Rządowy projekt ustawy o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach

Projekt

ROZPORZ DZENIE
MINISTRA SPRAW WEWN TRZNYCH I ADMINISTRACJI1)
z dnia
w sprawie wysokości pomocy dla cudzoziemców ubiegaj cych si o nadanie statusu
uchod cy

Na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom
ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2009 r. Nr 189, poz. 1472, z 2010 r.
Nr 81, poz. 531 oraz z 2011 r. Nr 73, poz. 390 i Nr …, poz. …) zarządza się, co następuje:
§ 1. 1. Rozporządzenie określa wysokość:
1) jednorazowej pomocy pieniężnej lub wartość bonów towarowych na zakup odzieży i obuwia,
2) stałej pomocy pieniężnej na zakup środków higieny osobistej,
3) kieszonkowego,
4) ekwiwalentu pieniężnego w zamian za wyżywienie
– związanych z pobytem w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu
uchodźcy, zwanym dalej „ośrodkiem”;
5) świadczenia pieniężnego na pokrycie we własnym zakresie kosztów pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, zwanego dalej „świadczeniem pieniężnym”;

6) pomocy na pokrycie kosztów wyżywienia cudzoziemca w podróży w związku
z dobrowolnym powrotem do kraju, do którego cudzoziemiec ma prawo wjazdu lub
przeniesieniem do innego państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrywanie
wniosku o nadanie statusu uchodźcy na podstawie rozporządzenia Rady (WE) Nr 343/2003;
7) stawki dziennej wyżywienia zbiorowego w ośrodku.
2. Rozporządzenie określa także termin i sposób wypłaty świadczeń, o których mowa
w ust. 1 pkt 1 – 6.
§ 2. 1. Wysokość jednorazowej pomocy pieniężnej lub wartość bonów towarowych na zakup
odzieży i obuwia wynosi 140 zł.
2. Jednorazowa pomoc pieniężna jest wypłacana, a bony towarowe są wydawane, do 15.
dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym cudzoziemiec został przyjęty do ośrodka.
§ 3. 1. Wysokość stałej pomocy pieniężnej na zakup środków higieny osobistej wynosi 20 zł
na miesiąc.
2. Kwota przeznaczona na pomoc, o której mowa w ust. 1, jest wypłacana do 15. dnia
każdego miesiąca za dany miesiąc.

1) Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji kieruje działem administracji rządowej – sprawy wewnętrzne, na
podstawie § 1 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie
szczegółowego zakresu działania Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (Dz. U. Nr 216, poz. 1604).
2
§ 4. 1. Wysokość kieszonkowego wynosi 50 zł na miesiąc.
2. W przypadku wykonywania przez cudzoziemca prac porządkowych na rzecz ośrodka,
tłumaczeń ułatwiających porozumiewanie się między pracownikami ośrodka a cudzoziemcami
lub prowadzenia zajęć kulturalno-oświatowych na rzecz innych cudzoziemców przebywających
w ośrodku, wysokość kieszonkowego może być podwyższona do 100 zł.
3. Kieszonkowe jest wypłacane z dołu do 15. dnia każdego miesiąca.
§ 5. 1. Wysokość ekwiwalentu pieniężnego w zamian za wyżywienie wynosi 9 zł za dzień.
2. Ekwiwalent, o którym mowa w ust. 1, jest wypłacany do 15. dnia każdego miesiąca za
dany miesiąc.
§ 6. 1. Wysokość świadczenia pieniężnego wynosi 25 zł na dzień.
2. Jeżeli cudzoziemiec przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wraz
z małżonkiem, swoim małoletnim dzieckiem lub małoletnim dzieckiem pozostającym pod jego
opieką, wysokość świadczenia pieniężnego na każdą osobę wynosi, w przypadku:
1) dwóch osób – 20 zł,
2) trzech osób – 15 zł,
3) czterech i więcej osób – 12,50 zł
– na dzień.
3. wiadczenie pieniężne jest wypłacane do 15. dnia każdego miesiąca za dany miesiąc.

