Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz niektórych innych ustaw
projekt dotyczy zwiększenia skuteczności kontroli skarbowej oraz ograniczenia rozmiarów "szarej strefy", zwłaszcza funkcjonującej za pośrednictwem internetu; doprecyzowania uprawnień organów kontroli skarbowej, głównie w dostępie do informacji i zadań realizowanych przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 1852
- Data wpłynięcia: 2009-03-26
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o kontroli skarbowej oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2010-06-25
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 127, poz. 858
1852
może być zawieszone, jeżeli jego prowadzenie jest utrudnione ze względu na toczące się
postępowanie przed organami kontroli skarbowej, organami podatkowymi, organami celnymi
lub sądami administracyjnymi.”.
Art. 7.
W ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151,
z późn. zm.7)) w art. 19 w ust. 2 pkt 6 otrzymuje brzmienie:
„6) Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej lub dyrektora urzędu kontroli skarbowej,
w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach;”.
Art. 8.
Czynności w zakresie certyfikacji i wydawania deklaracji zamknięcia pomocy finansowej ze
środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej, podjęte i niezakończone przez organy
kontroli skarbowej przed dniem wejścia w życie ustawy prowadzi się według przepisów
dotychczasowych.
Art. 9.
1. Do naboru pracowników komórek, o których mowa w art. 11g ust. 1 ustawy wymienionej
w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się art. 11g ust. 2 oraz przepisy
wydane na podstawie art. 11g ust. 3 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1, przez okres
6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
2. Do naboru pracowników wywiadu skarbowego stosuje się art. 11g ust. 2 i art. 36k ust. 2 i 3
oraz przepisy wydane na podstawie art. 11g ust. 3 pkt 2 ustawy wymienionej w art. 1, przez
okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
Art. 10.
1. Postępowania kontrolne wszczęte i niezakończone przez organy kontroli skarbowej przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy prowadzi się według przepisów dotychczasowych.
2. Wszczęte i niezakończone w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy postępowania
w sprawach uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznych oraz
wznowienia postępowania zakończonego decyzją ostateczną dyrektora urzędu kontroli
40
skarbowej prowadzą organy właściwe w tych sprawach od dnia wejścia w życie niniejszej
ustawy, przy czym wszystkie podjęte w postępowaniu czynności pozostają w mocy.
3. Obowiązki i uprawnienia Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej jako strony w spra-
wach uchylenia, zmiany lub stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznych oraz wznowienia
postępowania zakończonego decyzją ostateczną dyrektora urzędu kontroli skarbowej, w któ-
rych w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy przysługuje lub została wniesiona skarga do
sądu administracyjnego, przejmują organy właściwe w tych sprawach od dnia wejścia w życie
niniejszej ustawy.
Art. 11.
Legitymacje służbowe oraz znaki identyfikacyjne wydane inspektorom kontroli skarbowej
i pracownikom jednostek organizacyjnych kontroli skarbowej na podstawie przepisów
wykonawczych wydanych na podstawie art. 6 ust. 5 ustawy wymienionej w art. 1 zachowują
ważność.
Art. 12.
Do inspektorów kontroli skarbowej powołanych przed dniem wejścia w życie ustawy stosuje
się przepisy art. 42 – 42e ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą
ustawą.
Art. 13.
Do doradców podatkowych, którzy zawiesili wykonywanie zawodu i nie zostali skreśleni
z listy doradców podatkowych przed dniem wejścia w życie ustawy, stosuje się przepisy
ustawy wymienionej w art. 3, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.
Art. 14.
Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 6 ust. 5, art. 9 ust. 2 i 3, art. 11c ust. 3 ustawy
wymienionej w art. 1 zachowują moc do dnia wejścia w życie nowych przepisów
wykonawczych wydanych odpowiednio na podstawie art. 38 ust. 7, art. 9 ust. 2 oraz art. 11c
ust. 3 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak
niż przez 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy.
41
Art. 15.
Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem art. 1 pkt 15
oraz pkt 54 w zakresie dodawanych art. 42f – 42k, które wchodzą w życie po upływie
6 miesięcy od dnia ogłoszenia.
