Rządowy projekt ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej

32








33


Załącznik Nr 2
do rozporządzenia Rady Ministrów
z dnia ................. (poz. ............ )


ROZDZIAŁ I
PRZEDMIOT I ZAKRES STANDARDU

Przepisy niniejsze ustalają:
– pojęcie mapy hydrograficznej i jej przeznaczenie,
– odwzorowanie kartograficzne, podział na arkusze i system ich oznaczeń,
– treść mapy,
– znaki umowne,
– prace przygotowawcze i terenowe,
– opracowanie pierworysu redakcyjnego mapy,
– zasady stosowania znaków umownych
– zasady sporządzania mapy numerycznej,
– przygotowanie materiałów do druku,
– druk mapy,
– zasady kompletowania i przekazywania dokumentacji.

ROZDZIAŁ II
POSTANOWIENIA OGÓLNE

Mapa hydrograficzna przedstawia chwilowy stan i warunki obiegu wody podczas kartowania
w powiązaniu ze środowiskiem przyrodniczym. Mapa w skali 1:50 000 przedstawia przepuszczalność gruntów,
głębokość występowania pierwszego poziomu wód podziemnych oraz rozmieszczenie wód powierzchniowych i
zjawisk hydrograficznych, z uwzględnieniem obiektów gospodarki wodnej.
Mapa hydrograficzna jest przydatna w rozwiązywaniu takich zagadnień społeczno-gospodarczych jak:
– zaopatrzenie w wodę,
– projektowanie lokalizacji osiedli, inwestycji przemysłowych, hydroenergetycznych i wodno-melioracyjnych,
– opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego
– zabezpieczenie przed powodzią, względnie jej skutkami,
– inne zagadnienia związane z gospodarką wodną.
Ponadto mapa ta jest materiałem studialnym do określonych prac badawczych z dziedziny nauk o środowisku
przyrodniczym i stanowi dokument do rejestracji zmian zjawisk wodnych i procesów hydrologicznych
odpowiadający mapom topograficznym w tej skali.
Mapa stanowi źródłowe opracowanie kartograficzne do sporządzania map hydrograficznych w skalach
mniejszych oraz innych pokrewnych map tematycznych.
§ 4
Mapa jest wykonywana jako mapa wieloarkuszowa, analogowa i numeryczna, dla obszaru całego kraju,
zgodnie z Wytycznymi Technicznymi GIS-3 Mapa Hydrograficzna Polski 1: 50 000.
Podział na arkusze oraz system oznaczania godłami arkuszy tej mapy jest taki, jak mapy topograficznej
w tej skali, zgodnie z Instrukcją techniczną „Zasady redakcji MAPY TOPOGRAFICZNEJ W SKALI 1:50 000 –
KATALOG ZNAKÓW” Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii Warszawa 1998. Przyjmuje się jednolity
format arkuszy mapy, wraz z opisem pozaramkowym po obcięciu: 525×480 mm.

Dla mapy przyjmuje się układ współrzędnych „1992”. Informacje o układzie i rodzaju odwzorowania
umieszcza się w opisie pozaramkowym mapy. Przejście z układu na układ przy łączeniu styków arkuszy powinno
być oparte na przeliczonych współrzędnych (narożniki mapy, osnowa geodezyjna z GUGiK).

Treść podkładową stanowią sytuacja i nazewnictwo (w kolorze szarym) oraz rysunek rzeźby terenu (w kolorze
brązowym) mapy topograficznej w skali 1:50 000. Dla terenów poza granicami kraju należy dać pełną treść
topograficzną (sytuacja, rzeźba, wody, roślinność) w kolorze szarym, powierzchnie lasów przedstawić 20%
koloru szarego. Treść tematyczną należy opracować tylko w granicach Polski. Podstawę nazewnictwa obiektów
hydrograficznych stanowi: „Podział hydrograficzny Polski” (IMGW, Warszawa 1980) w skali 1: 200 000 i
Katalog Jezior Polski cz. I – III 1991, 1992, Wyd. Naukowe UAM. Przebieg granic administracyjnych musi być
zgodny z aktualnym Państwowym Rejestrem Granic.

