Rządowy projekt ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych

15. ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny
finansów publicznych;
16. ustawy z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz
o języku regionalnym;
17. ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne;

– likwidacji gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, wprowadzono zmiany w
brzmieniu następujących ustaw:
1. ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;
2. ustawy z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich;
3. ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych;
4. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty;
5. ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych;
6. ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych;
7. ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości;
8. ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień przysługujących
Skarbowi Państwa;
9. ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla
pracowników jednostek sfery budżetowej;
10. ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych;
11. ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze
budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw;
12. ustawy z dnia 3 marca 2000 r. o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi
podmiotami prawnymi;
13. ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym;
14. ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o zatrudnieniu socjalnym;
15. ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie;
16. ustawy z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego;
17. ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody;
18. ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny
finansów publicznych;
19.
ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów
realizujących zadania publiczne;
20. ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich
stanowiskach państwowych;

– likwidacji rachunków dochodów własnych, wprowadzono zmiany w brzmieniu
następujących ustaw:
1. ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej;
2. ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych;
3. ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji;
4. ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej;
5. ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny
finansów publicznych;

– likwidacji funduszy motywacyjnych, wprowadzono zmiany w brzmieniu następujących
ustaw:
1. ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji;
2. ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej;
3. ustawy z dnia 21 czerwca 1996 r. o urzędach i izbach skarbowych;

9


4. ustawy z dnia 24 lipca 1999 r. o Służbie Celnej;
5. ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze
budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw;
6. ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. o andarmerii Wojskowej i wojskowych organach
porządkowych;
7. ustawy z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji
Wywiadu;
8. ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny
finansów publicznych;

– likwidacji samorządowych funduszy celowych, wprowadzono zmiany w brzmieniu
następujących ustaw:
1. ustawy z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne;
2. ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych;
− przekształceniu państwowych funduszy celowych posiadających osobowość prawną
w państwowe fundusze celowe stanowiące wyodrębnione rachunki bankowe, dokonano
zmian w następujących ustawach regulujących kwestie w zakresie organizacji i obsługi,
a także zasad ich funkcjonowania:
1. w ustawie z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych;
2. w ustawie z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa;
3. w ustawie z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie
niewypłacalności pracodawcy.
W przypadku agencji wykonawczej, jako nowej formy organizacyjno-prawnej dla realizacji
wybranych zadań państwa, oraz wobec zakresu działania funkcjonujących obecnie agencji
(które staną się agencjami wykonawczymi z dniem 1 stycznia 2011 r.) – w celu płynnego
przejścia istniejących agencji w nowe realia i pełnego wdrożenia nowych rozwiązań
systemowych – w niniejszym projekcie zdecydowano się na zawarcie przepisu
przejściowego, zgodnie z którym w okresie 2 lat ma nastąpić dostosowanie przepisów ustaw
szczególnych, tworzących te jednostki organizacyjne, do zasad określonych w projekcie
ustawy o finansach publicznych.

Ponadto należy zauważyć, iż w rozdziale tym znalazły się również propozycje rozwiązań
skutkujące dokonaniem zmian dostosowujących brzmienie szeregu ustaw, regulujące takie
kwestie jak:
– umożliwienie kontynuowania dotychczasowej działalności wychowawczej zakładów
poprawczych i schronisk dla nieletnich w innej formie organizacyjno-prawnej (dotychczas
były to gospodarstwa pomocnicze) – w ustawie z dnia 26 października 1982 r.
o postępowaniu w sprawach nieletnich;
– umożliwienie stacjom sanitarno-epidemiologicznym pozyskiwania dodatkowych środków
finansowych z tytułu działalności usługowej na rzecz podmiotów zewnętrznych
przeznaczonych na realizację zadań Państwowej Inspekcji Sanitarnej; w sytuacji, gdy
zadanie wykonywane przez tę jednostkę ujęte zostało w katalogu zadań przez nią
realizowanych, zadanie to finansowane będzie z wydatków budżetowych – w ustawie z
dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej; analogiczne rozwiązania
zastosowano w przypadku wojewódzkich inspektoratów weterynarii – w ustawie z dnia
29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej;
– skrócenie terminu uchwalenia budżetów jednostek samorządu terytorialnego do dnia
31 stycznia roku budżetowego tj. odpowiednio budżetu gminy – w ustawie z dnia
8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, budżetu powiatu – w ustawie z dnia 5 czerwca

