Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2013

VII.
PRZEWIDYWANE EFEKTY REALIZACJI STRATEGII
Przewidywane efekty realizacji Strategii obejmują prognozy:
• wielkości długu publicznego i kosztów jego obsługi,
• długu potencjalnego z tytułu gwarancji i poręczeń,
• zmian w zakresie ryzyka związanego z długiem publicznym.
Są one oczekiwanym rezultatem realizacji celów Strategii przy przyjętych założeniach
makroekonomicznych i budżetowych. W rozdziale wskazane zostały również najważniejsze
zagrożenia dla realizacji celów Strategii.
VII.1. Wielkość zadłużenia i kosztów obsługi długu
W 2012 r. przewidywany jest spadek relacji długu do PKB z 53,5% na koniec 2011 r. do
52,4%. Przy przyjętych założeniach, w latach 2013-16 relacja długu do PKB będzie się
zmniejszać i obniży się poniżej progu 50% w 2016 r. Zmniejszać się również będzie relacja
długu sektora general government do PKB, która w horyzoncie Strategii osiągnie poziom 52,0%.
W horyzoncie Strategii nie wystąpi zagrożenie przekroczenia przez tę relację progu 60%
przewidzianego w Traktacie z Maastricht.
Utrzymywanie się relacji państwowego długu publicznego do PKB powyżej progu 50% do
2015 roku będzie oznaczać, zgodnie z ustawą o finansach publicznych, konieczność przyjęcia w
kolejnych ustawach budżetowych nie wyższej relacji deficytu budżetowego do dochodów niż
przyjęte w latach poprzedzających.
Wzrost kosztów obsługi długu SP będzie wynikać przede wszystkim z przyrostu długu, a ich
relacja do PKB wzrośnie z 2,4% w 2011 r. do 2,7% w 2012 r., a następnie będzie się
sukcesywnie obniżać, w zależności od ukształtowania się zmiennych rynkowych, do poziomu
2,2%-2,3% w 2016 r.
Istotny wzrost kosztów w 2012 r. wynika przede wszystkim z wyższych wykupów 2-letnich
obligacji zerokuponowych, sprzedawanych w okresie kryzysu finansowego w latach 2009-2010
oraz z wyższego oprocentowania długu o oprocentowaniu zmiennym na skutek wzrostu stóp
krótkoterminowych w wyniku podwyżek stóp banku centralnego w latach 2011-2012.
Tabela 7. Prognozy długu publicznego i kosztów obsługi długu SP
Wyszczególnienie
2011
2012
2013
2014
2015
2016
1. Dług Skarbu Państwa
a) w mld zł
771,1
795,2
813,9
841,5
891,6
945,5
krajowy
524,7
541,4
565,0
606,1
643,8
675,4
zagraniczny
246,4
253,8
248,9
250,2
268,5
279,6
b) w relacji do PKB
50,6%
49,3%
48,2%
47,6%
47,5%
47,3%
2. Państwowy dług publiczny
a) w mld zł
815,3
845,8
867,6
893,3
941,5
991,4
b) w relacji do PKB
53,5%
52,4%
51,4%
50,5%
50,2%
49,6%
3. Dług sektora general government
a) w mld zł
859,0
894,7
920,9
944,8
990,0
1 039,0
b) w relacji do PKB
56,3%
55,5%
54,5%
53,4%
52,8%
52,0%
4. Wydatki z tytułu obsługi długu Skarbu Państwa (kasowo)
a) w mld zł, w tym:
36,0
43,0
43,5
42,3 - 42,8
42,5 – 44,0
43,4 - 45,4
- obsługa długu krajowego
27,1
32,2
32,1
31,4 - 32,2
33 - 33,3
33,3 - 33,8
- obsługa długu zagranicznego
8,8
10,8
11,4
10,3 - 11,3
9,5 - 10,7
10,1 - 11,6
b) w relacji do PKB
2,36%
2,67%
2,58%
2,39% - 2,42% 2,27% - 2,34% 2,17% - 2,27%

* Prognozy kosztów obsługi długu na lata 2014-16 zostały przedstawione przedziałowo z uwzględnieniem rezerwy na ryzyko
kursowe oraz operacji mających na celu wyrównanie rozkładu kosztów w latach.

