Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie prawnej odmian roślin

Druk nr 3603

Warszawa, 28 września 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Pan

Grzegorz
Schetyna
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2
kwietnia 1997 r. i na podstawie art. 32 ust. 2 regulaminu Sejmu niżej podpisani
posłowie wnoszą projekt ustawy:

- o zmianie ustawy o ochronie prawnej
odmian roślin.

Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy
upoważniamy pana posła Sławomira Zawiślaka.

(-) Andrzej Adamczyk; (-) Waldemar Andzel; (-) Iwona Arent; (-) Piotr
Babinetz; (-) Barbara Bartuś; (-) Dariusz Bąk; (-) Andrzej Bętkowski;
(-) Mariusz Błaszczak; (-) Antoni Błądek; (-) Aleksander Chłopek;
(-) Daniela Chrapkiewicz; (-) Andrzej Ćwierz; (-) Andrzej Mikołaj Dera;
(-) Zbigniew Dolata; (-) Bartłomiej Dorywalski; (-) Jacek Falfus; (-) Adam
Gawęda; (-) Mieczysław Golba; (-) Kazimierz Gołojuch; (-) Jerzy
Gosiewski; (-) Artur Górski; (-) Krystyna Grabicka; (-) Kazimierz Hajda;
(-) Wiesław Janczyk; (-) Grzegorz Janik; (-) Dariusz Kaczanowski;
(-) Beata Kempa; (-) Sławomir Kłosowski; (-) Wojciech Kossakowski;
(-) Henryk
Kowalczyk;
(-) Leonard
Krasulski;
(-) Elżbieta Kruk;
(-) Krzysztof Lipiec; (-) Krzysztof Maciejewski; (-) Barbara Marianowska;
(-) Gabriela Masłowska; (-) Jerzy Materna; (-) Marek Matuszewski;
(-) Kazimierz Matuszny; (-) Wojciech Mojzesowicz; (-) Kazimierz Moskal;
(-) Maria Nowak; (-) Jacek Osuch; (-) Anna Paluch; (-) Stanisław Pięta;
(-) Jacek Pilch; (-) Marek Polak; (-) Piotr Polak; (-) Jan Religa; (-) Adam
Rogacki; (-) Józef Rojek; (-) Jarosław Rusiecki; (-) Monika Ryniak;
(-) Dariusz Seliga; (-) Anna Sikora; (-) Kazimierz Smoliński; (-) Anna
Sobecka; (-) Krzysztof Sońta; (-) Piotr Stanke; (-) Stefan Strzałkowski;
(-) Jolanta Szczypińska; (-) Andrzej Szlachta; (-) Adam nieżek; (-) Robert
Telus; (-) Ryszard Terlecki; (-) Krzysztof Tołwiński; (-) Teresa Wargocka;
(-) Jan Warzecha; (-) Waldemar Wiązowski; (-) Jadwiga Wiśniewska;
(-) Tadeusz Wita; (-) Sławomir Worach; (-) Tadeusz Woźniak; (-) Marzena
Dorota Wróbel; (-) Anna Zalewska; (-) Wojciech Szczęsny Zarzycki;
(-) Sławomir Zawiślak; (-) Jarosław Zieliński; (-) Maria Zuba; (-) Jarosław
aczek; (-) Wojciech ukowski.
USTAWA
z dnia ………….. 2010 roku
o zmianie ustawy o ochronie prawnej odmian roślin
Art. 1
W ustawie z dnia 26 czerwca 2003 roku o ochronie prawnej odmian roślin w art. 23
ust. 3 otrzymuje brzmienie:

„3. Posiadacz gruntów rolnych o powierzchni do 25 ha może używać materiału
ze zbioru odmiany chronionej wyłącznym prawem, będącej odmianą roślin, o których
mowa w ust. 2 pkt 1, jako materiału siewnego bez konieczności uiszczania opłaty na
rzecz hodowcy.”.

