Rządowy projekt ustawy - Prawo geologiczne i górnicze

2.4. Pomiary specjalne związane z ruchem zakładu górniczego wykonuje się zgodnie z wyma-
ganiami określonymi w przepisach ustawy z dnia 17 maja 1989 r. — Prawo geodezyjne i kartogra-
ficzne, Polskich Normach, normach technicznych, instrukcjach technicznych oraz w indywidual-
nych projektach prac geodezyjnych. Pomiary, których sposób wykonywania nie został określony w
przepisach prawa, prowadzi się zgodnie z zasadami wiedzy technicznej oraz metodami zapewniają-
cymi dokładność wymaganą dla bezpiecznego prowadzenia ruchu zakładu górniczego.
2.5. Do sporządzania dokumentacji mierniczo-geologicznej budowy i rozbudowy obiektów bu-
dowlanych zakładu górniczego stosuje się przepisy dotyczące rodzaju i zakresu opracowań geode-
zyjno-kartograficznych oraz czynności geodezyjnych obowiązujących w budownictwie, wydane na
podstawie art. 43 ust. 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. — Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. Nr 156,
poz. 1118, z późn. zm.4)).
2.6. Przy zakładaniu osnów geodezyjnych stosuje się techniki i metody pomiarowe zapewniają-
ce uzyskanie wymaganych dokładności.
2.7. Przy zakładaniu lub aktualizacji osnowy geodezyjnej dla potrzeb zakładu górniczego stosu-
je się nowoczesne przyrządy i techniki pomiarowe, pod warunkiem zapewnienia wymaganych do-
kładności określenia współrzędnych punktów tej osnowy.
2.8. Poziomą osnowę geodezyjną na powierzchni stanowią punkty podstawowej, szczegółowej i
pomiarowej osnowy geodezyjnej, założonej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 maja 1989 r. —
Prawo geodezyjne i kartograficzne.
2.9. Nową poziomą osnowę geodezyjną zakłada się, jeżeli ilość i rozmieszczenie istniejących
punktów osnowy lub jej dokładność są niewystarczające do wykonania określonej pracy geodezyj-
nej.
2.10. Wysokościową osnowę geodezyjną na powierzchni stanowią punkty podstawowej, szcze-
gółowej i pomiarowej osnowy geodezyjnej, założonej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 maja
1989 r. — Prawo geodezyjne i kartograficzne.
2.11. Pomiary wysokościowe wykonuje się w nawiązaniu do istniejących punktów wysoko-
ściowych wyższej lub tej samej klasy, które w wyniku odpowiednich pomiarów kontrolnych uznane
zostały za przydatne do nawiązania.
2.12. Przydatność punktów wysokościowych do nawiązania ustala się przez kontrolny pomiar
różnicy wysokości, której wartość w odniesieniu do wielkości określonej podczas pomiaru pierwot-
nego nie może przekraczać:
1) dla osnowy podstawowej (niwelacja precyzyjna):
a) I klasy — 2 L [mm],
b) II klasy — 4 L [mm],
2) dla osnowy szczegółowej (niwelacja techniczna lub precyzyjna):
a) III klasy — 8 L [mm],
b) IV klasy — 20 L [mm]
— gdzie L oznacza długość odcinka niwelacji między punktami wyrażoną w kilometrach.
4) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2006 r. Nr 170, poz. 1217, z 2007 r. Nr 88,
poz. 587, Nr 99, poz. 665, Nr 127, poz. 880, Nr 191, poz. 1373 i Nr 247, poz. 1844 oraz z 2008 r. Nr 123, poz. 803.
9
2.13. Wymagań, o których mowa w pkt 2.12, nie stosuje się do pomiarów nawiązania dla po-
miarów deformacji terenu, obiektów i urządzeń. Do wykonywania tych pomiarów stosuje się wy-
magania dokładnościowe ustalone w projekcie pomiarów deformacji, w zależności od oczekiwa-
nych wartości wielkości wskaźników deformacji.
2.14. Pomiary szczegółów terenowych oraz podziemnego uzbrojenia terenu wykonuje się w
oparciu o poziomą i wysokościową osnowę geodezyjną zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 maja
1989 r. — Prawo geodezyjne i kartograficzne.