§ 7. 1. W przypadku likwidacji ośrodka po 15 dniu miesiąca:
1) świadczenie pieniężne, o którym mowa w § 6, należne za miesiąc następny,
2) kieszonkowe, o którym mowa w § 4, należne za dany miesiąc cudzoziemcowi, który
w przyszłym miesiącu będzie korzystał ze świadczeń pieniężnych na pokrycie we własnym
zakresie kosztów pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
– wypłaca się od dnia 16 do ostatniego dnia miesiąca, w którym likwidowany jest ośrodek.
2. Kwoty przeznaczone na pomoc, o której mowa w § 2 − 6, należne za miesiąc styczeń
następnego roku, mogą być wypłacane w okresie od dnia 16 do dnia 31 grudnia roku
poprzedniego.
§ 8. 1. Wysokość pomocy na pokrycie kosztów wyżywienia cudzoziemca w podróży
w związku z dobrowolnym powrotem do kraju, do którego cudzoziemiec ma prawo wjazdu lub
przeniesieniem do innego państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrywanie wniosku
o nadanie statusu uchodźcy na podstawie rozporządzenia Rady (WE) Nr 343/2003, wynosi 23 zł
na dzień podróży.
2. Pomoc, o której mowa w ust. 1, jest udzielana na okres nie dłuższy niż 3 dni.
3. Kwota przeznaczona na pomoc, o której mowa w ust. 1, jest wypłacana nie wcześniej niż
na 7 i nie później niż na 2 dni przed dobrowolnym powrotem cudzoziemca do kraju, do którego
ma prawo wjazdu lub przeniesieniem do innego państwa członkowskiego odpowiedzialnego za
rozpatrywanie wniosku o nadanie statusu uchodźcy na podstawie rozporządzenia Rady (WE)
Nr 343/2003.
§ 9. Stawka dzienna wyżywienia zbiorowego w ośrodku wynosi 9 zł.
§ 10. Jeżeli okres pobytu cudzoziemca w ośrodku nie obejmuje pełnego miesiąca, kwota
przeznaczona na pomoc, o której mowa w § 3 i 4, jest wypłacana w wysokości proporcjonalnej
3
do okresu pobytu cudzoziemca w ośrodku w danym miesiącu.
§ 11. 1. Kwota przeznaczona na pomoc, o której mowa w § 2 – 6 i § 8, jest wypłacana
cudzoziemcowi uprawnionemu do jej otrzymania, po okazaniu przez niego identyfikatora ze
zdjęciem, potwierdzającego uprawnienie do pobytu na terenie ośrodka, lub ważnego dokumentu
tożsamości.
2. W przypadku, o którym mowa w § 6 ust. 2, świadczenie pieniężne dla rodziny
cudzoziemca albo małoletniego pozostającego pod jego opieką można wypłacić cudzoziemcowi,
który złożył wniosek o nadanie statusu uchodźcy w imieniu pozostałych osób lub cudzoziemcowi
pod opieką, którego przebywa małoletni.
3. W uzasadnionych przypadkach, gdy przemawia za tym ważny interes cudzoziemca, kwoty
przeznaczone na pomoc, o której mowa w § 2 – 6 i § 8, można wypłacić kierownikowi ośrodka
upoważnionemu przez cudzoziemca uprawnionego do otrzymania tej pomocy.
§ 12. 1. Wypłaty kwot przeznaczonych na pomoc, o której mowa w § 2 – 6 i § 8, są
dokonywane w ośrodku, w którym cudzoziemiec przebywa, a w stosunku do cudzoziemca, który
korzysta z pomocy udzielanej poza ośrodkiem, w ośrodku najbliższym miejsca pobytu
cudzoziemca.
2.
W szczególnych przypadkach, uzasadnionych stanem zdrowia, bezpieczeństwem
cudzoziemca lub względami organizacyjnymi, świadczenie pieniężne można wypłacić przekazem
pocztowym na adres wskazany przez cudzoziemca.
§ 13. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.2)



MINISTER
SPRAW WEWN TRZNYCH
I ADMINISTRACJI




2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
z dnia 26 maja 2009 r. w sprawie wysokości pomocy dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu
uchodźcy (Dz. U. Nr 80, poz. 674), które utraci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na
podstawie art. 17 ustawy z dnia … o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach (Dz. U. Nr …, poz. …).

