Odzyskiwanie należności - zmiany

Przeczytaj także: Jak odzyskać należność po wykreśleniu spółki z rejestru?

Koniec postępowania gospodarczego

Do najistotniejszych zmian zawartych w nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego należy likwidacja postępowania odrębnego w sprawach gospodarczych (czyli sporach między przedsiębiorcami) i poddanie tych spraw tym samym regułom procesowym, które obowiązują w zwykłych sprawach cywilnych. Obecnie obowiązujące przepisy o postępowaniu gospodarczym nakładają na strony postępowania wyższe wymagania niż w zwykłych sprawach cywilnych. Bardzo często wymogom tym nie są w stanie sprostać mali i średni przedsiębiorcy, którzy nie korzystają z profesjonalnej pomocy prawnej. W efekcie o wygraniu sprawy gospodarczej często decydują względy formalne, głównie związane z tym, czy strona zgłosiła swoje wnioski dowodowe we właściwym czasie.

Mimo likwidacji postępowania w sprawach gospodarczych zostaną zachowane sądy gospodarcze jako wydziały sądów powszechnych. Uznano bowiem, że celowe jest wykorzystanie dotychczasowej specjalizacji sędziów sądów gospodarczych przy rozpoznawaniu tych spraw.

Zgłaszanie dowodów

Po wejściu w życie nowelizacji K.p.c. zmienią się zasady składania wniosków dowodowych i twierdzeń o okolicznościach faktycznych. Zależy od nich w dużej mierze szybkość i sprawność postępowania cywilnego. Strony i uczestnicy postępowania obowiązani będą przytaczać wszystkie okoliczności faktyczne i dowody bez zwłoki, aby postępowanie mogło być przeprowadzone sprawnie i szybko. Strony będą mogły prezentować materiał procesowy do zamknięcia rozprawy, ale jednocześnie sąd będzie pomijać spóźnione twierdzenia i dowody, chyba że strona nie zgłosiła ich we właściwym czasie bez swej winy lub uwzględnienie spóźnionych twierdzeń i dowodów nie spowoduje zwłoki w rozpoznaniu sprawy albo wystąpią inne wyjątkowe okoliczności.

Wykluczenie spóźnionych dowodów nie nastąpi z mocy prawa, lecz na mocy decyzji sądu. Od oceny sądu zależeć będzie, czy strona powołała twierdzenia lub dowód we właściwym czasie, czy też uczyniła to zbyt późno. W uzasadnieniu projektu zmian w K.p.c. wskazano, że ocena ta powinna być uwarunkowana tym, czy strona mogła i, z uwagi na naturalny bieg procesu, powinna była powołać twierdzenie lub dowód wcześniej ze względu na jego łączność z materiałem poprzednio zaprezentowanym. Ustalenie, że doszło do opóźnienia w prezentacji twierdzenia lub dowodu, obligować będzie sąd do jego pominięcia, z wyjątkiem trzech sytuacji, tj. gdy strona wykaże, że nie ponosi winy w opóźnieniu, gdy uwzględnienie spóźnionych twierdzeń lub dowodów nie spowoduje zwłoki w postępowaniu oraz gdy wystąpią inne wyjątkowe okoliczności.

Ograniczona zostanie możliwość składania w toku sprawy pism przez strony. Dalsze pisma przygotowawcze, inne niż odpowiedź na pozew, składane będą mogły być tylko wtedy, gdy zadecyduje o tym przewodniczący lub - w toku sprawy - sąd (nowe brzmienie art. 207 § 3 K.p.c.). Pismo przygotowawcze złożone z naruszeniem tej reguły podlegać będzie zwrotowi (nowy art. 207 § 7 K.p.c.). Zwrot odpowiedzi na pozew lub pisma przygotowawczego nie wyklucza prezentowania twierdzeń i dowodów przez stronę na rozprawie z zachowaniem reguł wynikających z art. 217 K.p.c.