Rządowy projekt ustawy o środkach ochrony roślin

1 579 000 zł);
8) Zadanie 1.8 „Badanie pozostałości środków ochrony roślin w płodach
rolnych” (koszt realizacji 7 713 000 zł);
9) Zadanie 1.9 „Wykonywanie analiz jakości substancji aktywnych i środków
ochrony roślin” (koszt realizacji 4 245 000 zł);
10) Zadanie 1.10 „Analiza danych uzyskanych podczas monitorowania sprzedaży
i zużycia środków ochrony roślin oraz opracowanie wskaźników ryzyka
związanego ze stosowaniem tych środków” (koszt realizacji 2 077 000 zł).

Całkowity koszt tych zadań na przestrzeni 5 lat wyniesie 24 793 tys. zł. Należy
jednak podkreślić, że program ten odnosi się tylko do roślin rolniczych, nie
obejmuje on roślin warzywniczych i sadowniczych oraz stosowania środków
ochrony roślin poza rolnictwem.

Ponadto w ramach programu wieloletniego na lata 2008 – 2014 „Rozwój
zrównoważonych metod produkcji ogrodniczej w celu zapewnienia wysokiej
jakości biologicznej i odżywczej produktów ogrodniczych oraz zachowania
bioróżnorodności środowiska ogrodniczego ochrony jego zasobów”,
realizowanego przez Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach na podstawie
uchwały nr 239/2008 Rady Ministrów z dnia 28 października 2008 r., zmienionej
uchwałą nr 106/2009 Rady Ministrów z dnia 12 czerwca 2009 r. oraz uchwałą
nr 130/2011 Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2011 r. zrealizowane zostaną
następujące zadania, związane w sposób bezpośredni z celami krajowego planu
działania:
1) Zadanie 1.1 „Doskonalenie metod badań sprawności technicznej
opryskiwaczy”;
2) Zadanie 1.2 „Opracowywanie metod precyzyjnego stosowania środków
ochrony roślin w celu ograniczenia zanieczyszczenia wód i gleby oraz innych
elementów środowiska”;
3) Zadanie 1.3 „Opracowanie metod neutralizacji pozostałości środków ochrony
roślin w opakowaniach i w opryskiwaczach”;
4) Zadanie 1.9 „Monitorowanie występowania form agrofagów roślin
sadowniczych odpornych na środki ochrony roślin oraz określenie metod
przeciwdziałających temu zjawisku”;
95

5) Zadanie 1.10 „Opracowanie metodyk występowania organizmów szkodliwych
i oceny potrzeby wykonywania zabiegów ochrony roślin”;
6) Zadanie 1.15 „Aktualizacja istniejących i opracowywanie nowych
integrowanych programów ochrony roślin warzywnych przed szkodnikami
jako podstawa nowoczesnych technologii produkcji warzyw”;
7) Zadanie 1.16 „Integrowane programy ochrony roślin warzywnych przed
chorobami jako podstawa nowoczesnych technologii produkcji warzyw”;
8) Zadania 4.1 – 4.7 w obszarze „Rolnictwo Ekologiczne”;
9) Zadanie 5.1 „Badanie pozostałości środków ochrony roślin w płodach rolnych
– w ramach obowiązującego monitoringu krajowego oraz wymogów UE”.

Uchwała nr 130/2011 Rady Ministrów z dnia 19 lipca 2011 r. nie określa kosztów
realizacji poszczególnych zadań programu wieloletniego. Koszt realizacji całego
programu wieloletniego (obejmującego łącznie 50 zadań) to 57 064 tys. zł.

Z celami krajowego planu działania związane są także niektóre zadania
wykonywane w ramach programu wieloletniego „Wspieranie działań w zakresie
kształtowania środowiska rolniczego i zrównoważonego rozwoju produkcji
rolniczej w Polsce”, realizowanego przez Instytut Uprawy Nawożenia
i Gleboznawstwa – Państwowy Instytut Badawczy w Puławach, na podstawie
uchwały nr 175/2011 Rady Ministrów z dnia 6 sierpnia 2011 r. oraz programu
wieloletniego „Ulepszanie roślin dla zrównoważonych AgroEkoSystemów,
wysokiej jakości żywności i produkcji roślinnej na cele nieżywnościowe”,
realizowanego przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin w Radzikowie, na
podstawie uchwały nr 117/2008 Rady Ministrów z dnia 27 maja 2008 r.
zmienionej uchwałą nr 97/2009 Rady Ministrów z dnia 12 czerwca 2009 r.

