Rządowy projekt ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych lub innych substancji

2) ministra właściwego do spraw gospodarki,
3) ministra właściwego do spraw finansów publicznych,
4) ministra właściwego do spraw rolnictwa,
5) ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa,
6) ministra właściwego do spraw transportu,
7) ministra właściwego do spraw nauki,
8) Krajowego ośrodka.
.
Krajowym systemem zielonych inwestycji będzie zarządzać Krajowy operator.
Najważniejszymi zadaniami Krajowego operatora będzie organizowanie naboru wniosków
o udzielenie wsparcia finansowego oraz ich ocena, a także nadzorowanie wdrażania, realizacji
i ocena uzyskanych efektów ekologicznych projektów lub programów, którym udzielono
wsparcia finansowego. W projekcie zaproponowano powierzenie wykonywania zadań
Krajowego operatora Narodowemu Funduszowi Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej.
Nadzór nad wykonywaniem zadań przez Krajowego operatora będzie sprawować minister
właściwy do spraw środowiska.
Ustawa przewiduje, że wsparcie finansowe realizacji programów i projektów w ramach
Krajowego systemu zielonych inwestycji może być dokonywane w formie: dotacji, w tym
dotacji przeznaczanych na dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych oraz dotacji
przeznaczanych na częściową spłatę kapitału kredytów bankowych.
W zakresie, w którym dofinansowanie programów i projektów stanowić będzie pomoc
spełniającą przesłanki określone w art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę
Europejską albo pomoc de minimis, do tego dofinansowania mają zastosowanie szczegółowe
warunki i tryb udzielania pomocy.
Udzielenie wsparcia następuje na wniosek zainteresowanego podmiotu, który kieruje się do
Krajowego operatora. Wniosek będzie oceniany pod kątem zgodności z regulaminem naboru
i kryteriami wyboru.
Projekt regulaminu naboru wniosków będzie opracowywany przez Krajowego operatora,
a zatwierdzany przez ministra właściwego do spraw środowiska. Regulamin naboru
wniosków powinien uwzględniać wymagania związane z realizacją programów lub

20






projektów, jakie będą wynikały z zawartej umowy sprzedaży jednostek przyznanej emisji.
W regulaminie Krajowy operator będzie zobowiązany określić:
1) podmioty mogące ubiegać się o udzielenie dofinansowania ze środków
zgromadzonych na Rachunku klimatycznym,
2) procedurę lub procedury wyboru i kryteria oceny projektów i programów,
3) terminy składania wniosków oraz oceny programów i projektów,
4) wzory formularzy wniosków.
Regulamin naboru wniosków Krajowy operator podaje do publicznej wiadomości za
pośrednictwem swojej strony internetowej.
Po przeprowadzeniu oceny wniosków o udzielenie wsparcia, Krajowy operator umieszcza na
swojej stronie internetowej informacje o zakwalifikowanych do wsparcia finansowego
programach i projektach oraz wielkości i sposobie ich finansowania ze środków Rachunku
klimatycznego.
Po zakończeniu postępowania kwalifikacyjnego, Krajowy operator przedkłada ministrowi
właściwemu do spraw środowiska do zaakceptowania listę programów i projektów
wybranych do dofinansowania ze środków Rachunku klimatycznego.
Minister właściwy do spraw środowiska może odmówić akceptacji znajdujących się na liście
poszczególnych programów lub projektów, w drodze decyzji administracyjnej. Beneficjent,
którego program lub projekt znajdujący się na liście Krajowego operatora, nie został
zaakceptowany przez ministra właściwego do spraw środowiska, będzie miał możliwość
złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy. W przypadku gdy minister właściwy do
spraw środowiska utrzyma w mocy swoją decyzję, beneficjentowi przysługuje prawo
wniesienia skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego. Wniesienie skargi nie
wstrzymuje zawierania umów z beneficjentami, których programy lub projekty zostały
zaakceptowane.
Zaakceptowaną listę programów i projektów minister właściwy do spraw środowiska
zamieszcza na swojej stronie internetowej.
Udzielenie wsparcia następuje na podstawie umowy cywilnoprawnej zawieranej przez
Krajowego operatora z beneficjentem albo beneficjentem i bankiem udzielającym
beneficjentowi kredytu na realizację programu lub projektu. Z uwagi na fakt, że zadania
Krajowego operatora będzie wykonywał NFO iGW, możliwe będzie w większości udzielanie