41
Wykres 31. Relacja długu publicznego do PKB
65%
próg konstytucyjny
60%
II próg ostrożnościowy
55%
53,5%
52,8%
I próg ostrożnościowy
52,4%
50%
50,6%
51,4%
50,5%
50,2%
49,6%
49,3%
49,6%
48,2%
47,6%
47,5%
47,3%
45%
40%
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Skarb Państw a
Państw ow y dług publiczny

Wykres 32. Relacja kosztów obsługi długu SP do PKB
2,8%
2,67%
2,7%
2,58%
2,6%
2,5%
2,42%
2,4%
2,34%
2,41%
2,39%
2,27%
2,36%
2,3%
2,27%
2,2%
2,1%
2,17%
2,0%
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Wariant I
Wariant II

Wykres 33. Wrażliwość relacji państwowego długu publicznego do PKB na zmiany założeń *
(%)
PKB i potrzeby pożyczkow e
(%)
Kursy w alutow e
2,6%
2,0%
2,4%
1,93%
2,2%
2,0%
1,8%
1,8%
1,46%
1,6%
1,53%
1,6%
1,4%
0,98%
1,43%
1,42%
1,44%
1,2%
1,0%
1,4%
0,8%
0,50%
0,6%
0,12%
0,17%
0,22%
0,4%
1,2%
0,06%
0,2%
0,0%
1,0%
2013
2014
2015
2016
2013
2014
2015
2016
Wzrost relacji długu do PKB przy ścieżce wzrostu PKB mniejszej o 1 p. proc.
Wzrost relacji długu do PKB przy osłabieniu zł o 10% wobec wszystkich walut
Wzrost relacji długu do PKB przy potrzebach pożyczkowych większych o 1 mld zł


*) Przy założeniu zmiany ścieżek od 2013 roku.








42
Wykres 34. Wrażliwość kosztów obsługi długu SP na zmiany założeń
(mld PLN)
Stopy procentow e
(mln PLN)
Kursy w alutow e
6,0
5,5
110
103,2
103,4
5,0
4,3
105
101,4
4,4
4,0
100
95,6
2,9
3,0
3,5
95
2,0
1,3
2,4
90
0,9
1,1
1,0
1,1
0,6
85
0,3
0,0
80
2013
2014
2015
2016
2013
2014
2015
2016
Wzrost kosztów obsługi długu przy wzroście stóp o 1 p. proc.
Wzrost kosztów obsługi długu przy osłabieniu zł o 1% wobec wszystkich
Dług ogółem
Dług zagraniczny
Dług krajowy
walut


VII.1.1. Dług potencjalny (gwarancje i poręczenia)
Przewiduje się, że relacja niewymagalnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji
udzielonych przez podmioty sektora finansów publicznych do PKB wyniesie w 2012 r.
ok. 7,2 %, w tym udzielonych przez SP ok. 6,9%, a w 2013 r. może ulec zwiększeniu,
odpowiednio do 8,1% i 7,8%. W dalszych latach przewidywany jest jednak spadek tej relacji.
Tabela 8. Prognoza niewymagalnych zobowiązań z tytułu poręczeń i gwarancji SFP i SP
Sektor finansów
publicznych
2012
2013
2014
2015
2016
w mld zł
116,4
137,1
127,6
131,3
136,7
w % PKB
7,2%
8,1%
7,2%
7,0%
6,8%
Skarb Państwa
2012
2013
2014
2015
2016
w mld zł
112,1
131,4
120,2
121,7
124,3
w % PKB
6,9%
7,8%
6,8%
6,5%
6,2%

