Rządowy projekt ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych

a samorządowe jednostki budżetowe przekazują na dochody budżetu jednostki samorządu
terytorialnego.
Ad. 4)
Likwidacja funduszy motywacyjnych
W projekcie ustawy o finansach publicznych nie przewiduje się funkcjonowania funduszy
motywacyjnych gromadzących dochody uzyskiwane z tytułu przepadku rzeczy lub korzyści
majątkowych pochodzących z ujawnienia przestępstw i wykroczeń przeciwko mieniu oraz
przestępstw skarbowych i wykroczeń skarbowych. Powoduje to konieczność uregulowania w
ustawie, iż:
– wydzielone rachunki bankowe, na których gromadzone były przez państwowe jednostki
budżetowe środki finansowe w ramach funduszy motywacyjnych, ulegają likwidacji
z dniem 30 czerwca 2009 r.;
– po
upływie terminu wskazanego powyżej:
a) nieściągnięte należności i nieuregulowane zobowiązania przejmuje jednostka
budżetowa, która gromadziła środki na rachunku funduszu motywacyjnego,
b) środki pieniężne zlikwidowanego funduszu motywacyjnego podlegają odprowadzeniu
na rachunek pomocniczy właściwej państwowej jednostki budżetowej, która
gromadziła środki na rachunku funduszu motywacyjnego, i są przeznaczane na
regulowanie zobowiązań przejętych przez te jednostki.
Jednocześnie podjęte zostaną prace w zakresie stworzenia nowego mechanizmu
motywacyjnego dla pracowników izb i urzędów skarbowych oraz funkcjonariuszy celnych,
Policji i Straży Granicznej.
Ad 5)
Likwidacja samorządowych funduszy celowych
W świetle przeprowadzonych analiz jednym z elementów zmian organizacyjnych w sektorze
finansów publicznych jest likwidacja samorządowych funduszy celowych, w tym:
1) wojewódzkich i powiatowych funduszy gospodarki zasobem geodezyjnym

i kartograficznym,
2)
terenowych funduszy ochrony gruntów rolnych wraz z funduszem centralnym.
Przewiduje się, że z dniem 31 grudnia 2009 r.:
− wojewódzkie i powiatowe fundusze gospodarki zasobem geodezyjnym

i kartograficznym ulegają likwidacji.
Zgodnie z ustawą z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne

i kartograficzne (Dz. U. z 2005 r. Nr 240, poz. 2027, z późn. zm.), przychodami
samorządowych funduszy gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym są:
– w przypadku funduszy wojewódzkich – wpływy ze sprzedaży map oraz innych
materiałów i informacji z zasobów wojewódzkich, z opłat za czynności związane
z prowadzeniem tych zasobów oraz 10 % z wpływów funduszy powiatowych;
fundusze wojewódzkie mogą być uzupełniane dotacją z funduszu centralnego;
– w przypadku funduszy powiatowych – wpływy ze sprzedaży map, danych
z ewidencji gruntów i budynków oraz innych materiałów i informacji z zasobów
powiatowych, z opłat za czynności związane z prowadzeniem tych zasobów
i uzgadnianiem usytuowania projektowanych sieci uzbrojenia terenu, a także inne
wpływy; wpływy funduszy powiatowych mogą być uzupełniane dotacją
z funduszu centralnego i wojewódzkiego.
Według projektowanych przepisów dotychczasowe tytuły przychodów funduszy
gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym staną się dochodami budżetów
odpowiednio samorządów województw i powiatów.

