Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2013

Rozdział IV
Dochody budżetu państwa
1. Warunki realizacji dochodów budżetu państwa w 2012 r.
W 2012 r. szacuje się, że realne tempo wzrostu PKB w Polsce w 2012 r. wyniesie 2,5%
i będzie o 1,8 pkt. proc. niższe niż wynik z 2011 r. Spowolnienie tempa wzrostu popytu
zagranicznego przy ograniczeniu popytu publicznego w związku z prowadzoną konsolidacją
finansów publicznych skutkować będzie mniejszym wzrostem popytu na pracę.
Uwzględniając dodatkowo wolniejszy wzrost wynagrodzeń oczekuje się spowolnienia tempa
wzrostu spożycia prywatnego. Pogorszenie koniunktury w kraju i za granicą prowadzić
będzie również do obniżenia tempa wzrostu inwestycji prywatnych. Kontrybucja we wzrost
PKB tej kategorii ekonomicznej powinna być jednak zbliżona do zanotowanej w roku
ubiegłym, co wynika ze wzrostu udziału inwestycji prywatnych w PKB w 2011 r. po dwóch
latach silnego spadku. Skutkiem wolniejszego wzrostu popytu prywatnego, jak również
planowanego ograniczenia popytu publicznego, będzie zmniejszenie wkładu we wzrost PKB
ze strony popytu krajowego do 1,8 pkt. proc. w porównaniu z kontrybucją na poziomie
3,7 pkt. proc. zanotowaną w roku ubiegłym.
Bazując na aktualnej prognozie makroekonomicznej oraz dotychczasowej realizacji
dochodów budżetu państwa, prognozowane dochody budżetu państwa w 2012 r. będą o ok.
1,3 mld zł niższe niż przyjęto w ustawie budżetowej. Na planowane wykonanie dochodów
budżetu państwa składają się: niższe wpływy z podatków, głównie VAT (o 10,7 mld zł) oraz
nieplanowana w ustawie budżetowej wpłata z zysku Narodowego Banku Polskiego
(8,2 mld zł).
2. Dochody budżetu państwa w 2013 r.
Na wzrost dochodów budżetu państwa w 2013 r. wpływ będą miały głównie czynniki
makroekonomiczne, w mniejszym stopniu efekty wynikające z planowanych na przyszły rok
zmian systemowych. Wskaźnikami makroekonomicznymi, które wykorzystywane są do
opracowania indykatorów bazy podatkowej, są:
− wzrost PKB (w ujęciu realnym o 2,2%),
− średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych (2,7%),
− nominalny wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowej (4,6%),

25


− wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej (0,2%),
− wzrost spożycia prywatnego (w ujęciu nominalnym o 5,0%).
Najistotniejszymi zmianami podatkowymi planowanymi na 2013 r. będą:
− ograniczenia 50% kosztów uzyskania przychodów z tytułu praw autorskich i praw
pokrewnych,
− włączenie spółek komandytowo-akcyjnych do zakresu podmiotowego ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych,
− zakładany wzrost stawki podatku akcyzowego na papierosy o 5%,
− likwidacja ulgi z tytułu użytkowania sieci Internet,
− zmiana w zakresie ulgi z tytułu wychowywania dzieci.
Należy jednak zauważyć, że skutki likwidacji ulgi z tytułu użytkowania sieci Internet oraz
zmiany w zakresie ulgi z tytułu wychowywania dzieci wystąpią począwszy od 2014 r.
Natomiast 2013 r. będzie pierwszym rokiem, w którym obserwowany będzie skutek
wprowadzenia ulgi w postaci odliczenia od dochodu wpłat na indywidualne konto
zabezpieczenia emerytalnego (IKZE).
W 2013 r., w stosunku do bieżącego roku, zostanie ponownie zwiększony udział gmin1
we wpływach z podatku PIT. Łączny udział jednostek samorządu terytorialnego
we wpływach z PIT wzrośnie w 2013 r. z 49,11% do 49,27%. W przypadku podatku CIT
udział jednostek samorządu terytorialnego pozostanie na poziomie z 2012 r., tj. 22,86%.
Dochody budżetu państwa w latach 2011-2013 prezentuje poniższa tablica:
2012
2013
Wyszczególnienie
Jedn.
2011
PW
Prognoza
1
2
3
4
5
Dochody budżetu państwa
tys. zł
277.557.221
292.442.362
299.385.300
Dynamika nominalna
%
110,9
105,4
102,4
Dynamika realna
%
106,3
101,3
99,7
W relacji do PKB
%
18,2
18,1
17,7



1 Zgodnie z art. 89 ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
26


3. Dochody podatkowe
Zgodnie z prognozą, dochody podatkowe w 2013 r. wyniosą 266.982.697 tys. zł,
tj. o 5,1% nominalnie więcej w stosunku do prognozowanego wykonania w 2012 r. Relacja
tych dochodów do PKB w 2012 r. wyniesie 15,7%, a w 2013 r. wzrośnie nieznacznie
do poziomu 15,8%, tj. do poziomu wciąż o 1,7 pkt proc. mniejszego niż w 2007 r. - okresie
ożywienia gospodarczego.
Dochody podatkowe budżetu państwa w latach 2011-2013 prezentuje poniższa tablica:
2012
2013
Wyszczególnienie
Jedn.
2011
PW
Prognoza
1
2
3
4
5
Dochody podatkowe
tys. zł
243.210.936
253.916.207
266.982.697
z tego:
Podatek od towarów i usług

