nie może być wybrany do organów spółdzielni.
§ 4. Członkowi spółdzielni przysługują także inne prawa określone w ustawie lub w statucie.
§ 5. Członek spółdzielni jest obowiązany:
1) przestrzegać przepisy prawa, postanowienia statutu i przewidziane w nim regulaminy;
2) dbać o dobro i rozwój spółdzielni oraz uczestniczyć w realizacji jej zadań statutowych.
§ 6. Członek spółdzielni wykonuje także inne obowiązki określone w ustawie lub w statucie.
§ 7. Przepisy ustawy, statut oraz umowy zawierane przez spółdzielnię z jej członkami mogą
określać prawa i obowiązki członków wynikające ze stosunków prawnych pochodnych od
członkostwa w spółdzielni.
Art. 17 § 1. Członek przystępujący do spółdzielni jest obowiązany do wniesienia wpisowego.
Wysokość i termin zapłaty wpisowego określa statut.
§ 2. Wpisowe nie podlega zwrotowi.
Art. 18 § 1. W spółdzielniach, w których ustawa nie nakłada na członków obowiązku
wnoszenia wkładów, statut może przewidywać możliwość wnoszenia przez członków
wkładów na własność spółdzielni lub do korzystania przez nią. W takim wypadku statut
powinien określać zasady wyceny i zwrotu wkładów. Umowa między członkiem i
spółdzielnią określa prawo spółdzielni do wkładu (umowa o wniesienie wkładu).
§ 2. Statut może stanowić, że wkłady pieniężne są oprocentowane.

Rozdział 2
Ustanie członkostwa

Art. 19 § 1. Członka zmarłego skreśla się z rejestru członków spółdzielni ze skutkiem od
chwili śmierci.
6

§ 2. Członka będącego osobą prawną skreśla się z rejestru członków ze skutkiem od chwili
ustania osobowości prawnej.
Art. 20 § 1. Członek spółdzielni może z niej wystąpić za wypowiedzeniem dokonanym na
miesiąc naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego, chyba że statut przewiduje dłuższy
termin.
§ 2. Wypowiedzenie powinno być dokonane w formie pisemnej pod rygorem nieważności.
Art. 21 § 1. Spółdzielnia może rozwiązać stosunek członkostwa tylko przez wykluczenie
albo wykreślenie członka z przyczyn określonych w statucie.
§ 2. Wykluczenie członka ze spółdzielni może nastąpić w wypadku, gdy z jego winy
umyślnej lub z powodu rażącego niedbalstwa dalsze pozostawanie w spółdzielni nie da się
pogodzić z postanowieniami statutu spółdzielni lub dobrymi obyczajami.
§ 3. Członek trwale niewykonujący praw i obowiązków statutowych z przyczyn przez niego
niezawinionych może zostać wykreślony ze spółdzielni.
Art. 22 § 1. Wykluczenia albo wykreślenia ze spółdzielni może dokonać, stosownie do
postanowień statutu, rada nadzorcza albo walne zgromadzenie spółdzielni. Członka
zawiadamia się pisemnie, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem, o terminie
rozpatrzenia sprawy i o możliwości złożenia wyjaśnień.
§ 2. Zarząd spółdzielni w terminie dwóch tygodni od dnia podjęcia uchwały zawiadamia
członka na piśmie o wykreśleniu albo wykluczeniu ze spółdzielni wraz z uzasadnieniem oraz
pouczeniem o możliwości wniesienia odwołania i zaskarżenia uchwały do sądu.
Uzasadnienie powinno w szczególności przedstawiać motywy, którymi kierował się organ
spółdzielni uznając, że zachowanie członka wyczerpuje przesłanki wykluczenia albo
wykreślenia określone w statucie.
§ 3. Jeżeli organem właściwym w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członka ze
spółdzielni jest, zgodnie z postanowieniami statutu, rada nadzorcza, członek spółdzielni ma
prawo:
1) odwołać się od uchwały o wykluczeniu albo wykreśleniu do walnego zgromadzenia,
w terminie określonym w statucie, albo
2) zaskarżyć uchwałę rady nadzorczej do sądu w terminie sześciu tygodni od dnia
doręczenia członkowi uchwały z uzasadnieniem; przepisy art. 34 stosuje się
odpowiednio.
§ 4. W wypadku bezskutecznego upływu terminu do rozpatrzenia odwołania przez walne
zgromadzenie, termin do zaskarżenia do sądu uchwały rady nadzorczej, o którym mowa w § 3
pkt 2, biegnie od dnia, w którym odwołanie powinno być najpóźniej rozpatrzone.
§ 5. W wypadku wniesienia do walnego zgromadzenia odwołania od uchwały rady nadzorczej
w sprawie wykluczenia albo wykreślenia członek spółdzielni ma prawo być obecny przy
rozpatrywaniu odwołania i je popierać.
7

