Rządowy projekt ustawy o kredycie konsumenckim
ustawa określa zasady i tryb zawierania umów o kredyt konsumencki, obowiązki kredytodawcy i pośrednika kredytowego w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy o kredyt konsumencki oraz obowiązki konsumenta, kredytodawcy i pośrednika kredytowego w związku z zawartą umową o kredyt konsumencki, obowiązki kredytodawcy i pośrednika kredytowego w zakresie informacji udzielanych przed zawarciem umowy o kredyt zabezpieczony hipoteką oraz obowiązki w zakresie informacji zawartych w umowie o kredyt zabezpieczony hipoteką. Ustawa określa również skutki uchybienia obowiązkom kredytodawcy.
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 3596
- Data wpłynięcia: 2010-11-16
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o kredycie konsumenckim
- data uchwalenia: 2011-05-12
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 126, poz. 715
3596
hipoteką w ramach projektowanej
związanym z nieruchomością;
ustawy o kredycie konsumenckim
w zakresie przedkontraktowych
obowiązków informacyjnych oraz
obowiązków informacyjnych w
umowie. Jego przyjęcie
uzasadnione jest potrzebą
zapewnienia odpowiedniej
ochrony konsumenta.
Ponieważ umowy kredytu
hipotecznego mają długoletni
charakter, a także wysokość
obciążenia jest bardzo wysoka,
zakres obowiązków
informacyjnych przedumownych,
a także transparentność
postanowień umów kredytu
hipotecznego ma kluczowe
znaczenie dla kredytobiorców. Z
tego też względu, uzasadnione jest
wprowadzenie regulacji w
zakresie informacyjnym
przedkontraktowym oraz
kontraktowym na poziomie
ustawy.
Potrzeba uregulowania zakresu
informacyjnego umów kredytów
hipotecznych na poziomie ustawy,
a nie na poziomie np. kodeksu
dobrych praktyk wynika również z
analizy obecnie obowiązujących
regulacji w tym zakresie,
dokonanej podczas prac nad
założeniami do nowej ustawy o
kredycie konsumenckim oraz
ograniczonymi możliwościami
oddziaływania Komisji Nadzoru
Finansowego na egzekwowanie
stosowania przez banki
Rekomendacji KNF.
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N
Tego rodzaju kredytu, jeżeli nie są
ust. 1
b) umów o kredyt przeznaczony na sfinansowanie
zabezpieczone hipoteką, będą
lit. b
nabycia lub utrzymania prawa własności nieruchomości
podlegały przepisom ustawy o
gruntowej lub istniejącego lub planowanego budynku;
kredycie konsumenckim w
2
pełnym zakresie. Całkowite
wyłączenie tego rodzaju kredytów
obniżyłoby ochronę
konsumentów. Z praktyki wynika,
że tego rodzaju kredyty są w
większości zabezpieczane na
hipotece, co w takich przypadkach
będzie oznaczało, że jedynie
niektóre przepisy ustawy będą
miały zastosowanie (patrz punkt
powyżej)
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N Art. 3. 1. Przez umowę o kredyt konsumencki
Ponadto, dokonując oceny rynku
ust. 1
c) umów o kredyt, którego całkowita kwota jest niższa
rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie
kredytów konsumenckich w
lit. c
niż 200 EUR lub wyższa niż 75.000 EUR;
większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty Polsce, za zasadne uznano,
w walucie innej niż waluta polska, który
rozszerzenie zakresu stosowania
kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela nowej ustawy o kredycie
lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi.
konsumenckim na kredyty poniżej
200 Euro, a tym samym
utrzymanie status quo ustawy z
dnia 20 lipca 2001 r. o kredycie
konsumenckim (Dz. U. z 2001 r.
Nr 100, poz. 1081 ze zm.) w tym
zakresie.
Za przyjęciem takiego
rozwiązania przemawiają
następujące argumenty. Po
pierwsze, wciąż znaczna liczba
kredytów udzielanych na polskim
rynku finansowym opiewa na
drobne kwoty poniżej 200 Euro
(ok. 900 zł).