4
UZASADNIENIE


Projekt
rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia dla ministra właściwego do
spraw wewnętrznych do wydania rozporządzenia określającego wysokość jednorazowej pomocy
pieniężnej lub wartość bonów towarowych na zakup odzieży i obuwia, stałej pomocy pieniężnej
na zakup środków higieny osobistej, kieszonkowego oraz ekwiwalentu pieniężnego w zamian za
wyżywienie, związanych z pobytem w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie
statusu uchodźcy, a także wysokość świadczenia pieniężnego na pokrycie we własnym zakresie
kosztów pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pomocy na pokrycie kosztów
wyżywienia cudzoziemca w podróży w związku z dobrowolnym powrotem do kraju, do którego
cudzoziemiec ma prawo wjazdu lub przeniesieniem do innego państwa członkowskiego
odpowiedzialnego za rozpatrywanie wniosku o nadanie statusu uchodźcy na podstawie
rozporządzenia Rady (WE) Nr 343/2003, termin i sposób wypłaty tych świadczeń oraz wysokość
stawki dziennej wyżywienia zbiorowego w ośrodku, zawartego w art. 86 ustawy z dnia
13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
(Dz. U. z 2009 r. Nr 189, poz. 1472, z 2010 r. Nr 81, poz. 531 oraz z 2011 r. Nr 73, poz. 390
i Nr …, poz. …), zwanej dalej „ustawą”.

Obecnie problematyka ta uregulowana jest w rozporządzeniu Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 maja 2009 r. w sprawie wysokości pomocy dla
cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy (Dz. U. Nr 80, poz. 674), wydanym
na podstawie art. 86 ustawy. Art. 17 ustawy z dnia … o zalegalizowaniu pobytu niektórych
cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu
cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach
utrzymał w mocy przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 86 ustawy z dnia 13 czerwca
2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U.
z 2009 r. Nr 189, poz. 1472, z późń. zm.) do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych
wydanych na podstawie art. 86 ustawy zmienianej w art. 14 tej ustawy, w brzmieniu nadanym
niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez okres 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.

