Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie kolejowym

3. Minister właściwy do spraw transportu może określić, w drodze rozporządzenia,
na podstawie złożonych wniosków, o których mowa w ust. 2, listę krajowych połączeń
pasażerskich oraz połączeń ze stacjami położonymi poza granicami Unii Europejskiej,
zwolnionych ze stosowania przepisów rozporządzenia, o których mowa w ust. 1, biorąc pod
uwagę możliwości finansowe i organizacyjne podmiotów wnioskujących o zwolnienie.
4.` Zwolnienie, o którym mowa w ust. 2, może zostać przedłużone dwukrotnie, na
wniosek zainteresowanego podmiotu, za każdym razem na okres nie przekraczający 5 lat.
5. Wniosek, o którym mowa w ust. 4, składa się w trybie, o którym mowa w ust. 2,
do ministra właściwego do spraw transportu, w terminie do dnia 31 maja 2014 r.,
a
w
przypadku wnioskowania o kolejne zwolnienie w terminie do dnia 31 maja

2019 r.
6. Podmioty rozpoczynające działalność gospodarczą w zakresie przewozów
kolejowych po dniu 31 grudnia 2010 r. mogą złożyć wniosek o zwolnienie, o którym mowa
w ust. 1, niezależnie od terminów, o których mowa w ust. 2.
7. Do podmiotów, które rozpoczęły działalność po dniu 31 maja 2014 r. lub po dniu
31 maja 2019 r. przepis ust. 6 stosuje się odpowiednio.

Art. 4. 1. Rozporządzenie wydane na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy, o której mowa w art. 1,
w zakresie dotyczącym maszynistów zachowuje moc do czasu wydania rozporządzeń,
o których mowa w art. 22a ust. 10 i art. 22b ust. 18 i 19, ale nie dłużej niż do dnia 3 grudnia
2010 r., a w pozostałym zakresie do dnia 1 grudnia 2017 r.
2. Prezes UTK do dnia 4 grudnia 2010 r. założy rejestr, o którym mowa w art. 22a
ust. 1 pkt 1.
3. Uprawnienia maszynistów wydane na podstawie dotychczasowych przepisów
zachowują ważność na okres na jaki zostały wydane, jednak nie dłużej niż do dnia 1 grudnia
2017 r.

Art. 5. Do dnia wydania rozporządzenia, o którym mowa w art. 22 ust. 13, jednak nie później
niż do dnia 30 czerwca 2011 r., podmiotami uprawnionymi do przeprowadzania badań,
o których mowa w art. 22a ust. 1 pkt 3, są podmioty uprawnione do wykonywania badań
w służbie medycyny pracy zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o służbie
medycyny pracy (Dz. U. z 2004 r. Nr 125, poz. 1317, z późn. zm.3))

20
Art. 6. 1. W 2009 r. przewoźnik kolejowy mający siedzibę w innym państwie członkowskim
Unii Europejskiej lub w państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym
Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, uprawniony do
wykonywania działalności gospodarczej w zakresie transportu kolejowego na podstawie
przepisów obowiązujących w państwie, w którym znajduje się jego siedziba, wykonujący
międzynarodowe przewozy osób obejmujące prawo do zapewnienia podróżnym możliwości
wsiadania i wysiadania na stacjach znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
zamierzający złożyć wniosek o przydzielenie tras pociągów w rozkładzie jazdy 2009/2010,
przedkłada, nie później niż w terminie 2 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, Prezesowi
UTK i zarządcy infrastruktury kolejowej informację, której zakres określa rozporządzenie
wydane na podstawie art. 29a ust. 11.
2. Prezes UTK wydaje decyzję w sprawie ograniczenia dostępu do infrastruktury
kolejowej przewoźnika kolejowego, o którym mowa w ust. 1, w trybie określonym w art. 29a
ust. 5 – 11.