10


1998 r. o samorządzie powiatowym, budżetu województwa – w ustawie z dnia
5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa;
– umożliwienie dokonywania w planie finansowym państwowego funduszu celowego
zmian polegających na zwiększeniu prognozy przychodów i odpowiednio kosztów,
wskazując, jako organ właściwy do ich dokonywania, dysponującego funduszem ministra
wskazanego w ustawie tworzącej fundusz albo inny organ wskazany w tej ustawie,
wynikające z uregulowań w tym zakresie w projekcie ustawy o finansach publicznych – w
ustawie z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji oraz w ustawie z dnia 12 października 1990 r. o
Straży Granicznej. Wskazani w ustawie dysponenci środków funduszu, na etapie
opracowywania projektu planu, tj. w miesiącu lipcu roku poprzedzającego rok objęty
planowaniem, nie mogą przewidzieć, kto, w jakiej wysokości i na realizację jakich zadań
dofinansuje Policję podobnie też Straż Graniczną w następnym roku, bowiem
porozumienia podpisywane są w roku realizacji planu. Dlatego też w sytuacji uzyskania
przychodów, które nie były ujęte w planie finansowym, dysponenci funduszu powinni
mieć możliwość dokonania zmian w planie finansowym funduszu bez konieczności
uzyskania zgody Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Takie rozwiązanie
gwarantuje terminową realizację zadań wynikających z zawartych porozumień;
– przekazywania nadwyżki środków finansowych Agencji Nieruchomości Rolnych do
budżetu państwa, która stanie się agencją wykonawczą w rozumieniu projektowanej
ustawy o finansach publicznych z dniem 1 stycznia 2011 r., a po raz pierwszy dokonanie
wpłaty nadwyżki może nastąpić w 2012 r. – w celu likwidacji powtarzalności regulacji
zawartych w ustawie z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami
rolnymi Skarbu Państwa przepisy w powyższym zakresie wchodzą w życie z dniem
1 stycznia 2012 r.;
– wprowadzenie jednolitych standardów funkcjonowania administracji rządowej
– w ustawie z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów. Obecnie obsługą administracji
w zasadniczym stopniu zajmują się gospodarstwa pomocnicze, które zgodnie z projektem
ustawy o finansach publicznych zostaną zlikwidowane, a zadania przejmą jednostki
budżetowe tworzone przez poszczególnych ministrów albo jednostka budżetowa
powołana przez Prezesa Rady Ministrów; możliwe jest również zlecanie wykonania tych
zadań w drodze outsorcingu. Określenie standardów wykonywania obsługi
(funkcjonowania) administracji rządowej ma na celu m.in. stymulowanie oszczędności w
kosztach funkcjonowania administracji rządowej. Zalecane w zarządzeniu Prezesa Rady
Ministrów standardy będą dotyczyć np. parametrów technicznych usług i dostaw
zamawianych przez centralnego zamawiającego – jednostkę budżetową powołaną przez
Prezesa Rady Ministrów, trybu zgłaszania zapotrzebowania na realizację usługi,
warunków udostępniania samochodów służbowych, telefonów służbowych, wykonywania
czynności związanych z administrowaniem nieruchomościami oraz administracyjno-
biurową obsługą administracji rządowej. Adresatami zarządzenia będą dyrektorzy
generalni urzędów, których zadaniem będzie zapewnienie zgodności pracy urzędu ze
standardami wynikającymi z zarządzenia;
– potrzeba rozszerzenia przychodów Funduszu Skarbu Państwa, utworzonego na podstawie
art. 56 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz.
U. z 2002 r. Nr 171, poz. 1397, z późn. zm.) o opłaty z tytułu egzaminów na członków rad
nadzorczych z udziałem Skarbu Państwa oraz rozszerzenie katalogu kosztów o koszty
przeprowadzenia tego egzaminu, w tym m.in. wynagrodzenie komisji egzaminacyjnej, w
związku z likwidacją rachunku dochodów własnych z dniem 31 grudnia 2009 r. – w
ustawie z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji;
– możliwość tworzenia spółek, obejmowania lub nabywania i posiadania udziałów oraz
akcji spółek prawa handlowego przez Polską Akademię Nauk i jej instytuty w celu
komercjalizacji wyników badań naukowych, a także w celu prowadzenia działań z

