Rządowy projekt ustawy o emeryturach kapitałowych

dobnie jak w przypadku okresowej emerytury kapitałowej, środki zgromadzone na
rachunku w otwartym funduszu emerytalnym zasilą Fundusz Ubezpieczeń Spo-
łecznych i przy ustalaniu wysokości emerytury z I filaru zostaną potraktowane jako
jednorazowa składka.
6. Okresowa emerytura kapitałowa
Rozwiązaniem, które pozwala uniknąć wspomnianych niedogodności związanych
z ustaleniem wysokości świadczeń wypłacanych osobom mogącym skorzystać z
prawa do emerytury przed ukończeniem 65 roku życia, jest wypłacanie im świad-
czeń w formie okresowej emerytury kapitałowej z ich rachunku w otwartym fundu-
szu emerytalnym. Zgromadzone na rachunku środki byłyby w dalszym ciągu inwe-
stowane. Po ukończeniu 65 roku życia pozostałe na rachunku środki, powiększone
o zyski z inwestycji, posłużą do zakupu dożywotniej emerytury kapitałowej7).
Formuła ustalania wysokości świadczenia wypłacanego w formie okresowej eme-
rytury kapitałowej ma być analogiczna do formuły ustalania emerytury z FUS –
będzie to więc iloraz kwoty środków zgromadzonych na rachunku w otwartym
funduszu emerytalnym i wyrażonej w miesiącach, wspólnej dla obu płci wartości
średniego dalszego trwania życia. Do obliczenia kwoty wypłaty będą służyć publi-
kowane przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na potrzeby ustalenia
emerytury z FUS niezależne od płci tablice dalszego przewidywanego trwania ży-
cia.
Ustaloną zgodnie z tymi warunkami kwotę świadczenia ustalałby i doręczał łącznie
z emeryturą z FUS Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Rozwiązanie takie pozostawia możliwość dziedziczenia zgromadzonych
w otwartym funduszu emerytalnym środków po śmierci ubezpieczonego i zmianę
funduszu emerytalnego.

7) Jak piszą w swojej ekspertyzie sporządzonej na zamówienie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej
profesorowie Wojciech Otto i Marian Wiśniewski „Rozważamy alternatywę: nabycie renty dożywotniej
dzisiaj, albo pobieranie wypłaty miesięcznej z rachunku w OFE w tej samej wysokości przez najbliższy
rok, i nabycie renty za pozostałe oszczędności po upływie roku. Jeśli stopa zwrotu z inwestycji aktywów,
którą osiąga OFE, jest wyższa od stopy procentowej którą dostawca renty wkalkulowuje w oferowane
stawki rent, i różnica ta jest większa od współczynnika śmiertelności, opłaca się ten rok zaczekać
z konwersją oszczędności w rentę. Wynik tej kalkulacji wskazywać będzie na opłacalność odwlekania
w czasie momentu konwersji dopóki jesteśmy w takim wieku, w którym śmiertelność jest niewielka. Przy
rozsądnych założeniach wiek, w którym powyższy rachunek wskazuje na to, że dalej konwersji nie nale-
ży odwlekać, to około 65 lat.”.
20
OKRESOWA EME-
OTWARTY
RYTURA KAPITA-
FUNDUSZ
ŁOWA
EMERYTALNY
EMERYCI –
DO UKOŃCZENIA
CZŁONKOWIE OFE
65 ROKU ŻYCIA


7. Dożywotnia emerytura kapitałowa
W dyskusji nad sposobem wypłaty emerytur z II filaru nie budzi wątpliwości fakt,
że jedynym produktem gwarantującym dożywotnią wypłatę świadczenia jest renta
dożywotnia, czyli zgodnie z przyjętą nomenklaturą dożywotnia emerytura kapita-
łowa. Po ukończeniu 65 roku życia każdy ubezpieczony powinien mieć prawo wy-
boru zakładu emerytalnego wypłacającego dożywotnie świadczenia.

