Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz ustawy - Prawo ochrony środowiska

refinansowanie NFOŚiGW lub WFOŚiGW kosztów „zazielenienia” poniesionych
z innych środków. Niewykorzystane w terminie określonym umową sprzedaży
jednostek przyznanej emisji środki na dofinansowanie oraz na refinansowanie
powinny być zwracane na rachunek bankowy wskazany w tej umowie,
8) zmiany w art. 24 (dodanie pkt 3 w ust. 2 i dodanie ust. 3a oraz zmiana brzmienia pkt 1
w ust. 2) zmierzają do rozszerzenia i doprecyzowania zadań Rady Konsultacyjnej.
Rada Konsultacyjna będzie opiniować również listy kosztów poniesionych przez
NFOŚiGW lub listy kosztów poniesionych przez WFOŚiGW, związanych
z przeznaczaniem innych środków niż wpływy pochodzące ze sprzedaży jednostek
Kioto na dofinansowanie programów lub projektów realizowanych w obszarach,
o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r., wstępnie
zakwalifikowanych do refinansowania ze środków zgromadzonych na Rachunku
klimatycznym, przedłożone do zaakceptowania ministrowi właściwemu do spraw
środowiska.
Doprecyzowano także, że Rada Konsultacyjna opiniuje zarówno regulamin naboru
wniosków o udzielenie dofinansowania ze środków zgromadzonych na Rachunku
klimatycznym, jak i jego zmiany,
9) zmiana polegająca na dodaniu ust. 5a w art. 24, która ma na celu poszerzenie składu
Rady Konsultacyjnej o przedstawiciela Krajowego operatora, występującego
w charakterze obserwatora bez prawa głosu. Zmiana ta ma na celu usprawnienie
współpracy pomiędzy Krajowym operatorem a Radą Konsultacyjną,
10) zmiany w art. 25 ust. 2 ustawy (dodanie pkt 2a i zmiana brzmienia pkt 8), które mają
na celu rozszerzenie zadań Krajowego operatora. Krajowy operator przedkładałby
ministrowi właściwemu do spraw środowiska również listy kosztów wstępnie
zakwalifikowanych przez NFOŚiGW do refinansowania. Ponadto Krajowy operator,
oprócz wykazu programów lub projektów dofinansowanych ze środków
zgromadzonych na Rachunku klimatycznym, prowadziłby wykaz programów lub
projektów, na realizację których NFOŚiGW lub WFOŚiGW poniosły koszty
refinansowane następnie ze środków zgromadzonych na Rachunku klimatycznym,
11) zmiana polegająca na uchyleniu pkt 7 w art. 25 ust. 2 ustawy, która wynika
z uchylenia art. 32 ustawy,
12) dodanie w pkt 7a w art. 25 ust. 2 oraz dodanie ust. 2a, które jest konsekwencją
uchylenia art. 32 ustawy oraz dodania ust. 8 w art. 30.
9

Do zadań Krajowego operatora systemu zielonych inwestycji będzie należało:
- monitorowanie osiągniętych efektów związanych z uniknięciem lub redukcją
emisji gazów cieplarnianych w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji,
- monitorowanie wydatkowania przez beneficjentów środków uzyskanych
z Rachunku klimatycznego oraz postępów w realizacji programów lub projektów
dofinansowanych ze środków zgromadzonych na tym rachunku.
W przypadku monitorowania określonego w dodawanym pkt 7a w art. 25 ust. 2
ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. chodzi o wyraźne podkreślenie wykonywania przez
Krajowego operatora zadania polegającego na monitorowaniu konkretnych efektów
(postępów) w realizacji projektów. Monitorowaniu podlegają:
- realizacja harmonogramu wydatkowania środków z Rachunku klimatycznego,
- rzeczowe i finansowe zaawansowanie wdrażania programów lub projektów
dofinansowanych ze środków zgromadzonych na tym rachunku,
- realizacja zamierzonego efektu ekologicznego, z uwzględnieniem wymagań
wynikających z umów sprzedaży jednostek przyznanej emisji.
Monitorowanie osiągniętych efektów ekologicznych, związanych z uniknięciem lub
redukcją emisji gazów cieplarnianych, obejmować będzie efekty osiągnięte przez
programy lub projekty już zakończone, wsparte ze środków NFOŚiGW, niebędących
wpływami pochodzącymi ze sprzedaży jednostek Kioto lub ze środków WFOŚiGW,
w odniesieniu do których koszty NFOŚiGW lub WFOŚiGW podlegałyby
refinansowaniu. Dlatego też w proponowanym brzmieniu art. 25 ust. 2 pkt 7a lit. a
mowa jest o monitorowaniu osiągniętych efektów związanych z uniknięciem lub
redukcją emisji gazów cieplarnianych w ramach Krajowego systemu zielonych
inwestycji (monitorowaniu systemowym), a nie tylko o monitorowaniu efektów
związanych z uniknięciem lub redukcją emisji gazów cieplarnianych osiągniętych
w wyniku realizacji programów lub projektów dofinansowanych ze środków
zgromadzonych na Rachunku klimatycznym. W związku z powyższym Krajowy
operator musi stosować w odniesieniu do programów lub projektów kwalifikowanych
do refinansowania te same metody obliczania i weryfikacji osiągniętych efektów co
w przypadku
programów i projektów dofinansowywanych ze środków
zgromadzonych na Rachunku klimatycznym.
Wyniki monitorowania (zebrane i zestawione) mają stanowić podstawę sporządzania
zbiorczych sprawozdań rocznych i kwartalnych przedkładanych ministrowi
10