11


zakresu transferu technologii i promocji nauki, a także zakres zadań, na które mogłyby
być przeznaczone środki spoza budżetu państwa; należało doprecyzować sposób
gospodarowania środkami spoza budżetu państwa i jednoznacznie określić, że służą one
również pokrywaniu kosztów utrzymania mienia Akademii, w tym remonty, modernizacje
i inwestycje oraz finansowanie zobowiązań publiczno-prawnych i prywatno-prawnych
związanych z tym mieniem – w ustawie z dnia 25 kwietnia 1997 r. o Polskiej Akademii
Nauk;
– konieczność zmodyfikowania pojęcia „kontroli finansowej”, w związku z treścią nowej
ustawy o finansach publicznych, które zostało zastąpione pojęciem „kontroli zarządczej”
– w ustawie z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej;
– wprowadzenie nowej definicji państwowej sfery budżetowej oraz likwidację delegacji dla
Rady Ministrów do określenia przypadków, w których wynagrodzenia w zakładach
budżetowych i gospodarstwach pomocniczych państwowych jednostek budżetowych oraz
finansowane z funduszy motywacyjnych mogły być wypłacane ponad wynagrodzenia
ustalone, zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń
w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw – w związku z
likwidacją w projekcie ustawy o finansach publicznych zakładów budżetowych,
gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych oraz funduszy
motywacyjnych. Ponadto, mając na celu uelastycznienie gospodarowania środkami
publicznymi, dokonano likwidacji kategorii limitów zatrudnienia dla osób objętych
mnożnikowymi systemami wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych – w
ustawie z dnia 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze
budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw; utrzymywanie dwóch limitów, tj. wielkości
zatrudnienia i środków na wynagrodzenia, znacznie utrudnia, a nawet uniemożliwia
zarówno racjonalizację, jak i uelastycznienie polityki zatrudnieniowo-płacowej.
Zniesienie limitu zatrudnienia stworzy warunki do elastycznego kształtowania wielkości i
struktury zatrudnienia oraz poziomu wynagrodzeń, w pełni adekwatnego do
realizowanych zadań, posiadanych kwalifikacji, efektów pracy itp.;
– zmiany
dotyczące projektów planów dochodów i wydatków tych części budżetowych
państwa, które dotychczas włączane były do projektu budżetu państwa poza kontrolą
Rady Ministrów – w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów
powszechnych oraz w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. o Krajowej Radzie Sądownictwa;
– konieczność zmodyfikowania słowniczka pojęć w związku z treścią nowej ustawy
o finansach publicznych. Pojęcie „rezerwy budżetowej” zastąpiono pojęciem „rezerwy”
oraz w związku z brakiem, w nowej ustawie, pojęcia sprawozdania budżetowego
zastąpiono je definicją opisową zawartą w projekcie ustawy o finansach publicznych,
podobnie pojęcie „kontroli finansowej” zastąpiono pojęciem „kontroli zarządczej”.
Ponadto objęcie przepisem stanowiącym o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych
także planów przychodów i kosztów jednostek sektora finansów publicznych,

rozszerzenie zakresu przedmiotowego naruszeń dyscypliny w celu ochrony obowiązku
prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostce sektora finansów publicznych oraz
rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych i zobowiązanych do składania
zawiadomień o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych o komisje stałe organu
stanowiącego samorządu terytorialnego, co wynika z potrzeby szerszej ochrony ładu
finansów publicznych w jednostkach samorządu terytorialnego – w ustawie z dnia
17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych;
– umożliwienie dofinansowywania podręczników akademickich z budżetu państwa w
formie dotacji przedmiotowych, w celu ułatwienia studentom dostępu do materiałów
dydaktycznych – w ustawie z dnia 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym;

