Rządowy projekt ustawy o łagodzeniu skutków kryzysu ekonomicznego dla pracowników i przedsiębiorców

–

adresowania zatrudnienia subsydiowanego finansowanego z Funduszu
Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych oraz finansowanych z Funduszu Pracy
szkoleń, studiów podyplomowych i stypendiów – tylko do pracodawców
w przejściowych trudnościach finansowych,
– możliwości przedłużania okresu rozliczeniowego, ustalania indywidualnego czasu
pracy, ograniczenie zatrudniania na czas określony – w stosunku do wszystkich
pracodawców.
Nie zostały uwzględnione uwagi dotyczące definicji pracodawcy w przejściowych
trudnościach finansowych, wprowadzenia możliwości obniżenia czasu pracy wobec
wszystkich pracodawców oraz niewprowadzania obowiązku utrzymania w zatrudnieniu
pracownika przez 12 miesięcy przypadających bezpośrednio po okresie pobierania świadczeń
finansowanych ze środków publicznych.
3) Krajowa Izba Gospodarcza, popierając projekt jednocześnie zgłosiła zastrzeżenia, które nie
zostały uwzględnione, dotyczące:
a) przeniesienia do Kodeksu pracy zasad uelastycznienia czasu pracy oraz form
świadczenia pracy,
b) wprowadzenia terminu dla wyrażenia zgody przez zakładową organizację
związkową w celu wprowadzenia 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego czasu
pracy.
Nie jest możliwe przyjęcie w projektowanej ustawie rozwiązań z zakresu prawa pracy,
które miałyby mieć charakter stały, nie zaś czasowy. Założeniem ustawy jest bowiem jej
czasowy zakres działania. Niektóre z projektowanych rozwiązań mogą natomiast

w przyszłości, po dokonaniu oceny ich funkcjonowania, stanowić podstawę opracowania
zmian w przepisach Kodeksu pracy, które miałyby charakter trwały i były adresowane do
wszystkich pracodawców.

Nie jest także możliwe, aby w razie braku zgody zakładowej organizacji związkowej
na wydłużenie okresu rozliczeniowego do 12 miesięcy – pracodawca mógł podejmować
samodzielnie taką decyzję. Byłoby to niezgodne z postanowieniami dyrektywy 2003/88/WE
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. dotyczącej niektórych aspektów
organizacji czasu pracy. Postanowienia tej dyrektywy zezwalają na wydłużenie okresu
rozliczeniowego czasu pracy do 12 miesięcy w drodze porozumienia z partnerami
społecznymi i nie przewidują możliwości podejmowania takiej decyzji wyłącznie przez
samego pracodawcę.
19
4) Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” – zgłosiła uwagi dotyczące:
– ograniczeń w zawieraniu umów o pracę na czas określony,
– indywidualnego rozkładu czas pracy wprowadzanego na wniosek pracownika opiekującego
się dzieckiem w wieku do 14 roku życia,
– stosowania 12-miesięcznego okresu rozliczeniowego czasu pracy,
– uzupełnienia projektowanej ustawy o regulację, zgodnie z którą zakładowa organizacja
związkowa powstała po zawarciu porozumienia z przedstawicielami pracowników powinna
wstępować z mocy samego prawa w prawa i obowiązki strony takiego porozumienia,
– skrócenia doby pracowniczej w przypadku stosowania różnych godzin rozpoczynania
i kończenia pracy,
– przestoju ekonomicznego,
– wysokości świadczenia na częściowe zrekompensowanie z tytułu obniżenia wymiaru czasu
pracy,
– prognozy liczby pracowników i kwoty świadczeń,
– modelu funkcjonowania Funduszu Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych,
– zwiększenia środków na pomoc przewidzianą ustawą,
– wymiaru refundacji kosztów szkoleń i studiów podyplomowych,
– oceny kryteriów obecnych lub przyszłych potrzeb pracodawcy.
5) PKPP „Lewiatan” – zgłoszone uwagi dotyczyły definicji pracodawcy w przejściowych
trudnościach finansowych, kwestii okresu po uzyskaniu świadczeń, w którym pracodawca
nie może rozwiązać stosunku pracy z pracownikiem, wysokości dopłat do wynagrodzenia
z uwagi na obniżenie wymiaru czasu pracy, indywidualnego rozkładu czasu pracy, odraczania
płatności świadczeń z FG P, braku projektu aktu wykonawczego do ustawy, intensywności
wsparcia kosztów szkolenia oraz studiów podyplomowych.
6) Konfederacja Pracodawców Polskich zgłosiła uwagi w zakresie:
– zakresu podmiotowego projektu ustawy,
– definicji pracodawcy w przejściowych trudnościach finansowych,
– okresu przez jaki pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę po okresie pomocy,
– programu naprawczego.
7) Projekt ustawy został pozytywnie zaopiniowany przez Związek Rzemiosła Polskiego,
który w pełni popiera zaproponowane rozwiązania.
20