2.15. Pomiary środka otworów wiertniczych, szybów i szybików wykonuje się dwukrotnie w
sposób niezależny. Położenie poziome środka wszystkich otworów wiertniczych, szybów i szybi-
ków posiada dokładność nie mniejszą niż 0,15 m, a położenie wysokościowe — dokładność nie
mniejszą niż 0,05 m.
3. WYKONYWANIE PRAC GEODEZYJNYCH W PODZIEMNEJ CZ
CI PODZIEMNYCH
ZAKŁADÓW GÓRNICZYCH
3.1. Osnowy geodezyjne w podziemnej części podziemnego zakładu górniczego, zwane dalej w
pkt 3.1.1—3.5.3 „osnowami geodezyjnymi”, stanowią podstawę do sporządzania i uzupełniania
dokumentacji mierniczo-geologicznej zakładu górniczego. Wykorzystuje się je szczególności do:
1) prawidłowego odwzorowania wyrobisk górniczych na mapach górniczych;
2) prawidłowego i bezpiecznego realizowania projektów robót górniczych;
3) rozwiązywania problemów przebitkowych;
4) prawidłowej i bezpiecznej eksploatacji urządzeń wyciągowych i transportowych.
3.1.1. Osnowę geodezyjną stanowią zbiory punktów geodezyjnych, których współrzędne okre-
ślone są w jednolitym dla całego zakładu górniczego układzie współrzędnych.
3.1.2. Osnowa geodezyjna obejmuje:
1) osnowę poziomą;
2) osnowę wysokościową.
3.1.3. Poziomą i wysokościową osnowę geodezyjną dla sporządzenia dokumentacji mierniczo-
geologicznej w podziemnym zakładzie górniczym stanowią:
1) osnowa podstawowa;
2) osnowa szczegółowa;
3) osnowa pomiarowa.
3.1.4. Strukturę osnowy geodezyjnej, lokalizację punktów i sposób ich stabilizacji oraz szczegó-
łowy sposób wykonywania pomiarów ustala mierniczy górniczy, biorąc pod uwagę model i struktu-
rę zakładu górniczego, zakres planowanych robót górniczych oraz wymagania dokładnościowe
określone w rozporządzeniu.
3.1.5. Podstawową osnowę geodezyjną zakłada się w celu orientacji wyrobisk górniczych oraz
nawiązania do punktów osnowy szczegółowej i pomiarowej. Podstawową osnowę geodezyjną na-
wiązuje się do punktów podstawowej i szczegółowej osnowy geodezyjnej na powierzchni. W przy-
padkach uzasadnionych warunkami górniczymi dopuszcza się nawiązanie podstawowej osnowy
geodezyjnej danego poziomu do punktów podstawowej osnowy geodezyjnej innego poziomu.
10
3.1.6. Szczegółową osnowę geodezyjną zakłada się w korytarzowych wyrobiskach udostępnia-
jących o długim okresie utrzymywania. Osnowę tę nawiązuje się do punktów podstawowej osnowy
geodezyjnej.
3.1.7. Pomiarową osnowę geodezyjną zakłada się w wyrobiskach przygotowawczych i eksplo-
atacyjnych o krótkim okresie utrzymywania. Osnowę tę nawiązuje się do punktów szczegółowej
lub podstawowej osnowy geodezyjnej.
3.1.8. Dokładność podziemnej osnowy geodezyjnej charakteryzują, w zależności od potrzeb,
wielkości błędów średnich: położenia punktu, wysokości punktu, azymutu boku, określonych
względem punktów osnowy geodezyjnej przyjmowanych za bezbłędne.
3.1.9. Stabilizację punktów geodezyjnych:
1) podstawowej osnowy geodezyjnej — wykonuje się w sposób trwały w górotworze lub w obu-
dowie wyrobisk górniczych, w miejscach przewidywanych nawiązań do punktów szczegółowej
osnowy geodezyjnej;
2) szczegółowej osnowy geodezyjnej — wykonuje się w sposób trwały, jeżeli jest to technicznie
możliwe;
3) pomiarowej osnowy geodezyjnej — można wykonywać w sposób nietrwały, stosując metodę
punktów chwilowych (straconych).
3.1.10. Numerację punktów osnowy geodezyjnej zakładu górniczego ujednolica się. Punkty tej
osnowy oznacza się w sposób umożliwiający ich jednoznaczną identyfikację.
