Rządowy projekt ustawy o publicznym transporcie zbiorowym

porozumieniem zawartym pomiędzy jednostkami samorządu terytorialnego lub na obszarze
których został utworzony związek międzygminny bąd związek powiatów, a następnie
porozumienie to wygasło lub związek został rozwiązany. Projektowany artykuł wskazuje, że
w takim przypadku właściwym organizatorem jest ten, który jest właściwy ze względu na
zasięg wykonywanego przewozu (np. w przypadku porozumienia między gminami
położonymi w granicach tego samego powiatu, w chwili wygaśnięcia porozumienia
właściwym staje się ten powiat).
W art. 33 projektu zawarte zostało upoważnienie ustawowe do określenia przez
ministra właściwego do spraw transportu w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw
gospodarki morskiej, w drodze rozporządzenia, wzorów dokumentów związanych
z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego, z określeniem opłaty za wydanie
poszczególnych dokumentów. Na potrzeby wydania ww. rozporządzenia w ustawie określona
została maksymalna wysokość ww. opłat.
W art. 33 ust. 2 wskazano wytyczne do wydania ww. rozporządzenia, wśród których
znalazły się m.in.:
1) koszty związane z organizacją publicznego transportu zbiorowego,
2) okres ważności dokumentów oraz
3) obszar, na którym będą wykonywane przewozy.

Kryterium „kosztów związanych z organizacją publicznego transportu zbiorowego”
umożliwia określenie opłat w wysokości pokrywającej rzeczywiste koszty wydania
przedmiotowych dokumentów oraz wykonywanie innych czynności związanych z organizacją
publicznego transportu zbiorowego. Dochód uzyskany z tych opłat ma umożliwić
organizatorowi pokrywanie kosztów związanych z organizacją publicznego transportu
zbiorowego, w tym z:
a) aktualizacją planu transportowego i przeprowadzania w tym zakresie konsultacji
społecznych,
b) badaniem i analizowaniem potrzeb przewozowych lokalnej społeczności, w tym potrzeb
osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej zdolności ruchowej,
c) podejmowaniem działań zmierzających do polepszania standardów usług publicznego
transportu zbiorowego,

26
d) organizowaniem przetargów mających na celu dokonanie wyboru operatora publicznego
transportu zbiorowego, w tym publikacja ogłoszenia o zamiarze przeprowadzenia
postępowania przetargowego,
e) prowadzeniem ewidencji przewo ników,
f) kontrolą realizacji przez operatora i przewo nika usług przewozowych,
g) nadzorem nad przestrzeganiem przez operatora i przewo nika zasad funkcjonowania
publicznego transportu zbiorowego,
h) podejmowaniem przez organizatora działań w przypadku wystąpienia okoliczności
niezależnych od operatora lub przewo nika, uniemożliwiających świadczenie usług zgodnie
z warunkami określonymi odpowiednio w umowie albo w potwierdzeniu zgłoszenia
przewozu,
i) weryfikowaniem wniosków operatora o rekompensatę i podejmowaniem działań
związanych z wypłacaniem rekompensaty.
Zróżnicowanie w projekcie ustawy wysokości opłat uiszczanych przez operatorów
i przewo ników w zależności od obszaru oraz okresu ważności zaświadczenia oraz
potwierdzenia zgłoszenia przewozu ma na celu przede wszystkim zapobieżenie ponoszeniu
opłat przez przedsiębiorców wykonujących przewozy na mniejszym obszarze lub przez
krótszy okres czasu w takiej samej wysokości jak przedsiębiorcy świadczący przewozy na
większym obszarze lub przez dłuższy okres czasu. Takie rozwiązanie oparte na zasadzie
proporcjonalności – wzorowane na obecnie funkcjonującym – pozwala na uwzględnienie
interesów poszczególnych przedsiębiorców w ich udziale w rynku przewozowym.

7. Centralna Ewidencja Przewo ników
W projektowanych art. 34 – 37 ustawy uregulowano zagadnienia związane
z prowadzeniem Centralnej Ewidencji Przewo ników, zwanej dalej „ewidencją”. Utworzenie
tej instytucji pozwoli na gromadzenie danych o przedsiębiorcach, względem których została
wydana decyzja o cofnięciu potwierdzenia zgłoszenia przewozu. Główną przesłanką
utworzenia ewidencji było przede wszystkim stworzenie organizatorom możliwości
sprawnego uzyskania informacji na temat przedsiębiorcy, wobec którego została wydana
ostateczna decyzja o cofnięciu potwierdzenia. Jeżeli przedsiębiorca taki będzie figurował
w ewidencji, organizator powinien wydać decyzję odmawiającą wydania potwierdzenia.