4


– terenowe fundusze ochrony gruntów rolnych wraz z centralnym funduszem ulegną
likwidacji z jednoczesnym włączeniem finansowania dotychczas realizowanych zadań
bezpośrednio do budżetu samorządu województwa.
Zgodnie z dotychczasową ustawą z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych
i leśnych (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266, z późn. zm.) terenowy fundusz ochrony
gruntów rolnych tworzy się z 80 % dochodów Funduszu Ochrony Gruntów Rolnych
pochodzących z opłat z tytułu niewykonania obowiązku zdjęcia i wykorzystania
próchnicznej warstwy gleby (z których 20 % jest przekazywanych na rachunek
funduszu centralnego), opłat oraz należności i opłat rocznych podwyższonych
w przypadku wyłączenia z produkcji gruntów rolnych niezgodnie z przepisami ustawy.
rodkami funduszu terenowego dysponuje samorząd województwa, natomiast 20 %
tych środków, tworzących Centralny Fundusz Ochrony Gruntów Rolnych, pozostaje
w dyspozycji ministra właściwego do spraw rolnictwa i rozwoju wsi. rodki Funduszu
Centralnego przeznacza się głównie na zasilanie funduszu terenowego, czyli środki te
wracają do samorządu województwa. Centralny Fundusz spełnia rolę głównie
dystrybutora części dochodów Funduszu.
Według projektowanych przepisów należności i opłaty pobierane na podstawie ustawy
z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych, związane z wyłączeniem
z produkcji gruntów rolnych, będą stanowiły dochód województwa i będą gromadzone
przez zarząd województwa na wyodrębnionym rachunku. Zadania realizowane
dotychczas przez Fundusz staną się zadaniami własnymi samorządu województwa
obsługiwanymi przez pracowników urzędu marszałkowskiego oraz Urzędu Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Nie ulegnie również zmianie przeznaczenie środków
pozyskiwanych z opłat i należności.
Należności i zobowiązania Funduszu staną się należnościami i zobowiązaniami
województwa.
Reasumując, likwidacji samorządowych funduszy celowych nie należy utożsamiać
z likwidacją dotychczasowych zadań realizowanych przez te fundusze. W szczególności nie
ma ona na celu pozbawienia lub ograniczenia samorządom środków przeznaczonych na
zadania z zakresu gospodarki zasobem geodezyjnym i kartograficznym oraz ochrony gruntów
rolnych, a jedynie upraszczającą zmianę ich przepływu.
Ad 6)
Agencje wykonawcze
Projekt ustawy zakłada, iż z dniem 1 stycznia 2011 r. dotychczas działające w sektorze
finansów publicznych:
a) Agencja
Nieruchomości Rolnych,
b)
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa,
c)
Wojskowa Agencja Mieszkaniowa,
d)
Agencja Mienia Wojskowego,
e)
Agencja Rezerw Materiałowych,
f)
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości,
g)
Agencja Rynku Rolnego,
h)
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju
− staną się agencjami wykonawczymi w rozumieniu ustawy o finansach publicznych.
Agencje wykonawcze stanowią nowość w dotychczasowym systemie finansów publicznych,
a szczegółowe regulacje dotyczące tworzenia, funkcjonowania i gospodarki finansowej
agencji wykonawczych zawarte są w projekcie ustawy o finansach publicznych.
Ze względu na nowe realia, zakładające funkcjonowanie w systemie finansów publicznych po
dniu 1 stycznia 2009 r. agencji wykonawczych w rozumieniu nowej ustawy o finansach