VII.2. Struktura długu Skarbu Państwa
Przewiduje się, że w horyzoncie Strategii:
• w zależności od przyjętej strategii finansowania, ryzyko refinansowania utrzymywać się
będzie na poziomie zbliżonym do występującego na koniec 2011 r., średnia zapadalność
rynkowego długu krajowego SP będzie się utrzymywała w przedziale ok. 4,3-5,0 roku wobec
ok. 4,4 na koniec 2012 r., a całego długu SP będzie się mieścić w przedziale ok. 5,3–5,8 roku;
• ryzyko stopy procentowej pozostawać będzie w założonym w Strategii przedziale, w
zależności od przyjętej struktury finansowania duration rynkowego długu krajowego będzie
się utrzymywało w przedziale ok. 2,7-3,4 roku wobec ok. 3,0 na koniec 2012 r., a długu
ogółem w przedziale ok. 3,6 – 4,0 roku, natomiast ATR rynkowego długu krajowego będzie
się utrzymywało w przedziale ok. 3,1-3,9 roku wobec 3,4 na koniec 2012 r., a długu ogółem
ok. 4,2-4,8 roku;
• średni udział długu zagranicznego wyniesie ok. 30%, przy czym możliwe są odchylenia od
scenariusza bazowego, związane z elastycznym podejściem do finansowania zagranicznego i
wahaniami kursu złotego.


43
Wykres 35. Średnia zapadalność długu SP (w latach)
5.81
6.0
5.71
5.38
5.40
5.53
5.59
5.39
5.5
5.34
5.30
5.31
5.31
5.0
4.56
4.99
4.85
4.70
4.5
4.30
4.34
4.26
4.30
4.29
4.28
4.28
4.0
3.5
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Dług krajow y
Dług ogółem

Wykres 36. Duration długu SP(w latach)
4.25
4.00
3.92
3.95
3.99
4.00
3.74
3.77
3.75
3.54
3.63
3.50
3.55
3.55
3.55
3.22
3.25
3.30
3.33
3.35
2.99
2.93
3.00
2.83
2.75
2.80
2.72
2.71
2.71
2.50
2.25
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Dług krajow y
Dług ogółem

Wykres 37. ATR długu SP(w latach)
5.00
4.73
4.75
4.67
4.75
4.52
4.60
4.41
4.40
4.50
4.25
4.25
4.18
4.19
4.00
4.17
3.75
3.88
3.91
3.81
3.48
3.36
3.67
3.50
3.25
3.25
3.00
3.16
3.10
3.10
3.10
2.75
2.50
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Dług krajow y
Dług ogółem



44
Wykres 38. Udział długu zagranicznego w długu SP
40%
32,0%
31,9%
30,6%
29,1%
28,8%
29,5%
30%
27,8%
20%
10%
0%
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016


VII.3. Zagrożenia dla realizacji Strategii
Zagrożenia dla realizacji prezentowanej Strategii związane są przede wszystkim z:
1. odmiennym od zakładanego scenariuszem sytuacji makroekonomicznej w Polsce, w
szczególności wolniejszym wzrostem PKB, wyższymi stopami procentowymi oraz
wahaniami kursu walutowego;
2. uwarunkowaniami międzynarodowymi, w tym:
• wpływem kryzysu zadłużeniowego na wzrost gospodarczy w Europie i USA,
• wpływem kryzysu zadłużeniowego niektórych państw strefy euro na rozwiązania
instytucjonalne w UE, w szczególności dotyczące strefy euro,
• odpływem kapitału pożyczkowego w kierunku inwestycji na rynkach bazowych,
spowodowanym obawami o sytuację fiskalną emitentów ze strefy euro i awersją
inwestorów globalnych do ryzyka;
3. ryzykiem przekroczenia w horyzoncie Strategii progu 55% relacji długu publicznego do
PKB oraz progu 60% relacji długu sektora general government, w związku z:
• wyższym poziomem potrzeb pożyczkowych budżetu państwa, zależnym m.in. od
koniunktury w polskiej gospodarce,
• niższym kursem złotego w stosunku do założonego w Strategii,
• znacznym przyrostem zadłużenia innych niż SP podmiotów sektora finansów publicznych,
przede wszystkim JST,
• koniecznością wykonania poręczeń lub gwarancji udzielanych przez podmioty sektora
finansów publicznych.


45