Wszyscy partnerzy społeczni zostaną poinformowani odrębnymi pismami co do stanowiska
projektodawcy w zakresie zgłoszonych uwag.

3. Wpływ ustawy na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego

Ogólne skutki finansowe dla Funduszu Pracy wyniosą łącznie 1 460 mln zł, w tym
z tytułu subsydiowanego zatrudnienia 960 mln zł, a na koszty z tytułu szkoleń i studiów
podyplomowych 500 mln zł.


W zakresie wydatków na subsydiowane zatrudnienie:
Szacowane skutki finansowe dla Funduszu Gwarantowanych wiadczeń
Pracowniczych zasilonego środkami z Funduszu Pracy wyniosą 960 mln zł, co pozwoli na
udzielenie pomocy 200 tys. pracownikom przy założeniu: 800 zł (zasiłek dla bezrobotnych
wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne) × 6 miesięcy (maksymalny okres, za który
przysługuje bezzwrotna pomoc finansowa × 200 tys. pracowników).
Planuje się, że dodatkowe koszty dla Funduszu Gwarantowanych wiadczeń
Pracowniczych związane z obsługą wniosków pracodawców w sprawie wypłaty świadczeń
z Funduszu Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych na subsydiowane zatrudnienie
w okresie 2 lat wyniosą ok. 2,2 mln zł (2 800 zł – średnie wynagrodzenie pracowników Biur
Terenowych) × 24 miesiące × 16 (liczba Biur Terenowych) × 2 pracowników
+ 2 pracowników Krajowego Biura Funduszu Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych
uzyskujących średnie miesięczne wynagrodzenie w wysokości ok. 3 500 zł.
W zakresie wydatków na finansowanie kosztów szkoleń i studiów podyplomowych:
Przewiduje się zwiększenie wydatków ze środków Funduszu Pracy w wysokości
500 mln zł z przeznaczeniem na sfinansowanie refundacji kosztów szkolenia i studiów
podyplomowych oraz stypendiów wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne, co pozwoli
na udzielenie pomocy około 55.450 pracownikom (500 mln zł : 9 016 zł). Przy następujących
założeniach:
Koszt uczestnictwa w szkoleniu w 2009 r.:
− średni czas szkolenia: 3 miesiące, 75 godzin miesięcznie, 225 godzin w okresie
3 miesięcy,
21
− 30 zł – przeciętny koszt 1 godziny szkolenia specjalistycznego jednej osoby ustalony na
podstawie analizy danych w Rejestrze Instytucji Szkoleniowych,
− średni koszt 3-miesięcznego szkolenia jednej osoby: 6 750 zł, z tego 80 % do refundacji
z Funduszu Pracy, tj. 5 400 zł,
− wysokość stypendium za 1 miesiąc szkolenia: 100 % zasiłku, tj. 551,80 zł,
− średnia wysokość stypendium dla uczestnika za okres 3 miesięcy: 1 655,40 zł,
− składki na ubezpieczenia społeczne od stypendium jednego uczestnika wypłacanego
przez okres 3 miesięcy (26,4 % podstawy): 437,03 zł,
− łączny koszt nakładów Funduszu Pracy na przeszkolenie jednej osoby: 7 492,43 zł
(za 3 miesiące szkolenia).
Koszt uczestnictwa w studiach podyplomowych w roku akademickim 2009/2010:
− średni czas studiów podyplomowych: 2 semestry (I semestr w okresie od 1 października
do 31 stycznia i II semestr w okresie od 1 lutego do 30 czerwca następnego roku,
tj. razem 9 miesięcy),
− koszt studiów: ok. 2 500 zł za semestr, łącznie za dwa semestry ok. 5 000 zł, z tego 80 %
do refundacji z Funduszu Pracy, tj. 4 000 zł,
