Poselski projekt ustawy - Prawo spółdzielcze

Art. 147. § 1. Działalność spółdzielni podlega lustracji.
§ 2. Celem lustracji jest:
1) sprawdzanie przestrzegania przez spółdzielnię przepisów prawa i postanowień statutu;
2) badanie przestrzegania przez spółdzielnię prowadzenia przez nią działalności w
interesie ogółu członków, z uwzględnieniem ich praw i obowiązków;
3) kontrola gospodarności, rzetelności i celowości realizacji przez spółdzielnię jej
przedsięwzięć gospodarczych, ekonomicznych i społecznych;
4) wskazywanie członkom na nieprawidłowości w działalności organów spółdzielni;
5) udzielanie organizacyjnej i instruktażowej pomocy w usuwaniu stwierdzonych
nieprawidłowości oraz w usprawnieniu działalności spółdzielni.
Art. 148. § 1.Każda spółdzielnia jest obowiązana raz na trzy lata, a w okresie pozostawania w
stanie likwidacji corocznie, poddać się lustracyjnemu badaniu legalności, gospodarności i
rzetelności całości jej działalności. Lustracja obejmuje okres od poprzedniej lustracji.
§ 2. W spółdzielniach mieszkaniowych w okresie budowy przez nie budynków mieszkalnych
i rozliczania kosztów budowy tych budynków lustrację przeprowadza się corocznie.
§ 3. Jeżeli spółdzielnia nie podda się badaniu lustracyjnemu przewidzianemu w § 1 i § 2
związek rewizyjny, w którym spółdzielnia jest zrzeszona lub Krajowa Rada Spółdzielcza
przeprowadza z własnej inicjatywy badania lustracyjne działalności spółdzielni na koszt
spółdzielni.
§ 4. Zarząd spółdzielni może w każdym czasie wystąpić o przeprowadzenie lustracji całości
lub części jej działalności albo tylko określonych zagadnień. Lustracja może być
przeprowadzona także na żądanie walnego zgromadzenia, rady lub 1/5 członków spółdzielni.
§ 5. Lustrację przeprowadza odpłatnie związek rewizyjny w którym spółdzielnia jest
zrzeszona, na zasadach określonych przez właściwy organ statutowy tego związku. W
spółdzielniach niezrzeszonych w związku rewizyjnym lustracje przeprowadza odpłatnie
wybrany przez spółdzielnię związek rewizyjny zrzeszający spółdzielnie danej branży
spółdzielczej lub Krajowa Rada Spółdzielcza.

§ 6. Związek rewizyjny lub Krajowa Rada Spółdzielcza wyznacza lustratora do wykonania
czynności lustracyjnych w spółdzielni spośród osób, które posiadają uprawnienia lustracyjne
nadane przez Krajową Radę Spółdzielczą.
§ 7. Krajowa Rada Spółdzielcza określa tryb przeprowadzania lustracji i postępowania po-
lustracyjnego.
Art. 149. § 1.Lustrator jest obowiązany zawiadomić radę i zarząd o rozpoczęciu lustracji. W
czynnościach lustracyjnych mogą uczestniczyć upoważnieni przez radę jej członkowie, a w
spółdzielniach, w których nie powołuje się rady, każdy członek spółdzielni. Przy
45

czynnościach lustracyjnych mogą być obecni oraz składać oświadczenia i wyjaśnienia
członkowie zarządu.
§ 2. Lustrator jest uprawniony do przeglądania ksiąg, wszelkich dokumentów i innych
nośników informacji w lustrowanej spółdzielni oraz do bezpośredniego sprawdzania jej stanu
majątkowego. Członkowie spółdzielni i członkowie jej organów oraz pracownicy obowiązani
są udzielać lustratorowi żądanych przez niego wyjaśnień i informacji oraz wszelkiej pomocy
do przeprowadzenia czynności lustracyjnych.
§ 3. Lustrator obowiązany jest wykonywać czynności lustracyjne ze szczególną starannością i
zasadami etyki zawodowej.
Art. 150. § 1.Z czynności lustracyjnych lustrator sporządza protokół, który składa radzie,
zarządowi i związkowi rewizyjnemu lub Krajowej Radzie Spółdzielczej. Protokół
sporządzony przez lustratora ma moc dokumentu urzędowego.
§ 2. Na podstawie protokołu z lustracji przeprowadzający ją związek rewizyjny lub Krajowa
Rada Spółdzielcza opracowuje ocenę i wnioski polustracyjne oraz przekazuje je radzie i
zarządowi spółdzielni.
§ 3. Zarząd jest obowiązany corocznie przekazywać walnemu zgromadzeniu i podmiotowi
przeprowadzającemu lustrację informację o realizacji wniosków polustracyjnych.
§ 4. Zarząd jest obowiązany na żądanie członka spółdzielni udostępnić mu do wglądu
protokół lustracji oraz wnioski polustracyjne i informacje o ich realizacji.
§ 5. Rada, a w spółdzielniach, w których nie powołuje się rady, zarząd, przedstawia
najbliższemu walnemu zgromadzeniu wnioski z przeprowadzonej lustracji.
Art. 151. Krajowa Rada Spółdzielcza prowadzi ewidencję badań lustracyjnych
przeprowadzonych przez Krajową Radę Spółdzielczą i związki rewizyjne oraz monitoruje
terminowość poddawania się lustracji przez spółdzielnie i związki spółdzielcze.