Art. 7. Ustawa wchodzi w życie z dniem 4 czerwca 2009 r., z wyjątkiem:
1) art. 1 pkt 10 lit. a i pkt 11, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.;
2) art. 1 pkt 8 i 9, które wchodzą w życie z dniem 4 grudnia 2010 r.
1) Niniejsza ustawa dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia postanowień:
– dyrektywy 2007/58/WE z dnia 23 października 2007 r. zmieniającej dyrektywę Rady 91/440/EWG
w sprawie rozwoju kolei wspólnotowych oraz dyrektywę 2001/14/WE Parlamentu Europejskiego i Rady
w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie
infrastruktury kolejowej (Dz. Urz. UE L 315 z 3.12.2007, str. 44),
– dyrektywy 2007/59/WE z dnia 23 października 2007 r. w sprawie przyznawania uprawnień maszynistom
prowadzącym lokomotywy i pociągi w obrębie systemu kolejowego Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 315
z 3.12.2007, str. 51).
2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2007 r. Nr 176, poz. 1238
i Nr 191, poz. 1374, z 2008 r. Nr 59, poz. 359, Nr 144, poz. 902, Nr 206, poz. 1289 i Nr 227, poz. 1505 oraz
z 2009 r. Nr 1, poz. 3.
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 141, poz. 1011 oraz
z 2008 r. Nr 220, poz. 1416 i Nr 234, poz. 1570.


01/53rch

21

U Z A S A D N I E N I E

Nowelizacja ustawy jest wydawana w związku z opublikowaniem w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej L 315 t. 50 z dnia 3 grudnia 2007 r. trzech aktów prawnych, wchodzących
w skład tzw. trzeciego pakietu kolejowego:
– rozporządzenia (WE) nr 1371/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
23 października 2007 r. dotyczącego praw i obowiązków pasażerów w ruchu kolejowym
(Dz. Urz. UE L 315 z 3.12.2007, str. 14), zwanego dalej „rozporządzeniem
nr 1371/2007/WE”,
– dyrektywy 2007/58/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r.
zmieniającej dyrektywę Rady 91/440/EWG w sprawie rozwoju kolei wspólnotowych oraz
dyrektywę 2001/14/WE w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury
kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej (Dz. Urz. UE L 315
z 3.12.2007, str. 51), zwanej dalej „dyrektywą nr 2007/58/WE”,
– dyrektywy 2007/59/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2007 r.
w sprawie przyznawania uprawnień maszynistom prowadzącym lokomotywy i pociągi
w obrębie systemu kolejowego Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 315 z 3.12.2007, str. 44),
zwanej dalej „dyrektywą nr 2007/59/WE”.
Rozwiązania zawarte w projekcie ustawy obejmują:
1) otwarcie rynku kolejowych międzynarodowych przewozów pasażerskich wraz z prawem
do zapewniania podróżnym możliwości wsiadania na każdej stacji znajdującej się na
trasie międzynarodowej i wysiadania na innej takiej stacji, w tym na stacjach
znajdujących się w tym samym państwie członkowskim, wraz z możliwością
wprowadzenia ograniczeń takich przewozów, gdy zagrożona jest równowaga
ekonomiczna krajowych usług publicznych,
2) stworzenie systemu uznawania kwalifikacji zawodowych maszynistów – procedura
i warunki wydawania licencji i świadectw, szkolenia, egzaminy,
3) zapewnienie nadzoru nad przestrzeganiem stosowania rozporządzenia nr 1371/2007/WE
w sprawie praw i obowiązków pasażerów,
4) nałożenie nowych zadań na Prezesa Urzędu Transportu Kolejowego (zwanego dalej
„Prezesem UTK”), związanych z nadzorem nad przestrzeganiem przepisów dotyczących
praw pasażerów, nad wydawaniem licencji i świadectw dla maszynistów oraz w zakresie
dostępu do infrastruktury kolejowej dla przewoźników mających siedzibę poza granicami
kraju.
Przepisy dyrektywy nr
2007/58/WE zostały skierowane do państw członkowskich
i zobowiązują je do wprowadzenia przepisów ustawowych, wykonawczych
i administracyjnych, niezbędnych do wykonania tej dyrektywy, do dnia 4 czerwca 2009 r. Jej
wdrożenie to otwarcie z dniem 1 stycznia 2010 r. rynku dla międzynarodowych kolejowych
usług pasażerskich.
Wprowadzanie w życie dyrektywy nr 2007/59/WE ma następować według harmonogramu,
określonego w art. 37 tej dyrektywy.
Pierwszym krokiem ma być przyjęcie przez Komisję Europejską interoperacyjnych
parametrów rejestrów świadectw do dnia 4 grudnia 2008 r. Kolejne dwa lata (do grudnia
2010 r.) zostaną poświęcone na utworzenie tych rejestrów i rozpoczęcie wydawania
świadectw niektórym kategoriom maszynistów. Do dnia 4 grudnia 2009 r. mają być
w państwach członkowskich wprowadzone przepisy ustawowe i wykonawcze wykonujące
dyrektywę nr 2007/59/WE. Rejestry licencji i świadectw zostaną utworzone do grudnia
2010 r. i do tego czasu będą wydawane licencje i świadectwa maszynistom wykonującym
przewozy transgraniczne, kabotażowe lub towarowe w innym państwie. Jednocześnie jednak
wymagania ustanowione tą dyrektywą mogą ulegać zmianom, gdyż aż do dnia 4 grudnia
2012
r. Europejska Agencja Kolejowa będzie badać celowość nadania licencjom
i świadectwom formy kart elektronicznych. Mając na uwadze prowadzenie takich badań,
można przyjąć założenie, że treść dyrektywy nr 2007/59/WE będzie jeszcze w przyszłości
modyfikowana właśnie w części dotyczącej wprowadzania jej w życie.
Do 2017 r. wszyscy maszyniści są zobowiązani posiadać licencje i świadectwa zgodnie
z dyrektywą nr 2007/59/WE.
Ten złożony harmonogram wdrożenia ww. dyrektywy przemawia za zastosowaniem –
do jej inkorporacji – elastycznej formuły legislacyjnej w postaci delegowania znaczniejszej
części spraw do rozporządzeń wykonawczych.
Natomiast przepisy rozporządzenia nr 1371/2007/WE, zgodnie z jego art. 37, wchodzą
w życie 24 miesiące po opublikowaniu tego rozporządzenia w Dzienniku Urzędowym Unii