− koszt miesięcznego stypendium dla jednego uczestnika w 2009 r.: 100 % zasiłku,
tj. 551,80 zł,
− koszt stypendium za 3 miesiące studiów podyplomowych w 2009 r. (X – XII 2009 r.):
1 655,40 zł,
− koszt miesięcznego stypendium dla jednego uczestnika w 2010 r.: 100 % zasiłku,
tj. 551,80 zł,
− koszt stypendium za 6 miesięcy studiów podyplomowych w 2010 r. (I – VI 2010 r.):
3 310,80 zł,
− łączny koszt stypendium za 2 semestry w roku akademickim 2009/2010: 4 966,20 zł,
− składki na ubezpieczenia społeczne od stypendium jednego uczestnika wypłacanego
w roku akademickim 2009/2010, tj. przez okres 9 miesięcy (26,4 % podstawy):
1 572,75 zł,
− łączny koszt nakładów Funduszu Pracy na jednego uczestnika studiów podyplomowych:
10 538,95 zł (za 2 semestry).
redni koszt pomocy na jedną osobę: 9 015,69 zł, tj. ok. 9 016 zł.
22
W zakresie zmian dotyczących przepisów podatkowych:
Przyjmując, że z proponowanych rozwiązań skorzystaliby tylko ci przedsiębiorcy,
którzy aktualnie tworzą fundusz szkoleniowy i wydatkują go na szkolenia, to przedstawiona
propozycja zmian przepisów nie rodziłaby skutków podatkowych (nastąpiłoby tylko
przesunięcie w czasie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wpłat
w momencie ich przekazywania do funduszu, a nie w momencie ich wydatkowania).
Natomiast w przypadku utworzenia przez wszystkich przedsiębiorców funduszu
szkoleniowego i przekazywania do funduszu kwoty stanowiącej:
− 0,25 % funduszu płac, tj. na poziomie minimalnego limitu wynikającego z ustawy
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, łączne wpłaty do funduszy
wyniosłyby 576 mln zł, a zmniejszenie podatku w wyniku zaliczenia wpłat do
kosztów uzyskania przychodów – 109,4 mln zł,
− 0,5 % funduszu płac − łączne wpłaty do funduszy wyniosłyby 1 151,9 mln zł,
a zmniejszenie podatku w wyniku zaliczenia wpłat do kosztów uzyskania
przychodów – 218,9 mln zł.
Zmiany dotyczące przedłużania okresu rozliczeniowego czasu pracy, ustalania
indywidualnego rozkładu czasu pracy pracownika, ograniczenia

w zatrudnianiu pracownika na podstawie umów o pracę na czas określony oraz
obniżania wymiaru czasu pracy:
Projektowane rozwiązania zawarte w rozdziale 2 nie wywołują bezpośrednich
skutków finansowych dla budżetu państwa, dotyczą bowiem modyfikowania warunków
zatrudnienia pracowników świadczących pracę u przedsiębiorców objętych działaniem
ustawy.
Stosowanie zmienionych warunków zatrudnienia na podstawie rozwiązań przyjętych
w rozdziale 2 projektu ustawy wywoła natomiast określone skutki społeczne. Oczekuje się
bowiem, że możliwość czasowego obniżenia standardów zatrudnienia u przedsiębiorcy
powinna być postrzegana jako alternatywa zwolnień pracowników, a co za tym idzie utraty
przez pracowników i ich rodziny stałego źródła utrzymania. Zachowanie miejsc pracy
i bezpieczeństwa socjalnego − mimo możliwości uzyskiwania przez określony czas niższych
dochodów – powinno być w dłuższej perspektywie czasowej ocenione jako rozwiązanie
korzystne, dające w przyszłości szanse kontynuowania zatrudnienia u przedsiębiorcy, który
dzięki udzielonej pomocy utrzyma stanowiska pracy.
23