5


publicznych, zdecydowano się – w stosunku do już istniejących agencji państwowych – na
zawarcie przepisu przejściowego, zgodnie z którym w okresie 2 lat ma nastąpić dostosowanie
przepisów ustaw szczególnych, tworzących te jednostki, do zasad określonych w projekcie
ustawy o finansach publicznych. Wprowadzenie okresu przejściowego pozwoli na pełne
wdrożenie nowych rozwiązań systemowych i płynne przejście do nowych zasad
funkcjonowania i gospodarki finansowej. Odrębne ustawy, na podstawie których powoływana
będzie agencja wykonawcza w celu realizacji zadań państwa, mogą określić wcześniejszy
termin, od kiedy agencje państwowe i państwowa osoba prawna Narodowe Centrum Badań i
Rozwoju staną się agencjami wykonawczymi.
Ad 7)
Pozbawienie państwowych funduszy celowych osobowości prawnej
Projekt ustawy o finansach publicznych przewiduje funkcjonowanie w systemie finansów
publicznych państwowych funduszy celowych stanowiących wyodrębniony rachunek
bankowy, którym dysponuje minister wskazany w ustawie tworzącej fundusz albo inny organ
wskazany w tej ustawie.
Powyższe skutkuje koniecznością pozbawienia osobowości prawnej obecnie funkcjonujących
w systemie finansów publicznych państwowych funduszy celowych, tj.:
1) Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
2) Funduszu
Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych
− oraz dokonania zmian w zakresie organizacji i obsługi, a także zasad funkcjonowania
instytucji o takim statusie.
Jako konsekwencję pozbawienia osobowości prawnej państwowych funduszy celowych,
w projekcie ustawy określono, że z dniem 1 stycznia 2010 r.:
1) wejdą w życie regulacje dotyczące Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych, stanowiące, że:
– dysponentem Funduszu będzie minister właściwy do spraw zabezpieczenia
społecznego;
– wygasną akty powołania Prezesa i Zastępców Prezesa Zarządu Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz dyrektorów oddziałów tego
Funduszu;
– ulegnie
rozwiązaniu Rada Nadzorcza i Zarząd Państwowego Funduszu Rehabilitacji
Osób Niepełnosprawnych;
– dotychczasowe Biuro i Oddziały Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych staną się Biurem Obsługi Funduszu

funkcjonującym w formie jednostki budżetowej, wykonującymi zadania
Pełnomocnika w zakresie dysponowania Funduszem;
– koszty
obsługi Biura Obsługi Funduszu finansowane będą z budżetu państwa; ze
środków Funduszu, w terminie do końca każdego miesiąca, dokonywane będą
wpłaty do budżetu państwa w wysokości wydatków poniesionych w miesiącu
poprzednim na koszty działalności Biura Obsługi Funduszu;
– mienie, należności i zobowiązania Funduszu staną się mieniem, należnościami
i zobowiązaniami Skarbu Państwa, w imieniu którego działać będzie minister
właściwy do spraw zabezpieczenia społecznego;
– przekazanie mienia Funduszu na rzecz Skarbu Państwa nastąpi na podstawie
protokołu zdawczo-odbiorczego sporządzonego przez Zarząd Państwowego
Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych do dnia 31 grudnia 2009 r.;
– pracownicy Biura i Oddziałów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych staną się pracownikami odpowiednio Biura Obsługi Funduszu
lub urzędów marszałkowskich;

6


– zadania realizowane przez Oddziały Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób
Niepełnosprawnych staną się zadaniami marszałków województw finansowanymi ze
środków przekazywanych samorządom wojewódzkim na podstawie art. 48 ust. 1 pkt
1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
– prawa
i
obowiązki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych
wynikające z zawartych przez Fundusz umów staną się prawami i obowiązkami
Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych, z wyłączeniem praw i
obowiązków wynikających z umów zawartych w zakresie zadań realizowanych
przez Oddziały Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
które stają się prawami i obowiązkami marszałków województw; zawarte umowy
zachowają moc do czasu ich wygaśnięcia.
2) wejdą w życie regulacje dotyczące Funduszu Gwarantowanych wiadczeń
Pracowniczych, stanowiące, że:
– aktywa
trwałe i inne składniki majątkowe Funduszu Gwarantowanych wiadczeń
Pracowniczych przejmie dysponent Funduszu Gwarantowanych wiadczeń
Pracowniczych lub marszałek województwa działający w imieniu dysponenta
Funduszu;
– Dyrektor Krajowego Biura Funduszu Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych
przekaże dysponentowi Funduszu, a kierownik Biura Terenowego Funduszu
Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych marszałkowi województwa
dokumentację związaną ze sprawami prowadzonymi odpowiednio przez Krajowe
Biuro bądź Biuro Terenowe;
– w
postępowaniach administracyjnych i sądowych, jak również w przypadku umów
zawartych przez Fundusz Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych
reprezentowany przez Dyrektora Krajowego Biura Funduszu Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych albo przez kierowników Biur Terenowych Funduszu
Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych, stronami staną się odpowiednio:
minister właściwy do spraw pracy albo marszałek województwa;
– wygasają akty powołania dyrektora Krajowego Biura Funduszu Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych oraz kierowników Biur Terenowych Funduszu
Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych;
– pracownicy zatrudnieni dotychczas w Krajowym Biurze Funduszu Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych oraz w Biurach Terenowych Funduszu Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych staną się pracownikami urzędu obsługującego ministra
właściwego do spraw pracy albo właściwych wojewódzkich urzędów pracy; koszty
związane z przejściem i zatrudnieniem pracowników Krajowego Biura Funduszu
Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych do urzędu obsługującego ministra
właściwego do spraw pracy ponoszone będą ze środków Funduszu Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych;
– określone w ustawie zadania z zakresu ochrony roszczeń pracowniczych realizować
będzie minister właściwy do spraw pracy oraz marszałkowie województw przy
pomocy wojewódzkich urzędów pracy; marszałkowie województw otrzymywać
będą środki na wynagrodzenia pracowników wykonujących zadania w zakresie
ochrony roszczeń pracowniczych oraz na pozostałe koszty obsługi na podstawie
limitów określonych przez dysponenta funduszu w oparciu o plan finansowy
Funduszu.