21






wsparcia beneficjentom w ramach zgłoszonych przez NFO iGW programów pomocowych
w zakresie udzielania pomocy publicznej bez konieczności tworzenia od podstaw nowego
programu pomocowego i uruchamiania procedury jego notyfikowania Komisji Europejskiej.
Ustawa nakłada na beneficjentów szereg obowiązków związanych z:
1) monitorowaniem osiągniętych efektów związanych z redukcją emisji gazów
cieplarnianych i sporządzaniem rocznego raportu określającego osiągnięte efekty,
2) sporządzeniem sprawozdania z wydatkowanych środków uzyskanych z Rachunku
klimatycznego oraz postępów z realizacji programu lub projektu zgodnie

z załączonym do umowy harmonogramem.
Sposób wywiązania się z powyższych obowiązków, w tym zasady wyznaczania poziomów
bazowych i wartości wskaźników emisji lub sektorowych poziomów bazowych, ma zostać
sprecyzowany w aktach wykonawczych do ustawy, do których wydania został upoważniony
minister właściwy do spraw środowiska.
Raport dotyczący redukcji emisji gazów cieplarnianych podlega weryfikacji przez jednostkę
uprawnioną w zakresie zgodności informacji w nim zawartych ze stanem faktycznym.
Z uwagi na fakt, że w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji realizowane będą
w dużej mierze małe projekty i kwoty wsparcia finansowego będą niewielkie, a co za tym
idzie koszty standardowej weryfikacji projektów stanowiłyby dość znaczną część
przyznanych środków, projekt ustawy przewiduje zwolnienie z obowiązku weryfikacji
raportu, w sytuacji gdy:
1) kwota udzielonego beneficjentowi wsparcia finansowego nie przekroczyła
równowartości 25 tysięcy euro lub
2) szacunkowa wielkość osiągniętych efektów związanych z redukcją emisji gazów
cieplarnianych nie przekroczy 20 tysięcy ton ekwiwalentu dwutlenku węgla rocznie.
Krajowy operator może żądać niezwłocznego zwrotu całości lub części środków do Rachunku
klimatycznego lub zawiesić wypłatę kolejnych należności przewidzianych harmonogramem,
jeżeli w wyniku kontroli przeprowadzonej w trakcie roku budżetowego lub na podstawie
sprawozdania przekazanego przez beneficjenta, stwierdzi nieprawidłowości polegające
na wykorzystaniu środków otrzymanych z Rachunku klimatycznego niezgodnie

z przeznaczeniem.

22






Raporty i sprawozdania przedkładane przez beneficjentów systemu są podstawą
przygotowywanych przez Krajowego operatora sprawozdań dotyczących wdrażanych
projektów i programów oraz osiągniętych przy ich udziale efektów związanych z redukcją
emisji gazów cieplarnianych oraz sprawozdań dotyczących wydatkowanych środków
w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji. Sprawozdania te Krajowy operator
przedkłada ministrowi właściwemu do spraw środowiska do dnia 31 maja każdego roku.

