Rządowy projekt ustawy o zalegalizowaniu pobytu niektórych cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i ustawy o cudzoziemcach

4
3) posiadanie lub spożywanie napojów alkoholowych;
4) zakłócanie porządku publicznego;
5) przyjmowanie na nocleg osób nieuprawnionych do przebywania w ośrodku;
6) samowolne przenoszenie wyposażenia pomieszczeń mieszkalnych ośrodka;
7) używanie dodatkowych urządzeń grzewczych lub innych urządzeń, których używanie
może zakłócić prawidłowe funkcjonowanie ośrodka;
8) wynoszenie posiłków ze stołówki;
9) pozostawianie małoletnich dzieci bez opieki rodziców lub opiekunów;
10) fotografowanie lub filmowanie osób znajdujących się na terenie ośrodka bez ich zgody;
11) niszczenie mienia ośrodka oraz mienia innych cudzoziemców przebywających w ośrodku;
12) prowadzenie działalności w celach zarobkowych;
13) wykorzystywanie pomieszczeń ośrodka niezgodnie z przeznaczeniem;
14) palenie wyrobów tytoniowych z wyjątkiem wyznaczonych do tego miejsc poza terenem
budynku mieszkalnego.

§ 12. W ośrodku można organizować zajęcia kulturalno-oświatowe lub sportowe
z udziałem instytucji, organizacji, stowarzyszeń i innych podmiotów oraz osób fizycznych.

§ 13. Ośrodek nie odpowiada za:
1) pieniądze lub inne przedmioty wartościowe przechowywane przez cudzoziemca
w ośrodku;
2) uszkodzenie lub utratę samochodu lub innego pojazdu należącego do cudzoziemca.

§ 14. 1. Wnioski, skargi i prośby cudzoziemców są przyjmowane przez kierownika
ośrodka oraz inne wyznaczone przez niego osoby.
2. Skargi i wnioski dotyczące kierownika ośrodka oraz w sprawach funkcjonowania
i warunków pobytu w ośrodku są przekazywane do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców
bez pośrednictwa kierownika ośrodka.

§ 15. Tekst regulaminu pobytu w ośrodku oraz informacje o podmiotach udzielających
bezpłatnej pomocy prawnej w sprawach o nadanie statusu uchodźcy oraz o organizacjach
pozarządowych lub międzynarodowych, do których zadań statutowych należą sprawy
uchodźców, umieszcza się w widocznym miejscu na terenie ośrodka w języku polskim oraz
w językach zrozumiałych dla przebywających w ośrodku cudzoziemców.

§ 16. Cudzoziemiec opuszczając ośrodek, powinien zwrócić pracownikowi identyfikator.


5

UZASADNIENIE

Projekt rozporządzenia stanowi wykonanie upoważnienia dla ministra właściwego do
spraw wewnętrznych do wydania rozporządzenia określającego regulamin pobytu w ośrodku
dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy, obejmujący w szczególności
warunki wstępu na teren ośrodka oraz odwiedzin, sposób organizacji posiłków, przepisy
porządkowe oraz sposób przyjmowania wniosków i skarg, uwzględniając w szczególności
potrzeby cudzoziemców przebywających w ośrodku, a także konieczność zapewnienia
bezpiecznych warunków pobytu na terenie ośrodka oraz sprawnego jego funkcjonowania,
zawartego w art. 82 ust. 2 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom
ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2009 r. Nr 189, poz. 1472,
z 2010 r. Nr 81, poz. 531 oraz z 2011 r. Nr 73, poz. 390 i Nr …, poz. …), zwanej dalej
„ustawą”.
Obecnie problematyka ta jest uregulowana w rozporządzeniu Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji z dnia 4 maja 2009 r. w sprawie regulaminu pobytu
w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy (Dz. U. Nr 71,
poz. 616), wydanym na podstawie art. 82 ust. 2 ustawy.

Potrzeba wydania nowego rozporządzenia wynika ze zmiany treści przepisu
upoważniającego ministra właściwego do spraw wewnętrznych do wydania tego aktu
wykonawczego.
W
związku z sugestiami zgłoszonymi przez Rządowe Centrum Legislacji, prawa
i obowiązki cudzoziemców przebywających w ośrodkach dla cudzoziemców ubiegających się
o nadanie statusu uchodźcy zostały przeniesione z rozporządzenia do ustawy. Prawa
i obowiązki nie mające charakteru czysto porządkującego pobyt w ośrodku dla cudzoziemców
ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy winny być określone w ustawie, czyli w akcie
prawnym wyższego rzędu. Natomiast w projekcie pozostały przepisy porządkujące dotyczące
pobytu cudzoziemców w ośrodkach dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu
uchodźcy.