27
Funkcjonowanie w praktyce takiej ewidencji ma również na celu zmobilizowanie
przewo ników do rzetelnego wykonywania przewozu określonego w potwierdzeniu oraz
zgodnie z zasadami określonymi w ustawie. Sankcja w postaci zamieszczenia danych
przewo nika w ewidencji, ich jawność i dostępność do nich oraz odmowa wydania
potwierdzenia w przypadku figurowania przewo nika w tej ewidencji powinna wpłynąć
pozytywnie na jakość wykonywanych przez tych przedsiębiorców przewozów.
W projekcie nie wprowadzono przepisu, zgodnie z którym administrator danych (tu –
minister właściwy do spraw transportu) przetwarzający dane osobowe na potrzeby ewidencji
jest zwolniony z obowiązku informacyjnego określonego w art. 25 ust. 1 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926, z pó n.
zm.). Dane dotyczące przedsiębiorców gromadzone w przedmiotowej ewidencji obejmują
dane, które ściśle wiążą się z wykonywaniem przez przedsiębiorców ich działalności, stąd
nie są objęte ochroną wynikającą z przepisów ww. ustawy. Na podmiocie znajdującym się
w posiadaniu tych danych nie ciąży więc obowiązek informacyjny określony w art. 25 ust. 1
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych, stąd nie istnieje potrzeba
zamieszczania w analizowanym projekcie przepisów z takiego obowiązku zwalniających.
Dane zawarte w ewidencji są jawne, chyba że ich jawność jest wyłączona bąd
ograniczona na podstawie przepisów o ochronie informacji niejawnych lub o ochronie
innych tajemnic ustawowo chronionych. Miejscem udostępniania danych będzie strona
podmiotowa Biuletynu Informacji Publicznej prowadzona przez ministra właściwego do
spraw transportu.
Dane przedsiębiorcy, względem którego wydana została decyzja o cofnięciu
potwierdzenia, będą figurować w ewidencji przez okres 2 lat od dnia wydania ostatecznej
decyzji, chyba że wcześniej decyzja ta zostanie uchylona lub unieważniona.

8. Zarządzanie publicznym transportem zbiorowym
Całość działań organizatora, począwszy od negocjowania i zatwierdzania zmian do
umowy z operatorem, przez ocenę i kontrolę realizacji przez operatora i przewo nika usług,
kontrolę nad przestrzeganiem przez operatora i przewo nika zasad funkcjonowania
publicznego transportu zbiorowego, współpracę przy aktualizacji rozkładów jazdy w celu
poprawy funkcjonowania przewozów o charakterze użyteczności publicznej, analizę
realizacji zaspokajania potrzeb przewozowych wynikających z wykonywania usług przez
operatora, dokonywanie zmian w przebiegu istniejących linii komunikacyjnych,

28
zatwierdzanie rozkładów jazdy przewo ników oraz dokonywanie ich aktualizacji, a kończąc
na wykonywaniu zadań określonych w art. 7 ust. 1 i 3 oraz w art. 4 rozporządzenia (WE)
nr 1370/2007, określono w projekcie jako zarządzanie publicznym transportem zbiorowym
(art. 38 projektu). Przewidziano również, że zarządzanie w zakresie linii komunikacyjnych
oraz rozkładów jazdy, w przypadku przewozów realizowanych w transporcie kolejowym,
powinno odbywać się we współpracy z zarządcą infrastruktury kolejowej, o którym mowa
w ustawie z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym, z uwagi na kompetencje tego
zarządcy w zakresie m.in. rozkładów jazdy. Zarządca taki ma obowiązek uwzględniać
w miarę posiadanych możliwości potrzeby przewozowe w ramach przewozów przez
operatora. Natomiast aktualizacja rozkładów jazdy ma odbywać się na zasadach określonych
w ustawie z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe, z wyłączeniem transportu
morskiego.
W projekcie ustawy postanowiono uregulować również sytuację wystąpienia
okoliczności uniemożliwiających wykonywanie zadań użyteczności publicznej zgodnie ze
wszystkimi warunkami zawartej umowy, gdy jednak jest możliwość wykonywania
publicznego transportu zbiorowego w ograniczonym zakresie i nie wiąże się to