DOŻYWOTNIA
EMERYTURA KA-

PITAŁOWA
FUNDUSZ
EMERYCI
DEK
PO UKOŃCZENIU
65 ROKU ŻYCIA

Projekt zakłada, że po śmierci emeryta w ciągu trzech pierwszych lat pobierania
dożywotniej emerytury kapitałowej wskazane osoby uposażone będą otrzymywać
wypłatę gwarantowaną. Kwota wypłaty gwarantowanej malałaby – zgon w pierw-
szym miesiącu pobierania dożywotniej emerytury kapitałowej oznaczałby zwrot
całości składki wpłaconej z funduszu emerytalnego pomniejszonej o jedną trzy-
dziestą siódmą, a każdy następny przeżyty miesiąc oznaczałby spadek kwoty wy-
płaty gwarantowanej o kolejną jedną trzydziestą siódmą.
8. Rola
ZUS
W przyszłości Zakład Ubezpieczeń Społecznych będzie wypłacać emeryturę finan-
sowaną z FUS. W dyskusji dotyczącej wypłaty emerytur kapitałowych nie budziło
21
wątpliwości przekazanie Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych zadań związanych z
obsługą emerytów i doręczaniem świadczeń ze środków gromadzonych w OFE.
Rozwiązanie takie powinno zdecydowanie sprzyjać obniżeniu kosztów związanych
z funkcjonowaniem systemu.
W ten sposób obie części emerytury docierałyby do ubezpieczonego za pomocą
jednego przekazu pocztowego lub przelewu bankowego.
FUNDUSZ
OTWARTY

UBEZPIECZEŃ
FUNDUSZ
FUNDUSZ
SPOŁECZNYCH
EMERYTALNY
DEK

EMERYTURA Z
OKRESOWA EMERYTURA
DOŻYWOTNIA
I FILARU
KAPITAŁOWA
EMERYTURA
KAPITAŁOWA
ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ
SPOŁECZNYUCH
WSPÓL-
NY PRZE-
LEW
EMERYT

Równie ważną rolę ma do odegrania Zakład Ubezpieczeń Społecznych przy urucho-
mieniu wypłaty emerytur kapitałowych. Okresowa emerytura kapitałowa byłaby uru-
chamiana po złożeniu wniosku emerytalnego i przekazaniu stosownej informacji do
22
otwartego funduszu emerytalnego, którego członkiem jest składająca wniosek emery-
talny osoba w wieku niższym niż 65 lat.
CZŁONEK OFE
WYPŁATA EME-
RYTURY
WNIOSEK EME-
RYTALNY
ZAK
INFORMACJE O ZŁOŻE-
ŁAD UBEZPIECZEŃ
SPO
NIU WNIOSKU EMERY-
ŁECZNYCH
TALNEGO
KWOTA NA
OTWARTY
ŚWIADCZENIE
FUNDUSZ
EMERYTALNY

Przechodząc na emeryturę po ukończeniu 65 roku życia, ubezpieczony byłby zobowią-
zany do przekazania środków zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym do
funduszu dożywotnich emerytur kapitałowych. Składając wniosek o emeryturę, wybie-
rałby ofertę dożywotniej emerytury kapitałowej jednego z zakładów emerytalnych, a
Zakład Ubezpieczeń Społecznych w drodze decyzji potwierdzałby jego wybór.
23
CZŁONEK OFE,
WYPŁATA EME-
EMERYT – CZŁONEK OFE
RYTURY
WNIOSEK EME-
RYTALNY
ZAKŁAD UBEZPIECZEŃ
SPOŁECZNYCH
INFORMACJE O
OTWARTY
WYBRANYM ZA-
FUNDUSZ
KŁADZIE EMERY-
EMERYTALNY
TALNYM
KWOTA NA
ŚWIADCZENIE

SKŁADKA
FUNDUSZ DEK
ZARZĄDZANY PRZEZ
ZAKŁAD EMERYTALNY

9. Podmioty
rynku
a) otwarte fundusze emerytalne
Ubezpieczonym, którzy podejmują decyzję o przejściu na emeryturę przed
ukończeniem 65 roku życia, emerytury okresowe wypłacałyby otwarte fundu-
sze emerytalne, korzystając z pośrednictwa Zakładu Ubezpieczeń Społecz-
nych. Działanie takie nie wymaga tworzenia nowych struktur rynkowych, a co
za tym idzie nie generuje dodatkowych kosztów z tego tytułu.
b) fundusze
dożywotnich emerytur kapitałowych i zakłady emerytalne
Wypłata dożywotnich emerytur kapitałowych przez fundusze dożywotnich
emerytur kapitałowych zarządzanych przez zakłady emerytalne wymaga stwo-
rzenia nowych instytucji, do sprzedaży świadczeń o charakterze emerytalnym
– dożywotnich emerytur kapitałowych. W zamian za jednorazową składkę –
wypłatę transferową z OFE – fundusz dożywotnich emerytur kapitałowych za-
24