Zaproponowane w projekcie rozporządzenia zmiany wynikają przede wszystkim
z doświadczeń zebranych w trakcie stosowania przepisów tego rozporządzenia, jak również
potrzeby dokonania zmian w przepisach, których brzmienie budziło wątpliwości
interpretacyjne tej natury, że jedynie zmiana tych przepisów pozwoli na właściwe stosowanie
zawartych w nich norm prawnych.
Regulamin pobytu w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu
uchodźcy stanowi załącznik do projektu rozporządzenia. Obejmuje on w szczególności
warunki wstępu na teren ośrodka oraz odwiedzin, sposób organizacji posiłków, przepisy
porządkowe oraz sposób przyjmowania wniosków i skarg, z uwzględnieniem potrzeb
cudzoziemców przebywających w ośrodku, a także konieczność zapewnienia bezpiecznych
warunków pobytu na terenie ośrodka oraz sprawnego jego funkcjonowania. Opracowanie
zasad pobytu cudzoziemców w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu
uchodźcy ma na celu zapewnienie porządku w trakcie przyjmowania i podczas pobytu
cudzoziemca w tym ośrodku. Projekt określa podstawowe przepisy porządkowe, które
cudzoziemiec przebywający w ośrodku powinien przestrzegać, czynności towarzyszące
przyjmowaniu i zakwaterowaniu cudzoziemca w ośrodku, warunki odwiedzin osób
z zewnątrz, a także formalności związane z opuszczaniem ośrodka przez cudzoziemca.
§ 1 – 5 regulaminu określają zasady przyjęcia do ośrodka dla cudzoziemców
ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy oraz zasady zakwaterowania w pomieszczeniach
mieszkalnych ośrodka.


6
Z uwagi na zmianę zapisów dotyczących praw i obowiązków cudzoziemców
przebywających w ośrodkach dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu
uchodźcy, konieczna stała się modyfikacja treści obecnego § 2 dotycząca złożenia przez
cudzoziemca oświadczenia na piśmie, iż został on poinformowany o przysługujących mu
prawach i ciążących na nim obowiązkach oraz zapoznany z przepisami regulującymi
udzielanie pomocy dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy
i regulaminem pobytu w ośrodku.
W wyniku doświadczeń zebranych na gruncie stosowania przepisów przedmiotowego
rozporządzenia koniecznym stało się doprecyzowanie aktualnego brzmienia § 4 (§ 3
projektu) poprzez wskazanie przedmiotów, z których cudzoziemiec zobowiązany jest
rozliczyć się przy opuszczaniu ośrodka dla cudzoziemców a które wcześniej otrzymał za
pokwitowaniem.
Zgodnie z aktualnym brzmieniem § 7 wejście na teren ośrodka Policji, Staży
Granicznej oraz innych organów porządku publicznego uzależnione jest każdorazowo od
uzyskania zgody Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, co znacznie utrudnia lub ogranicza
w czasie możliwość podjęcia przez te organy działań np. w sytuacji, gdy zagrożone zostają
dobra osobiste cudzoziemców lub pracowników ośrodka.
Dotychczasowa praktyka wskazała konieczność wprowadzenia zmian ww. regulacji.
Zaproponowane brzmienie § 6 regulaminu przewiduje wyłączenie funkcjonariuszy Policji,
Straży Granicznej oraz innych organów porządku publicznego z katalogu podmiotów, które
muszą każdorazowo występować do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o wyrażenie
zgody na wejście na teren ośrodka. Będą oni mogli wejść na teren ośrodka po uprzednim
zawiadomieniu o takim zamiarze kierownika ośrodka.
Za przedstawionym rozwiązaniem przemawiają przede wszystkim względy
bezpieczeństwa cudzoziemców przebywających w ośrodkach, jak również względy
organizacyjne, potrzeba wyeliminowania wejść osób nieuprawnionych do pobytu w ośrodku
w celu nielegalnego zamieszkania oraz konieczność reglamentowania wejść osób spoza
ośrodka w sytuacji np. reżimu sanitarno-epidemiologicznego. Takie samo uprzywilejowanie
w tym zakresie mają przedstawiciele Urzędu Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych
do Spraw Uchodźców oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych.
Brzmienie § 7 projektu określa godziny odwiedzin. W stosunku do poprzedniej
regulacji godziny odwiedzin nie uległy zmianie. Istnieje natomiast możliwość wydłużenia
godzin odwiedzin, nie później jednak niż do godziny 22°°.
W § 8 projektu zostały uregulowane kwestie wyżywienia w ośrodku. Określony
w regulaminie
przedział godzinowy wydawania posiłków zapewnia sprawność
funkcjonowania ośrodka, zwłaszcza w tym przypadku dotyczy to pracy osób
przygotowujących posiłki dla cudzoziemców. Jednocześnie godziny wydawania posiłków
mogą być zmienione przez kierownika ośrodka, jeżeli wymagają tego względy organizacyjne
lub przemawia za tym ważny interes cudzoziemców.
Przepis § 9 projektu reguluje kwestie udostępniania pomieszczenia kuchennego do
przygotowywania posiłków oraz pomieszczenia wyposażonego w urządzenia chłodnicze do
przechowywania artykułów żywnościowych.
Przepis § 10 projektu określa obowiązki cudzoziemca przebywającego w ośrodku, do
których należą: szczególna troska o bezpieczeństwo małoletnich dzieci pozostających pod
jego opieką, przestrzeganie ciszy nocnej, powrót do ośrodka przed godziną 23°°, posiadanie
i okazywanie na żądanie pracownika zaświadczenia tożsamości cudzoziemca oraz
identyfikatora, pozostawianie pracownikowi ochrony ośrodka identyfikatora przy
każdorazowym opuszczaniu terenu ośrodka oraz udostępnianie pomieszczeń mieszkalnych.