z koniecznością rozwiązania umowy i zastosowania środka, o którym mowa w art. 20 ust. 1
pkt 5 projektu. W takim przypadku organizator określa warunki na jakich usługa w zakresie
publicznego transportu zbiorowego może być wykonywana na zasadach określonych
w przepisach ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo przewozowe, a w transporcie
morskim – na zasadach określonych w przepisach ustawy z dnia 18 września 2001 r.
– Kodeks morski. Wprowadzenie takiego rozwiązania ma służyć ochronie linii
komunikacyjnych, na których jest wykonywany przewóz o charakterze użyteczności
publicznej, ale również umożliwia operatorom wykonywanie usług pomimo wystąpienia
powyżej wskazanych okoliczności.
W odniesieniu natomiast do przewo ników również przewidziano tryb postępowania
w sytuacji wystąpienia niezależnych od przewo nika okoliczności uniemożliwiających
wykonywanie przewozów zgodnie z określonym w potwierdzeniu zgłoszenia przewozu
przebiegiem trasy przewozów, w szczególności awarii sieci, robót drogowych lub blokad
drogowych.
W art. 40 projektu przewidziana została możliwość przeprowadzania kontroli
dokumentów związanych z wykonywaniem publicznego transportu zbiorowego przez
wskazanie, że do dokonywania tej kontroli upoważnieni są pracownicy właściwego ze

29
względu na miejsce kontroli, organizatora, jak również funkcjonariusze Policji i inspektorzy
Inspekcji Transportu Drogowego. Szczegółowe kwestie odnoszące się do tej kontroli zostały
uregulowane w aktach wykonawczych wydanych na podstawie art. 89 ustawy z dnia
6 września 2001 r. o transporcie drogowym, dlatego w ust. 2 wprowadzono stosowne
odesłanie. Ponadto w zakresie możliwości dokonywania przez organizatora, ze względu na
miejsce kontroli, lub osobę przez niego upoważnioną kontroli biletów, w ust. 3
wprowadzono odesłanie do przepisu art. 33a ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. – Prawo
przewozowe, który reguluje zasady wykonywania tej kontroli.

9. Funkcjonowanie publicznego transportu zbiorowego
W art. 41 projektu ustawy przewidziano zasady dotyczące funkcjonowania
publicznego transportu zbiorowego wspólne dla wszystkich rodzajów transportu,

z uwzględnieniem różnic np. w transporcie drogowym i kolejowym (art. 41 ust. 1 pkt 6,
11 i 12 projektu). Zasady te dotyczą przede wszystkim środków transportu stosowanych
w publicznym transporcie zbiorowym, sposobu podawania do publicznej wiadomości
rozkładów jazdy, cenników opłat lub taryf, charakteru międzynarodowych przewozów
pasażerskich w transporcie kolejowym, dostępu do regulaminu przewozu osób. Ponadto
w celu uniknięcia wykorzystywania przez operatorów środków transportu przekazanych im
przez właściwego organizatora do realizacji zadań o charakterze użyteczności publicznej,
w art. 41 ust. 1 pkt 10 projektu wprowadzono zasadę, że środki te mogą być wykorzystywane
wyłącznie w celu wykonywania przewozów użyteczności publicznej. Ponadto warunki
wykorzystania takich środków powinny zostać zawarte w umowie. Zagadnienie niezgodnego
z przepisami projektu ustawy wykorzystania przekazanych operatorowi środków transportu
i konsekwencje takiego postępowania zostały omówione w uzasadnieniu art. 23 ust. 3
projektu.
W celu zapewnienia bezstronności w przypadku wykonywania zadań organizatora
przez podmiot, któremu organizator zlecił ich wykonywanie, w art. 41 w ust. 2 wprowadzono
przepis, który wskazuje wyra nie, że podmiot taki nie może być jednocześnie operatorem ani
podmiotem z nim powiązanym w sposób uniemożliwiający bezstronną realizację zadań.
W przepisie art. 42 projektu wskazano, jakie elementy w szczególności powinny
znale ć się w regulaminie przewozu osób opracowywanym zarówno przez organizatora,
operatora (grupy operatorów), jak i przewo nika, w tym wskazanie podmiotu właściwego do

30