Dział II
LUSTRATORZY

Art. 152. § 1.Czynności lustracyjne są wykonywane wyłącznie przez lustratorów.
§ 2. Obowiązki lustratora może pełnić osoba, której Krajowa Rada Spółdzielcza nadała
uprawnienia do wykonywania czynności lustracyjnych w spółdzielniach i związkach
spółdzielczych po pozytywnym zakończeniu postępowania kwalifikacyjnego oraz złożeniu
ślubowania.
46

§ 3. Postępowanie kwalifikacyjne przeprowadza się na koszt osób ubiegających się o
nadanie uprawnień lustracyjnych lub na koszt związku rewizyjnego, który występuje o
nadanie uprawnień.
§ 4. Szczegółowe kryteria kwalifikacyjne lustratorów oraz kryteria uzyskania uprawnień
lustracyjnych określa Krajowa Rada Spółdzielcza.
§ 5. Krajowa Rada Spółdzielcza wydaje osobie, której nadała uprawnienia do wykonywania
czynności lustracyjnych, świadectwo stwierdzające nadanie tych uprawnień i prawo używania
tytułu lustratora.
§ 6. Lustrator obowiązany jest do stałego doskonalenia kwalifikacji zawodowych. Tryb i
zasady przeprowadzania obligatoryjnych szkoleń zawodowych określa Krajowa Rada
Spółdzielcza.
§ 7. Za wykonywanie czynności lustracyjnych lustrator ponosi odpowiedzialność wobec
wyznaczającego go do wykonywania tych czynności związku rewizyjnego lub Krajowej Rady
Spółdzielczej.
§ 8. Krajowa Rada Spółdzielcza prowadzi centralny rejestr lustratorów.

Dział III
ODPOWIEDZIALNOŚC ZAWODOWA

Art. 153. § 1.Przy Krajowej Radzie Spółdzielczej powołuje się Komisję Nadzoru
Lustracyjnego zwaną dalej „Komisją Nadzoru”, składającą się z 21–30 członków. Komisja
Nadzoru funkcjonuje na podstawie regulaminu uchwalonego przez Zgromadzenie Ogólne
Krajowej Rady Spółdzielczej.
§ 2. Członków Komisji Nadzoru powołuje i odwołuje Zgromadzenie Ogólne Krajowej Rady
Spółdzielczej spośród swoich członków oraz przedstawicieli związków rewizyjnych.
§ 3. Zgromadzenie Ogólne Krajowej Rady Spółdzielczej powołuje przewodniczącego
Komisji Nadzoru spośród jej członków.
§ 4. Do zadań Komisji Nadzoru należy opiniowanie projektów przygotowanych przez
Krajową Radę Spółdzielczą dotyczących:
1)
trybu i zasad przeprowadzania lustracji oraz postępowania polustracyjnego;
2)
kryteriów kwalifikacyjnych lustratorów oraz kryteriów uzyskania i odbierania
uprawnień lustracyjnych, w tym sposób i tryb postępowania kwalifikacyjnego;
3)
trybu nadawania uprawnień lustracyjnych osobie, wobec której postępowanie
kwalifikacyjne zakończyło się wynikiem pozytywnym;
4)
zasad przeprowadzania szkoleń zawodowych lustratorów;
5)
zasad objętych „Kodeksem Etyki Lustratorów”.
47