Rozdział 8 reguluje zasady realizacji projektów wspólnych wdrożeń na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej.
Projekt dopuszcza możliwość realizacji projektu wspólnych wdrożeń na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej w ramach procedury krajowej lub procedury międzynarodowej
realizacji projektu, które określa się mianem „ścieżek”.
Procedura krajowa realizacji projektu wspólnych wdrożeń obejmuje tryb postępowania
dotyczący zatwierdzania tego projektu oraz sposób jego monitorowania, oceny i weryfikacji,
zwany dalej „ścieżką pierwszą”. Procedura międzynarodowa realizacji projektu wspólnych
wdrożeń obejmuje tryb postępowania dotyczący zatwierdzania tego projektu oraz sposób jego
monitorowania, oceny i weryfikacji określonych w decyzjach Konferencji Stron Konwencji
Klimatycznej służącej jako Spotkanie Stron Protokołu z Kioto i Komitetu Nadzorującego,
zwana dalej „ścieżką drugą”.
Podmiot realizujący projekt wspólnych wdrożeń jest obowiązany do wyboru jednej ze ścieżek
realizacji projektu wspólnych wdrożeń, składając wniosek o wydanie listu zatwierdzającego.
Realizacja projektów wspólnych wdrożeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymaga,
niezależnie od wybranej ścieżki, uzyskania listu popierającego, a następnie listu
zatwierdzającego, wydawanych w formie decyzji administracyjnej przez ministra właściwego
do spraw środowiska. Minister wydaje decyzje po uzyskaniu opinii Krajowego ośrodka, jeżeli
projekt spełnia warunki określone w ustawie.
List popierający może być wydany, jeżeli projekt wspólnych wdrożeń spełnia następujące
warunki:
1) projekt nie dotyczy zrealizowanych i zakończonych inwestycji,
2) projekt należy do rodzajów przedsięwzięć, które mogą być realizowane jako
projekty wspólnych wdrożeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

23






3) realizacja projektu nie powinna stanowić wykonania obowiązków wynikających
z przepisów prawa wspólnotowego lub krajowego,
4) projekt nie może wpływać na obniżenie emisji gazów cieplarnianych z instalacji
objętych wspólnotowym systemem handlu uprawnieniami do emisji.
List zatwierdzający może być wydany, jeżeli projekt wspólnych wdrożeń spełnia warunki
niezbędne do wydania listu popierającego oraz dodatkowo zapewnia, że:
1) powstała w wyniku realizacji projektu redukcja lub uniknięcie emisji gazów
cieplarnianych albo pochłonięcie emisji dwutlenku węgla (CO2) powinno być
dodatkowe w stosunku do tego, które powstałoby bez jego realizacji,
2) realizacja projektu nie powoduje pogorszenia jakości środowiska,
3) realizacja projektu zapewnia ograniczenie negatywnego oddziaływania na
środowisko,
4) projekt zapewnia wykorzystanie rozwiązań odpowiadających kryteriom najlepszych
dostępnych technik,
5) projekt spełnia warunki określone na podstawie przepisów art. 38 ust. 3 i 4.
Minister właściwy do spraw środowiska może też określić szczegółowe warunki i kryteria,
jakie powinny spełniać projekty wspólnych wdrożeń dotyczące dużych obiektów
hydroenergetycznych powyżej 20 MW oraz formularz sprawozdania potwierdzającego
spełnienie tych wymogów. W tym przypadku powinien kierować się potrzebą zapewnienia
odpowiedniej jakości osiągniętych przez te projekty efektów środowiskowych oraz
harmonizacji ich oceny, a także biorąc pod uwagę konieczność spełnienia międzynarodowych
warunków i kryteriów zawartych w sprawozdaniu wiatowej Komisji ds. Zapór Wodnych
„Zapory wodne i rozwój. Nowe ramy podejmowania decyzji” (listopad 2000 r.) oraz
wymagań wynikających z prawa wspólnotowego.
Ponadto projekt przewiduje określenie przez ministra właściwego do spraw środowiska
rodzajów przedsięwzięć, które mogą być realizowane jako projekty wspólnych wdrożeń na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

List popierający i list zatwierdzający jest wydawany na wniosek zgłaszającego projekt
wspólnych wdrożeń, złożony w formie pisemnej i elektronicznej do ministra właściwego do
spraw środowiska w języku polskim i angielskim. Minister właściwy do spraw środowiska

24