Zmiana ustawy kodeks postępowania cwyilnego

Przeczytaj także: Odszkodowanie od Skarbu Państwa – poradnik

Zakresem rozporządzeń objęte są zarówno sytuacje, w których sąd polski prowadził będzie postępowanie uregulowane w rozporządzeniach, ale również sytuacje, w których wykonaniu podlegać będzie orzeczenie wydane w tych postępowaniach przez sąd innego państwa. Ustawa reguluje kwestię właściwości sądu, kompetencji referendarzy sądowych, przeprowadzenia niektórych dowodów, wystawianie określonych zaświadczeń, jak i opłaty sądowe.

Europejskie postępowanie nakazowe zostało uregulowane przez przepisy art. 505¹⁵-505²⁰ Kodeksu postępowania cywilnego (dalej "kpc"). Wszczęcie europejskiego postępowania nakazowego pozostawiono do decyzji powoda. W przypadku, gdy powód zainicjuje europejskie postępowanie nakazowe, nie stosuje się przepisów o innych postępowaniach odrębnych. Sądami właściwymi do rozpoznania sprawy w europejskim postępowaniu nakazowym są sądy rejonowe i okręgowe, przy czym europejski nakaz zapłaty może wydać także referendarz sądowy.

Referendarze sądowi mogą wydawać również zarządzenia. Rozpoznanie sprawy będzie następować na posiedzeniu niejawnym. Przepis art. 505¹⁸ kpc określa następstwa wydania europejskiego nakazu zapłaty co do części roszczenia. W takiej sytuacji ta część roszczenia, co do której nie może być wydany europejski nakaz zapłaty podlega rozpoznaniu zgodnie z przepisami krajowymi. Jest to tzw. "przejście" na grunt regulacji krajowej. Od europejskiego nakazu zapłaty można wnieść sprzeciw, w wyniku czego nakaz traci moc. Możliwe są wówczas dwa rozwiązania: Sąd rozpozna sprawę we właściwym trybie, albo, jeśli powód złożył stosowny wniosek, umorzy postępowanie i orzeknie o kosztach, jak w przypadku cofnięcia pozwu.

Istotnym rozwiązaniem wprowadzonym przez ustawę zmieniającą jest przyznanie sądowi, który wydał europejski nakaz zapłaty, kompetencji do stwierdzenia z urzędu wykonalności wydanego nakazu zapłaty. Stwierdzenie wykonalności otwiera drogę do wszczęcia w każdym państwie członkowskim egzekucji na podstawie wydanego nakazu.

Zasady dopuszczalności stosowania przepisów o europejskim postępowaniu w sprawach drobnych oraz przepisy o właściwości sądu są analogiczne do przepisów dotyczących europejskiego postępowania nakazowego. Sprawy drobne stanowią, zgodnie rozporządzeniem, sprawy, w których wartość przedmiotu sporu nie przekracza równowartości 2000 euro. Pewnym novum jest forma postępowania, z której wynika możliwość składania zeznań przez świadka na piśmie oraz możliwość pisemnego przesłuchania stron. Wydany w tym trybie wyrok może być zaskarżony. Do postępowania apelacyjnego stosuje się przepisy kpc dotyczące postępowania uproszczonego, jednakże w przypadku uchylenia zaskarżonego wyroku, sprawa rozpoznawana jest z wyłączeniem przepisów o postępowaniach odrębnych. Oznacza to powrót do reguł ogólnych dotyczących procesu.