Rządowy projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym

w wyniku zarzucanego naruszenia, ze względu na naruszenie przez takie decyzje prawa
wspólnotowego lub przepisów krajowych, które wprowadzają je w życie.
W związku z powyższym, w projekcie przewidziana została możliwość złożenia
przez zainteresowany podmiot skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego właściwego
dla organizatora, który zawarł umowę, w terminie 10 dni od dnia, w którym skarżący
powziął lub przy zachowaniu należytej staranności mógł powziąć informację o czynności
podjętej przez organizatora w sprawie. Należy mieć przy tym na uwadze, że każdy podmiot
ma możliwość uzyskania informacji na temat zamiaru zawarcia umowy w Biuletynie
Informacji Publicznej, w którym informacja taka powinna się znale ć w terminie co najmniej
jednego roku lub sześciu miesięcy przed planowanym dniem zawarcia umowy. Zagadnienie
to zostało omówione wyżej.
W celu zapewnienia przewidzianego w rozporządzeniu (WE) nr 1370/2007 szybkiego
i skutecznego skontrolowania czynności organizatora, wprowadzono przepis, który nakłada
na sąd obowiązek rozpoznania skargi niezwłocznie, jednak nie pó niej niż w terminie 30 dni
od dnia otrzymania akt wraz z odpowiedzią na skargę.

12. Kary pieniężne

Projekt ustawy przewiduje kary pieniężne za naruszenia obowiązków lub warunków
wynikających z przepisów projektu ustawy w zakresie publicznego transportu zbiorowego
realizowanego w transporcie drogowym (art. 58 projektu). Kary te nakładane są w drodze
decyzji administracyjnej i stanowią dochód organizatora właściwego ze względu na miejsce
przeprowadzonej kontroli. Jest to uzasadnione możliwością przeprowadzania kontroli
również przez pracowników danego organizatora. Z uwagi na to, że np. na obszarze gminy
właściwym organizatorem może być również powiat lub województwo, uzasadnione będzie
wpływanie dochodów z kar pieniężnych do budżetu właściwego organizatora, którego
pracownik przeprowadził kontrolę.

Kary
pieniężne przewidziane w projektowanym art. 59 ustawy zostały wprowadzone
w celu zapewnienia realizacji obowiązków nałożonych na operatorów i przewo ników
związanych z posiadaniem odpowiednich dokumentów uprawniających do wykonywania
publicznego transportu zbiorowego i wypełnianiem obowiązku związanego ze zwrotem
dokumentów w przypadkach przewidzianych w projekcie. Poszczególne kary zostały
wskazane przy omawianiu właściwych przepisów projektu, do których mają zastosowanie.

36
W art. 60 wskazano na realizację jakich zadań dochód z ww. kar powinien być
przeznaczony.

13. Zmiany w przepisach obowiązujących

a) zmiany dotyczące przepisów ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe
(Dz. U. z 2000 r. Nr 50, poz. 601, z pó n. zm.)

Zaproponowane zmiany polegają przede wszystkim na dostosowaniu obowiązujących
przepisów Prawa przewozowego, regulującego zasady wykonywania przewozu osób, w tym
regularnego przewozu osób, do przepisów ustawy o publicznym transporcie zbiorowym,

b) zmiany dotyczące przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z pó n. zm.)
Zaproponowane zmiany mają na celu doprecyzowanie kompetencji zarządcy drogi,
właściwego dla pasa drogowego, w którym najczęściej znajdują się przystanki
komunikacyjne. Część pasa drogowego, w której usytuowany jest przystanek komunikacyjny
zostanie udostępniona nieodpłatnie gminie na jej wniosek, tak, aby gmina mogła realizować
swoje zadania w zakresie budowy, przebudowy i remontu wiat przystankowych lub innych
urządzeń służących do obsługi podróżnych (proponowany art. 20b),

c) zmiany dotyczące przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1992 r. o uprawnieniach do
ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2002 r.
Nr 175, poz. 1440, z pó n. zm.), zwanej dalej „ustawą o uprawnieniach do ulgowych
przejazdów”

Projekt zmiany ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów przygotowany został
w związku z opracowaniem projektu ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Katalog
uprawnień do ulgowych przejazdów został dopracowany i ograniczony do przejazdów
środkami publicznego transportu zbiorowego wykorzystywanymi w przewozie o charakterze
użyteczności publicznej, o którym mowa w ustawie o publicznym transporcie zbiorowym.
Nałożenie obowiązku stosowania ulg przez przewo ników w rozumieniu ustawy