Z uwagi na powyższe koszty zadań związanych z realizacją krajowego planu
działania będą pokrywane w ramach maksymalnych limitów wydatków
budżetowych ministra właściwego do spraw rolnictwa (w szczególności
w odniesieniu do zadań realizowanych w ramach przedstawionych powyżej
programów wieloletnich, przez jednostki nadzorowane przez ministra właściwego
do spraw rolnictwa), a także w ramach maksymalnych limitów wydatków
budżetowych innych organów administracji, wykonujących zadania służące
realizacji celów krajowego planu działania, na podstawie odrębnych
96

obowiązujących przepisów (w tym m.in. z funduszy strukturalnych związanych
z rozwojem obszarów wiejskich czy też ochroną środowiska).

Celem krajowego planu działania jest ograniczanie ryzyka związanego z obrotem
i stosowaniem środków ochrony roślin oraz umożliwienie wdrożenia przez
profesjonalnych użytkowników środków ochrony roślin zasad integrowanej
ochrony roślin.

Do oceny realizacji głównych celów krajowego planu działania planuje się
zastosowanie następujących mierników:
1) utrzymanie w okresie realizacji krajowego planu działania procentowego
udziału przekroczeń najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości
środków ochrony roślin w żywności pochodzenia roślinnego poniżej 1,5 %;
2) utrzymanie w okresie realizacji krajowego planu działania udziału przekroczeń
najwyższych dopuszczalnych poziomów pozostałości środków ochrony roślin
w paszach i żywności pochodzenia zwierzęcego poniżej 1%.

Ponieważ zgodnie z postanowieniami dyrektywy 2009/128/WE państwa
członkowskie powinny przyjąć krajowe plany działania do dnia 26 listopada
2012 r. prace nad krajowym planem działania są obecnie prowadzone i nie zostały
podjęte decyzje dotyczące docelowych wartości mierników służących do oceny
jego realizacji.

Skutkiem braku realizacji krajowego planu działania będą konsekwencje
niezrealizowania przez Polskę zobowiązań wynikających z przepisów prawa Unii
Europejskiej (art. 4 dyrektywy 2009/128/WE), w szczególności ograniczenia
ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony roślin oraz wdrożenia przez
użytkowników środków ochrony roślin zasad integrowanej ochrony roślin. Skutki
niezrealizowania obowiązków w zakresie wdrożenia zasad integrowanej ochrony
roślin będą ponoszone nie tylko przez administrację państwową, ale także przez
producentów rolnych, których płody rolne będą postrzegane jako niespełniające
standardów obowiązujących w Unii Europejskiej.
3. 5. Całkowite koszty dla administracji publicznej związane z wejściem w życie
projektowanej ustawy
Projektowana ustawa nie powoduje wzrostu wydatków z budżetu państwa ani
z budżetów jednostek samorządu terytorialnego, a także nie powoduje wzrostu
97