2
Europejskiej (data publikacji to 3.12.2007 r.), czyli z dniem 4 grudnia 2009 r. Rozporządzenie
nr 1371/2007/WE wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach
członkowskich.
Elementami „wprowadzającymi” rozporządzenie do systemu prawa polskiego są:
1) wskazanie (art. 14a wprowadzany do ustawy o transporcie kolejowym) Prezesa UTK jako
właściwego w sprawach nadzoru nad przestrzeganiem praw pasażerów; art. 14a ust. 3
wprowadza szczególną ochronę dla osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej
sprawności ruchowej przez nałożenie na Prezesa UTK obowiązku kontroli spełnienia
przez przewoźników, zarządców infrastruktury kolejowej, właścicieli dworców
kolejowych bądź zarządzających nimi obowiązków wynikających z przepisów
rozporządzenia,
2) zobowiązanie do uwzględniania wymagań rozporządzenia nr 1371/2007/WE
w warunkach umów ubezpieczeń (nowy ust. 8 w art. 47),
3) zwolnienia ze stosowania przepisów rozporządzenia nr 1371/2007/WE tam, gdzie
pozwala na to samo rozporządzenie.

Zmiany szczegółowe:
Art. 1 pkt 1 – z przepisów dotyczących uprawnień dla maszynistów zgodnie z dyrektywą
nr 2007/59/WE wyłączono metro.

Art. 1 pkt 2 – właściwość Prezesa UTK została rozszerzona o nowe zadania związane z:
– nadzorem nad przestrzeganiem przepisów dotyczących praw pasażerów,
– wydawaniem licencji i nadzorem nad wydawaniem świadectw dla maszynistów.

Art. 1 pkt 3 – właściwość Prezesa UTK została rozszerzona o nadzór nad zapewnieniem
równości dostępu do infrastruktury kolejowej przewoźników kolejowych wykonujących
pasażerskie przewozy międzynarodowe.
Ponadto do zadań Prezesa UTK w zakresie nadzoru technicznego nad eksploatacją linii
kolejowych i bezpieczeństwem ruchu kolejowego dodano zadanie związane z wydawaniem,

3