Kolejnym argumentem, dla
którego należy rozszerzyć zakres
stosowania nowej ustawy o
kredycie konsumenckim na
kredyty o niskiej wartości, jest
zagrożenie nadużywania pozycji
pożyczkodawców w stosunku do
klientów. Należy zwrócić uwagę,
iż podmioty udzielające drobnych
pożyczek to najczęściej tzw.
parabanki, które aktualnie nie
podlegają żadnym innym
reglamentacjom w Polsce, co
3
może stwarzać potencjalne
zagrożenie dla konsumentów.
Ponadto, wyłączenie kredytów do
200 Euro z zakresu zastosowania
nowej ustawy o kredycie
konsumenckim mogłoby również
spowodować obchodzenie
przepisów przez instytucje
finansowe poprzez zawieranie
kilku umów kredytowych
opiewających na mniejsze kwoty.
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N Art. 4. 1. Ustawy nie stosuje się do umów:
ust. 1
d) umów najmu lub leasingu, jeżeli ani sama umowa, ani
2) leasingu, jeżeli umowa nie przewiduje obowiązku
lit. d
jakakolwiek umowa odrębna nie przewidują obowiązku
przeniesienia własności przedmiotu umowy na
nabycia przedmiotu umowy; domniemywa się, że taki
konsumenta, z zastrzeżeniem ust. 4;
obowiązek istnieje, jeżeli kredytodawca decyduje o tym
jednostronnie;
Art. 4. 4 Ustawę stosuje się do umów leasingu i
najmu jeżeli umowa odrębna, od tych umów,
przewiduje przeniesienie własności przedmiotu tych
umów, od żądania kredytodawcy.
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N Art. 4. 2 W zakresie:
ust. 1
e) umów o kredyt w rachunku bieżącym, który musi być
2) umów o kredyt w rachunku oszczędnościowo-
lit. e
spłacany w ciągu jednego miesiąca;
rozliczeniowym konsumenta, który jest spłacany
przez konsumenta w terminie do jednego miesiąca
stosuje się art. 17 ust. 4;
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N Art. 4. 1. Ustawy nie stosuje się do umów:
Ponieważ dyrektywa o kredycie
ust. 1
f) umów o kredyt nieoprocentowany i wolny od
1) w których konsument nie jest zobowiązany do
konsumenckim kwestie
lit. f
wszelkich opłat oraz umów o kredyt zawartych na
zapłaty oprocentowania oraz innych kosztów
ewentualnego uregulowania umów
warunkach przewidujących jego spłatę w terminie trzech
związanych z udzieleniem lub spłatą kredytu
o kredyt, na mocy których termin
miesięcy i wymóg uiszczenia jedynie nieznacznych
konsumenckiego;
spłaty nie przekracza trzech
opłat;
miesięcy a konsument
zobowiązany jest uiścić jedynie
„nieznaczne opłaty” pozostawia w
gestii państw członkowskich,
opowiedziano się za włączeniem
do zakresu zastosowania ustawy o
kredycie konsumenckim umów o
kredyt na mocy których termin
spłaty nie przekracza trzech
miesięcy a konsument
zobowiązany jest uiścić jedynie
4
nieznaczne opłaty. Przyjęcie tego
rozwiązania spowoduje de facto
utrzymanie aktualnego stanu
prawnego w tym zakresie.
Obecnie kredyty krótkoterminowe
tzw. „chwilówki” podlegają w
pełnym zakresie ustawie o
kredycie konsumenckim.