§ 5. Do zadań Komisji Nadzoru należy również podejmowanie decyzji, na wniosek Rzecznika
dyscyplinarnego do spraw lustratorów, o zastosowaniu kar dyscyplinarnych wobec
lustratorów.
§ 6. Warunki organizacyjne, techniczne i finansowe funkcjonowania Komisji Nadzoru
zabezpiecza Krajowa Rada Spółdzielcza.
Art. 154. § 1.Jeżeli działalność lustratora jest niezgodna z prawem lub lustrator nie
zachowuje w tajemnicy wiadomości o działalności spółdzielni uzyskanych przy lustracji,
podlega odpowiedzialności zawodowej. Zachowanie tajemnicy nie obowiązuje wobec
członków organów lustrowanej spółdzielni, związku rewizyjnego przeprowadzającego
lustrację, Krajowej Rady Spółdzielczej oraz organów wymiaru sprawiedliwości.
§ 2. Wobec lustratora mogą być nałożone, z tytułu odpowiedzialności zawodowej,
następujące kary dyscyplinarne:
1)
upomnienie;
2)
nagana;
3)
zawieszenie wykonywania czynności zawodowych na okres od sześciu
miesięcy do jednego roku;
4)
pozbawienie wykonywania czynności zawodowych do czasu ponownego
złożenia egzaminu z wynikiem pozytywnym, jednak nie wcześniej niż po upływie 3
lat od dnia ich pozbawienia;
5)
całkowite pozbawienie uprawnień lustracyjnych.
§ 3. Komisja Nadzoru cofa uprawnienia do wykonywania czynności lustracyjnych w
spółdzielniach i związkach rewizyjnych lustratorowi, który:
1) utracił pełną zdolność do czynności prawnych;
2) dopuścił się przestępstwa powodującego utratę zaufania niezbędnego do wykonywania
czynności lustracyjnych;
3) zrezygnował z wykonywania obowiązków lustratora.
§ 4. Zasady kwalifikalności naruszenia odpowiedzialności zawodowej zawiera Regulamin
Komisji Nadzoru.
Art. 155. § 1.W ramach Komisji Nadzoru powołuje się Rzecznika dyscyplinarnego do spraw
lustratorów, zwanego dalej „Rzecznikiem” składającego się z 5 członków tej Komisji.
Rzecznika powołuje i odwołuje Komisja Nadzoru w drodze decyzji podjętej w formie
uchwały.
§ 2. Do zadań Rzecznika należy :
1)
rozpatrywanie skarg na działalność lustratorów;
2)
wszczynanie i prowadzenie postępowania wyjaśniającego;
48

3)
wnioskowanie
do
Komisji
Nadzoru
o
zastosowanie
kar
dyscyplinarnych wobec lustratorów.
§ 3. Rzecznik wszczyna postępowanie wyjaśniające także na wniosek związku rewizyjnego, z
którym lustrator współpracuje lub Krajowej Rady Spółdzielczej.
§ 4. Postępowanie wyjaśniające, o którym mowa w § 3, odbywa się z udziałem osoby, której
dotyczy. Nieusprawiedliwione niestawiennictwo nie wstrzymuje postępowania.
§ 5. W zawiadomieniu o pierwszym posiedzeniu osobie, wobec której wszczęto postępowanie
wyjaśniające, wyznacza się termin do złożenia wyjaśnień, a także przekazuje informację o
możliwości ustanowienia pełnomocnika.
§ 6. Osoba, wobec której wszczęto postępowanie, a która ustanowiła pełnomocnika jest
obowiązana w terminie 7 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o posiedzeniu zawiadomić
Rzecznika o ustanowieniu pełnomocnika, wskazując jego imię i nazwisko, adres do doręczeń
oraz oświadczenie o wyrażeniu zgody na pełnienie tej funkcji.
§ 7. Nałożenie kary dyscyplinarnej, na podstawie wyników postępowania wyjaśniającego
ogłaszane jest w formie:
1) postanowienia Komisji Nadzoru – w przypadku kar, o których mowa w art. 222 § 2
pkt 1-3;
2) uchwały Komisji Nadzoru – w przypadku kar, o których mowa w art. 222 § 2 pkt 4 i
5.
§ 8. Lustrator może wytoczyć powództwo do sądu okręgowego (wojewódzkiego sądu
administracyjnego) właściwego dla miejsca jego zamieszkania o uchylenie uchwały Komisji
Nadzoru w sprawie cofnięcia jego uprawnień, o których mowa w art. 222 § 2 pkt 4 lub 5, w
terminie 6 tygodni od dnia doręczenia uchwały lustratorowi wraz z uzasadnieniem.
§ 9. Zastosowanie kary dyscyplinarnej podlega ujawnieniu w rejestrze lustratorów oraz jest
ogłaszane w Monitorze Spółdzielczym.
Art. 156. § 1.Zgromadzenie Ogólne Krajowej Rady Spółdzielczej, mając na względzie
zapewnienie obiektywnego, rzetelnego i sprawnego postępowania kwalifikacyjnego po
uzyskaniu pozytywnej opinii Komisji Nadzoru, określa:
1) szczegółowy zakres wiedzy wymaganej w postępowaniu kwalifikacyjnym;
2) sposób i tryb przeprowadzenia postępowania kwalifikacyjnego;
3) wysokość opłaty egzaminacyjnej oraz przypadki uzasadniające zwrot tej opłaty,
uwzględniając etapy i terminy postępowania kwalifikacyjnego;
4) tryb powoływania zespołów egzaminacyjnych spośród członków Komisji Nadzoru
oraz pracowników Krajowej Rady Spółdzielczej.
§ 2. Zarząd Krajowej Rady Spółdzielczej określa wysokość wynagrodzenia członków Komisji
Nadzoru za czas i wkład ich pracy.

49