Potrzeba wydania nowego rozporządzenia wynika ze zmiany treści przepisu
upoważniającego do wydania tego aktu wykonawczego.
Projekt
rozporządzenia określa wysokość jednorazowej pomocy pieniężnej lub wartość
bonów towarowych na zakup odzieży i obuwia, stałej pomocy pieniężnej na zakup środków
higieny osobistej, kieszonkowego, ekwiwalentu pieniężnego w zamian za wyżywienie,
świadczenia pieniężnego na pokrycie we własnym zakresie kosztów pobytu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej i pomocy na pokrycie kosztów wyżywienia cudzoziemca w podróży
w związku z dobrowolnym powrotem do kraju, do którego cudzoziemiec ma prawo wjazdu lub
przeniesieniem do innego państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrywanie wniosku
o nadanie statusu uchodźcy na podstawie rozporządzenia Rady (WE) Nr 343/2003, a także termin
i sposób wypłaty tych świadczeń. Ponadto, w projekcie rozporządzenia została określona
wysokość dziennej stawki wyżywienia zbiorowego w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających
się o nadanie statusu uchodźcy.
Projekt rozporządzenia utrzymuje na dotychczasowym poziomie wysokość pomocy dla
cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy. Projektodawca dokonał zmiany
w zakresie podwyższenia wysokości pomocy na pokrycie kosztów wyżywienia cudzoziemca
w podróży w związku z dobrowolnym powrotem do kraju, do którego cudzoziemiec ma prawo
wjazdu lub przeniesieniem do innego państwa członkowskiego odpowiedzialnego za
5
rozpatrywanie wniosku o nadanie statusu uchodźcy na podstawie rozporządzenia Rady (WE)
Nr 343/2003. Kwestie tę reguluje § 8 projektu rozporządzenia.
W projekcie rozporządzenia przewidziano zmianę dotychczasowego brzmienia § 1 ust. 1
pkt 6, § 6 ust. 2, § 7 ust. 1 i 3 oraz § 10 ust. 2 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i
Administracji z dnia 26 maja 2009 r. w sprawie wysokości pomocy dla cudzoziemców
ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy (Dz. U. Nr 80, poz. 674) oraz dodanie § 7.
W związku z wprowadzoną do ustawy zmianą dotyczącą m. in. zwiększenia zakresu
świadczeń, dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, o wprowadzenie
możliwości udzielania pomocy w przypadku przeniesienia się cudzoziemca do innego państwa
członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrywanie wniosku o nadanie statusu uchodźcy na
podstawie rozporządzenia Rady (WE) nr 343/2003, koniecznym stało się rozszerzenie katalogu
podmiotów, którym przysługiwać będzie określona na podstawie rozporządzenia wysokość
świadczeń.
W § 1 ust. 1 pkt 6 projektu rozporządzenia przewidziano zwiększenie zakresu świadczeń
dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy. Dotychczasowy zapis § 1 ust. 1
pkt 6 uwzględnia jedynie wysokość pomocy na pokrycie kosztów przejazdu najtańszym
środkiem komunikacji publicznej oraz pokrycie tylko części kosztów wyżywienia cudzoziemca
w podróży w związku z dobrowolnym powrotem do kraju, do którego cudzoziemiec ma prawo
wjazdu.
Proponowana zmiana rozporządzenia regulować będzie wysokość pomocy na zakup
biletów na przejazd środkiem komunikacji publicznej oraz pokrycie całkowitych kosztów
wyżywienia cudzoziemca w podróży w związku z dobrowolnym powrotem do kraju, do którego
cudzoziemiec ma prawo wjazdu lub przeniesieniem do innego państwa członkowskiego
odpowiedzialnego za rozpatrywanie wniosku o nadanie statusu uchodźcy na podstawie
rozporządzenia Rady (WE) Nr 343/2003.
W § 6 ust. 2 projektu rozporządzenia przewidziano doprecyzowanie aktualnego brzmienia
tego przepisu. Konieczność taka wynika z dotychczasowego stosowania przedmiotowego
przepisu, którego aktualne brzmienie nie jest sformułowane w sposób wystarczająco precyzyjny.
Zgodnie z brzmieniem § 6 ust. 2 cudzoziemcowi przebywającemu na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej wraz z małżonkiem lub małoletnimi dziećmi, przysługuje świadczenie
pieniężne na każdego członka rodziny w przypadku rodziny składającej się z: dwóch członków
– 20 zł, trzech członków – 15 zł, czterech i więcej członków – 12, 50 zł – na dzień. Z uwagi na
brak jasnej definicji rodziny zasadnym jest konkretne wskazanie podmiotów, którym wysokość
pomocy ustala się na podstawie obowiązującego § 6 ust. 2.
Zgodnie z treścią definicji J. Rembowskiego rodzina sensu largo jest to grupa ludzi
zjednoczonych pewną formą regularnej interakcji lub wzajemnej zależności, jak również pojęcie
rodziny utożsamia się często z pojęciem gospodarstwa domowego, ponieważ tworzy ona
jednostkowe gospodarstwo3). Natomiast zgodnie z treścią definicji J. Szczepańskiego rodzina
sensu stricte jest grupą złożoną jedynie z osób połączonych stosunkiem małżeńskim
i rodzicielskim4).
W związku z powyższym proponuje się zmianę brzmienia § 6 ust. 2: „jeżeli cudzoziemiec
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wraz z małżonkiem, swoim małoletnim
dzieckiem lub małoletnim dzieckiem pozostającym pod jego opieką, wysokość świadczenia
pieniężnego na każdą osobę wynosi, w przypadku: dwóch osób – 20 zł, trzech osób – 15 zł,

3) J. Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa 1970.
4) J. Rembowski, Rodzina w świetle psychologii, WSiP, Warszawa 1986.