Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw

5
W art. 28 wprowadza się nowe narzędzie ochrony, jakim będą plany zadań
ochronnych. Tworzenie planów zadań ochronnych wiąże się z wykorzystaniem
wiedzy już dostępnej. W porównaniu do planów ochrony są one ukierunkowane
jedynie na:
–
opis granic obszaru i sporządzenie mapy,
– identyfikację zagrożeń dla zachowania wła ciwego stanu ochrony siedlisk
przyrodniczych oraz gatunków ro lin i zwierząt i ich siedlisk będących
przedmiotami ochrony,
– wskazanie działań niezbędnych dla zapewnienia wła ciwego stanu
ochrony, podmiotów odpowiedzialnych za ich realizację,
– okre lenie zakresu monitoringu stanu przedmiotów ochrony oraz
monitoringu realizacji celów działań ochronnych,
– wskazanie terminu sporządzenia, w razie potrzeby, planu ochrony dla
czę ci lub cało ci obszaru Natura 2000.
Sporządzenie planów zadań ochronnych nie będzie wymagane dla obszarów
Natura 2000 lub ich fragmentów, dla których ustanowiono plan ochrony obszaru
Natura 2000, a także plan ochrony dla parku narodowego, parku
krajobrazowego lub rezerwatu przyrody lub zadania ochronne dla parku
narodowego lub rezerwatu przyrody, pokrywających się z granicami obszaru
Natura 2000, je li te plany ochrony lub zadania ochronne będą zawierać zakres
wymagany dla planu zadań ochronnych obszaru Natura 2000.
W przypadkach, w których stan wiedzy o obszarze Natura 2000 jest
niezadowalający lub teren obszaru Natura 2000 podlega istotnym przemianom
społeczno-gospodarczym, które mogą zagrozić zachowaniu celów ochrony,
w
proponowanym systemie zarządzania obszarami Natura 2000 będzie
możliwo ć, tak jak dotychczas, opracowania planów ochrony. W stosunku do
obowiązujących przepisów prawnych art. 29 doprecyzowuje zakres prac planów
ochrony.
Art. 30 ust. 1 przewiduje wprowadzenie upoważnienia ustawowego dla ministra
wła ciwego do spraw rodowiska do wydania rozporządzenia, w celu okre lenia
trybu sporządzenia projektu planu ochrony, zakresu prac koniecznych dla


6
sporządzenia tego planu oraz sposobu udziału zainteresowanych osób
i podmiotów w jego sporządzaniu.
Art. 30 ust. 2 wprowadza bardzo ważną regulację, zgodnie z którą plany
ochrony ustanowione dla parku narodowego, rezerwatu przyrody lub parku
krajobrazowego pokrywających się z granicami obszaru Natura 2000, mogą
zastąpić plan ochrony dla obszaru Natura 2000. Warunkiem jest uwzględnienie
w takim planie zakresu wymaganego dla planu ochrony obszaru Natura 2000.
Wprowadzenie nowych regulacji wymagało przeprowadzenia konsultacji
społecznych z zainteresowanymi podmiotami w trakcie prac nad
sporządzaniem zarówno planu zadań ochronnych, jak i planów ochrony, aby
uzyskać jak najlepszy sposób ochrony obszarów Natura 2000, mając na
względzie ich gospodarcze użytkowanie.
Atutem proponowanego systemu zarządzania obszarami Natura 2000 są:
1) korzy ci finansowe, w tym:
a) obniżenie kosztów zarządzania obszarami Natura 2000 w wyniku
sporządzania dla czę ci obszarów znacznie mniej kosztownych planów
zadań ochronnych, a nie planów ochrony,
b) obniżenie ogólnych kosztów zarządzania ochroną przyrody w kraju
w
wyniku zrezygnowania z powtórnego opracowywania zadań
ochronnych lub planów ochrony dla obszarów Natura 2000 oraz innych
form ochrony, które pokrywają się z granicami obszaru Natura 2000,
2) korzy ci społeczne, w tym:
a) umożliwienie wpływu społeczeństwa na proces decyzyjny związany
z zarządzaniem obszarem Natura 2000,
b) rozwijanie systemu komunikacji i współpracy różnych instytucji
i podmiotów, które mogą potencjalnie oddziaływać na obszar Natura
2000, bądź dla których ochrona obszaru Natura 2000 wymusza
wprowadzenie pewnych ograniczeń,
c) uniknięcie lub minimalizowanie efektów konfliktów związanych
z zarządzaniem obszarami Natura 2000,
d) podniesienie wiadomo ci społeczeństwa w zakresie przestrzegania
postanowień Dyrektywy Ptasiej i Dyrektywy Siedliskowej.