właściwemu do spraw środowiska. Maksymalnym okresem monitorowania
osiągniętych efektów, związanych z uniknięciem lub redukcją emisji gazów
cieplarnianych, będzie okres 5 lat kalendarzowych po zakończeniu realizacji programu
lub projektu. Okres ten jest okresem maksymalnym niezbędnym do potwierdzenia
trwałości uzyskiwanego efektu rzeczowego (bez którego nie będzie uzyskiwany efekt
ekologiczny) i ekologicznego. W zależności od rodzaju programu lub projektu oraz
wymogów umów sprzedaży jednostek przyznanej emisji okres monitorowania może
być krótszy niż 5 lat,
13) zmiana w art. 28 ust. 2 ustawy, która ma na celu dostosowanie brzmienia tego
przepisu do obecnie obowiązującego Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
14) uchylenie ust. 3 w art. 28 ustawy, które ma na celu uchylenie upoważnienia do
wydania rozporządzenia lub rozporządzeń tworzących nowe programy pomocowe
związane z realizacją programów lub projektów w ramach Krajowego systemu
zielonych inwestycji.
Obecnie istniejące programy pomocy publicznej określone rozporządzeniami
wydanymi na podstawie art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r.

o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej (Dz. U. Nr 123, poz.
1291, z późn. zm.) oraz na podstawie art. 405 ust. 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r.
– Prawo ochrony środowiska, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia
2010 r., obejmują wszystkie obszary działań wybranych do dofinansowania ze
środków zgromadzonych na Rachunku klimatycznym,
15) zmiany w art. 29 (zmiana brzmienia ust. 5, dodanie pkt 3a i 3b w ust. 4 oraz dodanie
ust. 4a), które mają na celu doprecyzowanie przepisów dotyczących regulaminu
naboru wniosków o udzielenie dofinansowania ze środków zgromadzonych na
Rachunku klimatycznym. W pkt 3a i 3b dodawanych do ust. 4 art. 29 doprecyzowano,
iż regulamin naboru będzie określał limit środków zgromadzonych na Rachunku
klimatycznym, przeznaczony na dofinansowanie w ramach naboru oraz wskazywał
możliwość przeznaczenia niewykorzystanej kwoty limitu na dofinansowanie
programów lub projektów rezerwowych.
Dodawany ust. 4a wprowadza możliwość dokonania zmian w regulaminie naboru
wniosków, ale jedynie pod warunkiem że zmiany te nie będą niekorzystne dla
potencjalnych beneficjentów, objętych już procedurą naboru. Taką zmianą jest
np. zwiększenie limitu środków przeznaczonego na dofinansowanie programów lub
11

