Rządowy projekt ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych

przekształcenie istniejącego gospodarstwa pomocniczego państwowej jednostki
budżetowej na zasadach określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 2.
2. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, sposób i tryb przekształcenia
gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych, o których mowa w
ust. 1, w instytucje gospodarki budżetowej, z uwzględnieniem rozliczeń związanych z
zakończeniem działalności gospodarstw pomocniczych oraz zapewnieniem ciągłości
realizacji zadań i ich specyfiki.

Art.
97.
Osoby, o których mowa w art. 58 pkt 5 lit. b i c ustawy, o której mowa w art. 62, do dnia
31 grudnia 2010 r. mogą być audytorami wewnętrznymi, jeżeli spełniają kryteria określone w
art. 276 pkt 1-4 ustawy, o której mowa w art. 1.

Art.
98.
1.
Ilekroć w przepisach ustaw odrębnych jest mowa o formach gospodarki
pozabudżetowej, należy przez to rozumieć samorządowy zakład budżetowy.
2.
Ilekroć w odrębnych przepisach jest mowa o formach organizacyjno-prawnych
jednostek sektora finansów publicznych określonych w art. 19-22 ustawy z dnia
26 listopada 1998 r. o finansach publicznych lub w art. 24-27 oraz w art. 29 ustawy
wymienionej w art. 62, należy przez to rozumieć formy organizacyjno-prawne
jednostek sektora finansów publicznych określone odpowiednio w art. 14-15 oraz
w art. 27 ustawy, o której mowa w art. 1.
3. Ilekroć w odrębnych przepisach jest mowa o przepisach lub ustawie z dnia 26 listopada
1998 r. o finansach publicznych lub ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach
publicznych należy przez to rozumieć odpowiednio przepisy ustawy, o której mowa
w art. 1.

Art.
99.
1. Przepisy wykonawcze wydane na podstawie ustawy, o której mowa w art. 62,
zachowują moc do czasu wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych
na podstawie ustawy, o której mowa w art. 1, nie dłużej jednak niż do dnia
31 grudnia 2009 r., z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 90.
2.
Przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 109 ust. 5 ustawy, o której mowa
w art. 62, zachowują moc do dnia 31 grudnia 2012 r.
3. Wydane na podstawie dotychczasowych przepisów zarządzenia i rozporządzenia
w
sprawie emisji skarbowych papierów wartościowych zachowują moc,
a wyemitowane na ich podstawie obligacje są oferowane i wykupywane na zasadach w
nich zawartych.
4.
Do czasu wydania przepisów wykonawczych przewidzianych w art. 34 ust. 9 ustawy, o
której mowa w art. 29, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, zachowują moc
dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 34 ust. 9 ustawy, o
której mowa w art. 29, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2009 r.

Art.
100.
1.
Art. 213-215 ustawy, o której mowa w art. 1, mają zastosowanie po raz pierwszy do
opracowania projektów uchwał budżetowych jednostek samorządu terytorialnego na
rok 2010.
2.
Art. 238-242 ustawy, o której mowa w art. 1, mają zastosowanie, w jednostkach
samorządu terytorialnego, po raz pierwszy do sprawozdań za 2009 r.
3. Do
uchwał budżetowych na rok 2009 stosuje się art. 166, 169-171 oraz art. 199 ustawy,
o której mowa w art. 62.

45



4. Uchwały budżetowe jednostek samorządu terytorialnego na rok 2009 w zakresie
dotyczącym samorządowych zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych
samorządowych jednostek budżetowych, samorządowych funduszy celowych oraz
rachunków dochodów własnych są opracowywane, uchwalane i wykonywane na
podstawie przepisów dotychczasowych.
5.
Na rok 2009 do:
1)
prognozy kwoty długu,
2)
informacji o stanie mienia,
3) opinii regionalnej izby obrachunkowej w sprawie możliwości sfinansowania
deficytu przedstawionego przez jednostkę samorządu terytorialnego
- stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 62.