12


– włączenie do korpusu służby cywilnej pracowników jednostek budżetowych,
obsługujących państwowe fundusze celowe, których dysponentem jest minister lub inny
organ administracji rządowej – w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o służbie cywilnej.

W rozdziale trzecim – Przepisy uchylające, przejściowe, dostosowujące i końcowe – zawarto
przepisy uchylające ustawę z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych oraz
uregulowano zagadnienia intertemporalne, a przede wszystkim:
1)
kwestie likwidacji funduszy motywacyjnych – z dniem 30 czerwca 2009 r.;
2) kwestie
likwidacji
państwowych zakładów budżetowych oraz zakładów budżetowych
wykonujących zadania własne jednostki samorządu terytorialnego, prowadzących
działalność w zakresie innym niż określony w projekcie ustawy o finansach
publicznych, a także gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych, których to
form prawno-organizacyjnych nie przewiduje wprowadzana ustawa o finansach
publicznych – z dniem 31 grudnia 2009 r.;
3)
kwestie likwidacji samorządowych funduszy celowych – z dniem 31 grudnia 2009 r.;
4)
kwestie od kiedy państwowe fundusze celowe posiadające osobowość prawną staną się
państwowymi funduszami celowymi w rozumieniu wprowadzanej ustawy o finansach
publicznych, a także dotyczące organizacji i obsługi oraz zasad funkcjonowania
państwowych funduszy celowych stanowiących wyodrębniony rachunek bankowy – z
dniem 1 stycznia 2010 r.;
5)
od kiedy obecnie funkcjonujące agencje państwowe oraz Narodowe Centrum Badań
i Rozwoju staną się agencjami wykonawczymi w rozumieniu wprowadzanej ustawy
o finansach publicznych – z dniem 1 stycznia 2011 r.;
6) kwestie
zakończenia funkcjonowania rachunków dochodów własnych jednostek
budżetowych – z dniem 31 grudnia 2009 r.;
7) wskazanie Ministra Finansów, jako organu administracji rządowej właściwego
w sprawach wdrażania planowania zadaniowego w agencjach wykonawczych,
instytucjach gospodarki budżetowej, państwowych funduszach celowych
i państwowych osobach prawnych oraz opracowywania budżetu zadaniowego, który
będzie wykonywał swoje zadania przy pomocy koordynatora wdrażania planowania
zadaniowego – podobnie jak w innych krajach wdrażających budżet zadaniowy;
8) zasady
dotyczące stosunków pracy z pracownikami likwidowanych zakładów
budżetowych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych;
9)
przepisy, na podstawie których Bank Gospodarstwa Krajowego przejmuje dokonywanie
płatności wynikających z umów o dofinansowanie oraz decyzji o dofinansowanie
przedsięwzięcia realizowanego w ramach programu operacyjnego, odpowiednio
zawartych lub wydanych przed dniem 1 stycznia 2010 r.;
10) zasady dotyczące dalszego finansowania inwestycji wieloletnich i programów
wieloletnich ustanowionych przed dniem wejścia w życie wprowadzanej ustawy
o finansach publicznych;
11) kwestię przekazania na rzecz Skarbu Państwa posiadanych przez jednostki sektora
finansów publicznych, udziałów w spółkach, akcji i obligacji wyemitowanych przez
podmioty inne niż Skarb Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego – w ciągu 18
miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy o finansach publicznych;
12) pozostawienie w mocy statutów nadanych jednostkom budżetowym na podstawie
dotychczasowych przepisów, z zastrzeżeniem, iż w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia

13