7
Projektowane brzmienie § 11 jest doprecyzowaniem katalogu działań zabronionych
cudzoziemcom na terenie ośrodka. Uniemożliwi to cudzoziemcom uchylanie się od zasad
panujących w ośrodku poprzez powoływanie się na luki prawne w aktualnym brzmieniu tego
przepisu.
W § 12 projektu przewidziano możliwość organizowania zajęć kulturalno-
-oświatowych lub sportowych z udziałem instytucji, organizacji, stowarzyszeń i innych
podmiotów oraz osób fizycznych.
Przepis § 13 projektu rozszerza zawarty w aktualnym § 15 katalog przedmiotów, za
utratę lub uszkodzenie których ośrodek nie odpowiada.
Przepis § 14 projektu reguluje sposób i tryb składania wniosków, skarg i próśb.
Wnioski, skargi i prośby cudzoziemców są przyjmowane przez kierownika ośrodka oraz inne
wyznaczone przez niego osoby, także w czasie bezpośrednich kontaktów z cudzoziemcami.
Natomiast skargi i wnioski dotyczące kierownika ośrodka oraz w sprawach funkcjonowania
i warunków pobytu w ośrodku są przekazywane do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców
bez pośrednictwa kierownika ośrodka.
Projektowany § 15 oraz § 16 dostosowuje brzmienie obecnie obowiązującego § 17
oraz § 18 regulaminu do zmian wprowadzonych w projektowanym rozporządzeniu.
W projekcie zaproponowano, aby rozporządzenie weszło w życie po upływie 14 dni
od dnia ogłoszenia.

Wst pna opinia o zgodności projektu z prawem Unii Europejskiej
Projekt
rozporządzenia nie podlega prawu Unii Europejskiej.

Informacja o podleganiu projektu notyfikacji


Projekt
rozporządzenia nie zawiera przepisów technicznych, a zatem nie podlega
obowiązkowi notyfikacji, zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach rozporządzenia
Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego
systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65,
poz. 597).

Projekt
rozporządzenia nie wymaga przedłożenia właściwym instytucjom i organom
Unii Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu uzyskania opinii,
dokonania konsultacji lub uzgodnienia.


8

OCENA SKUTKÓW REGULACJI (OSR)

1. Podmioty, na które oddziałuje rozporz dzenie
Przepisy projektu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
w sprawie regulaminu pobytu w ośrodku dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie
statusu uchodźcy będą oddziaływać na następujące podmioty:
1) cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy,
2) Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców,
3) Policję,
4) Straż Graniczną.

2. Konsultacje
społeczne
Projekt rozporządzenia został opracowany w resorcie spraw wewnętrznych i administracji
a w procesie uzgodnień międzyresortowych projekt zostanie przedstawiony do
zaopiniowania: członkom Rady Ministrów, Szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów
a także Prezesowi Rządowego Centrum Legislacji. Ponadto projekt będzie poddany
konsultacjom z: Helsińską Fundacją Praw Człowieka, Wysokim Komisarzem Narodów
Zjednoczonych do Spraw Uchodźców, Stowarzyszeniem Amnesty International, Polską
Agencją Humanitarną, Instytutem na Rzecz Państwa Prawa, Stowarzyszeniem Interwencji
Prawnej, Fundacją Edukacji i Twórczości, Polskim Czerwonym Krzyżem oraz Centrum
Pomocy Prawnej im. Haliny Nieć.
W ramach konsultacji społecznych i w celu wykonania obowiązku wynikającego z art. 5
ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa
(Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) projekt rozporządzenia zostanie umieszczony na
stronie internetowej Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.

3. Wpływ rozporz dzenia na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa
i budżety jednostek samorz du terytorialnego
W związku z tym, że projekt rozporządzenia nie prowadza rozwiązań, z którymi
wiązałaby się konieczność poniesienia jakichkolwiek kosztów, wejście w życie
projektowanego rozporządzenia nie spowoduje wydatków i nie wpłynie na zmniejszenie
dochodów budżetu państwa oraz budżetu jednostek samorządu terytorialnego.

4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na rynek pracy.

5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsi biorczość, w tym na
funkcjonowanie przedsi biorstw
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na konkurencyjność gospodarki
i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.

6. Wpływ regulacji na sytuacj i rozwój regionalny
Wejście w życie rozporządzenia nie będzie miało wpływu na sytuację i rozwój regionalny.

22/06/BS