37
o publicznym transporcie zbiorowym wiązałoby się z wyżej omawianą koniecznością
dofinansowania poniesionych z tego tytułu strat. Zgodnie z art. 3 ust. 3 rozporządzenia (WE)
nr 1370/2007 dofinansowanie w takim zakresie może stanowić pomoc publiczną i wówczas
wymagałoby notyfikacji Komisji Europejskiej.
Zaproponowane pozostałe zmiany mają przede wszystkim charakter porządkowy.
Zmiana przepisu art. 1 ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów przewiduje
umieszczenie wszystkich wyłączeń stosowania ustawy w jednym miejscu, tj. w art. 1b.
Zmiana przepisów art. 1a i art. 1b ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów ma
charakter porządkowy, a także ma na celu ich dostosowanie do regulacji zawartych
w projekcie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym. Nowy pkt 6 w art. 1a w ust. 4
ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów potwierdza uprawnienia do ulg
przejazdowych przyznane słuchaczom: kolegiów nauczycielskich, nauczycielskich kolegiów
języków obcych oraz kolegiów pracowników służb społecznych, w zakresie przysługującym
studentom, mocą art. 9f ust. 2 i art. 77 ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie
oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z pó n. zm.). Natomiast pkt 7 – 9 definiują
pojęcia różnych rodzajów komunikacji autobusowej, o których mowa w ustawie.
W związku z wykreśleniem w art. 1b w ust. 1 pkt 6, w przepisie art. 2 ust. 2a ustawy
o uprawnieniach do ulgowych przejazdów należało wykreślić autobusową komunikację
ekspresową.
Naprzeciw wnioskom zgłaszanym przez Zarząd Główny Polskiego Związku
Niewidomych w przedmiocie ulg dla przewodników i psów-przewodników osób
niewidomych oraz opiekunów osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji częściowo
wychodzą zmiany wprowadzone w tym zakresie w art. 2 ustawy o uprawnieniach do
ulgowych przejazdów.
Projektowany przepis art. 2 ust. 2b ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów
przyznaje psom-przewodnikom osób niewidomych ulgę w wymiarze 100 % przy przejazdach
środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego oraz autobusowego. Natomiast
nowy przepis art. 2 ust. 3 ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów doprecyzowuje
przepisy ustawy w zakresie korzystania z ulg przysługujących opiekunom osób niezdolnych
do samodzielnej egzystencji i przewodnikom osób niewidomych. Ponadto zezwala
przewodnikom osób niewidomych na zakup biletów miesięcznych imiennych z ulgą 95 %.
Nie spowoduje to ujemnych skutków dla budżetu albowiem każdy bilet miesięczny jest sam
w sobie biletem ulgowym, gdyż jego cena jest ustalona u różnych przewo ników jako

38
równowartość od 20 do 35 biletów jednorazowych, a więc będzie wymagał niższej dopłaty
z budżetu państwa od dopłacanej obecnie do ulgowych biletów jednorazowych.
O konieczności zmiany przepisu art. 3 ustawy o uprawnieniach do ulgowych
przejazdów, przesądził fakt utracenia z dniem 1 maja 2004 r. przez współmałżonków
emerytów i rencistów prawa do korzystania przy przejazdach koleją w 2 klasie pociągów
osobowych, pospiesznych i ekspresowych z ulgi 37 %, w związku z utratą przez nich prawa
do zasiłków rodzinnych, w wyniku uchylenia ustawy z dnia 1 grudnia 1994 r. o zasiłkach
rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych (Dz. U. z 1998 r. Nr 102, poz. 651, z pó n.
zm.), z mocy art. 71 pkt 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych
(Dz. U. Nr 228, poz. 2255).
Zmiana przepisów art. 4 ust. 3 ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów,
doprecyzowuje jej uregulowania w zakresie ulg przysługujących osobom niezdolnym do
samodzielnej egzystencji, w tym osobom niewidomym. Osoby niewidome będące osobami
niezdolnymi do samodzielnej egzystencji mają większy zakres uprawnień do ulg od innych
osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, albowiem przysługuje im również ulga przy
przejazdach na podstawie biletów miesięcznych.
Przepisy art. 4 ust. 1 i 2 ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów,
doprecyzowują zakres ulg przysługujących osobom niewidomym niebędącym osobami
niezdolnymi do samodzielnej egzystencji, w tym niewidomym dzieciom i młodzieży
niepełnosprawnej do ukończenia 16 roku życia. Potrzeba taka wynika z faktu, że obecnie
realizacja uprawnień dla osób niewidomych, mających prawo do korzystania z ulg w różnym
wymiarze: 37 %, 49 % i 78 % oraz w różnym zakresie, w zależności od wieku,
niepełnosprawności i inwalidztwa (obecne: art. 2 ust. 5 pkt 1 i ust. 7,