_______________
1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych,
ustawę z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym, ustawę z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji
i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, ustawę
z dnia 10 września 1999 r. – Kodeks karny skarbowy i ustawę z dnia 22 maja 2003 r. o działalności
ubezpieczeniowej.
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 64, poz. 594, Nr 91,
poz. 868, Nr 171, poz. 1800 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 124, poz. 1042, Nr 132, poz. 1110 i Nr 183,
poz. 1537, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708 i 711, Nr 157, poz. 1119, Nr 191, poz. 1413 i Nr 217,
poz. 1590, z 2007 r. Nr 171, poz. 1207, z 2008 r. Nr 110, poz. 707, Nr 209, poz. 1318 i Nr 227, poz. 1505 oraz
z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 85, poz. 727, Nr 86,
poz. 732 i Nr 143, poz. 1199, z 2006 r. Nr 66, poz. 470, Nr 104, poz. 708, Nr 143, poz. 1031, Nr 217,
poz. 1590 i Nr 225, poz. 1635, z 2007 r. Nr 112, poz. 769, Nr 120, poz. 818, Nr 192, poz. 1378 i Nr 225,
poz. 1671, z 2008 r. Nr 118, poz. 745, Nr 141, poz. 888, Nr 180, poz. 1109 i Nr 209, poz. 1316, 1318 i 1320
oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
4) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 173, poz. 1808,
z 2007 r. Nr 50, poz. 331 oraz z 2008 r. Nr 171, poz. 1056 i Nr 216, poz. 1371.
5) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2005 r. Nr 143, poz. 1202
i Nr 183, poz. 1538, z 2006 r. Nr 104, poz. 708 i 711 i Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 17, poz. 95, z 2008 r.
Nr 180, poz. 1109 i Nr 228, poz. 1507 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
6) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 766,
z 2008 r. Nr 66, poz. 410, Nr 215, poz. 1355 i Nr 237, poz. 1651 oraz z 2009 r. Nr 3, poz. 11 i Nr 8, poz. 39.
7) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 91, poz. 870 i Nr 96, poz. 959, z 2005 r.
Nr 83, poz. 719, Nr 143, poz. 1204, Nr 167, poz. 1396, Nr 183, poz. 1538 i Nr 184, poz. 1539, z 2006 r.
Nr 157, poz. 1119, z 2007 r. Nr 50, poz. 331, Nr 82, poz. 557, Nr 102, poz. 691 i Nr 112, poz. 769, z 2008 r.
Nr 171, poz. 1056 i Nr 234, poz. 1571 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97.
28-02-aa
42
U Z A S A D N I E N I E
Projekt zmian w ustawie o kontroli skarbowej modyfikuje bądź koryguje niektóre rozwiązania
organizacyjne i doprecyzowuje przepisy regulujące uprawnienia organów kontroli skarbowej,
szczególnie w zakresie dostępu organów kontroli skarbowej do informacji oraz zadań
realizowanych przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej. Znowelizowane zostają
również przepisy z zakresu procedury postępowania kontrolnego, których stosowanie
wywołuje rozbieżności interpretacyjne lub które w obecnym kształcie ograniczają
efektywność działania kontroli skarbowej. Uproszczeniu i uelastycznieniu uległ także proces
kontroli i audytu środków pochodzących z UE. Celem projektu jest także modyfikacja statusu
inspektora kontroli skarbowej oraz możliwość poszerzenia kadry inspektorskiej o osoby
posiadające uprawnienia doradców podatkowych. Ponadto projekt dostosowuje przepisy
ustawy o kontroli skarbowej w zakresie pozyskiwania informacji przez organy kontroli
skarbowej do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 17 czerwca 2008 r. (Dz. U. z 2008 r.
Nr 110, poz. 707).
Zmiany w art. 1 ust. 2, nowe brzmienie art. 2 ust. 1 oraz uchylenie art. 3 ma na celu
doprecyzowanie oraz zapewnienie większej przejrzystości zakresu kontroli skarbowej.