Wyłączenie ich z zakresu
zastosowania nowej ustawy o
kredycie konsumenckim, nawet
przy próbie doprecyzowania
pojęcia „nieznacznych opłat”
mogłoby stanowić zagrożenie
obchodzenia przepisów prawa np.
poprzez zawieranie kilku
krótkoterminowych umów
następujących po sobie, bądź
wprowadzenie takiej konstrukcji
kredytu, w której rzeczywisty
koszt byłby ukryty. Ponadto,
wydaje się, że nieuzasadnione jest
pozbawienie konsumenta ochrony
z uwagi na okres kredytowania,
ponosi on bowiem jakiś koszt,
natomiast subiektywną oceną jest
czy określony koszt kredytu jest
nieznaczny czy też nie, trudno
wyznaczyć taką granicę, a
pozostawienie niedookreślonego
pojęcia na gruncie prawa
polskiego rodzi zbyt duże ryzyko
nadużywania tego instrumentu
przez przedsiębiorców.
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N Art. 4. 1. Ustawy nie stosuje się do umów:
ust. 1
g) umów o kredyt udzielany przez pracodawcę swoim
5) o kredyt udzielany wyłącznie pracownikom
lit. g
pracownikom w ramach jego działalności dodatkowej,
zatrudnionym u danego pracodawcy w ramach
nieoprocentowany lub oprocentowany według
działalności dodatkowej, w której pracownik nie jest
rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania niższej od
zobowiązany do zapłaty oprocentowania lub
powszechnie stosowanych na rynku i który nie jest
zobowiązany jest do zapłaty rzeczywistej rocznej
oferowany ogółowi społeczeństwa;
stopy oprocentowania niższej od powszechnie
stosowanych na rynku;
5
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N Art. 4. 1. Ustawy nie stosuje się do umów:
ust. 1
h) umów o kredyt zawartych z przedsiębiorstwami
3) zawieranych z podmiotami, o których mowa
lit. h
inwestycyjnymi zdefiniowanymi w art. 4 ust. 1
w art. 3 pkt 32 i 33 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o
dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i
obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. Nr 183,
Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków
poz. 1538, z późn. zm.i))
instrumentów finansowych(9) lub z instytucjami
kredytowymi zdefiniowanymi w art. 4 dyrektywy Rady
2006/48/WE w celu umożliwienia inwestorowi
przeprowadzenia transakcji mającej związek z
przynajmniej jednym instrumentem wymienionym w
sekcji C załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE, w
przypadku gdy przedsiębiorstwo inwestycyjne lub
instytucja kredytowa udzielająca kredytu bierze udział w
takiej transakcji;
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N Art. 4 . 1. Ustawy nie stosuje się do umów:
ust. 1
i) umów o kredyt, które są wynikiem ugody osiągniętej
4) o kredyt, będących wynikiem ugody sądowej lub
lit. i
w sądzie lub przed innym organem ustawowym;
ugody, która jest wynikiem postępowania
mediacyjnego;
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N
Art. 3. 2. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się
ust. 1
j) umów o kredyt, które dotyczą odroczonej spłaty - bez
w szczególności:
lit. j
żadnych opłat - istniejącego zadłużenia;
3) umowę o odroczeniu konsumentowi terminu
spełnienia świadczenia pieniężnego, jeżeli konsument
zobowiązany jest do poniesienia jakichkolwiek
kosztów związanych z odroczeniem spełnienia
świadczenia;
Art. 2
Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do:
N
Ponieważ dyrektywa o kredycie
ust. 1
k) umów o kredyt, przy zawieraniu których od
konsumenckim kwestie
lit. k
konsumenta wymaga się złożenia tytułem
ewentualnego uregulowania
zabezpieczenia przedmiotu u kredytodawcy, jeżeli
kredytów lombardowych także
odpowiedzialność konsumenta jest ściśle ograniczona do
pozostawia w gestii państw
tego zastawionego przedmiotu;
członkowskich, opowiedziano się
za objęciem pożyczek
lombardowych przepisami ustawy
o kredycie konsumenckim.
Pierwszym argumentem
przemawiającym za przyjęciem
tego rozwiązania na gruncie nowej
ustawy jest fakt, iż aktualnie tzw.
pożyczki lombardowe nie są
6