Dla każdego arkusza mapy hydrograficznej jest zakładana i prowadzona metryka mapy, wypełniana
sukcesywnie w toku kolejnych etapów opracowywania danego arkusza a w sprawozdaniu z wykonanych prac
powinny być określone data i pochodzenie materiałów źródłowych, na podstawie których została opracowana
treść tematyczna mapy.

ROZDZIAŁ III
TRE Ć MAPY
Na treść tematyczną mapy składają się następujące grupy elementów, uszeregowane w kilku poziomach
informacyjnych:
– topograficzne działy wodne,
– wody powierzchniowe,
– wypływy wód podziemnych,
– wody podziemne pierwszego poziomu,
– przepuszczalność gruntów,
– zjawiska i obiekty gospodarki wodnej,
– punkty hydrometryczne pomiarów stacjonarnych. Każdy z tych elementów jest reprezentowany przez grupę
zjawisk i obiektów wodnych przedstawionych na mapie za pomocą znaków umownych (Załącznik 2).

Topograficzne działy wodne ustala się na podstawie map topograficznych, poczynając od działu europejskiego
aż do działu piątego rzędu. Ograniczają one zlewnie coraz mniejszej rangi.
Ponadto wyróżnia się obszary bezodpływowe (ewapotranspiracyjne i chłonne) oraz bifurkujące, a także
izolowane zagłębienia bezodpływowe.
Wody powierzchniowe obejmują: sieć rzeczną, naturalne i sztuczne zbiorniki wodne, tereny podmokłe (stałe i
okresowe) oraz kanały i rowy.
Opis zbiorników wodnych o powierzchni większej od 10 ha zawiera wysokość bezwzględną poziomu wody,
powierzchnię oraz maksymalną głębokość. W przypadku istnienia planu batymetrycznego na obszarze zbiornika
rysuje się izobaty, uzależniając ich cięcie od głębokości zbiornika.
Na sieć rzeczną składają się cieki stałe i okresowe. Objętości pomierzonego przepływu zaznacza się w
miejscach pomiaru.
Wzdłuż biegu rzek i potoków zaznacza się zasięgi zalewów powodziowych oraz obszarów chronionych przed
zalewem. Tereny zalewane i podtapiane przedstawia się odrębnymi znakami.
Przy wodospadach i podcięciach erozyjnych brzegów podaje się ich względną wysokość.

Wypływy wód podziemnych – źródła, młaki i wycieki różnicuje się według wydajności. Liczba oznacza
wydajność źródła, młaki lub wycieku zmierzoną w czasie wykonania hydrograficznego zdjęcia polowego.

Wody podziemne – orientacyjną głębokość do zwierciadła pierwszego poziomu wód podziemnych przedstawia
się za pomocą hydroizobat. Dodatkowych informacji o wodach podziemnych dostarczają liczby oznaczające
głębokość do zwierciadła wody w wybranych studniach i odwiertach oraz bezwzględne wysokości zwierciadła wody,
zmierzone w trakcie wykonywania zdjęcia hydrograficznego.
Zaznacza się także kierunek płynięcia wód podziemnych oraz zasięg infiltracji wód słonych.

Przepuszczalność gruntów określa się w sześciu klasach, obejmujących grunty o podobnych właściwościach
filtracyjnych.
Przepuszczalność gruntów i głębokość pierwszego poziomu wód podziemnych, traktowane łącznie,
charakteryzują zarówno przestrzenną zmienność warunków infiltracyjnych gruntów, jak i stopień ich nasycenia wodą,
czyli w ł a ś ciwości retencyjne gruntu. Stwarza to możliwość interpretacji danych, m.in. w celu określenia zmienności
czasowej i przestrzennej odpływu rzek.

Obiekty gospodarki i systemy gospodarowania wodą obejmują m.in. charakterystykę funkcji użytkowych
zbiorników wodnych i kanałów, budowle regulacyjne, ujęcia wodne oraz różne budowle piętrzące, jak jazy, śluzy,
zapory itp., a także tereny zdrenowane i nawadniane oraz groble i wały przeciwpowodziowe.
Zaznacza się również przerzuty wody, ich kierunki oraz rodzaje.
Zanieczyszczenia wód powierzchniowych przedstawia się za pomocą znaków określających miejsca i rodzaje

2
zrzutu wody ( ś cieków), oczyszczalnie ścieków oraz klasy czystości wód (według obowiązującej normy) w punktach
oceny jakości wody.
Zaznacza się także prawdopodobny zasięg strefy zanieczyszczenia wód podziemnych.
Zasięgi kanalizacji oraz leja depresyjnego wskazują na obszary o zaburzonych stosunkach wodnych.