Art.
101.
1. Wieloletni Plan Finansowy Państwa uchwala się po raz pierwszy do dnia 30 czerwca
2009 r.
2. Uchwałę w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki samorządu
terytorialnego, organ stanowiący uchwala po raz pierwszy nie później niż uchwałę
budżetową na rok 2010.

Art.
102.
Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2009 r., z wyjątkiem:
1)
art. 9, 10, art. 16 pkt 1, art. 21, 37, 42 i 43, które wchodzą w życie z dniem 1 lipca
2009 r.;
2)
art. 3, 4, 5, 6, 8, art. 11 pkt 2, art. 12 pkt 1 oraz pkt 2 i 6, art. 13, art. 15 pkt 2-6, art. 16
pkt 2 lit. b, art. 17, 18, 19, 24, 25, 29, 33, 34, 35, 36, art. 38 pkt 2 lit. a i pkt 7 lit. c, art.
39 pkt 1 lit. b i c oraz pkt 2-5, art. 49, 50, 51, 52, 53, art. 54 pkt 3-5, art. 55, 56, 59 oraz
art. 60 pkt 2, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2010 r.;
3)
art. 14, który wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.


1

46
U Z A S A D N I E N I E


W ramach szeregu działań podjętych przez Rząd, ukierunkowanych na zrównoważenie
finansów publicznych, w szczególności mających na celu sprostanie wyzwaniom
makroekonomicznym zawartym w Krajowym Programie Reform oraz dążenie do
konwergencji z gospodarką państw Unii Europejskiej, przygotowano propozycje zmian
w zakresie organizacji i funkcjonowania sektora finansów publicznych, które znalazły swoje
odzwierciedlenie w projekcie ustawy o finansach publicznych oraz w przedkładanym
projekcie ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych.
Przedmiotowy projekt stanowi ważny instrument w procesie realizacji głównej zasady
finansów publicznych – zapisanej w ustawie o finansach publicznych – celowości
i efektywności wydatkowania środków publicznych. Biorąc pod uwagę fakt wzrostu
gospodarczego, pozwalającego na podjęcie działań reformatorskich, mających na celu
wprowadzenie rozwiązań sprzyjających prowadzeniu przez państwo racjonalnej gospodarki
finansowej, istotne jest wzmocnienie instytucjonalne, które powinno jednocześnie przyczynić
się do skutecznego wykonywania zadań państwa w ramach planowanych wydatków.
Projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, składa się z trzech
rozdziałów:
− Rozdział 1. Przepisy ogólne,
− Rozdział 2. Zmiany w przepisach obowiązujących,
− Rozdział 3. Przepisy uchylające, przejściowe, dostosowujące i końcowe,
i określa m.in. zasady i tryb wprowadzenia w życie ustawy z dnia ........ o finansach
publicznych oraz reguluje kwestię zakresu sektora finansów publicznych, poprzez jego
reorganizację, polegającą na rezygnacji z części dotychczasowych form organizacyjno-praw-
nych sektora finansów publicznych.

Zmiany w zakresie funkcjonowania i organizacji sektora finansów publicznych polegają na:
1) likwidacji państwowych zakładów budżetowych oraz części zakładów budżetowych,
wykonujących zadania własne jednostki samorządu terytorialnego, które prowadzą
działalność w zakresie innym niż określony w projekcie ustawy o finansach publicznych;
2) likwidacji gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych;
3) likwidacji rachunków dochodów własnych;
4) likwidacji funduszy motywacyjnych;
5) likwidacji samorządowych funduszy celowych, w tym:
a) wojewódzkich i powiatowych funduszy gospodarki zasobem geodezyjnym

i kartograficznym,
b) terenowych funduszy ochrony gruntów rolnych wraz z centralnym;
6) wprowadzeniu agencji wykonawczej jako nowej formy organizacyjno-prawnej dla
realizacji wybranych zadań państwa;
7) przekształceniu państwowych funduszy celowych posiadających osobowość prawną, tj.:
a) Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
b) Funduszu Gwarantowanych wiadczeń Pracowniczych
– w państwowe fundusze celowe stanowiące wyodrębnione rachunki bankowe.
Zmiany te pozwolą na skupienie środków publicznych w systemie finansowym tworzonym
przez budżet państwa oraz budżety jednostek samorządu terytorialnego.