§ 6. Odwołanie, o którym mowa w § 5, powinno zostać rozpatrzone na najbliższym walnym
zgromadzeniu, nie później jednak niż w ciągu dwunastu miesięcy od dnia wniesienia
odwołania. Odwołujący się członek spółdzielni powinien być zawiadomiony o terminie
walnego zgromadzenia co najmniej trzy tygodnie przed tym terminem.
§ 7. Wykluczenie albo wykreślenie staje się skuteczne z chwilą:
1)
bezskutecznego upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały rady nadzorczej,
chyba że członek przed upływem tego terminu wniósł odwołanie od uchwały rady
do walnego zgromadzenia;
2)
bezskutecznego upływu terminu do wniesienia do walnego zgromadzenia
odwołania od uchwały rady nadzorczej, jeżeli termin ten jest dłuższy od terminu do
zaskarżenia do sądu uchwały rady;
3)
bezskutecznego upływu terminu do zaskarżenia do sądu uchwały walnego
zgromadzenia;
4)
prawomocnego oddalenia przez sąd powództwa o uchylenie uchwały rady
nadzorczej albo walnego zgromadzenia.
Art. 23 § 1. Roszczenia o zwrot udziałów i o zwrot wkładów lub o wypłatę ich
równowartości nie mogą być zbyte, chyba że są już wymagalne.
§ 2. Wierzyciel członka może uzyskać zaspokojenie z jego udziałów dopiero z chwilą ustania
członkostwa lub wypowiedzenia udziałów fakultatywnych.
§ 3. Jeżeli egzekucja z innego majątku członka okaże się bezskuteczna, a przepis szczególny
nie stanowi inaczej, wierzyciel członka może skierować egzekucję do wkładów wniesionych
przez członka. W takim wypadku roszczenie członka o zwrot wkładów lub ich równowartości
staje się wymagalne po upływie sześciu miesięcy od dnia zajęcia wkładów.
§ 4. Wierzytelności spółdzielni do członka z tytułu wpłat na udziały nie podlegają zajęciu na
rzecz wierzycieli spółdzielni.
Art. 24 § 1. Roszczenia o zwrot udziałów, wkładów albo ich równowartości oraz udziału w
nadwyżce bilansowej (dochodzie ogólnym) ulegają przedawnieniu z upływem trzech lat.
§ 2. Kwoty roszczeń, które uległy przedawnieniu, przekazywane są na fundusz zasobowy.
§ 3. Roszczenie o zwrot nieruchomości wniesionej tytułem wkładu nie ulega przedawnieniu.
§ 4. Roszczenie o zwrot udziałów, wkładów oraz ich równowartości przysługuje osobom
uprawnionym lub spadkobiercom członka.

Rozdział 3
Postępowanie wewnątrzspółdzielcze

8

Art. 25 § 1. Członkowi przysługuje prawo odwołania się od uchwały organu spółdzielni do
innego wskazanego w statucie organu spółdzielni w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym.
Statut określa zasady i tryb postępowania wewnątrzspółdzielczego, a w szczególności terminy
wniesienia i rozpatrzenia odwołania.
§
2.
W
wypadku
wniesienia
przez
członka
odwołania
w
postępowaniu
wewnątrzspółdzielczym bieg przedawnienia i terminów zawitych ulega zawieszeniu do dnia
zakończenia tego postępowania, jednakże przez okres nie dłuższy niż rok od dnia, w którym
organ odwoławczy powinien rozpatrzyć odwołanie.
§ 3. Nie jest dopuszczalne wprowadzenie w statucie obowiązku wyczerpania postępowania
wewnątrzspółdzielczego w sprawach, w których przysługuje droga sądowa. W wypadku
zaskarżenia przez członka uchwały w postępowaniu wewnątrzspółdzielczym i wystąpienia na
drogę sądową, postępowanie wewnątrzspółdzielcze ulega umorzeniu.



Dział III
ORGANY SPÓŁDZIELNI
Rozdział 1
Przepisy ogólne

Art. 26 § 1. Organami spółdzielni są:
1)
walne zgromadzenie albo zebranie przedstawicieli i zebrania grup członkowskich;
2)
rada nadzorcza, zwana dalej „radą”;
3)
zarząd.
§ 2. Jeżeli statut tak stanowi, w przypadku gdy liczba członków spółdzielni przekroczy liczbę
w nim określoną, walne zgromadzenie może być podzielone na części. Rada ustala liczbę
części walnego zgromadzenia i zasady zaliczenia członków do poszczególnych części
walnego zgromadzenia.
§ 3. Statut może stanowić, że jeżeli liczba członków przekroczy 100, walne zgromadzenie
zostanie zastąpione przez zebranie przedstawicieli. Do zebrania przedstawicieli stosuje się
odpowiednio przepisy ustawy i postanowienia statutu o walnym zgromadzeniu.
§ 4. Jeżeli statut przewiduje zastąpienie walnego zgromadzenia przez zebranie
przedstawicieli, określa także zasady podziału członków na grupy oraz ustalania liczby
przedstawicieli, termin ich wyboru, czas trwania przedstawicielstwa. Przedstawicielem może
być tylko członek spółdzielni, ustawowy przedstawiciel członka o ograniczonej zdolności do
czynności prawnych lub nie mającego tej zdolności oraz osoba fizyczna wskazana przez
osobę prawną.
9