Art. 2
Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

UZASADNIENIE



Projekt ustawy zakłada zmianę ustępu 3 w art. 23 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 roku
o ochronie prawnej odmian roślin. Dzisiejsze brzmienie ustawy zakłada, iż posiadacz
gruntów rolnych o powierzchni do 10 ha może używać materiału ze zbioru odmiany
chronionej wyłącznym prawem, będącej odmianą roślin, o których mowa w ust. 2 pkt 1 tego
artykułu, tj. pszenicy zwyczajnej, żyta, jęczmienia, pszenżyta, owsa, kukurydzy, rzepaku
ozimego, ziemniaka, jako materiału siewnego bez konieczności uiszczania opłaty na rzecz
hodowcy. Projektowana regulacja zakłada zwiększenie powierzchni gruntów rolnych do 25
ha.
Ustalenie areału na wskazanym poziomie jest zgodne ze stanowiskiem Rady
Ministrów z dnia 19 listopada 2009 r., dotyczącym projektu ustawy o zmianie ustawy o
ochronie prawnej odmian roślin, procedowanej przez Sejm RP w 2009 roku (druk nr 2274),
zakładającym zwiększenie przedmiotowego areału do 100 h. Jest zgodne także z
prawodawstwem wspólnotowym Unii Europejskiej. W odniesieniu do przedmiotowego
zagadnienia przepisy rozporządzenia Rady (WE) nr 2100/94 z dnia 27 lipca 1994 r. w sprawie
wspólnotowego systemu ochrony odmian roślin oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr
1768/95 z dnia 24 lipca 1995 r. ustanawiającego przepisy wykonawcze w zakresie odstępstwa
rolnego przewidzianego w art. 14 ust.3 rozporządzenia Rady (WE) nr 2100/94 z dnia 27 lipca
1994 r., na które powołuje się Rada Ministrów w w/w stanowisku, zwalniają tzw. „drobnych
rolników” z obowiązku uiszczania opłaty od rozmnożeń własnych. Definiując pojęcie
„drobnego rolnika” wspólnotowy prawodawca przyjął normę produkcyjną zamiast
obszarowej, co sprawia, że na gruncie polskim, „drobny rolnik” to taki, który prowadzi
gospodarstwo rolne o powierzchni gruntów ornych nie przekraczającej 28,3 ha lub który
uprawia ziemniaki na powierzchni do 8,9 ha niezależnie od wielkości gospodarstwa rolnego.
Tym samym projektowana regulacja, zakładająca zwolnienie rolników posiadających
gospodarstwa o areale do 25 ha z opłat za używanie własnego materiału siewnego, jest
zgodna z prawem Unii Europejskiej.

Projektowana regulacja prawna pozostaje również w zgodzie z wiążącymi
Rzeczpospolitą Polską postanowieniami ratyfikowanej umowy międzynarodowej –
Międzynarodowej Konwencji Ochrony Nowych Odmian Roślin. Art.14 Konwencji UPOV
określa zakres praw hodowcy, a więc działania w odniesieniu do materiału siewnego odmiany
chronionej, które wymagają zgody hodowcy. Wyłączne prawo obejmuje materiał siewny,
materiał ze zbioru oraz produkty wytworzone bezpośrednio z tego materiału i dotyczy
wytwarzania lub rozmnażania, oferowania do sprzedaży, sprzedaż lub inne formy marketingu,
eksport, import i przechowywanie Zgodnie z art. 15 ust. 2 Konwencji UPOV„Odstępując od
postanowień Artykułu 14, każda Umawiająca się Strona może w rozsądnych granicach i pod
warunkiem ochrony uzasadnionych interesów hodowcy, ograniczyć prawo hodowcy w
odniesieniu do odmiany, aby umożliwić rolnikom używanie do rozmnożenia we własnym
gospodarstwie materiału ze zbioru chronionej odmiany lub odmiany w art. 14 ust. 5 lit. a) pkt
(i) lub (ii), uzyskanego z uprawy we własnym gospodarstwie”.
Niewątpliwie zwolnienie z opłat tzw. drobnych rolników, których gospodarstwa nie
przekraczają wielkości 25 ha gruntów ornych, jest działaniem „w rozsądnych granicach” i nie
narusza „uzasadnionych interesów hodowcy”, który swe przychody uzyskuje przede
wszystkim od posiadaczy gospodarstw dużych i wielkich.

Sytuacja obecna, w której polscy rolnicy są zmuszeni do uiszczania opłaty hodowcom
za możliwość używania własnego materiału siewnego, o ile ich grunty rolne przekraczają
powierzchnię 10 ha, szczególnie w obliczu kryzysu na polskiej wsi, wymaga zmiany. Dlatego
powiększenie powierzchni gruntów rolnych, na których można dokonywać zasiewu, do 25 ha
pozwoli zaoszczędzić polskim rolnikom dosyć pokaźne kwoty, które będą mogły być
przeznaczone na inne palące potrzeby. Proponowana zmiana ta jest szczególnie potrzebna
właśnie teraz, w dobie kryzysu gospodarczego, szczególnie dotkliwie odczuwanego na
polskiej wsi. W obecnej, niezwykle trudnej sytuacji rolników polskich każda ulga, w postaci
obniżenia kosztów produkcji rolnej, jest niezwykle potrzebna.
Projektowana regulacja nie wpłynie jednocześnie zbyt ujemnie na budżety firm
hodowlano-nasiennych, które większość swoich przychodów z tytułu w/w opłat pozyskują
przede wszystkim z dużych i wielkich gospodarstwa rolnych, przekraczających swym areałem
wielkość 25 h.

Projekt ustawy wychodzi naprzeciw gospodarstwom rodzinnym i dlatego rodzi
pozytywne skutki społeczno-gospodarcze.

Projektowana regulacja nie powoduje żadnych skutków finansowych dla budżetu
państwa ani budżetów jednostek samorządu terytorialnego.