7


Projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych stwarza warunki
organizacyjno-prawne, majątkowe i techniczne umożliwiające dokonanie zmiany

w organizacji sektora finansów publicznych z dniem 1 stycznia 2009 r., przy spełnieniu
następujących, podstawowych zasad:
– zachowania
ciągłości realizacji zadań publicznych – zadania, pozostające w obszarze
działania danego organu, a dotychczas realizowane przez likwidowane jednostki sektora
finansów publicznych, powinny zostać przejęte przez jednostki budżetowe, instytucje
gospodarki budżetowej lub agencje wykonawcze;
– zachowania ciągłości organizowania i świadczenia usług wiążących się
z wykonywaniem konkretnych zadań publicznych przez dotychczas działające podmioty;
– „płynnego przejścia” do nowych realiów wynikających z reorganizacji sektora finansów
publicznych – zawarcie przepisów przejściowych pozwalających na pełne wdrożenie
nowych rozwiązań systemowych.
Zasady te realizowane mają być przy zachowaniu reguły racjonalności działania – w zakresie
odpowiedniego wykorzystania zarówno pracowników likwidowanych podmiotów, jak
również składników majątkowych i środków finansowych jednostek organizacyjnych, które
powinny zachować zdolność do nieprzerwanego świadczenia usług publicznych.

Niniejszy projekt ustawy w rozdziale pierwszym – Przepisy ogólne – zawiera regulacje
określające termin wejścia w życie ustawy o finansach publicznych.

Propozycje zmian w zakresie organizacji i funkcjonowania sektora finansów publicznych,
będące konsekwencją regulacji zawartych w ustawie o finansach publicznych, znalazły swoje
odzwierciedlenie w rozdziale drugim – Zmiany w przepisach obowiązujących –

przedkładanego projektu ustawy, w którym dokonano zmian dostosowujących brzmienie
obecnie obowiązujących przepisów ustaw szczególnych w tym zakresie.
W zakresie propozycji zmian polegających na:
– likwidacji
państwowych zakładów budżetowych oraz części samorządowych zakładów
budżetowych, prowadzących działalność w zakresie innym niż określony w projekcie
ustawy o finansach publicznych, wprowadzono zmiany w brzmieniu następujących ustaw:
1.
ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;
2.
ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych;
3.
ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej;
4.
ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty;
5.
ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych;
6.
ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych;
7.
ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;
8. ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień
przysługujących Skarbowi Państwa;
9.
ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej;
10. ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla
pracowników jednostek sfery budżetowej;
11. ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
12. ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej
sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw;
13. ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi
podmiotami prawnymi;
14. ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu
terytorialnego;

8