7
W związku z wprowadzeniem nowego narzędzia planowania ochrony obszarów
Natura 2000 niezbędna była zmiana:
– art. 32 ust. 2 pkt 3 wprowadzającego obowiązek kontroli przez ministra
wła ciwego do spraw rodowiska realizacji ustaleń planów zadań
ochronnych obok planów ochrony,
– art. 32 ust. 4 wprowadzającego obowiązek uwzględniania w planie
urządzenia lasu planów zadań ochronnych obok planów ochrony.
Zmiana art. 33 ust. 1 wprowadza okre lenie znaczącego negatywnego
oddziaływania na obszar Natura 2000 w miejsce dotychczasowego okre lenia
odnoszącego się do negatywnego oddziaływania jedynie na siedliska
przyrodnicze i gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura
2000. Zmiana jest transpozycją postanowień art. 6 ust. 2 i 3 Dyrektywy
Siedliskowej. Użyte w obecnie obowiązującej ustawie okre lenia „mogą mieć
negatywny wpływ (lub wpływają w sposób istotny) na siedliska przyrodnicze
oraz gatunki ro lin i zwierząt, dla których ochrony został wyznaczony obszar
Natura 2000” zostały zmienione na okre lenie „mogące negatywnie
oddziaływać na obszar Natura 2000” w następujących artykułach: 34 ust. 1, 35
ust. 1, 37 ust. 1.
Dodatkowo art. 33 ust. 1 doprecyzowuje na czym może polegać znaczące
negatywne oddziaływanie na obszar Natura 2000. Konsekwencją tej zmiany
jest również zmiana art. 33 ust. 3.
Zmiana ust. 2 ma charakter porządkowy i ma na celu dostosowanie przepisów
do Dyrektywy Siedliskowej.
Zmiana art. 34 ma na celu rozszerzenie zakresu stosowania przepisów
odnoszących się dotychczas do istniejących obszarów Natura 2000 również na
projektowane obszary Natura 2000, zgodnie z dyspozycją zawartą w art. 6 ust.
4 Dyrektywy Siedliskowej.
Zmiana art. 35 uszczegóławia warunki ustalania kompensacji przyrodniczych
oraz sposób informowania o ustalonych kompensacjach przyrodniczych, w tym:
–
ust. 1 wskazuje zawarto ć wydawanych zezwoleń w zakresie kompensacji
przyrodniczych,


8
– ust. 4 i 5 okre lają sposób składania informacji do Dyrektora Generalnej
Dyrekcji Ochrony rodowiska i ministra wła ciwego do spraw rodowiska
o ustalonych i wykonanych kompensacjach przyrodniczych,
– ust. 6 stanowi upoważnienie ustawowe dla ministra wła ciwego do spraw
rodowiska do wydania rozporządzenia okre lającego szczegółowe
sposoby i formy składania informacji o ustalonych i wykonanych
kompensacjach przyrodniczych,
– ust. 7 dotyczy konieczno ci składania informacji do Komisji Europejskiej
przez ministra wła ciwego do spraw rodowiska o ustalonych zakresach
kompensacji przyrodniczych.
Zmiany art. 35 zapewniają transpozycję postanowień art. 6 ust. 4 Dyrektywy
Siedliskowej.
Zmiana art. 35a ma na celu doprecyzowanie regulacji w kontek cie art. 33 ust.
1 i art. 34 ust. 1, w których mowa jest o działaniach, a nie o przedsięwzięciach.
W obecnie obowiązującym brzmieniu art. 37 ograniczał się jedynie do
przedsięwzięć w rozumieniu ustawy – Prawo ochrony rodowiska (odsyłając do
art. 33 ust. 3, który z kolei odsyła do PO ) i ograniczał jedynie do nich
możliwo ć natychmiastowego wstrzymania realizacji i podjęcia niezbędnych
czynno ci w celu przywrócenia poprzedniego stanu w przypadku braku
procedury oceny oddziaływania na rodowisko. Dodatkowo, w obowiązującym
brzmieniu, zastosowanie art. 37 ogranicza się do przedsięwzięć realizowanych
na terenie obszaru Natura 2000. Proponowany art. 33 ust. 1 odnosi się do
działań mogących znacząco negatywnie oddziaływać na obszary Natura 2000,
a więc dotyczy także działań podejmowanych poza obszarem Natura 2000, ale
mogących na niego oddziaływać. Zagadnienia te uregulowano w tre ci ust. 1.
Art. 37 ust. 1 stosuje się również do działań na obszarze Natura 2000 lub na
obszarze znajdującym się na li cie, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1, które
zostały podjęte niezgodnie z ustaleniami planu ochrony lub planu zadań
ochrony.
Z konieczno cią transpozycji postanowień Dyrektywy Ptasiej dotyczących
ustanowienia powszechnego systemu ochrony dla wszystkich populacji ptaków
występujących na terenie państw członkowskich Wspólnoty jest związana:


9
– zmiana art. 46 ust. 2 wskazująca, że celem ochrony gatunkowej jest
ochrona gatunków ro lin, zwierząt i grzybów objętych ochroną na
podstawie umów międzynarodowych, których Rzeczpospolita Polska jest
stroną (transpozycja art. 1 ust. 1 Dyrektywy Ptasiej),
–
zmiana art. 52 ust. 1 pkt 10 uzupełniająca przepisy o zakaz wwożenia do
kraju i wywożenia z kraju okazów gatunków, który obejmuje zakaz
wwożenia do kraju i wywożenia z kraju jaj i wydmuszek (transpozycja art. 1
ust. 1 oraz 5 lit. c ),
Zmiany następujących przepisów ustawy o ochronie przyrody dotyczących
ochrony gatunkowej mają charakter porządkowy :
–
wprowadzenia do wyliczenia w art. 51 w ust. 1, w art. 52 w ust. 1 i 2 mają
na celu wła ciwą interpretację ustawy,
– art. 51 ust. 1 i art. 52 ust. 1 przewidują uporządkowanie katalogu
ograniczeń, jakie mogą być wprowadzone w stosunku do gatunków ro lin,
zwierząt i grzybów objętych ochroną gatunkową.
W art. 56 doprecyzowano warunki wydawania zezwoleń na odstępstwa od
zakazów obowiązujących w stosunku do chronionych gatunków ro lin, zwierząt
i grzybów. Dodano w art. 56 ust. 7a – 7j, w których przewiduje się ustanowienie
procedury kontroli spełniania warunków wydawanych zezwoleń na odstępstwa
od zakazów dotyczących ochrony gatunkowej.
W konsekwencji wprowadzenia w art. 5 pkt 11a ustawy o ochronie przyrody
definicji „okazu gatunku” zaistniała potrzeba zmiany artykułów ustawy, do
których ta definicja ma zastosowanie, a więc: w art. 51 ust. 1 pkt 4 – 6, w art. 51
ust. 2 pkt 4, w art. 52 ust. 1 pkt 2 i 8 – 10, ust. 2 pkt 6 i 7, w art. 61 ust. 1.
W obowiązującym stanie prawnym zezwolenia na pozyskiwanie niektórych
gatunków ro lin, zwierząt i grzybów wydaje wojewoda lub minister wła ciwy do
spraw rodowiska. W art. 51 ust. 2 pkt 3 oraz art. 52 ust. 2 pkt 6 był pominięty
minister wła ciwy do spraw rodowiska jako jeden z organów wydających te
zezwolenia. Zmieniając przedmiotowe przepisy uzgodniono ich tre ć
z podziałem kompetencji w zakresie ochrony przyrody wprowadzonym zgodnie
z rozwiązaniami zaproponowanymi w projekcie ustawy o udziale społeczeństwa
w ochronie rodowiska oraz o ocenach oddziaływania na rodowisko.