Nowe brzmienie art. 1 ust. 2, art. 2 ust. 2 pkt 12 oraz uchylenie art. 3 ma na celu wyłączenie
z celów i zakresu kontroli skarbowej zagadnień związanych z obrotem towarowym z zagra-
nicą i obrotem towarami przywożonymi z zagranicy w zakresie, w jakim stanowią one
powielenie zadań realizowanych przez organy celne i Służbę Celną. W przypadku kontroli
obrotu towarowego z zagranicą powielanie zadań Służby Celnej i kontroli skarbowej dotyczy
nie tylko posiadania przez obie służby analogicznych uprawnień. Postępowania kontrolne
w zakresie obrotu towarowego z zagranicą nie kończą się rozstrzygnięciem organu kontroli
skarbowej, lecz wynikiem kontroli. Tym samym organy celne zobowiązane są na podstawie
wyniku kontroli ponownie przeprowadzić postępowanie (gdzie wynik kontroli jest tylko
jednym z dowodów), aby wydać decyzję. Przedmiotowa zmiana nie będzie miała natomiast
wpływu na zadania kontroli skarbowej w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów
i usług oraz podatkiem akcyzowym w transakcjach z krajami trzecimi i transakcjach
wewnątrzwspólnotowych. Kontrola takich transakcji będzie realizowana tak jak dotychczas
w zakresie kontroli skarbowej, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1. Wprowadzenie
przedmiotowej zmiany wprowadzi przejrzystość w określaniu organów właściwych
w sprawie kontroli przestrzegania prawa w związku z przywozem i wywozem towarów oraz
zlikwiduje zagrożenie wielokrotnego podejmowania czynności kontrolnych przez różne
organy w stosunku do tych samych czynności obrotu.
Jednocześnie nowe brzmienie art. 2 ust. 12 ma na celu umożliwienie wykorzystywania
uprawnień kontroli skarbowej – wywiadu skarbowego do realizacji niektórych zadań
nałożonych na państwa członkowskie postanowieniami Konwencji sporządzonej na
podstawie art. K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie wzajemnej pomocy i współpracy
między administracjami celnymi. Zadania kontroli skarbowej ograniczone będą do
wykonywania wyłącznie zadania nadzoru transgranicznego osób oraz dostawy kontrolowanej.
Powierzenie tych zadań kontroli skarbowej uzasadnione jest faktem, iż w resorcie finansów
wyłącznie kontrola skarbowa – wywiad skarbowy posiada uprawnienia do prowadzenia
czynności operacyjno-rozpoznawczych oraz niejawnego nadzorowania przesyłek. Pozostałe
zadania wynikające z Konwencji, niewymagające podejmowania czynności operacyjnych,
będzie wykonywała Służba Celna.
Nowelizacja art. 2 ust. 1 pkt 2 i 3 ma na celu zapewnienie spójności terminologicznej
przepisów ustawy o kontroli skarbowej i przepisów materialnego prawa podatkowego (art. 20
ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) oraz
zapewnienie ich większej przejrzystości. Obecne brzmienie nowelizowanych przepisów
wskazuje, iż do zakresu kontroli skarbowej należy ujawnianie i kontrola dochodów
nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów. Natomiast przepis art. 20
ust.
3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych posługuje się pojęciem
„przychodów nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach lub pochodzących ze źródeł
nieujawnionych”. Ponadto w celu zapewnienia większej przejrzystości zakresu kontroli
skarbowej kontrola przychodów nieujawnionych i nieznajdujących pokrycia w ujawnionych
źródłach została umieszczona w jednym punkcie ustępu 1 (obecnie znajduje się w dwóch
– pkt 2 i 3) oraz tak jak obecnie powiązana została z kontrolą źródeł pochodzenia majątku.
Z uwagi na fakt, iż kontrola źródeł pochodzenia majątku może, co do zasady, zostać
przeprowadzona wyłącznie w związku z kontrolą przychodów nieujawnionych i nie-
znajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach, zaś w przypadku ujawniania i kontroli
niezgłoszonej do opodatkowania działalności gospodarczej nie występują przychody
nieujawnione, przedmiotowa zmiana ma charakter dostosowawczy i porządkujący oraz nie
spowoduje zmian w dotychczasowym zakresie kontroli skarbowej dotyczącym kontroli
2