Ad 1)
Likwidacja państwowych zakładów budżetowych oraz części samorządowych
zakładów budżetowych
Na skutek przeprowadzonej analizy efektywności gospodarki finansowej prowadzonej przez
zakłady budżetowe, w kontekście zasadności i sprawności ich funkcjonowania, w projekcie
ustawy o finansach publicznych założono likwidację wszystkich państwowych zakładów
budżetowych. Ograniczono zakres działania zakładów budżetowych wykonujących zadania
własne jednostki samorządu terytorialnego do takich, które prowadzą działalność w zakresie
spraw:
– gospodarki mieszkaniowej i gospodarowania lokalami użytkowymi;
– wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków
komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk
i unieszkodliwiania odpadów komunalnych;
– kultury fizycznej i sportu, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych;
– utrzymania różnych gatunków egzotycznych i krajowych zwierząt, w tym
w szczególności prowadzenie hodowli zwierząt zagrożonych wyginięciem w celu ich
ochrony poza miejscem naturalnego występowania;
– cmentarzy.

W projekcie ustawy uregulowano kwestię likwidacji wszystkich państwowych zakładów
budżetowych oraz samorządowych zakładów budżetowych, prowadzących działalność w
zakresie innym niż określony w projekcie ustawy o finansach publicznych, w szczególności
określając, iż:
– z dniem 31 grudnia 2009 r. ulega zakończeniu likwidacja tych jednostek; w przypadku
zakończenia likwidacji państwowych zakładów budżetowych przed dniem 31 grudnia
2009 r., Minister Finansów dokona zmian w wydatkach budżetu państwa na wniosek
dysponenta części, w szczególności mając na względzie zapewnienie odpowiednich
środków na wynagrodzenia;
– podmiotami upoważnionymi do likwidacji oraz określającymi przeznaczenie mienia
znajdującego się w użytkowaniu likwidowanego zakładu budżetowego są w przypadku:
a) państwowych zakładów budżetowych – ministrowie, kierownicy urzędów
centralnych, wojewodowie oraz inne organy działające na podstawie odrębnych
przepisów; decyzja o przeznaczeniu mienia jest podejmowana w porozumieniu
z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa,
b) gminnych, powiatowych lub wojewódzkich zakładów budżetowych – organy
stanowiące jednostek samorządu terytorialnego;
– pozostałe po likwidacji środki pieniężne, należności i zobowiązania zlikwidowanego
zakładu budżetowego przejmuje organ, który przeprowadził likwidację albo nowo
utworzona jednostka organizacyjna; przejęcie następuje na podstawie protokołu zdawczo-
odbiorczego;
– pracownicy likwidowanych zakładów budżetowych stają się pracownikami właściwej
jednostki budżetowej z dniem zakończenia likwidacji, o ile ich stosunek pracy nie uległ
wygaśnięciu odpowiednio z dniem zakończenia likwidacji albo z dniem 31 grudnia
2009 r., albo wcześniejszemu rozwiązaniu za wypowiedzeniem.
Ad 2)
Likwidacja gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych
W ramach zamierzonej zmiany w organizacji sektora finansów publicznych zweryfikowane
zostały zadania publiczne realizowane dotychczas przez gospodarstwa pomocnicze jednostek
budżetowych, w konsekwencji czego w projektowanej ustawie o finansach publicznych nie
przewiduje się dalszego funkcjonowania w sektorze finansów publicznych takiej formy
organizacyjno-prawnej.
Projekt ustawy określa, iż:

2


– likwidacja tych jednostek ulega zakończeniu z dniem 31 grudnia 2009 r.;

w przypadku zakończenia likwidacji gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek
budżetowych przed dniem 31 grudnia 2009 r., Minister Finansów dokona zmian w
wydatkach budżetu państwa na wniosek dysponenta części, w szczególności mając na
względzie zapewnienie odpowiednich środków na wynagrodzenia;
– podmiotami
upoważnionymi do ich likwidacji są w przypadku:
a) gospodarstwa
pomocniczego
państwowej jednostki budżetowej – kierownik
jednostki budżetowej, przy którym funkcjonowało gospodarstwo,
b) gospodarstwa pomocniczego gminnych, powiatowych i wojewódzkich jednostek
budżetowych – kierownik jednostki budżetowej, po uzyskaniu opinii dotyczących
terminu rozpoczęcia i zakończenia likwidacji; opinie wydaje odpowiednio wójt,
burmistrz lub prezydent miasta – w przypadku gospodarstw pomocniczych
gminnych jednostek budżetowych lub zarząd powiatu i województwa –

w przypadku gospodarstw pomocniczych powiatowych i wojewódzkich jednostek
budżetowych; wymóg uzyskania opinii nie dotyczy likwidacji gospodarstwa
pomocniczego działającego przy jednostce budżetowej, której kierownikiem jest
wójt, burmistrz lub prezydent miasta;
– pozostałe po likwidacji składniki majątkowe, należności i zobowiązania zlikwidowanego
gospodarstwa pomocniczego przejmuje jednostka budżetowa, przy której funkcjonowało
gospodarstwo; przejęcie następuje na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego;
– pracownicy likwidowanych gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych stają się
pracownikami właściwej jednostki budżetowej z dniem zakończenia likwidacji, o ile ich
stosunek pracy nie uległ wygaśnięciu odpowiednio z dniem zakończenia likwidacji albo
z dniem 31 grudnia 2009 r., albo wcześniejszemu rozwiązaniu za wypowiedzeniem.

Podkreślenia wymaga, iż zamierzona zmiana w organizacji sektora finansów publicznych
dokonana zostanie przy jednoczesnym spełnieniu zasad zachowania ciągłości realizacji zadań
publicznych, a także zachowania ciągłości organizowania i świadczenia usług wiążących się
z wykonywaniem zadań publicznych przez dotychczas działające podmioty.
Ad 3)
Likwidacja rachunków dochodów własnych
W projekcie ustawy o finansach publicznych nie przewiduje się funkcjonowania rachunków
dochodów własnych, które mogą funkcjonować na mocy ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r.
o finansach publicznych.
W konsekwencji, w projekcie ustawy zawarto regulacje określające, iż:
– wydzielone rachunki dochodów własnych państwowych jednostek budżetowych oraz
samorządowych jednostek budżetowych mogą prowadzić dotychczasową działalność,
regulując jednocześnie zobowiązania i ściągając należności do dnia 31 grudnia

2009 r.; kierownicy jednostek budżetowych gromadzących środki na rachunkach
dochodów własnych prowadzą w tym okresie egzekucję należności i regulują
zobowiązania;
– z dniem 1 stycznia 2010 r.:
a) nieściągnięte należności i nieuregulowane zobowiązania przejmuje jednostka
budżetowa, przy której funkcjonowały rachunki dochodów własnych,
b) środki pieniężne zgromadzone na rachunku dochodów własnych podlegają
odprowadzeniu na rachunek pomocniczy odpowiednio państwowej jednostki
budżetowej albo samorządowej jednostki budżetowej;
– środki pieniężne państwowej jednostki budżetowej oraz samorządowej jednostki
budżetowej, przekazane na rachunek pomocniczy, mogą być wykorzystane na
dotychczasowe cele do dnia 30 czerwca 2010 r.; niewykorzystane po tym terminie środki
pieniężne państwowe jednostki budżetowe przekazują na dochody budżetu państwa,

3