3.1.11. W przypadku zniszczenia bądź stwierdzenia nieprzydatności punktów geodezyjnych do
nawiązania określonej części osnowy geodezyjnej, wykonuje się powtórny pomiar. Dopuszcza się
nawiązanie nowej osnowy geodezyjnej metodą wliczenia pomiędzy stałymi punktami osnowy ko-
palnianej.
3.1.12. Poziomą podstawową osnowę geodezyjną stanowią niezależne grupy punktów zlokali-
zowane w pobliżu wyrobisk górniczych udostępniających dany poziom oraz zbiory punktów two-
rzących ciągi poligonowe pomiędzy tymi wyrobiskami.
3.1.13. Pomiar poziomej podstawowej osnowy geodezyjnej prowadzi się w oparciu o sporzą-
dzony przez mierniczego górniczego projekt zawierający wstępną analizę dokładności oraz uzasad-
nienie wyboru metody pomiaru.
3.1.14. Poziomą podstawową osnowę geodezyjną charakteryzuje średni błąd położenia punktu
MP ≤ 0,15 m oraz średni błąd azymutu boku MA ≤ 45 cc.
3.1.15. Nawiązanie pomiarów poziomej podstawowej osnowy geodezyjnej (orientacja pozioma)
wykonuje się do punktów osnowy geodezyjnej na powierzchni metodą orientacji wliczeniowej lub
giroskopowej.
3.1.16. Podczas nawiązania pomiarów do osnowy podstawowej na innym poziomie należy wy-
korzystać te punkty, dla których różnica wielkości kąta oraz długości pomiędzy pomiarem pierwot-
nym i kontrolnym spełnia warunki: Dβ ≤ 50 cc oraz Dl ≤ 2,5* l [mm], gdzie l oznacza długość boku
nawiązania wyrażoną w metrach.
3.1.17. Orientację poziomą wykonuje się dwukrotnie w sposób niezależny.
11
3.1.18. Pomiar podstawowej osnowy geodezyjnej można uznać za poprawny, jeżeli różnica
dwukrotnego wyznaczenia azymutu boku nie przekracza 120 cc.
3.1.19. Pomiary kątów, długości i giroazymutów na powierzchni oraz na orientowanym pozio-
mie wykonuje się dwukrotnie w sposób niezależny, stosując przy pomiarze kątów podwójne cen-
trowanie instrumentu.
3.1.20. Długości boków podstawowej osnowy geodezyjnej wynoszą więcej niż 100 m, jeśli po-
zwalają na to warunki górnicze.
3.1.21. Różnice wartości uzyskanych z dwukrotnego pomiaru kątów, azymutów i długości speł-
niają warunki: dβ ≤ 50 cc, dA ≤ 120 cc, dl ≤ 1,5* l [mm], gdzie l oznacza długość boku wyrażoną w
metrach.
3.1.22. Długości ciągów poligonowych podstawowej osnowy geodezyjnej nie mogą przekra-
czać:
1) 8 km — dla ciągu wliczeniowego z pomierzonym w środku giroazymutem;
2) 3 km — dla ciągu wiszącego z pomierzonym giroazymutem na ostatnim boku.
3.1.23. Obliczenie współrzędnych poziomej podstawowej osnowy geodezyjnej wykonuje się
wraz z wyrównaniem spostrzeżeń metodą ścisłą oraz oceną dokładności po wyrównaniu.
3.1.24. Wyniki z pomiarów podstawowej osnowy geodezyjnej zestawia się w operacie zawiera-
jącym:
1) projekt osnowy geodezyjnej;
2) sprawozdanie z pomiarów;
3) opis lokalizacji trwale zastabilizowanych punktów;
4) dokumentację pomiarową i obliczeniową;
5) wykaz współrzędnych punktów i azymutów boków osnowy geodezyjnej, wraz ze średnimi błę-
dami ich wyznaczenia;
6) mapę podstawowej osnowy geodezyjnej.
3.1.25. W przypadku powstania dodatkowych możliwości nawiązania podstawowej osnowy
geodezyjnej przeprowadza się pomiar uzupełniający i ponownie wyrównuje tę osnowę.
3.1.26. W przypadku ponownego wyrównania osnowy podstawowej, nawiązaną do niej osnowę
szczegółową przelicza się, jeżeli różnice współrzędnych punktów i azymutu boków nawiązania
przekraczają wartości podwójnego błędu średniego ich wyznaczenia.