zatrudnienia w jednostkach sektora finansów publicznych.
Nowe zadania wynikające z projektowanej ustawy będą realizowane w ramach
limitów wydatków przyznanych poszczególnym jednostkom sektora finansów
publicznych w ustawie budżetowej na rok 2012 z dnia 2 marca 2012 r. oraz
w ustawach budżetowych na kolejne lata. Pełna realizacja nowych zadań będzie
wiązała się zatem z koniecznością reorganizacji pracy w jednostkach sektora
finansów publicznych objętych projektowaną regulacją, które wiązać się będą
z wewnętrznym przesunięciem pracowników do realizacji nowych zadań,
w ramach obecnego stanu zatrudnienia.
W przypadku zagrożenia przekroczenia przyjętego na dany rok budżetowy
maksymalnego limitu wydatków przez jednostki sektora finansów publicznych
objęte projektowaną regulacją, wprowadzone zostaną mechanizmy korygujące,
polegające na ograniczeniu zakresu realizacji nowych obowiązków, wynikających
z projektowanej ustawy, lub innych obowiązków realizowanych na podstawie
przepisów odrębnych.
Ponadto projektowana ustawa przewiduje wprowadzenie opłaty stanowiącej zwrot
równowartości kosztów przeprowadzenia badań laboratoryjnych na potrzeby
kontroli składu lub właściwości fizycznych lub właściwości chemicznych środka
ochrony roślin wprowadzonego do obrotu. W przypadku gdy analizy te wykażą,
że skład lub właściwości środka zostały zmienione, kontrolowany podmiot będzie
obowiązany do uiszczenia tej opłaty. Opłaty wnoszone będą na rachunek
właściwego wojewódzkiego inspektoratu ochrony roślin i nasiennictwa, który
wydał decyzję. W 2011 r. w ramach urzędowej kontroli na 308 pobranych prób,
negatywne wyniki analiz uzyskano dla 30 prób. Uwzględniając średni koszt
badania jednej próby w wysokości 1270 zł, należy przyjąć, że wzrost dochodów
budżetu państwa związanych z wprowadzeniem opłaty wyniesie rocznie
38 100 zł.
3. 6. Dochody jednostek samorządu terytorialnego
Projektowana ustawa zmienia wysokość opłaty skarbowej za niektóre czynności,
a tym samym ma wpływ na dochody gmin.
Jednostki prowadzące badania sprawności technicznej opryskiwaczy były do tej
pory upoważniane do prowadzenia tej działalności, w drodze decyzji,
98

administracyjnej, wydawanej przez wojewódzkiego inspektora ochrony roślin
i nasiennictwa. Stosownie do pkt 53 części I załącznika do ustawy z dnia
16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej, od czynności tej pobierana była opłata
skarbowa w wysokości 10 zł. Zgodnie z projektowaną ustawą, prowadzenie
działalności w zakresie badania sprawności technicznej opryskiwaczy będzie
wymagało uzyskania wpisu do rejestru działalności regulowanej lub
odpowiedniego rejestru prowadzonego dla podmiotów niebędących przedsiębiorcą
w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej. W związku
z powyższym proponuje się pobieranie za dokonanie wpisu do tych rejestrów
opłaty skarbowej w wysokości 220 zł. Kwota ta odpowiada kosztom związanym
z czynnościami niezbędnymi do dokonania wpisu, określonym przez Państwową
Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Należy podkreślić, że badanie
opryskiwaczy jest działaniem koniecznym do implementacji postanowień
dyrektywy 2009/128/WE i zapewnienia bezpiecznego stosowania środków
ochrony roślin, należy więc unikać tworzenia barier utrudniających
przedsiębiorcom podejmowanie takiej działalności. Mając na uwadze szacunki,
dokonane w oparciu o dotychczasowe doświadczenia związane z nadzorem nad
wykonywaniem badań sprawności technicznej opryskiwaczy, zgodnie z którymi
w ciągu roku w skali kraju należy spodziewać się około 20 wpisów do
przedmiotowych rejestrów, przewiduje się, że zwiększenie wpływów do budżetów
gmin z tego tytułu wyniesie 4 200 zł rocznie.
Projekt ustawy wprowadza także opłatę skarbową za decyzje w sprawie udzielenia
upoważnienia do prowadzenia badań skuteczności działania środka ochrony roślin
oraz w sprawie zmiany zakresu tego upoważnienia, która zastąpi obecnie
obowiązującą w tym zakresie opłatę rejestrową. Spowoduje to wzrost dochodów
miasta stołecznego Warszawy, na rachunek którego będą wpłacane opłaty.
Przewiduje się wydawanie około 1 – 2 upoważnień rocznie oraz wydanie 3 – 4
decyzji o zmianie zakresu upoważnienia.
Ponadto, projektowana ustawa przewiduje wprowadzenie opłaty skarbowej za
udzielenie upoważnienia do opracowywania ocen lub uwag w rozumieniu
przepisów o środkach ochrony roślin w kwocie 1000 zł oraz opłaty za zmianę
zakresu tego upoważnienia w kwocie 500 zł. Powyższe kwoty zostały określone
na podstawie kalkulacji kosztów związanych z udzieleniem i zmianą
99