projektów ze środków zgromadzonych na Rachunku klimatycznym. Zmiany na
niekorzyść uczestników naboru będą możliwe wyłącznie wtedy, gdy konieczność ich
wprowadzenia będzie wynikała ze zmian przepisów prawa powszechnie
obowiązującego.
W zmienianym ust. 5 dookreślono, że zmiany regulaminu naboru wniosków
wymagają zatwierdzenia przez ministra właściwego do spraw środowiska,
16) zmiany polegające na dodaniu do ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. art. 30a i 30b;
W dodawanym art. 30a uregulowano kwestie podziału programów lub projektów
wstępnie wybranych do dofinansowania (czyli programów lub projektów pozytywnie
ocenionych) na podstawowe i rezerwowe, w sytuacji, gdy limit środków, określony
w regulaminie naboru wniosków, zgromadzonych na Rachunku klimatycznym,
przeznaczony na dofinansowanie, nie pozwala na wsparcie wszystkich programów lub
projektów w ramach danego naboru.
Podziału programów lub projektów na podstawowe i rezerwowe dokonuje Krajowy
operator, z uwzględnieniem kryterium efektywności. Jednocześnie w dodawanym
art. 30b
wprowadzono możliwość udzielania dofinansowania ze środków
zgromadzonych na Rachunku klimatycznym programów lub projektów rezerwowych,
w sytuacji, gdy pula środków przeznaczona pierwotnie na dofinansowanie projektów
podstawowych nie została w pełni wykorzystana. O możliwości udzielenia takiego
dofinansowania – w ramach niewykorzystanej kwoty limitu – każdorazowo będzie
stanowił regulamin naboru wniosków.
Dodanie art. 30a i 30b ma na celu zabezpieczenie wykorzystania środków
zgromadzonych na Rachunku klimatycznym w terminach określonych w umowach
sprzedaży jednostek przyznanej emisji, w przypadkach:
- zmniejszenia zapotrzebowania na dofinansowanie programów lub projektów
podstawowych, po przeprowadzeniu postępowań przetargowych na wykonanie
robót budowlanych, usług lub dostaw,
- zwrotu lub zmniejszenia wysokości dofinansowania udzielonego programowi lub
projektowi podstawowemu.
Dodawane przepisy stwarzają korzystną sytuację dla wnioskodawców starających się
o uzyskanie dofinansowania z Rachunku klimatycznego. Dają one bowiem
możliwość wnioskodawcom, którzy nie zostaliby objęci dofinansowaniem w ramach
danego naboru, na dostanie się na listę rezerwową, zamiast definitywnego odrzucenia
12

wniosku, co ma miejsce w aktualnym stanie prawnym. Następnie projekty z listy
rezerwowej mogą dostać się na listę podstawową i uzyskać dofinansowanie
z Rachunku klimatycznego, w sytuacji oszczędności, które mogą pojawić się po
przeprowadzeniu przetargów przez beneficjentów z listy podstawowej albo po
ewentualnej rezygnacji beneficjentów z uzyskania dofinansowania. Ponadto, projekty
z listy rezerwowej mogą także zostać dofinansowane ze środków własnych
NFOŚiGW, które następnie mogą zostać refinansowane z Rachunku klimatycznego,
17) zmiany polegające na dodaniu do ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. art. 31a – 31c
W dodawanym art. 31a została zawarta procedura refinansowania ze środków
zgromadzonych na Rachunku klimatycznym kosztów poniesionych przez NFOŚiGW
związanych z przeznaczaniem innych środków niż wpływy pochodzące ze sprzedaży
jednostek Kioto na dofinansowanie programów lub projektów realizowanych
w obszarach, o których mowa w art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r.
Kosztami, które będą mogły być refinansowane, są także koszty związane
z przekazywaniem środków na dochody budżetu państwa w celu dofinansowania
zadań realizowanych przez państwowe jednostki budżetowe, obejmujących realizację
tych programów lub projektów.
Rodzaje programów lub projektów realizowanych w obszarach, o których mowa
w art. 22 ust. 2, określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 20 października
2009 r. w sprawie rodzajów programów i projektów przeznaczonych do realizacji
w ramach Krajowego systemu zielonych inwestycji (Dz. U. Nr 187, poz. 1445).
Procedura określona w art. 31a odnosi się także do refinansowania NFOŚiGW
kosztów poniesionych z innych środków niż wpływy pochodzące ze sprzedaży
jednostek Kioto na dofinansowanie programów lub projektów rezerwowych, o których
mowa w art. 30a ust. 1.
W celu uzyskania refinansowania kosztów NFOŚiGW będzie przedkładał ministrowi
właściwemu do spraw środowiska do zaakceptowania listę kosztów wstępnie
zakwalifikowanych do refinansowania wraz ze wskazaniem programów lub
projektów, których dotyczą. Na liście kosztów będą mogły być uwzględnione koszty
związane z przekazywaniem środków niebędących wpływami pochodzącymi ze
sprzedaży jednostek Kioto na:
- dotacje, w tym dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych, częściowe
spłaty kapitału kredytów bankowych, dopłaty do oprocentowania lub ceny
13