Wyniki pomiarów stacjonarnych z wielolecia 1961–2000, zebrane w jednostkach państwowej sieci
hydrometeorologicznej (IMGW, PIG itp.), dotyczące stanów rzek, wydajności źródeł oraz amplitud stanów wód
podziemnych podawane są w postaci opisów liczbowych, które umieszcza się na mapie przy odpowiednich
hydrometrycznych punktach pomiarowych. Dokumentowane jest to odpowiednio w komentarzu do danego
arkusza mapy lub w metryce mapy.

ROZDZIAŁ IV
PRACE PRZYGOTOWAWCZE I TERENOWE
Mapa hydrograficzna opracowywana jest przez zespoły geografów, kartografów i geodetów, specjalistów z
dziedziny hydrologii i gospodarki wodnej oraz informatyków zatrudnionych lub współpracujących z firmą, która
wygrała przetarg na wykonanie tych map, przy współudziale przedstawicieli administracji państwowej i
samorządowej, pod merytorycznym nadzorem konsultantów naukowych – znawców problematyki
hydrograficznej i kartograficznej.
Poszczególne elementy treści tematycznej mapy opracowuje się na podstawie zebranych materiałów źródłowych
oraz wyników polowego zdjęcia hydrograficznego.
Podczas kartowania gromadzi się materiały najbardziej aktualne i dostępne w danej chwili.

Prace przygotowawcze poprzedzające hydrograficzne zdjęcie polowe obejmują:
– zbieranie materiałów źródłowych,
– kameralne, wstępne opracowanie elementów treści mapy hydrograficznej na mapach
dokumentacyjnych.
Prace terenowe obejmują:
– wykonanie polowego zdjęcia hydrograficznego,
– klasyfikację obiektów hydrograficznych (powierzchniowych i podziemnych) według różnych kryteriów
ilościowych i jakościowych,
– opracowanie wynik prac terenowych.

Prace przygotowawcze
Źródłem danych do utworzenia zbioru informacji są:
– dotychczas wykonane mapy i operaty hydrologiczne dotyczące charakterystyki hydrograficznej i
gospodarki wodnej,
– mapy topograficzne, sozologiczne, hydrogeologiczne, geomorfologiczne, glebowe i inne publikowane i
niepublikowane mapy tematyczne,
– materiały teledetekcyjne,
– materiały archiwalne dotyczące danego arkusza w skali 1:50 000,
– rejestry i bazy danych, z zwłaszcza: Państwowego Monitoringu Ochrony rodowiska (lub niższych szczebli),
IMGW, PIG, IR i Sanepidu.
Dane i informacje zbiera się w instytucjach, przedsiębiorstwach i placówkach naukowo-badawczych zajmujących
się gospodarką wodną i geologią, w urzędach wojewódzkich, powiatowych, gminnych i miejskich, ośrodkach badań i
kontroli środowiska, stacjach sanitarno-epidemiologicznych, resortowych instytutach naukowo-badawczych w
tym głównie IMGW, placówkach PAN i na wyższych uczelniach.
Cennymi materiałami źródłowymi do opracowania mapy są wcześniejsze mapy hydrograficzne oraz mapy
topograficzne w skalach 1:10 000 i 1:25 000.
Uzyskane informacje z urzędów i innych oficjalnych źródeł winny być przedstawione w formie pisemnej i
urzędowo potwierdzone.

Przed wykorzystaniem materiałów źródłowych należy dokonać ich oceny z punktu widzenia przydatności tych
materiałów do opracowania mapy i komentarza.

1. W toku kameralnych prac przygotowawczych ustala się:
– topograficzne działy wodne,
– wody powierzchniowe – cieki i zbiorniki oraz ich charakterystyki: wysokości bezwzględne, powierzchnie,

3