120.831.951
121.500.000
126.414.509
Podatek akcyzowy

57.963.709
62.442.000
64.543.730
Podatek od gier

1.476.951
1.353.000
1.250.000
Podatek dochodowy od osób

prawnych
24.861.922
26.635.000
29.638.450
Podatek dochodowy od osób

fizycznych
38.074.916
40.428.000
42.936.000
Podatek tonażowy

7
8
8
Podatek od wydobycia niektórych

kopalin

1.558.000
2.200.000
Podatki zniesione

1.480
199
0
Dynamika nominalna dochodów
%
podatkowych
109,3
104,4
105,1
Dynamika realna dochodów podatkowych
%
104,8
100,4
102,4
W relacji do PKB
%
16,0
15,7
15,8





27


Poniższy wykres prezentuje relację dochodów podatkowych budżetu państwa do PKB
w latach 2002-2013.
Dochody podatkowe budżetu państwa w relacji do PKB(% )
18,0%
17,5%
17,5%
17,2%
17,0%
16,5%
16,5%
16,0%
15,9%
16,0%
16,0%
15,9%
15,8%
16,0%
15,7%
15,5%
15,7%
15,0%
14,5%
14,7%
14,0%
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013

3.1. Podatek od towarów i usług
Dochody budżetu państwa z podatku od towarów i usług w 2013 r. prognozowane są
w wysokości 126.414.509 tys. zł. W stosunku do prognozowanego wykonania w 2012 r.
oznacza to wzrost o 4,0%. Relacja tych dochodów do PKB wyniesie w 2013 r. 7,5%
i pozostanie na poziomie z roku 2012.
Ze względu na charakter podatku VAT, który co do zasady obciąża finalnych odbiorców
towarów i usług na terenie kraju, wysokość wpływów z tego podatku uzależniona jest przede
wszystkim od poziomu i struktury popytu krajowego. Głównym elementem popytu krajowego,
który determinuje zdecydowaną cześć bazy podatku VAT jest z kolei spożycie prywatne,
które zgodnie z prognozą makroekonomiczną wzrośnie nominalnie w 2013 r. o 5%.
Od 2013 r. planuje się wprowadzenie niewielkich zmian systemowych w podatku od
towarów i usług dostosowujących do przepisów dyrektyw UE. Jednakże ich wprowadzenia
będzie miało, co do zasady, neutralny wpływ na dochody budżetu państwa w 2013 roku.
3.2. Podatek akcyzowy
Prognozowane w 2013 r. dochody budżetu państwa z podatku akcyzowego wynoszą
64.543.730 tys. zł, co oznacza 3,4% wzrostu w stosunku do prognozowanego wykonania
w 2012 r. Relacja dochodów budżetu państwa z tego źródła do PKB wyniesie w 2013 r. 3,8%
28


i obniży się w stosunku do relacji prognozowanej w bieżącym roku o 0,1 pkt proc.
Prognoza dochodów z podatku akcyzowego w 2013 r. została sporządzona przy
uwzględnieniu aktualnej projekcji wskaźników makroekonomicznych, prognozy zmiany
wielkości sprzedaży głównych wyrobów akcyzowych oraz skutków zmiany systemowej
dotyczącej wzrostu stawki akcyzy na papierosy o 5%.
Podwyższanie stawki akcyzy na papierosy podyktowane jest koniecznością osiągnięcia
docelowego unijnego minimum podatkowego na papierosy, które zgodnie z przepisami UE
od 1 stycznia 2014 r. ma wynosić co najmniej 60% średniej ważonej detalicznej ceny
sprzedaży i nie mniej niż 90 euro za 1000 papierosów, jednakże Polska otrzymała okres
przejściowy do końca 2017 r.

Dodatkowym czynnikiem, który może mieć pozytywny wpływ na dochody budżetu
państwa jest wprowadzenie zmian w zakresie monitoringu uprawy i obrotu tytoniu,
co spowoduje ograniczenie ubytku w dochodach z podatku akcyzowego i VAT od wyrobów
tytoniowych.
3.3. Podatek od gier
Dochody budżetu państwa z tytułu podatku od gier na 2013 r. prognozowane są
w wysokości 1.250.000 tys. zł. Prognozowany spadek dochodów z podatku od gier
uwzględnia
zmiany
systemowe
wynikające
z
wprowadzenia
ustawy
z
dnia
19 listopada 2009 r. o grach hazardowych. Założono stopniową likwidację salonów gier na
automatach i punktów gier na automatach o niskich wygranych.
3.4. Podatek dochodowy od osób prawnych
Dochody budżetu państwa z podatku dochodowego od osób prawnych w 2013 r.
prognozowane są w wysokości 29.638.450 tys. zł, co oznacza, że dochody te wzrosną
o 11,3% w stosunku do prognozowanego wykonania w 2012 r. Relacja tych dochodów do
PKB w 2013 r. wyniesie 1,8% w porównaniu z 1,7% w 2012 r.
Prognozując dochody z podatku dochodowego od osób prawnych uwzględniono
następujące skutki zmian systemowych:
− włączenie spółek komandytowo-akcyjnych do zakresu podmiotowego ustawy
o podatku dochodowym od osób prawnych,
− wyłączenie prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku w przypadku wypłat
z tytułu dywidend i innych dochodów (przychodów) z tytułu udziału w zyskach osób
prawnych,
− wprowadzenia przepisów wskazujących sposób określenia wartości przychodów
świadczeń w naturze.
29