art. 4 ust. 3) nastręcza przewo nikom wielu problemów przy prawidłowej realizacji
uprawnień przysługujących niewidomym. Ponadto zaproponowana zmiana pozbawi osoby:
częściowo niezdolne do pracy lub z orzeczonym lekkim stopniem niepełnosprawności
i inwalidów III grupy – z powodu stanu narządu wzroku możliwości korzystania z ulg
przysługujących osobom niewidomym. Za osoby niewidome bowiem uważa się tylko osoby
niezdolne do samodzielnej egzystencji, całkowicie niezdolne do pracy, posiadające
orzeczony znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności lub inwalidów I i II grupy
z powodu stanu narządu wzroku.
W art. 5 ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów ujęto uprawnienia: dzieci
odbywających roczne przygotowanie przedszkolne, uczniów, studentów i słuchaczy

39
kolegiów, nauczycieli zatrudnionych w szkołach publicznych lub niepublicznych
o uprawnieniach szkól publicznych oraz nauczycieli akademickich, obecnie zawarte zarówno
w art. 4, jak i w art. 5. „Bilet imienny miesięczny szkolny” w komunikacji autobusowej został
zastąpiony pojęciem „bilet miesięczny imienny”, analogicznym do używanego w innych
przepisach ustawy traktujących o uprawnieniach na podstawie biletów imiennych
miesięcznych. Obecnie brak obowiązku zakupu biletu miesięcznego przez ucznia lub studenta
na przejazd w relacji „dom – szkoła” nie uzasadnia dalszego utrzymywania w komunikacji
autobusowej pojęcia „szkolny”.

Zmiana art. 5 ust. 3 ustawy o uprawnieniach do ulgowych przejazdów została
wprowadzona w wyniku zarzutów formalnych Komisji Wspólnot Europejskich, dotyczących
naruszenia zasady niedyskryminacji ze względu na obywatelstwo w zakresie dostępu do ulg
na przejazdy środkami transportu publicznego uczniów. W odniesieniu natomiast do
wskazanych w tym przepisie osób mających miejsce zamieszkania oraz uczęszczających do
szkół działających przy przedstawicielstwach dyplomatycznych państw trzecich, rozszerzenie
uprawnień w tym zakresie wynika z faktu, że szkoły przy przedstawicielstwach
dyplomatycznych innych państw oferują programy nauczania w językach innych niż język
polski. Obywatele innych państw członkowskich stale zamieszkujący w Polsce nie mogą
uczęszczać do szkół polskojęzycznych ze względu na nieznajomość języka polskiego.
Odmienne traktowanie ww. sytuacji mogłoby prowadzić do dyskryminacji uczniów szkół
działających przy przedstawicielstwach dyplomatycznych państw trzecich. W związku z tym
postanowiono o uregulowaniu powyższej kwestii. Powyższe analogicznie ma odniesienie do
zmiany omawianego artykułu polegającej na dodaniu ust. 5, w którym uprawnia się do ulgi
37 % nauczycieli mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
oraz zatrudnionych w szkołach przy przedstawicielstwach dyplomatycznych innych państw
w Polsce.
Zmiany wprowadzane w przepisach art. 5a oraz art. 7 mają charakter porządkowy,
przywołujący aktualne przepisy.
Uregulowania zawarte w dotychczasowych przepisach art. 8a i 8b ustawy
o uprawnieniach do ulgowych przejazdów dotyczące finansowania publicznego transportu
zbiorowego kolejowego i autobusowego zostały objęte ustawą o publicznym transporcie
zbiorowym, albowiem ustawa o uprawnieniach do ulgowych przejazdów powinna określać
wyłącznie: kategorie osób uprawnionych do ulg, wymiar i zakres stosowania ulgi oraz
upoważnienie do określenia rodzajów dokumentów poświadczających prawo do korzystania

40