3.1.27. Szczegółową poziomą osnowę geodezyjną charakteryzuje błąd średni położenia punk-
tów Mp ≤ 0,30 m oraz błąd średni azymutu boków MA ≤ 100 cc.
3.1.28. Nawiązanie szczegółowej osnowy geodezyjnej wykonuje się do punktów podstawowej
lub szczegółowej osnowy geodezyjnej po skontrolowaniu ich stałości.
3.1.29. Za przydatne do nawiązania szczegółowej osnowy geodezyjnej uznaje się te punkty pod-
stawowej lub szczegółowej osnowy geodezyjnej, dla których różnica między aktualnym i pierwot-
nym pomiarem lub danymi wyliczonymi ze współrzędnych spełnia warunki:
1) dla pomiarów kątowych Dβ ≤ 75 cc [mm],
12
2) dla pomiarów długości Dl ≤ 2,5* l [mm], gdzie l oznacza długość boku wyrażoną w metrach.
3.1.30. Pomiary elementów poziomej szczegółowej osnowy geodezyjnej wykonuje się dwukrot-
nie w sposób niezależny, stosując przy pomiarze kątów podwójne centrowanie instrumentu.
3.1.31. Szczegółową poziomą osnowę geodezyjną wykonuje się metodą poligonizacji. Założenie
nowej osnowy szczegółowej w celu realizacji zadań przebitkowych poprzedza się sporządzeniem
projektu osnowy geodezyjnej oraz wstępną analizą dokładności.
3.1.32. Punkty szczegółowej osnowy geodezyjnej rozmieszcza się tak, aby wzajemne odległości
między nimi były większe niż 40 m.
3.1.33. Różnice wartości uzyskanych z dwukrotnego pomiaru kąta, azymutu i długości spełniają
warunek: dβ ≤ 75 cc, dA ≤ 120 cc, dl ≤ 2,0* l [mm], gdzie l oznacza długość boku wyrażoną w me-
trach.
3.1.34. Długości ciągów jednostronnie nawiązanych (wiszących), w których kąty i odległości są
mierzone z wymaganą dokładnością, nie mogą być dłuższe niż 2,5 km.
3.1.35. Obliczenie współrzędnych punktów szczegółowej osnowy geodezyjnej wykonuje się z
wyrównaniem spostrzeżeń i oceną dokładności po wyrównaniu, uwzględniając błędność elementów
nawiązania punktów podstawowej osnowy geodezyjnej.
3.1.36. Wyrównanie pojedynczych ciągów poligonowych przy dwustronnym nawiązaniu do
punktów szczegółowej lub podstawowej osnowy geodezyjnej można przeprowadzić metodą przy-
bliżoną. Pomiar poligonowy uznaje się za poprawny, jeżeli:
1) odchyłka kątowa nie przekracza wartości 80 cc* n , gdzie n oznacza liczbę pomierzonych ką-
tów;
2) odchyłka liniowa nie przekracza wartości 10* L [mm], gdzie L oznacza sumę długości boków
poligonowych wyrażoną w metrach.
3.1.37. Jeżeli szczegółowa osnowa geodezyjna została rozbudowana o dodatkowe ciągi, wpły-
wające w sposób istotny na jej dokładność, powtórnie wyrównuje się tę osnowę w całości w nawią-
zaniu do punktów podstawowej osnowy geodezyjnej.
3.1.38. W przypadku ponownego wyrównania szczegółowej osnowy geodezyjnej, o przeliczeniu
nawiązanych do niej ciągów osnowy pomiarowej decyduje mierniczy górniczy.
3.1.39. Pomiarową poziomą osnowę geodezyjną charakteryzuje błąd średni położenia punktów
Mp ≤ 0,50 m oraz błąd średni azymutu boków MA ≤ 500 cc.
3.1.40. Pomiarową poziomą osnowę geodezyjną tworzą pojedyncze ciągi poligonowe nawiąza-
ne do punktów szczegółowej lub podstawowej osnowy geodezyjnej.
3.1.41. Za przydatne do nawiązania pomiarowej osnowy geodezyjnej uznaje się punkty, dla któ-
rych różnica pomiędzy aktualnym i pierwotnym pomiarem lub danymi obliczonymi ze współrzęd-
nych spełnia warunki:
1) dla pomiarów kątowych — Dβ ≤ 400 cc;
2) dla pomiarów długości — Dl ≤ 0,04 m.
13